آب بازی

کودکی که با آب بازی می کند، درحال یادگیری علت و معلول گرما و سرما، جاری شدن و فرو رفتن آب در زمین است. این کودک پس از این که به عنوان موجودی کوچک در دنیایی بزرگ یک روز سخت را پشت سر گذاشته، با آب بازی آرامش پیدا می کند. او لغات جدید می آموزد، به خاصیت خیس بودن آب و جنس جباب ها فکر می کند و شما تصور می کنید که او فقط مشغول خراب کاری است. آب یک وسیله ی بازی است که به طور طبیعی و دایم در خانه ها وجود دارد. بچه های کوچک آب بازی را دوست دارند و در مورد آن بسیار کنجکاو هستند. از آن جایی که می توان با آب، بازی های متنوعی را انجام داد، علاقه مندان فراوانی در سطح جهان دارد. کودکان نوپادوست دارند از طریق حواسشان بخصوص حس لمسه به کشف بپردازند. آن ها از انجام هر گونه عملی که حواس آن ها را تحریک کند لذت می برند. آب بازی یکی از این اعمال است. نحوه ی بازی کودکتان با آب به شما نشان می دهد که به چه چیزی علاقه مند است.
این کار ممکن است به سادگی تماشای حباب هایی باشد که از لابه لای انگشتان او خارج شده و به همراه آب به سوی ظرفشویی سرازیر می شود. بچه ها دوست دارند دست هایشان را در دستشویی های کوتاه بشویند و در آن ها بازی کنند. یکی از مسئولان می گوید:" ما آینه های بزرگی جلوی دستشویی و ظرفشویی ها گذاشته ایم تا بچه ها بتوانند خودشان را ببینند. اشیاء مختلف را در آب می ریزیم تا کاوش کنند. وسایلی در عین حال برای آن ها توضیح می دهیم که وقتی مثلا برگ ها خیس می شوند چه اتفاقی می افتد؟!"
حتی بین آب بازی و کلماتی که کودک می گوید ارتباط وجود دارد.
در هنگام کسب تجربه عملی با کودک نوپای خود از کلمات مناسب هم استفاده کنیم. و آب موضوع جالبی برای این موجودات کوچک است.
تیلور یکی از مسئولین امور بازی کودکان می گوید : "والدین و کودکان نوپا می توانند با هم راجع به آب گفتگو کنند و ازاین طریق به کشف دنیای زبان بپردازند.راجع به ریختن آب ،پخش شدن و چلپ و چولوپ آن و خاصبت بارانی شدن آن با کودک خود صحبت کنید. دایره لغات آن ها را با توصیف وقایع، گسترش دهید." حتی می توانید در مورد آب برایش داستان تعریف کنید یا مطلبی بخوانید. با کودک خود وارد آب بازی شوید. در یک گوشه با حوله ننشینید و او را تماشا کنید. با او آب بازی کنید، هیاهو راه بیندازید. به او نشان دهید که از بازی با او لذت می برید. درتمام کارهایی که در خانه با آب انجام می دهید کودکتان را سهیم کنید. مثلا کودک شما می تواند برای شما شربت درست کند. می تواند فنجان های پلاستیکی را در ظرفشویی بشوید. می تواند هنگام کار کردن ماشین لباسشویی شاهد غوطه ور شدن لباس ها در آب باشد.
آب بازی فقط مخصوص فصل تابستان نیست، گرچه این فصل بسیار مناسب است ولی فصل بهار هم خوب است. این فصل با خود گل وشل و گودال های آب همراه می آورد . پوشاک مناسبی به تن کنید و همراه کودک نوپای خود از خانه بیرون بروید . حتی در فصل زمستان هم آب بازی را قطع نکنید. مقداری برف به داخل خانه بیاورید و شاهد آب شدن آن باشید. به آب شدن قندیل های یخی و به قطره های آبی که از آن ها می چکد توجه کنید.
قصل زمستان امکانات زیادی برای کشف و جستجو دارد مثلا برف آبکی و برف پوک برای خلاقیت بچه ها در این فصل موجود است.
کودکان می توانند قندیل های کوچکی را در دست بگیرند و بشکنند. صدایی که از شکستن آن ها ایجاد می شود شگفت انگیز است . از همه ی این ها بهتر محکم قدم گذاشتن در چاله ی آبی است که به وسیله یخ نازکی پوشیده شده است.
● نکات ایمنی برای آب بازی
۱- یک کودک نوپا در آب بسیار کم هم ممکن است خفه شود. همیشه هنگام آب بازی کودکان کاملا مراقب آن ها باشید حتی وقتی در یک وان کوچک آب بازی می کنند.
۲- وان یا ظرف آب بازی را بعد از اتمام بازی همراه با کودک خالی کنید. تمیز کردن این ظروف قسمتی از مکاشفه ی کودک است. همراه با او خالی شدن آب را ببینید و شگفت زده شوید.
۳- مراقب باشید کف حمام، دیوارها و یا علفزاری که در آن آب بازی می کنید خیلی خیس و لغزنده نشده باشند. یک جفت حوله ی بزرگ دم دست داشته باشید. اگر بیرون از خانه هستید، محل بازی را تغییر دهید تا یک جای خاص خیلی خیس نشود.
● راه های بازی با آب
۱- تکه های یخ وسیله ای بسیار سرگرم کننده هستند، آن ها سرد و لغزنده اند و درست جلوی چشمان شما آب می شوند. ( حتما در کنار کودک خود باشید چون بلعیدن تکه های کوچک یخ ممکن است باعث خفگی شود.)
۲- مقداری لباس عروسک جمع آوری کرده و کمی آب و صابون تهیه کنید. کودک شما می تواند به روش سنتی لباس بشوید. همین کار را می تواند با ظروف و عروسک هایش انجام دهد. حتی جوراب های کوچک خود را می تواند بشوید.
۳- مقداری رنگ خوراکی یا آب میوه رقیق به آب اضافه کنید.
۴- کلیه وسایل موجود در آشپزخانه را که می توان با آن آب بازی کرد پیدا کنید. مثل : قاشق و ملاقه های پلاستیکی کوچک و بزرگ، قیف، آبکش، صافی، اسفنج و کفگیر. برای آب بازی دایم چند ظرف کهنه ی پلاستیکی در نظر بگیرید و ته آن ها را یک یا چند سوراخ کنید. ظرف هایی که یک سوراخ دارند مانند رودخانه ی کوچکی عمل می کنند که برای مدتی طولانی جریان دارند و ظرف هایی که چند سوراخ دارند دوش را نشان می دهند.
۵- یک ظرف پلاستیکی را با آب رنگی پر کرده و در فریزر بگذارید . این ظرف ها می توانند به منزله ی آجرهایی در قلعه ی برفی باشند یا می توانند در وان حمام یا استخر کم کم آب شوند.
۶- از ظروف مخصوص اسپری برای آب پاشی کردن می توانید استفاده کنید . کودک می تواند برای مثال قسمتی از دیوار خانه را رنگ بزند ( با آب پاش اسپری ) یا چمن را آبیاری کند.
۷- یک میهمانی با سرویس چایخوری اسباب بازی ترتیب دهید از عروسک نیز استفاده کنید. بخورید ، بیاشامید و روی صندلی های کوچک بنشینید و شاد باشید.
۸- یک تنگ پلاستیکی شفاف را پر از آب کنید و به کودک نشان دهید که از پشت تنگ آب دست هایش چقدر بزرگ دیده می شوند.
۹- به کودکتان کمک کنید تا یک طرف خانه یا پیاده روی جلوی خانه تان را با یک سطل آب و یک فرچه رنگ بزند. او می تواند از یک غلتک هم برای این کار استفاده کند.
۱۰- یک ظرف بزرگ پر از آب با تعدادی اسباب بازی برای کودکتان در نظر بگیرید تا بتواند تجربیاتی با عروسک پلاستیکی شناور و ماشین کوچک غیر قابل شناور، یک تکه چوب ، یک تکه اسفنج، یک تکه صابون و چند قطعه یخ شناور داشته باشد.
یکی دیگر از راه های آب بازی باکودکتان این است که با او به استخر بروید. استخرهایی که صدا در آن ها انعکاس پیدا می کند و رنگ دیوارهای آن روشن است، برای کودکان مناسب نیستند. محیط استخر باید برای کودکان شاد و مهیج باشد.
کودکان وقتی می بینند شما چکونه حباب درست می کنید واین کار چقدر سرگرم کننده است لذت می برند و آن ها نیز به طور اتفاقی این کار را انجام می دهند. ترکیب آموزش و بازی کار بسیار مهمی است.
انتظار نداشته باشید کودکتان در استخر صرفا شنا بیاموزد.
یک کودک نوپا شاید چلپ چلوپ کردن و حباب درست کردن را یاد بگیرد و در آب احساس راحتی بیشتری کند.
مراقب باشید و بدانید کودک نباید مدت زیادی در آب بماند . باید عمق آبی که بازی می کند بسیار کم باشد تامحیط امنی برای بازی ایجاد شود. از کودک خود دور نشوید و همیشه نزدیک او باشید.
آب بازی در عین حال که موجب سر و صدا و تحرک می شود ولی می تواند بد خلق ترین کودکان را آرام سازد . آب یک ماده ی آرام بخش است. اگر کودک شما روز غیر قابل تحملی داشته و هیچ کس نتوانسته کاری برای او انجام دهد؛ گاهی اوقات یک لگن پر از آب می تواند برای آرام ساختن او مفید باشد.

منبع : مجله مادران امروزی
ترجمه : آذر بخششی
از گروه مادران جهان

منبع : موسسه مادران امروز