تاثیر بحران مالی جهان بر فوتبال دنیا

با رشد فوتبال به عنوان یک صنعت در دهه های اخیر و سرمایه گذاری های هنگفت در بازار بزرگ این ورزش، باشگاه ها نیز همانند سایر بنگاه های تجاری، در معرض تلاطم های بازار های مالی جهان قرار گرفته اند. به گزارش ایسنا، بحران مالی اخیر جهان نیز در برابر فوتبال، به ویژه در کشورهای پیشرو، استثنا قائل نخواهد شد. به گفته کارشناسان اقتصادی بحران مالی می تواند به صورت مستقیم و غیرمستقیم بر فوتبال اثر بگذارد.
تاثیر مستقیم زمانی ممکن است که باشگاه از بازار سرمایه پول قرض گرفته باشد. به عنوان مثال دریافت وام برای سرمایه گذاری در زیرساخت ها مانند ورزشگاه. با توجه به بحران فعلی، این کار ممکن است دشوارتر شود، یا با یک نرخ بهره بالاتر صورت گیرد; مشکلی که کشور آفریقای جنوبی، میزبان جام جهانی ۲۰۱۰ نیز با آن مواجه است. به گفته "دنی جردن" رئیس کمیته برگزاری جام جهانی ۲۰۱۰، به دنبال بحران مالی جهان، تامین مالی پروژه های ساخت و ساز و اقدامات زیربنایی "بزرگ ترین چالش" پیش روی آنهاست. به گفته "هورست اشمیت"، خزانه دار فدراسیون فوتبال آلمان و مشاور ویژه فیفا در جام جهانی ۲۰۱۰، افزایش قیمت آهن و سیمان می تواند برای این پروژه ها در آفریقای جنوبی دردسرساز شود و باید سیستم های نظارتی و اقدامات کنترل کننده ای در نظر گرفته شوند. شکل دیگر تاثیر مستقیم رکود اقتصادی، می تواند خود را در کاهش درآمدها از محل فروش حق پخش تلویزیونی نشان دهد.
● هواداران فقیرتر، فوتبال ضعیف تر
در شرایط رکود اقتصادی امکان کاهش مشتری و حتی ورشکستگی شبکه های تلویزیونی وجود دارد که منجر به کاهش مبلغ پیشنهادی آنها و به دنبال آن کاهش درآمد باشگاه ها می شود. بحران در بازار های مالی به شکل غیرمستقیم هم بر باشگاه ها اثرگذار است. کاهش قدرت خرید هواداران (مصرف کنندگان)، یکی از پیامد های بحران مالی است که روی درآمدزایی باشگاه ها تاثیر می گذارد. به عقیده کارشناسان، در چنین شرایطی همه با احتیاط بیشتر پول خرج می کنند و به دنبال راه هایی جدید برای پس انداز هستند. در این صورت مخارج مربوط به اوقات فراغت، از جمله هواداری در فوتبال، ممکن است نخستین بخشی باشد که مصرف کننده در آن صرفه جویی می کند. این مساله ممکن است باعث کاهش درآمد باشگاه از محل فروش اقلام تجاری هواداری و کاهش فروش بلیت شود. از سوی دیگر، کاهش قدرت خرید باعث کاهش تعداد مشتریان شبکه های پولی تلویزیونی می شود که عمدتا صاحبان اصلی حقوق پخش تلویزیونی لیگ های بزرگ هستند و این موضوع برروی درآمد باشگاه ها از محل فروش حق پخش اثر می گذارد. بحران مالی برای باشگاه هایی که در مالکیت اشخاص هستند نیز می تواند یک تهدید باشد. در این صورت، از آنجا که سرمایه باشگاه از ثروت شخصی این افراد حاصل می شود، اگر مشکلی پیش بیاید، فوتبال اولین قربانی خواهد بود.
● فوتبال جزیره در تنگنا
در لیگ برتر انگلستان، به دلیل قوانین آزادی که دارد، سرمایه گذاری های زیادی در سال های اخیر انجام شده است. به همین خاطر بحران مالی بیشتر از سایر کشورها دامن لیگ این کشور را گرفته است. در پی این سرمایه گذاری ها و خریداری باشگاه ها با سرمایه های شخصی، بدهی های سنگینی به بار آمده که حالا در بحران مالی عواقب شان مشهودتر به نظر می رسد. در واقع با این بحران بود که توجه سران فوتبال جهان به مسائلی چون بدهی و نوع مالکیت باشگاه ها جلب شد. اخیرا "دیوید تریسمن" رئیس فدراسیون فوتبال انگلستان اعلام کرد که بدهی باشگاه های انگلیسی به حدود سه میلیارد پوند رسیده که یک سوم آن، حدود ۹۵۰ میلیون پوند به منچستر یونایتد، چلسی، آرسنال و لیورپول، چهار باشگاه بزرگ این کشور مربوط است. این امر رشد ۱۲ درصدی در بدهی ها را نشان می دهد. به دنبال آن، "دیوید تیلر" دبیر کل اتحادیه فوتبال اروپا در لندن هشدار داد باشگاه هایی که بدهی های سنگین دارند، از شرکت در رقابت های اروپایی محروم خواهند شد. او گفت که یوفا مشغول تنظیم مقررات مالی مشخصی برای باشگاه هاست تا آنها را وادار کند که منابع مالی خود را درست مدیریت کنند و بقای خود را به خطر نیندازند. اما به اعتقاد کارشناسان، برای بررسی وضعیت مالی باشگاه ها و اعطای مجوز حضور در رقابت های اروپایی توسط یوفا، مکانیسم دقیقی باید طراحی شود که نوع بدهی ها و توان باشگاه در بازپرداخت آنها را در نظر بگیرد. به عنوان مثال، میان بدهی باشگاه های آرسنال و چلسی با بدهی های منچستر یونایتد و لیوپول تفاوت است. تقریبا کل بدهی ۱۷۰ میلیون دلاری چلسی، به "رومن آبراموویچ" مالک باشگاه برمی گردد که در بازیکنان گران قیمت سرمایه گذاری کرده و این وضعیت همانند آن است که شخصی به خودش بدهکار باشد. بدهی ۵۵۰ میلیون دلاری آرسنال نیز عمدتا به دلیل ساخت استادیوم جدیدش است که یک دارایی ملموس محسوب می شود. این نوع بدهی نیز نباید مد نظر قرار بگیرد.
● نگرانی های منچستریونایتد و لیورپول
مشکل اصلی، بدهی باشگاه هایی چون منچستر یونایتد و لیورپول است. این بدهی ها بیشتر به این خاطر حاصل شده اند که افرادی که باشگاه را خریده اند، پول زیادی برای این کار قرض کرده و بدهی را روی دوش باشگاه یا یک شرکت وابسته به باشگاه که تامین منابع مالی باشگاه را به عهده دارد، گذاشته اند. این بدهی برای خرید یک دارایی به وجود نیامده و تنها به خاطر اینکه خانواده "گلیزر" بتواند منچستر یونایتد را بخرد، به دست آمده است. حالا باشگاه باید سالانه ۶۰ میلیون دلار برای بازپرداخت آن هزینه کند. پرداخت این مبلغ مادامی که همانند فصل پیش باشگاه سودآور باشد، مشکلی پیش نمی آورد; اما اگر این طور نباشد و بحران مالی کنونی روی درآمدهای باشگاه تاثیر بگذارد، مشکل زا خواهد بود. بدهی باشگاه لیورپول نیز با خریداری آن توسط "جورج جیلت" و "تام هیکس" مشابه است. این باشگاه به دلیل بحران مالی حتی برنامه هایش برای ساخت استادیوم جدید ۳۵۰ میلیون پوندی خود را نیز متوقف کرده است. "ریک پری"، مدیر عامل لیورپول اعلام کرد که ساخت این ورزش گاه تا زمانی که اوضاع بهبود یابد، ادامه نخواهد یافت. طبق برنامه قرار بود ساخت این ورزشگاه ۶۰ هزار نفری تا آگوست ۲۰۱۱ تمام شده باشد. در این میان، باشگاه قدیمی وست هام یونایتد آثار بحران مالی جهانی را بلافاصله حس کرد. مالک این باشگاه، "بیورگولفور گودموندسون" ایسلندی ا ست که رئیس و سهامدار عمده "لندس بانکی"، دومین بانک بزرگ ایسلند است. این بانک یکی از بانک هایی بود که در ایسلند در پی بحران مالی ورشکستگی خود را اعلام کرد و پس از آن توسط دولت خریداری شد. با ملی کردن "لندس بانکی" گودموندسون از ریاست برکنار شد و طبق برآوردها ۲۳۰ میلیون پوند از دست داد. با این وجود "اسگیر فریدگیرسون"، نایب رئیس باشگاه در گفتگو با روزنامه تایمز اعلام کرد که گودموندسون سرمایه اش را از باشگاه خارج نخواهد کرد، اما این اتفاقات سرمایه گذاری های باشگاه در این فصل را محدود خواهد کرد. این باشگاه از "جانفرانکو زولا"، مدیر و سرمربی تیم خواست تا ۱۰ بازیکن از تیم ۳۴ نفره اش را کم کند. البته فریدگیرسون تضمین کرد که بحران اقتصادی کشور ایسلند بر تعهدات بلندمدت او به وست هام تاثیر نخواهد گذاشت.
● تهدید بزرگ برای سری A ایتالیا
بحران بین المللی مالی، برای باشگاه های ایتالیا هم که بدهی های سنگینی دارند، می تواند اثرات شدیدی داشته باشد. "آدریانو گالیانی"، نایب رئیس باشگاه میلان چندی پیش گفت که بحران مالی فوتبال ایتالیا را نیز در امان نخواهد گذاشت و او بیش از هر چیز بابت قرارداد با اسپانسرها و درآمدهای تلویزیونی نگران است. بدهی باشگاه های ایتالیایی، بیشتر به خاطر ساخت استادیوم های جدید به جای ورزشگاه های قدیمی و فرسوده شان است. اما ولخرجی باشگاه ها و مالکان جاه طلب شان هم در این بدهی ها بی تاثیر نیستند. همانند آنچه چند سال پیش در لاتزیو اتفاق افتاد و این باشگاه را تا آستانه ورشکستگی پیش برد. بر اساس تحلیلی که به تازگی منتشر شده، باشگاه های دسته اولی ایتالیا سالانه به طور متوسط از اسپانسر اصلی شان ۹.۳ میلیون یورو درآمد کسب می کنند. کوچکترین کاهشی در این درآمد، تاثیر منفی زیادی روی بودجه باشگاه ها خواهد گذاشت. به ویژه خودروسازان ایتالیا بیش از سایر صنایع اسپانسر باشگاه ها هستند و آنها از کاهش تقاضا و سفارش خبر داده اند. شاخص سهام سهامداران اصلی مانند فیات برای یوونتوس و موسسه رسانه ای مدیاست برای میلان نیز سقوط کرده است. باشگاه های کوچک تر قصد دارند بیشتر از هر چیز در دستمزد بازیکنان صرفه جویی کنند.
● رئال و بارسا، با خیال آسوده
در لیگ اسپانیا، دو باشگاه بزرگ رئال مادرید و بارسلونا از لحاظ درآمدزایی با سایر باشگاه ها قابل مقایسه نیستند. منابع درآمدی این باشگاه ها هم به گونه ای است که اثرات بحران مالی را محدود می کند. رئال مادرید پردرآمدترین باشگاه جهان، به گفته "خوزه آنخل سانچز" مدیر عامل باشگاه، به لطف وضعیت مالی باثباتی که دارد، تحت تاثیر بحران مالی جهانی قرار نگرفته است. رئال فصل گذشته سود خالصی بالغ بر ۹۷ میلیون یورو داشت و برای سومین فصل پیاپی در رده بندی سالانه ای که شرکت مشاوره "دلوئت" در لندن منتشر می کند، به عنوان پردرآمدترین باشگاه جهان انتخاب شد. قراردادی که رئال با شرکت "مدیاپرو" بابت فروش حق پخش تلویزیونی مسابقاتش بسته و سالانه ۱۵۷ میلیون یورو عاید این باشگاه می کند و همچنین قرارداد با کمپانی آدیداس برای تامین البسه ورزشی تیم، به این باشگاه اجازه می دهد تا این بحران را بدون مشکل حادی پشت سر بگذارد. بارسلونا، رقیب رئال نیز وضعیت پایدار مشابهی دارد. این باشگاه نیز برای فروش حقوق پخش تلویزیونی با شرکت کاتالانی "مدیاپرو" قرارداد بسته است و سالانه تا سال۲۰۱۳، بیش از ۱۴۴میلیون یورو دریافت می کند. شرکت نایک نیز در قراداد جدیدی که با بارسا بسته است، سالیانه ۳۷ میلیون یورو به این باشگاه می پردازد. این دو قرارداد در مجموع ۴۰ درصد درآمدهای بارسا در بودجه سالیانه اش را تشکیل می دهند و در چند سال آینده به باشگاه برای برنامه ریزی امنیت می دهند. بر خلاف این دو باشگاه بزرگ، برخی دیگر از باشگاه های اسپانیا را خطر ورشکستگی تهدید می کند. در این باشگاه ها فعالان بخش ساخت و ساز سرمایه گذاری کرده اند و از آنجا که این بخش رونق سال های گذشته را پشت سر گذاشته و دچار رکود شده، بقای باشگاه نیز به خطر افتاده است.
● بوندسلیگا، سالم تر از سایرین
بوندسلیگای آلمان، نسبت به سایر لیگ ها با خیال راحت تری به بحران مالی جهان نگاه می کند. ساختار فوتبال این کشور و منابع درآمدی باشگاه ها با پایداری خود، باعث شده اند تا تلاطم های بازار مالی تاثیر کمتری بر وضعیت آنها داشته باشد. بنا بر تحقیقی که شرکت تحقیقاتی "اشپورت + مارکت" انجام داده است، بخش مالی ۱۴ درصد اسپانسرهای بوندس لیگا را تشکیل می دهند. "هارتموت زاستروف"، مدیر "اشپورت+مارکت" به خبرگزاری آلمان گفت که فوتبال آلمان و در کل ورزش آلمان به بانک ها وابسته نیستند. درآمد باشگاه های دسته اولی از محل اسپانسرها در سال گذشته حدود ۳۷۰ میلیون یورو بود که ۵۰ میلیون آن از بخش مالی بدست آمد. به اعتقاد آقای "زاستروف"، حتی در صورتی که ۵۰ درصد حامیان از بخش مالی هم بروند، باز هم مشکل خاصی پیش نخواهد آمد و به عنوان مثال ممنوعیت تبلیغات نوشیدنی های الکلی برای ورزش آلمان، تاثیر به مراتب شدیدتری خواهد داشت. در آلمان، به دلیل پخش زیاد مسابقات از شبکه های آزاد تلویزیونی (TV-Free) که برای همه قابل مشاهده هستند، درآمد از محل اسپانسرینگ نسبت به سایر لیگ ها سهم بیشتری در کل درآمدها دارند. ضمن اینکه بوندسلیگا با متوسط حدود ۴۰ هزار تماشاگر در هر بازی، پرتماشاچی ترین لیگ اروپاست و از این لحاظ هم درآمد پایداری دارد. از نظر آقای "زاستروف"، بحران مالی یک اثر معکوس هم می تواند داشته باشد. او معتقد است که بانک ها حالا قاعدتا باید با بازاریابی خوب مشتریان شان را وادارند تا بیش از پیش پس انداز داشته باشند. به همین دلیل اسپانسرینگ در فوتبال و ورزش در کوتاه مدت و همین طور بلندمدت همچنان نقشی مرکزی در آمیخته بازاریابی بانک ها خواهد داشت.

منبع: com.BBCPersian

منبع : روزنامه ابتکار