۲۲ شهریور سال ۱۳۳۹ خورشیدی ـ اعتراضهای ظاهرا ساختگی به انتخابات تابستان سال ۱۳۳۹ و پایان نخست وزیری دکتر اقبال

شهریور سال ۱۳۳۹ خورشیدی (سپتامبر ۱۹۹۰) بحث و اعتراض و جنجال درباره انتخابات پارلمانی که در ۲۶ مرداد برگزار شده بود موضوع روز در ایران شده بود. تعجب در این بود که اعتراض به این انتخابات از سوی بخشی از دولت بر ضد بخش دیگر صورت می گرفت.
نخست ایراد گرفته شد که حزب حاکم ملیون در انتخابات سوء استفاده کرده است. با این ایراد نامزدهای منفرد جرات یافتند تا دست به اعتراض بزنند و این اعتراضها منجر به کناره گیری دکتر نصرت الله کاسمی از دبیر کلی حزب ملیون شد. دو حزب ملیون و مردم که توسط دکتر اقبال و امیراسدالله علم تاسیس شده بودند احزاب واقعی نبودند و جنبه صوری داشتند تا بازی دمکراسی درآورند. پس از کناره گیری دکتر کاسمی، سوم شهریور دادستان تهران دستور توقیف پنج صندوق اخذ رای و تعقیب قضایی اعضای انجمن های آنها را صادر کرد. حزب مردم – به احتمال زیاد با ساخت و پاخت قبلی و به منظور ساختن خبر و تسهیل کار دستگاه های روابط عمومی – خواستار ابطال انتخابات شد. پنجم شهریور شاه – احتمالا با نقشه قبلی و ... – عدم رضایت خود را از انتخابات اعلام کرد و چند روزنامه
علم در ۱۳۳۹که آمادگی قبلی داشتند دست به انتقاد شدید از انتخابات زدند و حتی خواستار برکناری دولت دکتر اقبال شدند!!. عده ای هم به دادستان تهران علیه متصدیان انتخابات اعلام جرم کردند حال آن که انتخابات قبلی و بعدی و بعدی ها بهتر از آن نبود. دکتر علی امینی انتخابات مرداد را ننگین خواند!. پنجم شهریور دکتر اقبال که ظاهرا تاریخ مصرف او تمام شده بود کناره گیری کرد و شاه، جعفر شریف امامی وزیر صنایع و معادن کابینه او را مامور تشکیل کابینه کرد. مردم که این بازیها را جدی گرفته بودند. به علاوه پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ برای نخستین بار امکان و فرصت اعتراض یافته بودند خواستار ابطال انتخابات شدند و شاه نهم شهریور از انتخاب شدگان
دکتر کاسمی که عموما از نامزدهای حزب ملیون بودند خواست که کناره گیری کنند و روز دهم شهریور انتخاب شدگان به صورت گروهی استعفاء کردند!.
در این میان پاره ای از مخالفان واقعی هم درصدد برآمدند از این فرصت که استفاده کنند و ضمن نشان دادن خودشان حرفهایشان را بزنند که با هر نقشه ای پیش آمده بود خیلی زود ورق برگشت و روال سابق از سرگرفته شد. انتخابات چند ماه بعد تجدید شد، ولی زیاد بهتر از سابق نبود. تنها چند نفر از جمله اللهیار صالح از همکاران دکتر مصدق با آراء واقعی برگزیده شدند و دوره تازه مجلس شورای ملی اسفند ماه کار خود را آغاز کرد. درباره این وقایع هنوز بررسی دقیق نشده است، ولی آن چه که مسلم است هدف، برکناری دکتر منوچهر اقبال از نخست وزیری بود. با وجود این، وی مورد بی مهری قرار نگرفته بود و بعدا دارای مقامهای مهمی شد.

منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز