آیین رمضان در میان مسلمانان فرانسه

مسلمانان فرانسه هر ساله ماه مبارك رمضان را با شوق فراگیر مانند كشور های اسلامی بر اساس بیانیه شورای فرانسوی آیین اسلام آغاز می كنند.
فرانسه بنا به آمار رسمی بیش از شش میلیون مسلمان دارد گر چه آمار غیر رسمی این رقم را گاه تا دو برابر نیز برآورد می كنند، اما نیمی از مسلمانان در این كشور، ملیت فرانسوی دارند.
این تعداد قابل توجه كه اسلام رابه عنوان دومین مذهب فرانسه درآورده اند هر ساله با شروع ماه مبارك رمضان رنگ و حال جدیدی به جامعه این كشور می بخشند و حتی مسیحیان و سایر مذاهب نیز از این رویداد دینی اسلامی با خبر شده و گاهی در برخی مراسم آن شریك می شوند.
بازارهای عمومی به ویژه مناطق مسلمان نشین فرانسه، حال و هوای رمضان را می گیرد، فروش خرما و شیرینی های شرقی حكایت از آغاز ماهی متفاوت دارد. در بازارهای منحصر به مسلمانان، نوای قرآن و سروده های مربوط به این ماه نیز بر این شور و شوق می افزاید.
سال هاست كه فرانسویان با این مناسبت اسلامی خو گرفته و از آن به نیكی یاد می كنند. از آنجا كه در سایر مذاهب نیز روزه به عنوان راهی برای تقرب به خداوند، حفظ سلامت و تزكیه نفس توصیه شده، رمضان مسلمانان نیز برای آنان غریبه نیست و برخی كه هنوز تعلقات دینی دارند یا علاقه مند به فرهنگ مشرق زمین هستند، در مراسم و شادی های ماه مبارك با مسلمانان مشاركت می كنند. رادیوهای مسلمان فرانسه همچون «رادیو شرق» و «رادیو بور» در این ماه برنامه های ویژه ای برای شنوندگان پخش می كنند و برای آگاهی مسلمین از برنامه ها و مراسم این ماه اطلاع رسانی می كنند. آمار نشان می دهد كه ۷۰تا ۸۰درصد از مسلمانان فرانسوی فریضه روزه را به جای می آورند.
بیش از هزار و ۶۸۵مسجد و نمازخانه در سراسر فرانسه شمارش شده كه بیش از دو سوم این مراكز معمولا روزانه پذیرای حدود ۱۵۰مسلمان است.
در شمال پاریس و منطقه «بوبینی» استان «سن سن دنی» مسلمانان زیادی زندگی می كنند كه از بازارها، مراكز و مساجد اسلامی آنان می توان به موجودیت اسلامی این منطقه پی برد. با آمدن رمضان، تردد مردم، خریدها و اجناس عرضه شده به خوبی ظهور یك رویداد زمانی را نشان می دهد. زمان افطار و پس از آن وقت گردهمایی هاست و روزه داران از مسایل مختلف ملی و منطقه ای گرفته تا درباره تحولات سیاسی جهان با هم گفت وگو می كنند. همبستگی میان مسلمانان در این ماه از جمله مسایلی است كه نگاه غربیان را به خود می خواند. در این ماه، مسلمانان كه متاسفانه به دلایل تاریخی زمینه های تفرقه فراوانی میان خود دارند به هم نزدیك شده و با زنده كردن روح برادری در كنار هم می نشینند و به رمضان می اندیشند.
صوفیگری در میان مسلمانان شمال آفریقا بسیار رایج است و ماه رمضان زمینه ای است تا غربی ها كه به جنبه های تساهلی دین اسلام بیشتر مایلند از احوال این فرقه و پیروان آن كسب آگاهی كنند. موسیقی از علایق صوفیانه است و غالب رستوران های مسلمانان در پاریس در این ماه از برگزاری موسیقی عرفانی استقبال می كنند و این بهانه ای است تا غربی ها نیز در شب های رمضان برای گوش سپردن به موسیقی و گاه دیدن مراسم سماع فرصتی پیدا كنند.
چای نعناع، قلیان، شوربا و كاسكسی (غذای رایج مغرب عربی كه از بلغور گندم و گوشت تهیه می شود) از جمله نوشیدنی ها و غذاهایی است كه در هر رستوران عربی یافت می شود.در برخی موارد همچون كنار متروی «كریمه» در پاریس، تابلوی «شوربا برای همه» نشان می دهد كه این افطاری منحصر به مسلمین روزه دار نیست و همه می توانند از آن بخورند. در خیابان كوچك ولی پر جاذبه موفتار در مركز پاریس، اغذیه فروشی های فراوانی را می توان یافت كه با تابلوی «حلال» و آوای قرآن یا سرودهای اسلامی و گاه موسیقی عربی به استقبال افطار می روند.
در مسجد پاریس و سایر مساجد فرانسه رمضان ماه همگرایی و همبستگی است، در این ماه غالب مسلمانان محله به نماز جماعت می روند و بطور معمول با آب، چای، شیرینی، خرما و گاه اش یا شوربا از میهمانان روزه دار پذیرایی می شود. همچنین در این مساجد با غذای گرم از افراد بی خانمان و فقرا نیز پذیرایی می شود. ختم قرآن و نماز «تراویح» از جمله مناسكی است كه در ماه رمضان در مساجد برگزار می شود. هزینه انفاق و افطار در این ماه به صورت مشاركت عمومی تامین می شود و سازمان های اسلامی نیز كه از حامیان و گاه برنامه ریزان سیاسی این مساجد هستند، در تامین چنین هزینه هایی پیشگامند.
مسجد پاریس در این ماه هر ساله به برگزاری نمایشگاه كتاب همت می كند كه غالب ناشرین مسلمان و عرب پاریس بزرگ در آن شركت می كنند.
بازار كتاب با تخفیف، مهر و جانماز، تسبیح، عطر، نوار و لوح های فشرده صوتی تصویری مذهبی وسایر مایحتاج ویژه رمضان نیز در طول این ماه پرطرفدار است. برگزاری همایش های مذهبی، تفسیر قرآن، شرح احادیث، اخلاق و تاریخ اسلام از جمله نشست هایی است كه در این ماه انجمن ها ومراكز اسلامی به برگزاری آن مبادرت می ورزند.
عید فطر یكی از بزرگترین اعیاد اسلامی و شاید بزرگترین آنها برای مردم مسلمان منطقه مغرب عربی و اتباع آنان در فرانسه است، اعلام این روز نیز همچون آغاز ماه رمضان از سوی شورای فرانسوی آیین اسلام فرانسه صورت گرفته و مسلمانان به برگزاری نماز این روز می شتابند.
نمازهای عید در مساجد برگزار و گاه سفره های پذیرایی این روز نیز در این مكان ها پهن می شود.
نذورات و زكات فطریه جمع آوری شده در این روز برای توزیع به مراكزی ارسال تا به كشورهای اسلامی درگیر بحران یا جنگ مانند فلسطین و افغانستان فرستاده شود. یكی از مسایلی كه در این روز و عید قربان به ویژه برای مسوولان فرانسه مطرح است، «قربانی» است. در فرانسه در این دو عید به ویژه قربان ذبح احشام زیاد است به گونه ای كه كشتارگاه های اسلامی توان انجام آن را ندارند.
دولت فرانسه در سال های گذشته با آگاهی از این مشكل و از آنجا كه بطور قانونی نمی توان در حریم شخصی ذبح نمود، پیشنهاد كرد با همكاری سازمان های اسلامی و جذب سرمایه، طرح كشتارگاه سیار را اجرا شود.

منبع : روزنامه ابرار