نظام‌الدین / نجم‌الدین ابوالحسن احمد نظامی عروضی سمرقندی

جنسیت: مرد
نام پدر: عمر
تخلص: نظامی
تولد و وفات: ( ... - ۵۶۰) قمری
محل تولد: سمرقند
شهرت علمی و فرهنگی: نویسنده و شاعر
وی به‌‌‌‌دلیل اینکه در علم عروض تبحر داشت ، به عروضی شهرت یافت. صاحب "مجمع‌الفصحا" او ار اهل نسا می‌داند. مدتی از جوانی خود را در سمرقند به کسب علوم گذرانید. در ۵۰۴/۵۰۶ق به خراسان رفت و گویند در بلخ با عمرخیام ملاقات کرده و پس از آن به هرات رفته و در ۵۱۰ق از هرات به اردوب سلطان سنجر پیوسته و در آنجا به خدمت امیر معزّی رسیده و شعر خود را به او عرضه کرده است. او با نظامی گنجوی نیز ملاقات داشته است. همچنین به خدمت ملوک غوری آل شنسب رسیده و سالها به مدح آنها پرداخته است. نظامی در طب و نجوم و هیئت متبحر بود و در نثر ، اعم از مصنوع و نثر مرسل ، نیز استادی بزرگ بود ، اما شعرش چندان به دل نمی‌نشست. به آوردهٔ برخی از تذکره‌نویسان چند مثنوی داشته که از میان رفته است. از مهم‌ترین آثار وی: "چهارمقاله" یا "مجمع النوادر" می‌باشد که در حدود ۵۵۱-۵۵۲ق به نام حسام‌الدین علی بن مسعود نوشته است. در "ریحانهٔ الادب" منظومهٔ "ویس و رامین" که از داستانهای اشکانیان است و فخرالدین اسعد گرگانی آن را به نظم درآورده ، به نظامی عروضی نیز نسبت داده شده است.

منبع : مطالب ارسالی