آب های پاک با ازن

تابستان که می رسد، بسیاری از کودکان ما و حتی خود ما دنبال این هستیم که اوقات فراغت مان را با ورزش پر کنیم. شنا از آن ورزشهاست که حتی با شنیدن اسمش هم احساس خنکی به آدم دست می دهد؛ اما همه ما برای فرستادن فرزندانمان به این ورزش کمی تعلل می کنیم.بسیاری از مادر و پدرها می خواهند بدانند آیا این استخرها هیچ خطری برای سلامت فرزندانشان ندارد؟ و خطر احتمالی آن ها چیست؟ اصلا آب استخرها قابل اطمینان هست؟با چند درصد خیال آسوده می شود در استخر شیرجه ای اساسی زد و چه کارهایی می تواند ما را با مشکلات کمتری پس از استفاده از استخر مواجه کند؟محققان به تازگی یک گاز آشنا را برای تصفیه و ضدعفونی آب استخرها پیشنهاد کرده اند؛ گازی که بیشتر، کارشناسان محیط زیست با آن سروکار دارند، اما این بار دیگر ازن را در آسمان ها جستجو نکنید، بلکه در استخرهای ضدعفونی شده دنبالش بگردید.پالایش آب استخرها با گاز ازن، مطمئن ترین و موثرترین سیستم ضدعفونی کننده شناخته شده در جهان است.
اصلی ترین عامل موجود در استخرها فرد شناگر است که با تزریق آلاینده هایی مثل ادرار، عرق، آب دهان، چربی و مواد آرایشی - بهداشتی مثل صابون ها، دئودرانت ها، اسپری مو، مواد آرایشی، عطر، لوسیون های بدن، کرمهای مو، کرمها و لوسیون های ضدآفتاب و... مواد شیمیایی را به استخر وارد می کنند.ازن، روغنها و چربیها، همه ناخالصی های آلی و غیرآلی و دیگر محتویات آب استخرهای شنا و اسپاها را به عناصر ساده تر مثل نیتروژن، آب و... در طول فرآیند ازوناسیون تبدیل می کند.
ازن، نسبت به کلراکسیدکننده بسیار قوی تری است و به همین دلیل امروزه تعداد بیشماری از استخرهای عمومی، خصوصی، پارکهای آبی و استخرهای هتلها و متلها از فناوری ازن استفاده می کنند؛ چرا که مردم در مورد کلر و ترکیبات جانبی سرطان زای حاصل از واکنش های آن و مشکلاتی که بر سلامت دارند، نگران هستند.ازن برخلاف کلر، ترکیبات فرعی مضر و سرطان زا مانند تری هالوستان ها تولید نمی کند و در همه واکنش ها مهمترین ترکیب فرعی پس از ازناسیون اکسیژن است که ثمره آن، افزایش اکسیژن محلول در آب و در نتیجه افزایش کیفیت آب استخر است.محققان معتقدند اگر کودکان ۱۰ساله به طور میانگین ۸/۱ساعت در هفته را در محیطهای کلردار استخرهای شنا بگذرانند، دچار ناراحتی های ریوی می شوند، این مساله در افراد بزرگسال سیگاری هم صدق می کند.
●این همه فایده:
ازنی که در آب حل شده باشد، بینی را نمی سوزاند، چشم را تحریک نمی کند و سبب خشکی پوست نمی شود. ازن هیچکدام از طعمهای نامطلوب مواد شیمیایی را ندارد و تغییری در PH نمی دهد.مهندس سمیه غفاری، کارشناس ارشد شیمی فیزیک می گوید: ژنراتور ازن، آهن، منگنز و دیگر فلزات سنگین را اکسید می کند و سولفید و نیترات را به انواع مواد غیرمحلول تبدیل می کند که به وسیله فیلتراسیون حذف می شوند.
فیلتراسیون خوب در زدودن مقادیر زیاد اکسیدهای معدنی بسیار مهم است، استخر ازن چرک، گریس، روغنها و دیگر مواد را بسیار سریع تر از سیستم های کلری، اکسید کرده، از کند شدن سیستم چرخشی و تعویض پی درپی فیلتر جلوگیری می کند. در صورت داشتن فیلتر کربن اکتیو، ازن با اکسید کردن مواد و میکروارگانیسم های جذب شده روی این فیلترها، عمر مفید این فیلترها را افزایش می دهد.در حالی که در سیستم های کلر، تعویض فیلتر سریع تر و سیستم چرخشی کندتر و در نهایت استخر کثیف تر به نظر می رسد.ازن همچنین به عنوان یک میکروفلوکولاسیون، بازده تصفیه استخر را افزایش می دهد که نتیجه آن، آبی پاکتر، صاف تر و شفاف تر است.
غفاری می گوید: بتازگی یک سری استخرهای شنا، بدون مواد شیمیایی در فایرهوپ آل باما دایر شده است که از فناوری ازن به جای کلر استفاده می کنند و اولین بار برای استخرهای عمومی در شمال امریکا به کار رفت، اما برنامه استفاده از ازن در نیروی دریایی دلفین امریکا به چندین سال قبل برمی گردد.مسوولان در آنجا اظهار می کنند که سیستم های ازن، بهترین کیفیت آب را نسبت به دیگر سیستم های مورد آزمایش دارند. ازن گازی تقریبا بی رنگ با قدرت اکسیدکنندگی بالاست و از اکسیژن ساخته شده و این تبدیل به وسیله ژنراتور ازن از طریق الکتریکی انجام می شود.
اگر چه طول عمر ازن محدود است و آن را باید در محل ، تولید و مصرف کرد اما به علت قدرت اکسیدکنندگی بالای آن ، در مدت زمان کوتاهی باعث نابودی همه باکتری های پاتوژن ، ویروس ها، اسپورها، مخمرها، جلبک ها، باکتری های بیماری زایی مثل E-Coli، کالیفرم های مدفوعی و غیرفعال سازی جلبکها و ویروس ها و کیست ها در آب استخرهای شنا واسپا می شود.کلر برای نفوذ و سوراخ کردن دیواره باکتری ها و ویروس ها به ساعتها وقت نیاز دارد، در حالی که این اکسیداسیون با ازن در چند ثانیه انجام می شود.
●کلر برای ضدعفونی پیر شده:
هر چند کلر رایج ترین سیستم ضد عفونی استخر در ایران است، به نظر می رسد کلرید کردن آب، بسیاری از میکروارگانیسم ها را از میان می برد، اما ادویت یا کیست تک یاختگان و تخم انگلهای کرمی به طور قابل ملاحظه ای در برابر کلرید کردن مقاوم تر از باکتری ها هستند و کلر روی ارگانیسم های مقاوم تر از کالیفرم مثل برخی ویروس ها، تخم انگلها و کیست های ژیاردیالامبلیا اثری ندارد.مثال بارز چنین مساله ای در آبهای شهرهای شمالی کشورمان کاملا مشهود است که با وجود افزودن مقادیر زیادی کلر به آب، باز هم آبی که از لوله های آب شهری جاری است باعث ایجاد بیماری های گوارشی می شود.
کلر همچنین در دوزهای مصرفی بالاتر، برای شناگر سوزش چشم و خشکی پوست ایجاد می کند. بعلاوه وجود برخی جلبکهای سبز آبی با تولید سموم متعددی همراه است که برخی از این سموم باعث مسمومیت شده و برخی دیگر با ایجاد شوک ناگهانی و خونریزی سریع کبد مرگ را سبب می شوند.استفاده از روشهای صحیح تصفیه مثل به کار بردن کربن فعال و گندزدایی با ازن، مقدار این سموم را کاهش می دهد. علاوه بر این کلر و دیگر مواد شیمیایی که در آب استفاده می شود، اثرات منفی بارزی بر محیطزیست دارند، محققان EPA تایید می کنند که ازن نسبت به کلر و دیگر ضدعفونی کننده ها بی خطرتر هستند، ترکیبات کلره خطرناکی که از ورود آفت کش های کلره به محیطزیست صدمه وارد می کنند، همیشه نقل محافل علمی است و مصرف بسیاری از این مواد امروزه غیرمجاز اعلام شده است.
اگر چه سیستم های ازن در اروپا و دیگر نواحی دنیا، از سال ۱۹۵۰عمومیت داشتند. قدمت استفاده از ازن به بیشتر از ۱۰۰سال می رسد و اولین بار در اروپا و اولین استفاده از آن در پالایش آب و کنترل پودر بیمارستان های پزشکی بود. یکی از مشکلات جایگزینی ازن این است که مهندسان، معمارها و سازندگان استخرها و طراحها با این فناوری آشنا نیستند.