گیتارسازی جهانی

این گفتار نگاهی کوتاهی و فشرده دارد به نقش ساز گیتار در جهان امروز و موسیقی فلامنکو و طرح سئوالاتی در این زمینه است.
● گیتارسازی جهانی
بی شک گیتاریکی ازچند سازاول ومحبوب دنیاست که سبکهای متعدد و نوابغ بسیار دارد واز لحاظ ساختمان فیز یکی و صوتی دست خو ش تغیرا بسزای شده است که کمتر سازی را می بینم که توا نسته با شد چنین سیر تکا ملی و اجرایی را کسب کند که در این میان برای مثال میتوان به ساز دیگری همچون ویلن اشاره کرد که مدلها ی مختلفی مثل ویولن ویولا ویلن سل کنترباس ویا باس مضاعف که تمامی این سازها به صورت آکوستیک و هم به صورت الکتریک موجود میباشد وازسبکهای که به وسیله این سازاجراء می شود کلاسیک کانتری ودر چندسال اخیر درموسیقی جاز استفاده شداست.
ولی درمقابل گیتاربه چند دسته تقسیم می شود گیتارها ی آ کوستیک شش سیم ودوازده سیم با جنس سیم فلزی ونایلون الکتریک گیتار ریتم گیتار ولید گیتار باس گیتار الکتریک و آکوستیک ونوعی دیگر که فاقد فرت میباشد ویا یک نوع گیتار که بخا طر هوای شرجی منطقه ی جزیره ی ها وایی به گیتار ها وایی لغب گرفته ویا درمکزیک چند نوع گیتار وجود دارد که به صورت گروهی اجراء می شود که باس گیتار آن با باس گیتار معمول چه از نظراجراء وساختمانی فرق دارد.
ولی نمی توان گفت چون این ساز از تنوع بسیار بر خوردار هست دلیل محبوبیت ان میباشد اما یکی ازمزایای این ساز حمل نقل آسان آن میباشد به طوری که دورتی برلینرکامینز درکتاب همه یزدربارهءارکسترسنفونیک ترجمهء حسن الفت دربخش سویت درباره ی لوت پدر گیتارمی نویسد لوت به عنوان سازتکنواز مدت ها مورد علاقه ی مردم بود صدای صاف ودرخشان این ساز از امتیازهای بزرگ به شمار می رفت حمل نقل آن بسیار آسان بودو غنی وفقیر میتوانستند به طور یکسان از آن استفاده کنند و لذت ببرند.
سبکهای هم که برای این ساز ویا بهتر بگوییم با گیتار به اجراء درآمده نیز از تنوع بسیاربرخوردار
است مانند سبکهای جز بلوز کانتری راک هوی متال فلامنکو و حتی سبک بزرگ وغنی کلاسیک نگاه بااحترامی به این ساز دارد که این مسئله مدیون بزرگانی همچون فرانسیسکو تارگا فرنا ند و سور وپدر گیتار کلاسیک معاصر آندره سگوویا می با شد.
در تمامی این سبکها می شود بدون گیتار نیز به اجرا پرداخت ویا بهتر بگویییم ساز دیگری راهم میشود جایگزین کرد ولی درسبک فلامنکوکه سه رکن اصلی خواننده رقصنده گیتار میباشد نمی توان ساز دیگری راجایگزین کرد چون گیتار جزء رکنهای اصلی موسیقی فلامنکو میباشد.
حال باگسترش گیتار وبخصوص موسیقی فلامنکو این سوال پیش می آید که اگر موسیقی فلامنکو با ساز دیگری به غیراز گیتارعرضه می شد آیا باز هم اینقدر از محبوبیت بر خوردار بود مثلا نی انبان اسکاتلندی دودوک ارمنستان کما نچهء ایران سارنگی هندوستان یا آکاردئون البته کولی ها از سازها ی دیگری مثل نوعی آکاردئون وویلن نیز استفاده می کردند ولی با شکل نوازندگی گیتار فلامنکوامروزی یا بهتر از زمان رامون مونتیا که بنیانگذار سبک تکنوازی گیتارفلا منکوبه شکل امروزی بود آیا بدون وجود گیتارمعنادارد چون درسبک جاز اگر گیتار نباشد پیانو سا کسفون فلوت ودیگر سازها قادر به اجراء می باشند.
سوال دیگر این میباشد افرادی که نوازنده گیتارفلامنکو هستند آیا در مرحله انتخاب سازعاشق ساز هستند و یا عاشق فلامنکو ویا به طور اجمالی تر: ساز یا سبک.
ولی در یک جمع بندی کلی می توان جایگاه گیتار رادر دنیا امروزی این طور توصیف کردکه یکی ازخوش صدا ترین خوش ساختار ترین ساز برای عموم مردم جهان میباشد ویا هر کسی که توان بروز احسا سا تش را به زبان موسیقی داشته باشد گیتار جزء اولین انتخابش برای ساز می با شد.

كوروش مقری

منبع : ماهنامه ماندگار