شنبه, ۱۵ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 4 May, 2024
مجله ویستا


برده داری مدرن در خاورمیانه


برده داری مدرن در خاورمیانه
مجموعه چند كشور آسیایی و آفریقایی، منطقه خاورمیانه را تشكیل داده است. كشورهای فوق الذكر با پیشینه فرهنگی و تاریخی بسیار بالا و متعلق به تمدن های اولیه بشری هستند. لیكن با پیشرفت دنیا و قدم گذاشتن به عصر تجدد و ترویج فرهنگ برهنگی، این منطقه نیز به رغم كثرت وجود مسلمانان با مقوله فحشا سخت دست به گریبان است.
یكی از مهمترین معضلات اجتماعی در این منطقه قاچاق زنان و دختران چه از خاورمیانه به دیگر نقاط دنیا و چه از دیگر كشورها به مقصد خاورمیانه است. سازمان ملل اعلام كرد در دنیا ۳۰۰ میلیون زن در تجارت سكس كار می كنند و سالانه یك میلیون زن و دختر به این تجارت وارد می شوند كه البته خاورمیانه نیز از این مقوله مستثنی نیست. آمار گزارش شده در سال ۲۰۰۵ نشان می دهد كه از میان ۶۰۰ تا ۸۰۰ هزار انسان كه از مرزها به صورت قاچاقی عبور كرده اند، ۸۰ درصد زنان و دختران بوده اند. كه در این میان آمار زنانی كه از كشورهای خاورمیانه خارج و یا به آن وارد شده اند نیز كم نیست.
در داخل حوزه خاورمیانه، كشورهای تركیه و امارات متحده عربی به دلیل كثرت توریست و آزادی بیشتر اتباع خارجی منبع اصلی جذب زنان از دیگر كشورهای این منطقه و خارج از این منطقه هستند. البته لازم به تذكر است كه این دولت ها با مقوله قاچاق زنان برخورد جدی می كنند، لیكن كسانی كه از این راه كسب درآمد می كنند به نحوی ماهرانه به این كار می پردازند كه حتی با سخت گیری های فراوان در مرزهای هوایی و زمینی، باز هم هرروزه این كشورها با چهره های جدیدی مواجه می شوند كه در جامعه به كسب و كار و جلب مشتری مشغول می شوند. در میان زنانی كه غیرقانونی وارد دبی یا تركیه می شوند آمار زنان روسی بیش از دیگر ملیت ها است.
سیل این زنان از مناطق ارمنستان، قرقیزستان، تاجیكستان، قزاقستان، ازبكستان و تركمنستان به سوی اروپا، آمریكا، تركیه، امارات، ایران، پاكستان، سوریه و یمن گسیل است. بر اساس آمار به دست آمده سالانه سه تا چهار هزار دختر قرقیزستانی، هزار تا دو هزار دختر تاجیك و پنج هزار دختر قزاقستانی از این كشورها به مقاصد دیگر قاچاق می شوند. اغلب این دخترها بین سنین ۱۳ تا ۱۴ سال هستند و با پاسپورت جعلی كشور را ترك می كنند. البته مواردی از قاچاق دختران ۱۰ساله نیز گزارش داده شده است. در ضمن قرقیزستان خود پایگاه قاچاق دختران از منطقه خاورمیانه، جنوب آسیا و چین به اروپا و آمریكا محسوب می شود.
از سال ۲۰۰۲ به دلیل وضعیت اسف بار زنان ارمنی در امارات، دولت ارمنستان همكاری تنگاتنگی را با سازمان ملل در باب مبارزه با قاچاق زنان ارمنی شروع كرده و تاكنون نیز ادامه دارد. در اغلب موارد تحقیقات نشانگر این موضوع است كه این زنان اغفال شده و مورد سوء استفاده قرار گرفته اند. در سرنوشت اكثریت آنها یك نقطه مشترك وجود دارد. آنان با مشكلات مالی عدیده ای در موطن خود روبه رو بوده اند و علاوه بر خود مسئولیت والدین یا فرزندانشان را نیز به عهده داشته اند، اما پولی كه به دست می آورند حتی كفاف سیر كردن شكم افراد تحت تكفل آنها را نمی داده است. یا خانواده هایشان به قدری فقیر بوده اند كه تمایل داشته اند برای كمی پول جگرگوشه خود را بفروشند. در این موارد این افراد از طریق دلالان سودجوی باند قاچاق انسان مورد بررسی قرار می گرفته اند. سپس با رویای كسب و كار و درآمد بیشتر عازم امارات می شده اند. یك مقام دولتی اعلام كرد اغلب این زنان و دختران به قصد پرستاری و یا مستخدمی و كار در رستوران ها تمایل به ترك وطن داشته اند. لیكن به محض ورود به امارات این افراد به دست باند سودجویان سپرده شده و یا به عبارت بهتر به این افراد فروخته می شده اند و پاسپورت آنان نیز گرفته می شده است.
سپس این زنان مجبور بوده اند در خیابان ها به كسب و كار بپردازند. در صورت امتناع از این مسئله مورد اعمال خشونت قرار می گرفته اند و حتی جرات مراجعه به پلیس را نیز نداشته اند زیرا بدون پاسپورت یك فرد خلافكار محسوب می شده اند. پس باید به هر عملی تن داده و هیچ راه گریزی نیز وجود ندارد. سفر به تركیه برای مردم ارمنستان از مرز زمینی بسیار راحت و مقرون به صرفه است. پس این زنان از طریق باندهای قاچاق اغفال شده و به راحتی به تركیه منتقل می شوند و تازه در آنجا با سراب رویای كار و تمكن مالی روبه رو می شوند.
لیكن اغلب این زنان مجبورند از ترس آبرو تا آخر عمر در آن كشور بمانند. اغلب آنها نیز در آخر خود به عنوان رئیس اینگونه باندها مشغول به فعالیت می شوند. از تعداد زنان روسی و كشورهای اطراف آن كه قاچاقی به امارات و تركیه وارد شده اند آمار دقیقی در دست نیست لیكن ظواهر امر نشان دهنده این موضوع است كه این ملیت ها بیشترین تعداد را به خود اختصاص داده باشند. در امارات و تركیه دخترانی از كشورهای آسیای جنوب شرقی، نپال، سودان، نیجریه، افغانستان، لیبی، پاكستان و حتی اروپا و آمریكا نیز به چشم می خورند كه به دنبال آمال و آرزوهای خود به این مكان ها كشیده شده و در گرداب حوادث غرق می شوند و هیچ اثری از آنان باقی نمی ماند. از نپال گزارش رسیده است كه دختران كم سن و سال این كشور كه توسط والدینشان به قاچاقچی های انسان فروخته می شوند، به كشورهای خاورمیانه و هند برده می شوند و گاه این كشورها را نیز به مقصد آمریكا و اروپا ترك می كنند، جایی كه تجارت سكس بیداد می كند و هیچ حریمی برای خانواده و هیچ ارزشی برای زن به عنوان یك موجود خدایی وجود ندارد و از او به عنوان یك وسیله بهره وری برای ارضای تمایلات حیوانی استفاده می شود.
در میان دختران نپالی حتی می توان به موارد بسیار كم سن و سال اشاره كرد. برای مثال برخی از آنان از سن شش و هفت سالگی به كشور های دیگر منتقل شده و مورد بهره وری قرار گرفته اند و هم اكنون در سن ۱۴ یا ۱۵سالگی از شدت ضعف و تحلیل رفتن قوای جسمانی با بیماری های مقاربتی چون ایدز دست و پنجه نرم می كنند و اغلب در این سنین نیز می میرند. گاه در میان دختران قاچاق شده كودكان كم سن و سال و معصومی نیز یافت می شوند. این كودكان در مناطقی مخفیانه نگهداری می شوند تا به سن مطلوب برسند و در بازارهای خاورمیانه و هند عرضه شوند.
در این میان و با وجود مبارزه شدید دولت ایران با مقوله قاچاق دختران و سخت گیری های زیاد در باب خروج غیرقانونی زنان از كشور علی الخصوص به مقصد امارات، روزانه شاهد به دام افتادن تعدادی در دام این سودجویان هستیم. ولی در مواردی نیز دختران هشت تا ده ساله دیده شده است. برخی باندها نیز دختران را به تركیه و از تركیه به مقصد آمریكا و اروپا منتقل می كنند. چندی پیش از كشور تركیه گزارش شد كه یك دختر ۱۶ساله كه به صورت غیرقانونی وارد آن كشور شده بود توسط باند قاچاق انسان به قیمت ۲۰ هزار دلار به یك مرد اروپایی ۵۸ ساله واگذار شد.
دختران سنین ۱۲ تا ۲۰ سال به پاكستان قاچاق می شوند و به عقد مردان مسن پاكستانی درمی آیند و پس از مدتی به مكان هایی به نام خرابات (kharabat) سپرده می شوند. بسیاری از خانواده های فقیر نیز دختران خود را به افغان ها می فروشند كه سرنوشت این دختران بینوا نامعلوم است. از میان كودكان خیابانی كه در شهرها پرسه می زنند، اكثریت را دختران تشكیل می دهند و متاسفانه عاقبت ۹۰ درصد از دخترانی كه از منزل فرار می كنند به فحشا كشیده می شود. حتی گزارش شده كه یك زن قاچاقچی كه بسیاری از دختران معصوم را به دام انداخته بود، دختر خود را نیز به قیمت ۱۱ هزار دلار واگذار كرد.
ولی در تمام دنیا و در میان زنانی كه در این تجارت كار می كنند یا به عبارت دیگر در منجلاب برده داری مدرن فرورفته اند ۸۹درصد تمایلی به این وضعیت زندگی ندارند و قربانی شرایط اجتماعی و اقتصادی شده اند. این زنان اغلب با فشارهای اقتصادی و اعتیاد والدین مواجه بوده اند و اغلب از اعمال خشونت افراد خانواده یا صاحب كار خود رنج می برده اند و به قصد یافتن كار به دام افراد سودجو می افتاده اند. در مواردی كه دخترها توسط والدین فروخته می شوند، بلااستثنا خانواده ها در فقر، قرض، طلاق و اعتیاد غوطه ور هستند. در مواردی نیز كه دختران و زنان به میل خود به این مسئله تن درمی دهند علاوه بر موارد فوق الذكر زنان به دلیل شدت فشارهای خانوادگی و تعصبات خشك و اعمال قدرت های پی درپی، موجب فرار دختران شده و آنان را به تباهی می كشند.
از یك دیدگاه كلی فقر و عدم آگاهی در میان قبایل و مناطق روستایی و تحت فشار بودن زنان، این قشر آسیب پذیر را شكار مناسب سودجویان كرده است كه خود مقدمه ورود به تجارت سكس است. در تمام دنیا و علی الخصوص در آسیا زن به عنوان شخص دوم و زیر دست مرد وسیله بهره جویی او بوده است. پس حتی مرد به خود این اجازه را می دهد تا این موجود بی ارزش را خرید و فروش كند. قاچاق زنان نه تنها منبع درآمد باندهای قاچاق است بلكه باعث افزایش درآمد هتل داران، شركت های حمل ونقل و به گونه ای توسعه صنعت توریسم می شود. همانگونه كه در منطقه خاورمیانه دو كشور تركیه و امارات به صورت عشرتكده ای درآمده و هرروزه از سراسر جهان توریست ها را به این كشورها سرازیر می كند. ولی آیا كسی به سرنوشت این قشر آسیب دیده اهمیت می دهد.
اغلب این افراد در سال های اولیه شروع كار خود به دلیل ابتلا به امراض مقاربتی و بالاخص ایدز جان می سپارند. دیگرانی كه از این مخاطرات جان به در می برند پس از چندی قادر به ادامه كار نیستند و برای امرار معاش مجبور به حمل و جابه جایی مواد مخدر می شوند تا زمانی كه در گمنامی و فقر جان سپارند. سازمان ملل برای مقابله با این عمل غیرانسانی و برای احقاق حق این زنان و دختران تلاش بسیاری انجام داده است. با تبلیغات و اطلاع رسانی بیش از پیش سازمان ملل، تمامی كشورهای دنیا این عمل را تقبیح كرده و مبادرت به انجام آن را جرم محسوب كرده و متخلفین را مجازات می كنند. همچنین از برنامه های دیگر این سازمان ارتباط تنگاتنگ سفارتخانه ها با كشورهای متبوع برای مبارزه و مقابله با قاچاق زنان و دختران است. لیكن مهمترین بخش پروژه اطلاع رسانی است.
ابتدا اینكه باید به زنان و دختران گوشزد كرد كه فرار شروع آزادی نیست، بلكه شروع یك اسارت ابدی و راهی غیرقابل بازگشت است. از سوی دیگر برگزاری میزگردها، كنفرانس ها و سخنرانی هایی با شركت روانشناسان، حقوقدانان و تامین مكان های امن برای حمایت از دختران فراری و زنانی كه اغفال شده اند و ایجاد تلفن اضطراری برای مبارزه با قاچاق زنان، همچنین افزایش آگاهی های عمومی از طریق رسانه ها و آموزش بیشتر به كودكان در سنین مدرسه از دیگر برنامه های سازمان ملل برای مبارزه با قاچاق زنان و دختران در سراسر دنیا است.
نوشین غبرایی
منبع : روزنامه شرق