چهارشنبه, ۱۲ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 1 May, 2024
مجله ویستا


گزارش تحلیلی از آزادسازی برق دراروپا


گزارش تحلیلی از آزادسازی برق دراروپا
گروه‌ مهندسی‌ و حمل‌ و نقل‌ آلستوم‌ نقشه‌ خود برای‌ فروش‌ دو بخش‌ سودآور انتقال‌ وتوزیع‌ را اعلام‌ كرده‌ است‌. این‌ كار بخشی‌ از فاز بازسازی‌ با هدف‌ كاهش‌ بار عظیم‌بدهی‌ شركت‌ است‌. ارزش‌ دو واحد انتقال‌ و توزیع‌ ۱/۸۴ میلیارد دلار برآورد می‌شود.بخش‌ توربین‌ صنعتی‌ آلستوم‌ نیز در ویترین‌ قرار داده‌ شده‌ است‌. اقدام‌های‌ دیگری‌برای‌ صرفه‌جویی‌ ۵۰۰ میلیون‌ یورویی‌ - از جمله‌ كاهش‌ نیروی‌ انسانی‌ - اعلام‌ شده‌است‌.
تحلیل‌ها حاكی‌ از آن‌ است‌ كه‌ جنرال‌ الكتریك‌، زیمنس‌ آ.گ‌ و اشنایدر الكتریك‌ اس‌ اخریداران‌ احتمالی‌ خواهند بود اما گمانه‌ زنی‌های‌ بازار حاكی‌ از آن‌ است‌ كه‌میتسوبیشی‌ كورپوریشن‌ و توشیبا كورپوریشن‌ نیز به‌ این‌ كار تمایل‌ دارند. آلستوم‌ اعتراف‌ می‌كند كه‌ مسائل‌ پیش‌ آمده‌ مربوط به‌ توربین‌ گازی‌ GT۲۴/۲۶هزینه‌ای‌ به‌ میزان‌ یك‌ میلیارد یورو روی‌ دستش‌ گذاشته‌ و به‌ این‌ ترتیب‌ انتظار می‌روددر سال‌ مالی‌ منتهی‌ به‌ آوریل‌ ۲۰۰۳ میزان‌ ضرر خالص‌ به‌ ۱/۳-۱/۴ میلیارد یوروبرسد. پاتریك‌ كرون‌ بالاترین‌ مقام‌ اجرایی‌ آلستوم‌ گفت‌ كه‌ برنامه‌ بازسازی‌ باید ازپشتیبانی‌ كامل‌ بانك‌های‌ كمپانی‌ برخوردار شود. او گفت‌ كه‌ خط اعتباری‌ به‌ وی‌ اجازه‌خواهد داد كه‌ كمپانی‌ را بازسازی‌ كند و بدون‌ فشار دارایی‌هایش‌ را بفروشد. پوست‌ اندازی‌ بخش‌ برق‌ آلستوم‌ برای‌ بقاء آلستوم‌ اقداماتی‌ دامنه‌ دار را برای‌ بقاء مالی‌ خود اعلام‌ كرده‌ است‌ كه‌ از جمله‌ به‌واگذاری‌ بخش‌های‌ انتقال‌ و توزیع‌ و توربین‌ گازی‌ می‌توان‌ اشاره‌ كرد. شركت‌ مهندسی‌ اروپایی‌ آلستوم‌ اعلام‌ كرده‌ كه‌ قصد فروش‌ گروه‌های‌ انتقال‌ وتوزیع‌ و همچنین‌ گروه‌ توربین‌های‌ گازی‌ صنعتی‌ خود را دارد كه‌ این‌ بخشی‌ از طرح‌عمده‌تری‌ برای‌ استقرار مجدد موقعیت‌ مالی‌ این‌ شركت‌ است‌. این‌ اعلام‌ كه‌ در میانه‌ ماه‌مارس‌ بیان‌ شد نشانه‌ هایی‌ از دور جدید یكپارچه‌ سازی‌ و ادغام‌ بازار تجهیزات‌ برق‌در زمان‌ تضعیف‌ بازار نهایی‌ است‌. آلستوم‌ می‌گوید انتظار ضرری‌ بیش‌ از میزان‌ پیش‌بینی‌ شده‌ برای‌ سال‌ مالی‌۲۰۰۲/۲۰۰۳ را دارند كه‌ بین‌ ۱/۳ تا ۱/۴ میلیارد یورو خواهد بود. هنگامی‌ كه‌ كمپانی‌نتایج‌ را در پایان‌ سال‌ در ماه‌ مه‌ اعلام‌ كرد، انتظار كاهش‌ فروش‌ به‌ میزان‌ چهار درصدكمتر از سال‌ پیشین‌ و بدهی‌ نزدیك‌ به‌ ۵ میلیارد یورو را داشت‌. این‌ نتایج‌ مالی‌ به‌ پای‌ مشكلات‌ فنی‌ مربوط به‌ توربین‌های‌ گازی‌ پیشرفته‌ GT۲۴/۲۶ وواحد ریل‌ انگلستان‌ نوشته‌ می‌شود. همچنین‌ به‌ گفته‌ پاتریك‌ كرون‌ رییس‌ و بالاترین‌مقام‌ اجرایی‌ آلستوم‌ كاهش‌ تقاضای‌ محصولات‌ برقی‌ این‌ كمپانی‌ را مزید بر علت‌می‌داند و می‌گوید: هسته‌ اصلی‌ تجارت‌ جهانی‌ آلستوم‌ انرژی‌ و حمل‌ و نقل‌ است‌ كه‌ ازدیرباز چشم‌ انداز رشدی‌ مناسب‌ و فرصت‌هایی‌ جذاب‌ را نشان‌ می‌داده‌ است‌. با این‌موقعیت‌ قوی‌ در بازار، پیشگامی‌ در فناوری‌ و حضور گسترده‌ تجاری‌ و تاسیسات‌عظیم‌، كمپانی‌ در وضعیت‌ راهبردی‌ قوی‌ است‌. با تمام‌ این‌ها باید با واقعیت‌های‌ امروزروبرو شویم‌. باید خود را با بازار برق‌ سازگار كنیم‌ زیرا تقاضا به‌ شدت‌ طی‌ سال‌گذشته‌ ضعیف‌ شده‌ و هزینه‌های‌ اضافی‌ عملیات‌ گذشته‌ مساله‌ آفرین‌ گشته‌ است‌ به‌ این‌ترتیب‌ باید ساختار مالی‌ خود را تقویت‌ كنیم‌. بخش‌ برق‌ كمپانی‌ كه‌ تقریبا دریافت‌ كننده‌ نیمی‌ از سفارش‌ها به‌ این‌ كمپانی‌ است‌ به‌دلیل‌ نابسامانی‌ بازار برق‌ در ایالات‌ متحده‌ لطمه‌ خورده‌ است‌. به‌ گفته‌ مقامات‌ آلستوم‌این‌ وضعیت‌ بازارهای‌ انتقال‌ و توزیع‌ را تضعیف‌ كرده‌ است‌. همچنین‌، كمپانی‌ با هزینه‌های‌ بالاتر و نشان‌ هایی‌ فزاینده‌ از پی‌ آمدهای‌ تاخیر ناشی‌از بهسازی‌ فنی‌ خط تولید GT۲۴/۲۶ روبرو گشته‌ است‌. آلستوم‌ می‌گوید از ۸۰ واحدفروخته‌ شده‌ ۶۱ واحد واگذار شده‌ و بقیه‌ را در حال‌ مذاكره‌ و یا بررسی‌های‌ حقوقی‌است‌. به‌ همین‌ دلیل‌ است‌ كه‌ كمپانی‌ پیش‌بینی‌ ۱/۲ میلیارد یورو در حساب‌ خود را كرده‌است‌. به‌ این‌ ترتیب‌ آلستوم‌ ناگزیر از پیاده‌ كردن‌ برنامه‌ عملیاتی‌ فوری‌ برای‌ كاهش‌بدهی‌ها، بهبود عملكرد بهره‌برداری‌ و چیره‌ شدن‌ بر مشكلات‌ عملیاتی‌ مربوط به‌ خطتولید GT۲۴/۲۶ است‌. این‌ طرح‌ در ماهیت‌ خود گسترش‌ طرح‌ نجات‌ پیشین‌ كمپانی‌ است‌كه‌ به‌ نام‌ »استقرار دوباره‌ ارزش‌ها« خوانده‌ می‌شد. این‌ طرح‌ كه‌ به‌ اوایل‌ ۲۰۰۲ مربوطمی‌شود قصد داشت‌ از طریق‌ یك‌ رشته‌ اقدامات‌ و حذف‌ها و واگذاری‌ها ۱/۲ میلیاردیورو به‌ دست‌ آورد طرح‌ جدید بلند پروازانه‌ است‌ زیرا هدفش‌ كسب‌ ۳۰۰ میلیارد یوروتا مارس‌ ۲۰۰۴ از طریق‌ فروش‌ بخش‌های‌ توزیع‌ و انتقال‌ و توربین‌های‌ گازی‌ صنعتی‌،همچنین‌ صرفه‌جویی‌ ۵۰۰ میلیارد یورویی‌ طی‌ دو سال‌ از طریق‌ كاهش‌ هزینه‌ هاست‌.این‌ اقدام‌ به‌ گفته‌ آلستوم‌ میزان‌ بدهی‌ها را تا مارس‌ ۲۰۰۵ نصف‌ خواهد كرد. تیم‌مدیریت‌ نو سازماندهی‌ شاهد ترك‌ رییس‌ بخش‌ برق‌ آلكسیس‌ فرایز بوده‌ و همچنین‌بخش‌ برق‌ این‌ كمپانی‌ را در سه‌ گروه‌ جدید - »سیستم‌های‌ توربوی‌ قدرت«، »خدمات‌قدرت« و »محیط زیست‌ قدرت« - تجدید سازمان‌ خواهد كرد. واگذاری‌ دو گروه‌ عمده‌ به‌ كمپانی‌ كمك‌ می‌كند كه‌ توجه‌ خود را معطوف‌ به‌فعالیت‌های‌ كمپانی‌ در زمینه‌ تولید برق‌ و حمل‌ و نقل‌ كند. آلستوم‌ می‌گوید كه‌ مراحل‌فروش‌ بخش‌ توربین‌های‌ گازی‌ صنعتی‌ - كه‌ متشكل‌ از توربین‌های‌ كوچك‌ گازی‌ كمتراز ۵۰ مگاوات‌ و توربین‌های‌ كوچك‌ بخاری‌ كمتر از ۱۰۰ مگاوات‌ است‌ - از اواخر سال‌۲۰۰۲ آغاز شده‌ و نزدیك‌ به‌ امضاست‌. زیمنس‌ و جی‌ ئی‌ خریداران‌ احتمالی‌ اند. فروش‌ برنامه‌ریزی‌ شده‌ بخش‌های‌ انتقال‌ و توزیع‌ آلستوم‌ شگفتی‌ بسیاری‌ ازتحلیل‌گران‌ را بر انگیخته‌ است‌. این‌ بخش‌ كه‌ شامل‌ محصولات‌ ولتاژ بالا و متوسطآلستوم‌ و سیستم‌های‌ تبدیل‌ آن‌ است‌ ۱۴ درصد سفارش‌های‌ سال‌ ۲۰۰۲ را در برمی‌گرفت‌ و باعث‌ اشتغال‌ برای‌ ۳۰ هزار نفر در سراسر دنیا می‌شد. بین‌ آن‌ها فروش‌ بخش‌های‌ توربین‌ گازی‌ صنعتی‌ و انتقال‌ و توزیع‌ به‌ ۵ میلیارد یوروو ۵-۶ درصد عملیات‌ می‌رسید. با وجود این‌ بازار از برنامه‌ عملیاتی‌ آلستوم‌ استقبالی‌ نكرد تنها پس‌ از اعلام‌ این‌برنامه‌ ارزش‌ سهام‌ كمپانی‌ به‌ نصف‌ رسید. تحلیل‌گران‌ درباره‌ این‌ كه‌ كمپانی‌ بتواند به‌این‌ هدف‌های‌ خود برسد بدبین‌ بوده‌ فروش‌ بخش‌های‌ انتقال‌ و توزیع‌ را همچون‌ فروش‌جواهرات‌ خانوادگی‌ تعبیر می‌كنند. اما آلستوم‌ بر این‌ باور است‌ كه‌ این‌ برنامه‌ باعث‌ بهبود وضعش‌ خواهد شد و تاكیدمی‌كند كه‌ نقدینگی‌اش‌ همچنان‌ قوی‌ است‌ و از پشتیبانی‌ بانك‌هایش‌ برای‌ بهبود وضع‌بهره‌مند است‌. آلستوم‌ می‌گوید در سال‌ ۲۰۰۶ تعادلی‌ بین‌ فعالیت‌هایش‌ با تاكید بر تولیدبرق‌ و حمل‌ و نقل‌ - برقرار كرده‌ فروش‌ خود را به‌ بیش‌ از ۱۵ میلیارد یورو خواهدرساند و میزان‌ بدهیش‌ در مارس‌ ۲۰۰۵ از ۵/۳ میلیارد یورو (مارس‌ ۲۰۰۲) به‌ ۲-۲/۵میلیارد یورو كاهش‌ خواهد یافت‌. بخش‌ سیستم‌های‌ توربوی‌ قدرت‌ كه‌ شامل‌ بخش‌های‌ گاز و بخار خواهد بود،می‌كوشد كه‌ در بین‌ رقبا در زمینه‌ توربین‌های‌ بخاری‌، ژنراتورها، مهندسی‌ و ساختمان‌كارخانه‌ها اول‌ شود و وضعیت‌ توربین‌ گازی‌ را بهبود بخشد. گروه‌ سرویس‌ قدرت‌(شامل‌ خدمات‌ مشتریان‌) و گروه‌ محیط زیست‌ و قدرت‌ (شامل‌ بخش‌های‌ بویلر،محیطزیست‌ و هیدرو) نیز می‌كوشند در راس‌ قرار گیرند. اجبار آلمان‌ به‌ داشتن‌ نهاد تنظیمات‌ انرژی‌ به‌ رغم‌ مخالفت‌ دیرین‌ كمپانی‌های‌ بزرگ‌ آلمان‌ یعنی‌، E.ON،RWE و انتقال‌(Vattenfall) به‌ دلیل‌ كاهش‌ چشمگیر در آمد، دولت‌ آلمان‌ درصدد ایجاد نهاد تنظیمات‌انرژی‌ هماهنگ‌ با مقررات‌ اتحادیه‌ اروپایی‌ است‌.
این‌ تصمیم‌ كه‌ در ژوئیه‌ ۲۰۰۴ عملی‌می‌شود باعث‌ خرسندی‌ گروههای‌ مصرف‌ كننده‌ انرژی‌ خواهد بود كه‌ خواستار كاهش‌در قیمت‌ انرژی‌ بودند زیرا از جمله‌ بالاترین‌ نرخ‌ها در اروپا بود. این‌ تصمیم‌ موردپشتیبانی‌ چهارمین‌ عرضه‌ كننده‌ بزرگ‌ برق‌ در آلمان‌ یعنی‌ En Bwاست‌. اعلام‌ این‌ امر پس‌ از مذاكرات‌ بین‌ وزرای‌ اقتصاد و محیط زیست‌ درباره‌ اصلاحات‌مربوط به‌ انرژی‌های‌ تجدیدپذیر و قیمت‌ بالای‌ برق‌ تولیدی‌ آن‌ صورت‌ گرفت‌. منابع‌اظهار نظر می‌كنند توافق‌هایی‌ در جریان‌ است‌ كه‌ امكان‌ پرداخت‌ بهای‌ كمتر برق‌ برای‌صنایعی‌ است‌ كه‌ به‌ شدت‌ به‌ انرژی‌ وابسته‌اند. هنوز این‌ تصمیم‌ مشخص‌ نشده‌ كه‌ نهاد تنظیمات‌ مستقل‌ بوده‌ و یا به‌ اداره‌های‌ فعلی‌وابسته‌ خواهد بود. اداره‌ فدرال‌ كارتل‌ آلمان‌ گفته‌ است‌ كه‌ آماده‌ بر عهده‌ گرفتن‌ این‌نقش‌ است‌. این‌ نهاد مقررات‌ لازم‌ برای‌ محاسبه‌ قیمت‌ دسترسی‌ به‌ شبكه‌های‌ برق‌تدوین‌ می‌كنند اما آن‌ را تعیین‌ نمی‌كند. بهره‌برداران‌ شبكه‌ هشدار دادند كه‌ اگر نهاد مستقل‌ تنظیمات‌ آن‌ها را مجبور به‌كاهش‌ قیمت‌ برای‌ دسترسی‌ شخص‌ ثالث‌ به‌ برق‌ و گاز كند، این‌ امر باعث‌ به‌ خطرافتادن‌ سرمایه‌ گذاری‌های‌ آینده‌ در شبكه‌ها خواهد شد. قیمت‌ دسترسی‌ به‌ شبكه‌ مادرآلمان‌ در بین‌ كشورهای‌ اروپایی‌ بسیار متغیر بوده‌ و به‌ بیش‌ از ۴۰ درصد قیمت‌ خرده‌فروشی‌ برق‌ می‌رسد. نیاز چین‌ به‌ توسعه‌ سریع‌تر از پیش‌بینی‌ چین‌ طی‌ دهمین‌ برنامه‌ پنج‌ ساله‌ (۲۰۰۱-۲۰۰۵) با مشكل‌ كمبود برق‌ دست‌ و پنجه‌نرم‌ می‌كند. این‌ كمبودها ۵۰ درصد سریع‌تر از آنی‌ است‌ كه‌ پیش‌بینی‌ می‌شد. در یكی‌ از دو قرارداد اخیر شركت‌ صنایع‌ سنگین‌ میتسوبیشی‌ با همكاری‌ شركتهای‌میتسوبیشی‌ كورپوریشن‌، میتسوبیشی‌ الكتریك‌ و دونگ‌ فانگ‌ الكتریك‌ (چین‌) متعهد به‌تامین‌ ده‌ توربین‌ گازی‌ برای‌ نخستین‌ نیروگاه‌ چرخه‌ تركیبی‌ مقیاس‌ بزرگ‌ شده‌اند. درهمین‌ حال‌ »جی‌ئی‌پاور سیستمز« همراه‌ با »هاربین‌ پاور اكوییپمنت‌ ۱۳۰۰ توربین‌ گازی‌GEqFA« را تامین‌ می‌كنند. دو نیروگاه‌ در سال‌های‌ ۲۰۰۵ و ۲۰۰۷ به‌ مدار می‌آیند. این‌ برنامه‌ها كمبود برق‌ را در شانگهای‌ و جیانگسو جبران‌ می‌كنند. بی‌ برقی‌ برای‌جیانگو در ۲۰۰۵ قابل‌ پیش‌بینی‌ است‌ زیرا امسال‌ این‌ استان‌ با ۳/۶ گیگاوات‌ ساعت‌كمبود روبرو شده‌ و به‌ ۴۷۰۰ مگاوات‌ ظرفیت‌ جدید در سال‌ جاری‌ نیاز است‌. رشداقتصادی‌ چین‌ در سال‌ ۲۰۰۲ هشت‌ درصد بود و هفت‌ درصد افزایش‌ آن‌ در سال‌ ۲۰۰۳پیش‌بینی‌ شده‌ است‌. چین‌ همچنین‌ كار افزایش‌ ۲۵۰۰۰ تا ۳۰۰۰۰ مگاوات‌ ظرفیت‌ تولید در هر سال‌ تا ۲۰۰۵را آغاز كرده‌ است‌ این‌ امر نشانه‌ ۷-۸ درصد رشد است‌ در حالی‌ كه‌ قبلا در مستندات‌دولتی‌ قبلی‌ این‌ رقم‌ ۵ درصد عنوان‌ شده‌ بود. چین‌ در زمینه‌ اصلاحات‌ بخش‌ برق‌ پیشرفت‌ كرده‌ است‌. استان‌ گوانگ‌ دونگ‌ به‌تدریج‌ بخش‌ برق‌ خود را در سال‌ جاری‌ به‌ روی‌ سرمایه‌ خصوصی‌ باز می‌كند.در همین‌ احوال‌ كمیسیون‌ دولتی‌ تنظیمات‌ برق‌ (SERC) دو تله‌ مركز منطقه‌ای‌ تجارت‌برق‌ برای‌ امتحان‌ در اواخر سال‌ جاری‌ ایجاد خواهد كرد: SERC به‌ عنوان‌ نهاد نظارتی‌ایجاد شد تا بازار رقابتی‌ را زیر نظر گرفته‌ و مجوزهای‌ لازم‌ را برای‌ عاملان‌ واجدشرایط به‌ لحاظ زیست‌ محیطی‌ صادر كند. تعادل‌ بین‌ مقررات‌ و رقابت‌: آلمان‌ صنعت‌ انرژی‌ آلمان‌ با رقابت‌ سرسختانه‌ و فزاینده‌ بین‌المللی‌ روبرو شده‌ است‌. بنابرآخرین‌ گزارش‌ كمیسیون‌ اروپایی‌ درباره‌ بازارهای‌ برق‌ و گاز طبیعی‌، هفتاد درصدبازار برق‌ و ۸۰ درصد گاز طبیعی‌ به‌ روی‌ رقابت‌ باز شده‌اند بازارهای‌ ملی‌ به‌ نحوی‌روزافزون‌ همگرا می‌شوند و این‌ فرایند، به‌ اقدامات‌ آزادسازی‌، كه‌ از سوی‌ شورای‌مدیران‌ اتحادیه‌ اروپایی‌ در ۲۵ نوامبر ۲۰۰۲ منتشر شده‌، شتاب‌ می‌بخشد. از آغازآزادسازی‌ در سال‌ ۱۹۹۸ نزدیك‌ ۲۰۰ عامل‌ جدید عمدتآً خارجی‌ موقعیتی‌ در بازار برق‌آلمان‌ برای‌ خود ایجاد كرده‌اند. كمپانی‌ هایی‌ با مالكیت‌ مستقیم‌ با غیرمستقیم‌ خارجی‌به‌ ۷ میلیون‌ مشتری‌ برق‌ عرضه‌ می‌كنند با وجود ۴۴ میلیون‌ خانوار در آلمان‌ رقم‌ پیش‌گفته‌ نمایانگر ۱۶ درصد از سهم‌ بازار آلمان‌ است‌. نشانه‌های‌ رقابت‌ بین‌المللی‌ در زمینه‌مبادلات‌ برق‌ آلمان‌ نیز قابل‌ تشخیص‌ است‌. از ۱۲۰ عامل‌ مبادله‌ یك‌ سوم‌ از خارج‌هستند. آزادسازی‌ منتهی‌ به‌ یك‌ روند قوی‌ ادغام‌ در بازار آلمان‌ شده‌ است‌. از ۱۹۹۹ بیش‌ از۳۰ ادغام‌ عمده‌ شامل‌ بیش‌ از هشتاد كمپانی‌ در آلمان‌ صورت‌ پذیرفته‌ است‌. ادغام‌های‌دیگری‌ نیز در سطح‌ منطقه‌ای‌ و شهری‌ برنامه‌ ریزی‌ شده‌ است‌. گذشته‌ از این‌ پدیده‌،روندی‌ قوی‌ بین‌ كمپانی‌ها در زمینه‌ مشاركت‌ و هم‌ پیمانی‌ شكل‌ گرفته‌ است‌. بیش‌ از۳۰۰ از ۹۷۰ عامل‌ تامین‌ كننده‌ انرژی‌ شهری‌ كه‌ در آلمان‌ فعالیت‌ می‌كنند، شریك‌خصوصی‌ دارند. بنابر یك‌ تحقیق‌ VDEW (فدراسیون‌ برق‌ آلمان‌) نزدیك‌ به‌ ۱۲۰۰شركت‌ آلمانی‌ و خارجی‌ در بازار برق‌ آلمان‌ فعال‌اند. تجدید نظر سال‌ ۱۹۹۸ قانون‌ صنعت‌ انرژی‌ و باز شدن‌ سریع‌ و كابل‌ بازارهای‌ گاز وبرق‌ در آلمان‌ منجر به‌ دگرگونی‌ در بازار انرژی‌ این‌ كشور شد. ۴۰۰۰۰ مگاوات‌ ظرفیت‌اضافی‌ مواجه‌ با كاهش‌ جدی‌ در قیمت‌ عمده‌ فروشی‌ (كه‌ گاه‌ به‌ ۶۰ درصد هم‌ رسید) دردهه‌ ۹۰ شده‌ رقابت‌ در صنعت‌برق‌ سبب‌ كاهش‌ هزینه‌ اقتصاد به‌ میزان‌ ۷/۵ میلیاردیورو در سال‌ شده‌ است‌. بخش‌های‌ صنعت‌، بازرگانی‌ و كاربران‌ خانگی‌ از رقابت‌ به‌ دلایل‌ كاهش‌صورتحساب‌ برقشان‌ بهره‌برده‌اند. تقریبا تمام‌ مشتریان‌ در حال‌ حاضر یا عرضه‌كننده‌ برق‌ خود را عوض‌ كرده‌ و یا قراردادها را با عرضه‌ كننده‌ فعلی‌ خود بر مبنای‌شرایط جدید كاهش‌ قیمت‌ (گاه‌ تا ۵۰ درصد بیشتر) بسته‌اند. بین‌ ۱۰-۲۰ درصد مشتریان‌ بازرگانی‌ و خانگی‌ نیز چنین‌ راهی‌ را رفته‌اند. به‌ این‌ترتیب‌ طبق‌ آخرین‌ گزارش‌ تطبیقی‌ كمیسیون‌ اروپایی‌ از تمام‌ ۱۵ عضو اتحادیه‌ تنهاانگلستان‌ و سوئد نرخی‌ بالاتر از آلمان‌ دارند. در منظر امكاناتی‌ محدود برای‌ رشد داخلی‌ در بازاری‌ اشباع‌ شده‌، كمپانی‌ها تنها بااتكاء به‌ مدیریت‌ هزینه‌ای‌ قوی‌ قادر به‌ تلاش‌ در این‌ بازار متحول‌ هستند در كمپانی‌RWE عملیات‌ صرفه‌جویی‌ به‌ میزان‌ ۲/۶ میلیارد یورو در سال‌ برای‌ سال‌های‌۲۰۰۰-۲۰۰۴ در نظر گرفته‌ شده‌ است‌. هری‌ روئل‌ رییس‌ این‌ كمپانی‌ می‌گوید: اخیرا به‌رقم‌ ۱/۸ میلیارد یورو یعنی‌ ۷۰ درصد هدف‌ پیش‌بینی‌ شده‌ رسیده‌ایم‌. اگر برنامه‌های‌كاهش‌ هزینه‌ در تمام‌ شركت‌های‌ برق‌ و گاز آلمان‌ به‌ راه‌ بیافتد میزان‌ آن‌ به‌ بیش‌ از ده‌میلیون‌ یورو در سال‌ می‌رسد. باز شدن‌ بازار برق‌ و گاز در آلمان‌ مورد انتقاد نیز واقع‌ شده‌ زیرا پس‌ ازدستاوردهای‌ اولیه‌ ناشی‌ از آزادسازی‌ و قیمت‌های‌ گاز و برق‌ به‌ سطح‌ ۱۹۹۸ برگشته‌است‌. یك‌ عامل‌ مهم‌ در تعیین‌ قیمت‌های‌ گاز، قیمت‌ نفت‌ در بازارهای‌ بین‌المللی‌ است‌. از۱۹۹۸ قیمت‌ و عوارض‌ دولتی‌ در آلمان‌ - چه‌ در مورد برق‌ یا گاز - افزایش‌ جدی‌ یافته‌است‌. برای‌ خانوارهای‌ آلمانی‌ این‌ عوارض‌ - از جمله‌، مالیات‌ ارزش‌ افزوده‌ - اینك‌ نزدیك‌۴۱ درصد قیمت‌های‌ برق‌ است‌ اما در مقایسه‌ با ۱۹۹۸ هنوز ۲۵ درصد آن‌ است‌. بدون‌این‌ تحمیلات‌ اضافی‌ و با كاهش‌ چشمگیر هزینه‌های‌ تولید، انتقال‌ و فروش‌ برق‌، قیمت‌هامی‌تواند به‌ یك‌ سوم‌ امروز تقلیل‌ پیدا كند. با این‌ شكل‌ فعلی‌ برنده‌ واقعی‌ آزادسازی‌بازارهای‌ برق‌ و گاز، دولت‌ آلمان‌ است‌. انتظار می‌رود این‌ هزینه‌های‌ اضافه‌ شده‌ به‌ صنعت‌ انرژی‌ آلمان‌ با تصمیم‌ ۹ دسامبر۲۰۰۲ شورای‌ محیط زیست‌ اتحادیه‌ اروپایی‌ در زمینه‌ انتشار گازهای‌ گلخانه‌ای‌ تغییرخواهد كرد. اهمیت‌ این‌ تصمیم‌ در دگرگون‌ شدن‌ برنامه‌های‌ ملی‌ تخصیص‌ (منابع‌) برمبنای‌ چارچوب‌ اتحادیه‌ اروپایی‌ آشكار خواهد شد. استانداردهای‌ سیاسی‌ نیز درتعیین‌ میزان‌ مجاز انتشار این‌ گازها برای‌ هر كمپانی‌ موثر خواهد بود. هری‌ روئل‌می‌گوید: این‌ برنامه‌های‌ تخصیص‌ از هم‌ اكنون‌ به‌ كار افتاده‌ اما همه‌ چیز بستگی‌ به‌نتایج‌ آن‌ خواهد داشت‌. حواس‌ ما باید به‌ سرمایه‌ گذاری‌های‌ عظیمی‌ نظیر پروژه‌ BOAدر میدان‌های‌ ذغالی‌ »راین« با سرمایه‌ای‌ بیش‌ از یك‌ میلیارد یورو باشد. روئل‌ معتقداست‌ با این‌ گستردگی‌ رقابت‌ در پهنه‌ اروپا به‌ یك‌ چارچوب‌ سیاسی‌ دقیقآً متناسب‌ با این‌حجم‌ رقابت‌ نیاز وجود دارد. این‌ چارچوب‌ باید رقابت‌ را از دریچه‌ فرصت‌های‌ برابربرای‌ تمام‌ عاملان‌ بازار فراهم‌ كند. فرصت‌های‌ برابر بازار برای‌ همه‌، لزوما به‌ این‌ معنی‌نیست‌ كه‌ ۱۵ كشور عضو اتحادیه‌ عینآً دستورالعمل‌ را اجرا كنند. امكان‌ دارد هر دولت‌فرصت‌ هایی‌ ویژه‌ را، با در نظر گرفتن‌ عوامل‌ ملی‌ و تفاوت‌های‌ ساختاری‌، بتواند فراهم‌آورد. بنابراین‌ اصل‌ كار، تخصیص‌ و تعیین‌ مسوولیت‌ها بین‌ كشورهای‌ عضو است‌. بااین‌ پیش‌ فرض‌ها مجمع‌ »پاورجن‌ ۲۰۰۳ اروپا« تنها بازار مكاره‌ نمایش‌ آخرین‌دستاوردهای‌ فناوری‌ نیست‌ بلكه‌ جایگاهی‌ مناسب‌ برای‌ بحث‌های‌ لازم‌ برای‌ چگونگی‌تامین‌ انرژی‌ آینده‌ اروپا بشمار می‌رود. تجدید حیات‌ اخیر
به‌ سبب‌ بحران‌های‌ نفتی‌ تقریبا تمام‌ كشورهای‌ اروپایی‌ به‌ نوعی‌ طرح‌های‌ حرارتی‌خورشیدی‌ را در دهه‌ ۱۹۷۰ و اوایل‌ دهه‌ ۱۹۸۰ دنبال‌ كردند كه‌ این‌ دوران‌ شكوفایی‌انرژی‌ مذكور بود. از آن‌ پس‌ رشد بازار انرژی‌ خورشیدی‌ دچار نوسان‌ هایی‌ قوی‌ شدو برای‌ نمونه‌ از ۲۰ درصد در ۱۹۸۷ به‌ بیش‌ از ۵۰ درصد در ۱۹۹۲ گشت‌. در چند سال‌اخیر شاهد تجدید حیاتی‌ دوباره‌ هستیم‌. نشانه‌ این‌ امر اختصاص‌ یك‌ میلیون‌ متر مربع‌برای‌ نصب‌ گرد آورنده‌های‌ حرارتی‌ خورشیدی‌ طی‌ تنها یك‌ سال‌ است‌ و این‌ رشد برای‌نخستین‌ بار پس‌ از سال‌ ۲۰۰۰ اتفاق‌ افتاده‌ است‌. تقاضا برای‌ سیستم‌های‌ گرمایشی‌خورشیدی‌ در چند سال‌ اخیر پیوسته‌ ادامه‌ داشته‌ و دارد. اگر رشد تعداد فروش‌گردآورنده‌های‌ خورشیدی‌ در فاصله‌ سالهای‌ ۱۹۹۴-۹۸ به‌ طور میانگین‌ ۱۸ درصد درسال‌ بود در سال‌ ۲۰۰۰ این‌ رقم‌ نسبت‌ به‌ سال‌ پیش‌ از آن‌ نشانگر ۲۵ درصد رشد و در۲۰۰۱ بیش‌ از ۲۸ درصد به‌ سال‌ قبل‌ بود.
در سال‌ ۱۹۹۴ نزدیك‌ ۴۸۰ هزار متر مربع‌ زمین‌ در اروپا برای‌ گردآورنده‌های‌خورشیدی‌ فروخته‌ شد. در سال‌ ۲۰۰۰ این‌ رقم‌ به‌ ۱/۱۷ میلیون‌ متر مربع‌ رسید. در ۲۰سال‌ گذشته‌ هر یك‌ از كشورها مشاركتی‌ متفاوت‌ در زمینه‌ توسعه‌ این‌ فناوری‌داشته‌اند. سهم‌ بر هم‌ فزاینده‌ كشور اول‌ (انرژی‌) خورشیدی‌ یعنی‌ آلمان‌ اینك‌ ۳۰ درصداست‌ و به‌ دنبال‌ آن‌ یونان‌ با ۲۵ و اتریش‌ با ۲۰ درصد قرار دارند. فرانسه‌ و اسپانیا سهم‌خود را از كم‌تر از سه‌ درصد به‌ ترتیب‌ به‌ ۵ و ۴ درصد افزایش‌ داده‌اند در این‌ حال‌ رقم‌یاد شده‌ در كشورهای‌ دیگر كم‌تر از سه‌ درصد است‌ و به‌ روی‌ هم‌ سهم‌ آن‌ها از نصب‌این‌ سیستم‌ها بیش‌ از ۱۱ درصد نیست‌.●توسعه‌ تكنولوژی‌
تجربه‌ ۲۰ سال‌ اخیر نشان‌ می‌دهد كه‌ عوامل‌ بیرونی‌ - نظیر كمك‌های‌ مالی‌ واطلاعات‌ درست‌- چه‌ نقش‌ مهمی‌ در رشد بازارها داشته‌اند. كشورهای‌ پرتغال‌، ایتالیا واسپانیا هنوز در جدول‌ قانونمندی‌ این‌ عرصه‌ به‌ سر می‌برند. سیستم‌های‌ نصب‌ شده‌ درسال‌های‌ اولیه‌ با كاستی‌های‌ تكنیكی‌ مواجه‌ شده‌ و نمی‌توان‌ آن‌ را به‌ شكلی‌ موثر باسیستم‌های‌ خدماتی‌ ساختمان‌ یكپارچه‌ كرد. فناوری‌ مورد استفاده‌ این‌ كشورها ازدیرباز با اروپای‌ مركزی‌ - كه‌ كم‌ و بیش‌ با همان‌ مسایل‌ روبرو بود - در تضاد بوده‌است‌. مقایسه‌ بازار یونان‌ با كشورهای‌ دیگر نقش‌ ویژه‌ آن‌ را نشان‌ می‌دهد. سیستم‌ها به‌لحاظ فنی‌ بیشتر پایه‌ای‌ و به‌ طور میانگین‌ كوچك‌ترند زیرا در این‌ كشور و صنعت‌تشعشع‌ متفاوت‌ است‌.
آن‌ها عمدتا در رقابت‌ با سیستم‌های‌ گران‌ گرم‌ كن‌ برقی‌ آب‌ قرار دارند و تامین‌ ونصب‌ آن‌ به‌ دلایل‌ اقتصادی‌ موجه‌تر است‌. بازارهای‌ ایتالیا و اسپانیا وضعیت‌ شكلی‌چرخشی‌ دارد. بیشتر در ایتالیا از سیستم‌های‌ حرارتی‌ خورشیدی‌ به‌ شكلی‌ فزاینده‌ طی‌چند سال‌ در مناطق‌ شمال‌ (تیرول‌) استفاده‌ می‌شد. در اسپانیا مركز توجه‌ این‌ عملیات‌»آندلس‌« است‌ و برنامه‌های‌ تامین‌ مالی‌ منطقه‌ ای‌ پشتیبان‌ این‌ توسعه‌اند.
در اروپای‌ مركزی‌ بازارهای‌ خورشیدی‌ پویا در اتریش‌، سوییس‌، آلمان‌، هلند ودانمارك‌ توسعه‌ یافته‌اند اما نشانه‌ هایی‌ از اشباع‌ بازار ظاهر می‌شود. كارشناسان‌هنوز بر سر آسیب‌شناسی‌ بازارهای‌ كساد چه‌ از لحاظ اشباع‌ بنیانی‌ یا نیاز به‌ رشدبیشتر با جذب‌ مشتریان‌ جدید - توافق‌ ندارند توسعه‌ مثبت‌ در این‌ كشورها ناشی‌ ازآگاهی‌ بالنسبه‌ سطح‌ بالا از مشكلات‌ محیط زیست‌ و توسعه‌ دائمی‌ كیفیت‌ فنی‌ سیستم‌هاست‌. این‌ امر نیز برنامه‌های‌ تامین‌ مالی‌ و مشاركت‌ بیشتر بازرگانان‌ خبره‌ را طلب‌می‌كند. اگر چه‌ در این‌ كشورها یكپارچگی‌ فناوری‌ خورشیدی‌ با فناوری‌های‌ مرسوم‌گرمایش‌ بسیار بالاست‌، اما به‌ پاداری‌ شبكه‌های‌ فروش‌ و بازاریابی‌ برای‌تامین‌كنندگان‌ و شركت‌های‌ دست‌ اندركار فناوری‌ گرمایش‌، نیاز به‌ آموزش‌ بازرگانان‌و افزایش‌ آگاهی‌ عمومی‌ را ایجاب‌ می‌كند.
●حركت‌ها
در تمام‌ جبهه‌های‌ بازار خورشیدی‌ اروپای‌ مركزی‌ پیشرفت‌های‌ مهمی‌ به‌ دست‌آمده‌ است‌. اما به‌ رغم‌ زمینه‌های‌ مشترك‌، میزان‌ پیشرفت‌ این‌ بازارها در كشورهای‌مختلف‌، متفاوت‌ است‌. در اتریش‌ رشد اوایل‌ دهه‌ ۱۹۹۰ بسیار چشمگیر بود و در طی‌سال‌های‌ پس‌ از آن‌ این‌ دستاورد شكلی‌ حرفه‌ای‌تر و صنعتی‌تر به‌ خود گرفت‌. آلمان‌تنها در سال‌ ۲۰۰۰ شاهد شكوفایی‌ واقعی‌ این‌ بازار یعنی‌ در زمانی‌ شد كه‌ دولت‌ فدرال‌منابع‌ مالی‌ بیشتری‌ به‌ آن‌ تخصیص‌ داد. این‌ امر باعث‌ شد كه‌ فناوری‌ خورشیدی‌ بادامنه‌های‌ تولید رایج‌ گرمایش‌ یكپارچه‌ شود. تلاش‌های‌ فشرده‌ بازاریابی‌ و تبلیغات‌موثر - كه‌ مخاطبان‌ هدف‌ آن‌ هم‌ تمام‌ جمعیت‌ و هم‌ عاملان‌ صنعت‌ بودند - باعث‌ این‌پیشرفت‌ها شد. از سوی‌ دیگر در هلند از سیستم‌های‌ بالنسبه‌ كوچك‌ خورشیدی‌استفاده‌ می‌شود كه‌ پوشش‌ آن‌ محدودتر است‌. اما این‌ سیستم‌ را به‌ لحاظ اقتصادی‌موجه‌ جلوه‌ می‌دهد. ساختار بازاریابی‌ دفتر فروش‌ نیز در آلمان‌ و اتریش‌ متفاوت‌ است‌(سیستم‌های‌ خورشیدی‌ توسط عرضه‌ كنندگان‌ انرژی‌ فروخته‌ می‌شود). بی‌ تردید این‌صفت‌ در اروپا حركتی‌ رو به‌ بالا دارد این‌ بازار در سال‌ ۲۰۰۱ تحت‌الشعاع‌ رشد بازارخورشیدی‌ آلمان‌ قرار گرفت‌.
در سال‌ ۲۰۰۰ بیش‌ از نیمی‌ از تاسیسات‌ و سیستم‌های‌ نصب‌ شده‌ در آلمان‌ بود كه‌مجموع‌ مساحت‌ نقاط نصب‌ شده‌ به‌ ۶۱۵۰۰۰ متر مربع‌ می‌رسید. این‌ میزان‌ در سال‌۲۰۰۱ به‌ ۹۰۰۰۰۰ مترمربع‌ بالغ‌ شد در حالی‌ كه‌ رقم‌ كل‌ اروپا ۱/۴۶ میلیون‌ متر مربع‌بود. در حال‌ حاضر كشورهای‌ دیگر رشدی‌ اندك‌تر را دنبال‌ كرده‌ یا در حالت‌ ركودی‌قرار دارند.
تنها فرانسه‌، اسپانیا و ایتالیا رشدی‌ پویا را در بازارهایی‌ با اندازه‌ كوچك‌ تجربه‌می‌كنند. قوی‌ترین‌ این‌ بازارهای‌ كوچك‌ در تیرول‌ جنوبی‌ (شمال‌ ایتالیا) و آندلس‌(اسپانیای‌ جنوبی‌) است‌. اگر میزان‌ سطحی‌ كه‌ به‌ نصب‌ گرد آورنده‌ها اختصاص‌ داده‌شده‌ با جمعیت‌ كشورها مقایسه‌ كنیم‌ رتبه‌ بندی‌ تفاوت‌ خواهد كرد. اتریش‌ با نزدیك‌۲۹۰ متر مربع‌ سطح‌ نصب‌ گردآورنده‌ خورشیدی‌ برای‌ هر هزار نفر پیشتاز است‌ ویونان‌ با بیش‌ از ۲۸۰ مترمربع‌ به‌ دنبال‌ آن‌ قرار گرفته‌ است‌. بازارهای‌ دیگر از جمله‌آلمان‌ ضریب‌ نفوذی‌ كم‌تر از یك‌ سوم‌ امتیاز یونان‌ و اتریش‌ دارند.
●چشم‌ انداز سال‌های‌ آینده
چشم‌ انداز این‌ بخش‌ برای‌ سالهای‌ پیش‌ رو مناسب‌ است‌. در زمانی‌ كه‌ سازندگان‌ملی‌ گردآورنده‌های‌ خورشیدی‌ حواس‌ خود را جمع‌ بازار داخلی‌ كرده‌اند، به‌ مرورچشم‌ خود را بر بازارهای‌ دیگر اروپا می‌گشایند. این‌ امر بخصوص‌ در موردشركت‌های‌ آلمانی‌ مصداق‌ دارد كه‌ در كوتاه‌ مدت‌ رو به‌ سوی‌ بازارهای‌ اروپای‌ جنوبی‌آورده‌اند. بلند پروازی‌های‌ این‌ صنعت‌ مجدود به‌ پهنه‌ اروپاست‌. اگر میزان‌ متوسطرشد فعلی‌ در اروپا ادامه‌ پیدا كند احتمال‌ دارد كه‌ تا سال‌ ۲۰۱۰ كل‌ مساحت‌ تاسیسات‌نصب‌ شده‌ به‌ ۸۰ میلیون‌ متر مربع‌ برسد كه‌ همچنان‌ كم‌تر از هدف‌ برگه‌ سفید اتحادیه‌اروپایی‌ یعنی‌ ۱۰۰ میلیون‌ متر مربع‌ است‌ كه‌ البته‌ با توجه‌ به‌ نرخ‌ رشد دو سال‌ گذشته‌می‌تواند قابل‌ دسترسی‌ شود. این‌ رقم‌ غیر واقعی‌ به‌ نظر نمی‌رسد بخصوص‌ كه‌ اراده‌سیاسی‌ مربوط به‌ آن‌ در كشورهای‌ اروپا وجود دارد. در یك‌ بررسی‌ اخیر كمیسیون‌اروپایی‌ به‌ نام‌ »موجودی‌ برای‌ كمك‌ عمومی‌« نتیجه‌ گرفته‌ شده‌ كه‌ بخش‌ گرم‌ كردن‌ آب‌با نیروی‌ خورشیدی‌ از رشد متوسط ۱۴ درصدی‌ بهره‌مند است‌. گزارش‌ سال‌ ۲۰۰۲موسوم‌ به‌ طلوع‌ (Sunrise) نشان‌ می‌دهد كه‌ دیدگاه‌ گزارش‌ قبلی‌ بد بینانه‌ است‌.
- آوریل ۲۰۰۳ PEI مجله
مترجم‌: مهرداد غروی‌
منبع : مجله بولتن بین الملل


همچنین مشاهده کنید