جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 3 May, 2024
مجله ویستا

اینترنت ابزاری در خدمت بن لادن


اینترنت ابزاری در خدمت بن لادن
شاید برای خیلی افراد،این تصور وجود دارد كه جماعت القاعده زیر زمین مخفی شده اند یا در كوهستانهای دور دست، عملیات كشتار خود را رهبری می كنند. اما واقعیتها می گویند كه چنین چیزی صحت ندارد. آنها مانند بسیاری از مردم عادی در محله های شلوغ شهری به سر می برند، ازدواج می كنند و فرزندان خود را به مدرسه می فرستند.
وقتی فیلم «القاعده در سرزمین بین النهرین» پخش شد، برای خیلی از افراد، این واقعیت روشن شد كه عاملان كشتارهای مختلف در عراق جوانان بسیار عادی هستند كه هیچ تفاوتی با جوانان محله شما ندارند. این فیلم در ۲۹ ژوئن (۹ تیرماه) گذشته از طریق شبكه اینترنت پخش شد. در این فیلم، جوانانی نشان داده شدند كه هیچ نقابی بر صورت ندارند، زیرا همه آنها در عملیات انتحاری مشاركت كرده و از بین رفته بودند. آنچه در اینجا از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است، امكان ذخیره كردن هر بخش از این فیلم توسط هواداران بن لادن است. آنها این فیلم یا بخشهایی از آن را ذخیره كرده اند و از طریق تلفن همراه خود برای دوستانشان می فرستند. بی جهت نیست كه هر فیلم پخش شده از سوی سازمان القاعده توسط میلیونها نفر مشاهده می شود و این، به معنی برتری اطلاع رسانی و قدرت تبلیغات این گروه تروریستی است.
در اینجا، گروه «زرقاوی» در عراق، بیشترین سهم را از استفاده از شبكه اینترنت به خود اختصاص داده اند. آنها به راحتی windows media و real player را به كار می گیرند و بر این اساس، از تمام صحنه های عملیات خود فیلمبرداری می كنند. سپس این فیلم ها را بر روی اینترنت می برند و در اختیار هواداران خود قرار می دهند و به مرور زمان متوجه می شوند هر مقدار برنامه های تبلیغاتی بیشتر بوده به همان میزان نیروهای جدیدی از كشورهای اسلامی و جاهای دیگر جذب آنها شده است. برای زرقاوی بسیار مهم است كه در این فیلمها نشان دهد خسارت جبران ناپذیری به نیروهای آمریكایی وارد شده است. او تلاش می كند توان آمریكاییها در دفاع از خود را حقیرانه جلوه دهد و برای این منظور، ماهنامه اینترنتی تحت عنوان «ذروه السنام» (به معنای «رشد كوهان شتر») بر روی شبكه جهانی اطلاعات منتشر و در آن، عملیات كشتار خود را توجیه می كند. در این ماهنامه همچنین آموزشهای نظامی خاص و دستورالعملهای عملیاتی به هواداران خود ارائه می كند.
یك پدیده عجیب و شگفت آور دیگر اینكه، زرقاوی و بن لادن برای انجام یك سری هماهنگی ها و تقویت مبانی سازمانی خود، بطور آشكار بر روی شبكه اینترنت با یكدیگر به گفت وگو می پردازند. دیگر، همانند گذشته و برحسب ضرورت جنگهای چریكی، بن لادن، كلاشینكوف خود را حمل نمی كند بلكه به جای آن یك «لپ تاب» به همراه دارد و در وقت مقتضی از آن استفاده می كند. در كنار این، مجموعه های بزرگی از افراد وجود دارند كه در زمینه اینترنت و كامپیوتر تخصص دارند و لحظه به لحظه مساعدتهای خود را در اختیار سازمان القاعده قرار می دهند. به عنوان مثال، گروهی كه در عراق فعالیت دارد، نقشه راه های ممكن برای خلاص شدن از محاصره نیروهای آمریكایی را از طریق اینترنت در اختیار زرقاوی قرار می دهند و گروه دیگری كه در سوریه به سر می برد، نام و آدرس مساجدی را كه برای پذیرایی از زرقاوی و گروه او در سوریه اعلام آمادگی كرده اند را تقدیم آنها می كنند.
با چنین شكلی از اثرگذاری، سازمان القاعده با گذشت زمان اندكی به اهمیت كاربرد اینترنت در مبارزه خود پی برد. در این میان، تشكلی تحت عنوان «جبهه جهانی اطلاع رسانی اسلامی» كه وظیفه انتشار نامه های زرقاوی بر روی شبكه اینترنت را به عهده دارد، با صدور بیانیه ای اعلام كرد: «... تكنولوژی گردش اطلاعات، همه چیز را آسان كرده است... و وب ها این فرصت را برای همه در اقصی نقاط جهان فراهم می كنند كه به سخنان «مجاهدین» گوش فرادهند.»
این امپراتوری اطلاع رسانی در گذشته وجود نداشت و زرقاوی یك فرد اردنی ناشناخته بود. اما به مرور زمان و با انتشار روزانه و هفتگی پیامهای زرقاوی بر روی شبكه جهانی اطلاعات، او اكنون همانطور كه ژنرال «دیوید پیرترایوس» یكی از فرماندهان آمریكایی گفته به شكل «سمبلی» با اهمیت بالا درآمده است. فقط در تابستان جاری، كارشناسان اینترنت در مركز مطالعات «سایت» اعلام كردند كه روزانه ۹ بیانیه و در سه هفته گذشته ۱۸۰ بیانیه از سوی گروه زرقاوی در عراق بر روی اینترنت پیاده شده است. از نظر «مایكل شویر» رئیس سابق گروه تعقیب كننده بن لادن در سازمان سیا، زرقاوی طی یك سال گذشته از صفر به ۶۰ درجه (۶۰ از ۱۰۰ میزان مراجعه به سایتهای زرقاوی بر روی اینترنت) رسیده است. در این ارتباط، «بن وینزك» یكی از افراد «مركز اینتل» كه وظیفه نظارت بر سایتهای اسلامی گرا را برعهده دارد می گوید: «... زرقاوی در زمان مناسبی استفاده از این اینترنت را آغاز كرد. در حال حاضر تكنولوژی تبادل اطلاعات براحتی تكثیر فیلم و توزیع آن را از طریق اینترنت تسهیل كرده است و آن چیزی است كه زرقاوی در زمان فعلی به آن نیاز شدیدی دارد. سرعت بالا، تهیه فیلم با كیفیت برتر و انتقال آن با همان درجه از كیفیت به زرقاوی كمك می كند كه به راحتی پیامهای خود را از طریق اینترنت منتقل كند.»
«ایوان كولمن» مشاور مركز مبارزه با تروریسم كه از نزدیك سایتهای اینترنتی را نظارت می كند، در این ارتباط می گوید: «... سازمان القاعده بسیار راغب بود كه از تكنولوژی اینترنت در كارهای خود استفاده كند، اما عصر بن لادن، عصر فاكس و تلویزیونهای ماهواره ای بود اما نسل جدیدی كه زرقاوی نماینده آن است، در عصر اینترنت به سر می برد و به نحو احسن از آن استفاده می كند. افرادی كه در اطراف زرقاوی گرد آمده اند، دهه ۲۰ عمر خود را به پایان نبرده اند و به وسایل اطلاع رسانی به شكل جدیدی می نگرند. ولی بن لادن و افراد هم نسل او اكنون در كوهستانهای افغانستان به سر می برند، جایی كه امكان به كارگیری تكنولوژی جدید وجود ندارد. اما زرقاوی در عراق است و در آنجا «جنگ شهری» رواج یافته است و شورشیان به راحتی می توانند در شهرها از تكنولوژی جدید اطلاع رسانی استفاده كنند.»در یك واقعه كه تا عمق شخصیت بیننده نفوذ كرده است، زرقاوی شمشیر خود را برمی كشد و سر «نیكلاس برگ» را ازتن وی جدا می كند. دوربین در این لحظات بر چشمان فرد سر بریده متمركز می شود تا عذاب و رنج را در اعماق آمریكاییها نفوذ دهد. كسی به درستی نمی داند این واقعه در چه تاریخی رخ داده است. اما بعد از آن، همه می دانند كه تاریخ ۱۱ مه ۲۰۰۴ زمان پخش فیلم سر بریدن نیكلاس برگ به روی سایت «انصار وب» بوده است. این فیلم در میلیونها CD ضبط و از اندونزی (در شرق) تا آمریكا ( در غرب ) توزیع شد. بعد از آن، گروه های دیگر تلاش كردند كار زرقاوی در سر بریدن بر روی اینترنت را تقلید كنند و از آن پس، زرقاوی مشهور شد.
زرقاوی این كار را به مثابه بریدن سر یك حیوان انجام داد و در كمال خونسردی، گردن وی را برید و همانطور كه در قصابخانه عمل می شود، از پخش خون به اطراف جلوگیری شد. او اصطلاح «قربانی» یا حیوان را برای طعمه خود به كار می گیرد و بلافاصله این اصطلاح در میان هواداران او رواج یافت و این قدرت اینترنت است كه چنین اصطلاحی را به راحتی رواج می دهد.
در سال ،۲۰۰۳ زمانی كه زرقاوی از شهر «هرات» در افغانستان گریخت و به عراق آمد، هیچ چیز درباره اینترنت نمی دانست. نخستین بار در ۹ آوریل ،۲۰۰۴ فیلمی تحت عنوان «قهرمانان فلوجه» بر روی سایتهای اینترنت رفت كه گفته می شود جماعت زرقاوی آن را تهیه كرده است. در این فیلم، مردانی با نقابهای سیاه بمبی را بر سر راه نفربر آمریكایی قرار می دهند تا آن را منفجر كنند. در پایان همین ماه و دقیقاً در ۲۵ آوریل، زرقاوی نخستین بیانیه خود را بر روی اینترنت منتشر می كند و از طریق آن، مسؤولیت عملیاتی در شهر بصره را به عهده می گیرد. او در این بیانیه عنوان می كند: «... ما چنین تصمیمی گرفتیم تا پرچم جهاد را به اهتزاز درآوریم... ما كمانهای خود را در قایقی كه به سوی عظمت پیش می تازد، به دست گرفتیم».
نخستین پیام ضبط شده زرقاوی كه وی مستقیماً در آن سخن می راند، در اوایل ماه جولای از شبكه اینترنت پخش شد. این پیام برخلاف فیلمهای بن لادن یا «ایمن الظواهری» به تلویزیونهای عربی نرفت، بلكه به طور مستقیم از شبكه اینترنت پخش شد. در این پیام، زرقاوی بریدن سر نیكولاس برگ به دست خود را توجیه كرد و به افرادی كه در این كار با او مخالفت كردند، تاخت و آنان را مجموعه «بردگان» توصیف كرد.
در این اثنا، مخالفان زرقاوی تبلیغات منفی گسترده ای را علیه وی دامن زدند، به طوری كه او مجبور شد تمام این ادعاها را تكذیب و برای گروه خود سخنگوی رسمی تعیین كند. از این به بعد، آنهایی كه كارهای زرقاوی را زیر نظر داشتند، با نام «ابومیسره عراقی» به عنوان سخنگوی رسمی القاعده در عراق آشنا شدند. در این مدت، زرقاوی بحث و جدل وسیعی درباره بیعت خود با بن لادن به راه انداخته بود. در این میان، زرقاوی اصرار می كرد كه علاوه بر نیروهای آمریكایی، اكثریت شیعه عراق را نیز هدف قرار دهد. این بحثها به ماه ها مناقشه و نامه نویسی كشید و سازمان القاعده از سوی خود ملاحظاتی درباره «سربری» زرقاوی داشت. تا اینكه بعد از مدتی مجله اینترنتی القاعده كه از سوی یاران بن لادن در عربستان سعودی منتشر می شد، لقب «سلطان سربران» را به زرقاوی اعطا كرد و به این بحثها پایان داد.
در ۱۷ اكتبر ،۲۰۰۴ زرقاوی طی بیانیه ای رهبری اسامه بن لادن را پذیرفت. در این زمان، حمله معروف نیروهای آمریكایی به شهر «فلوجه» جریان داشت و تلاش می شد كه نیروهای القاعده در سرزمین بین النهرین به رهبری ابومصعب زرقاوی را در این شهر به محاصره درآورند. در چنین فضایی، بیانیه زرقاوی در بیعت با بن لادن بر روی شبكه اینترنت قرار گرفت. زرقاوی در این بیانیه فاش كرده بود كه به مدت ۸ ماه بر روی اینترنت با اسامه بن لادن گفت وگو و تبادل آرا می كرد. دو روز بعد، زرقاوی نام گروه خود را «توحید و جهاد» گذاشت؛ نامی كه به نظر می رسد با هماهنگی بن لادن اتخاذ شده است و از این تاریخ به بعد، بیانیه های گروه زرقاوی به نام «سازمان القاعده شاخه سرزمین بین النهرین» انتشار یافت و پخش فیلمهای ویدئویی آنها بر روی اینترنت به این نام آغاز شد.
اكنون زرقاوی علاوه بر بیانیه ها و فیلم های عملیاتی خود، اخبار روزانه عراق و تحلیلهای سیاسی گروه های وابسته به القاعده را بر روی سایتهای خود قرار داده است. همچنین تالارهای گفت وگو در این زمینه رواج یافته است. بیشتر این تالارها تلاش دارند عملیات خشونت بار زرقاوی علیه نیروهای آمریكایی و دیگران را واجب دینی تعبیر كنند. از سوی دیگر، ورود كاربرهای جدید به این تالارها ممنوع شده است، مگر اینكه فردی با مهارتهای خاص و با استفاده از تمامی معلومات ذخیره شده بر روی سایت بتواند زیركانه وارد اتاق گفت وگو شود. افراد گفت وگو كننده در این اتاقها در زمینه امنیت اطلاعاتی، خوب آموزش دیده اند و به ندرت می توان اطلاعات مهمی را از آنها بیرون كشید.
در بخش دیگری از سایتهای اسلام گرایان، چگونگی ساخت بمب و كاربرد مواد منفجره آمده است. این مسأله سابقاً برای كسانی كه عزم آن را داشتند تا به گروه های شورشی در عراق بپیوندند، یك پرسش بزرگی بود. اما اكنون این افراد در این زمینه خبره شده اند و دانش زیادی در اختیار آنها قرار گرفته است. و نكته آخر، در این سایتها، اسامی و زندگینامه «شهدای القاعده» است تا از این طریق به نوآموزان تلقین شود راه آنها را برگزینند.
یك پژوهش نشان می دهد كه ۴۰۰ نفر از نیروهای زرقاوی كه در عراق كشته شدند، بطور دائم از اینترنت استفاده می كردند. این افراد متأهل، دارای فرزندان و به طبقه متوسط جامعه تعلق داشتند. همه آنها كار و درآمد خوبی داشتند اما ناگهان به شكل سحرآمیزی تحت تأثیر خطابه های زرقاوی قرار گرفته و به جماعت او پیوسته بودند. در این میان، بررسی ۱۸۰ نامه از سوی خانواده های این افراد كه برای سایتهای اسلام گرایان ارسال و به زندگینامه های وابستگان خود اشاره شده است، نشان می دهد بیشتر آنان به شكل ناگهانی تصمیم گرفتند كه به گروه زرقاوی بپیوندند.
با چنین اوصافی، اینترنت امروز به شكل مهمترین وسیله ارتباطی القاعده درآمده است كه در سرتاسر گیتی به نحو احسن عمل می كند و بسیاری از عملیات مهم توسط این رسانه سازماندهی می شود. حال، این پرسش در برابر كارشناسان سازمانهای امنیتی اروپا و آمریكا قرار دارد كه چگونه می توانند این حربه را با توجه به تنوع و گستردگی آن در سطح جهان، از دستان بن لادن و زرقاوی خارج كنند؟
حسن هاشمیان
منبع : روزنامه ایران