دغدغه های نسل چهارم کمونیستهای پکن

مقامات چینی تصور می کنند که تسخیر بازار اروپا مهم ترین برگ برنده اقتصادی-سیاسی آنها در نظام بین الملل محسوب می شود.این در حالی است که گزارشات اخیر در خصوص کسری تجارت پکن و اروپا زنگ خطر را برای نسل چهارم کمونیستها به صدا در آورده است
برگزاری نشست اخیر حزب کمونیست چین سبب تقویت موقعیت این حزب در معادلات سیاسی پکن و خاور دور شده است
ایالات متحده آمریکا منبع صدور تهدیدات مکرر علیه پکن محسوب می شود.در این راستا سیاست خارجی چین باید در راستای فع تهدید آمریکا ترسیم شود ،نه در جهت همزیستی مسالمت آمیز با اصلی ترین دشمن پکن
ابقای هو جین تائو به عنوان دبیر کل حزب کمونیست چین سبب طرح سوالات تازه ای در خصوص نسل چهارم کمونیستهای چین شده است.به راستی چین قصد دارد در سیاست خارجی خود چه مسیری را در پیش بگیرد و از کدام مجرا تحولات نظام بین الملل را مورد آنالیز قرار دهد.آیا سیاست درهای باز به گونه ای تحول یافته ادامه پیدا می کند یا شاهد دگردیسی این سیاست و تحدید مناسبات پکن و برخی کشورها از جمله ایالات متحده آمریکا خواهیم بود؟
اخیرا هو جین تائو”، از سوی کمیته مرکزی جدید حزب کمونیست چین برای دوره پنج ساله دیگری در سمت ریاست حزب که تضمین کننده دوره پنج ساله دیگری از ریاست جمهوری نیز هست، ابقا شد.
کمیته مرکزی جدید حزب کمونیست چین که در پایان هفدهمین نشست پنج سالانه حزب برگزیده شده بودند، اخیرا تشکیل جلسه دادند و کمیته رهبری ۹ نفره جدید کشور را که بالاترین نهاد تصمیم گیری چین است و کنترل ارتش را در دست دارد، انتخاب کردند.
هو جین تائو درانتخابات کمیته مرکزی متشکل از ۲۰۴ عضو به دبیرکلی حزب و فرماندهی کل نیروهای مسلح انتخاب شد. این به معنای انتخاب تقریبا قطعی وی از سوی کنگره خلق برای دوره پنج ساله دیگر ریاست جمهوری است. نشست سالانه کنگره قرار است در ماه مارس سال آینده برگزار شود.
همچنین در این اجلاس چهار فرد جدید به عضویت کمیته رهبری درآمدند از جمله روسای حزب در استانهای شانگهای و لیائونینگ که از متحدان هو جین تائو محسوب می شوند. به این ترتیب موقعیت هو جین تائو در کمیته مرکزی حزب کمونیست و نیز کمیته رهبری کشور بسیار مستحکم تر شده و تعداد بیشتری از متحدانش توانستند به این دو نهاد مهم راه یابند.
عضویت اعضای جدید از آن جهت حائز اهمیت است که جانشین هو جین تائو در سال ۲۰۱۲ از بین آنها انتخاب خواهد شد.هفدهمین اجلاس پنج سالانه حزب کمونیست چین پس از اصلاح منشور این حزب و انتخاب کادر رهبری جدید به کار خود پایان داد
در اجلاس امسال حزب سه نفر از قدرتمندترین سیاستمداران کمیته مرکزی حزب از جمله “زنگ گینگ هونگ”، معاون رئیس جمهور و رئیس کمیته مرکزی، موفق به عضویت مجدد در کمیته ۲۰۴ نفره حزب نشدند.
براساس اصلاحیه‌آیین نامه تصویب شده حزب کمونیست چین، توسعه‌بخش غیر دولتی و خصوصی در این کشور تسریع خواهد شد.
توسعه نظام مالی و پولی ، پیشبرد بخش خصوصی و تسریع در توسعه بخش غیردولتی و استفاده از منابع‌آنها درتوسعه کشور از مفاد اصلی اصلاحیه هفدهمین کنگره سراسری حزب کمونیست چین است.
توسعه‌علمی و استفاده‌از علوم وفنون و توسعه طرح‌های علمی دومین اصلاحیه آیین نامه حزب کمونیست چین است.
براین‌اساس باید از رهیافت‌های علمی برای حفظ رشد اقتصادی وکاهش فاصله فقیر و غنی و حفاظت از محیط زیست استفاده کرد. همچنین برای اولین بار در تاریخ حزب کمونیست چین به واژه مذهب اشاره شده است.
به راستی چه اتفاقی در اردوگاه کمونیستهای پکن و فرزندان مائو رخ داده است؟آیا چین توانسته است طی سالهای اخیر به عنوان یک کشور تاثیر گذار وارد معادلات جهانی شود؟مقامات چینی تصور کرده اند که با تکیه بر اقتصاد می توان جهان سیاست را نیز در اختیار گرفت،اما آنها در این مورد سخت دچار فرافکنی شده اند،زیرا ارتباط میان اقتصاد و سیاست در جهان امروز،خصوصا پس از گذار بشریت به هزاره سوم و وقوع حوادثی مانند اشغال عراق و افغانستان (که در همسایگی چین قرار دارد) ارتباطی یکطرفه و یکسویه نیست.این حقیقتی است که نسل چهارم کمونیستهای چین آن را فراموش کرده اند.
انتخاب مجدد هو جین تائو به عنوان رئیس جمهور چین انتظارات جامعه جهانی را از پکن بالاتر برده است.
پس از برگزاری اجلاس شانگهای نظام بین الملل در انتظار تقویت محور پکن-تهران-مسکو در راستای مقابله با سیاستهای ایالات متحده آمریکا و ناتو است.
پکن هم اکنون در سیاست خارجی خود از سه مسئله مهم رنج می برد:
۱) تقویت همپیمانی واشنگتن با کشورهایی مانند ژاپن،استرالیا و کره جنوبی که سبب ترسیم چهره ای در هم ریخته از خاوردور شده است.
۲) تقویت جدایی طلبان تایوان توسط ایالات متحده آمریکا و فروش تجهیزات موشکی به این جدایی طلبان که بارها مورد انتقاد مقامات چینی قرار گرفته است.
۳) سیاستگذاریهای ایالات متحده آمریکا در شورای امنیت سازمان ملل متحد در مواردی مانند بحران میانمار که با هدف تحدید قدرت مانور چین صورت می گیرد.
همان گونه که مسلم است ایالات متحده آمریکا منبع صدور تهدیدات مکرر علیه پکن محسوب می شود.در این راستا سیاست خارجی چین باید در راستای فع تهدید آمریکا ترسیم شود ،نه در جهت همزیستی مسالمت آمیز با اصلی ترین دشمن پکن.! ایالات متحده آمریکا بارها چین را به علت نقض حقوق بشر مورد محکومیت قرار داده است اما در مقابل چینیها طرحی جهت مقابله عینی با کاخ سفید نداشته اند.در جریان صدور دو قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد علیه جمهوری اسلامی ایران شاهد بودیم که همراهی مقامات چینی با کشورهای آمریکا،فرانسه و انگلستان موجب کاهش اعتبار پکن در نظام جهانی شد.جالب توجه اینکه حدود یک هفته پس از صدور قطعنامه دوم شورای امنیت سازمان ملل متحد علیه ایران،واشنگتن چین را نسبت به نقض حقوق بشر محکوم کرد و به این وسیله دست مریزاد محکمی به فرزندان مائو گفت.!
مقامات چینی تصور می کنند که تسخیر بازار اروپا مهم ترین برگ برنده اقتصادی-سیاسی آنها در نظام بین الملل محسوب می شود.این در حالی است که گزارشات اخیر در خصوص کسری تجارت پکن و اروپا زنگ خطر را برای نسل چهارم کمونیستها به صدا در آورده است. کمیسیون اروپا در تازه ترین گزارش خود اعلام کرده است که کسری تجاری کشورهای اروپایی با چین هر ساعت بیش از ۱۵ تا ۲۰ میلیون دلار افزایش می یابد .
کسری تجاری اروپا با چین تا پایان امسال به بیش از ۲۰۰ میلیارد دلار خواهد رسید و مقامهای تجاری اروپا باید هر چه زودتر برای کاهش کسری تجاری با چین چاره اندیشی کنند . اتحادیه اروپا در حال بررسی راهکارهایی برای اعمال محدودیت واردات کالاهای چینی است . کسری تجاری اروپا با چین سال گذشته بیش از ۲۰ درصد افزایش یافت . اقتصاد ۱۲ تریلیون دلاری اروپا با ۴۵۰ میلیون نفر جمعیت ، بزرگترین وارد کننده کالاهای چینی به شمار می رود .همین مسئله باید سبب تغییر رویکرد سیاسی و حتی اقتصادی کمونیستهای پکن در دوران جدید ریاست جمهوری هو جین تائو شوددر غیر این صورت نمی توان به تحقق “اصل چین واحد”در لابه لای مناسبات از هم گسیخته آمریکا-اروپا-پکن امیدوار بود.اصل چین واحد که مقامات این کشور آن را اصلی مهم در سیاست خارجی خود می دانند تنها در صورت استقلال و رفتار عاقلانه پکن قابل تحقق خواهد بود در غیر این صورت تهدید های خارجی و فشارهای آمریکا و اروپا این اصل را خدشه دار می کند.
در راستای اصلاح سیاست خارجی پکن در دوران جدید تصدیگری هو جین تائو می توان به چند فاکتور مهم اشاره کرد:
۱) فاصله گیری از سیاستهای آمریکا
۲) تقویت مناسبات پکن با ایران و روسیه به عنوان دو کشور تاثیر گذار در نظام بین الملل
۳) اصالت بخشی به توسعه سیاسی در مقابل توسعه اقتصادی
۴) ترسیم معادلاتی تازه در خاور دور بر اساس عدم مداخله گرایی کاخ سفید
۵) حل مسئله تایوان با استناد به راهکارهای دیپلماتیک
۶) حضور فعال در سازمان همکاریهای شانگهای
۷) تعریف شرکای سیاسی و اقتصادی مناسب
۸) حضور فعال در شورای امنیت سازمان ملل متحد در جهت احقاق حقوق ملتها
آنچه مسلم است اینکه برگزاری نشست اخیر حزب کمونیست چین سبب تقویت موقعیت این حزب در معادلات سیاسی پکن و خاور دور شده است.در این خصوص هو جین تائو باید مسیر جدیدی را در سیاست خارجی کشور خود ترسیم نماید.ترسیم این مسیر جدید باید در سایه تلاش شجاعانه تائو و همراهانش در راستای فاصله گیری از آمریکا صورت گیرد. مسلما دفع تهدید آمریکا از سوی پکن فرصتهای تازه ای را در مقابل نسل چهارم کمونیستهای چین ایجاد خواهد کرد.

سعید سبحانی

منبع : روزنامه رسالت