گشنیز

گشنیز یك گیاه علفی یكساله است كه در خرداد و تیر گل می دهد و احتمالا بومی كشورهای شرق دریای مدیترانه می باشد و در حال حاضر یك علف هرز مزارع این مناطق است.
گشنیز عملاَ بصورت گسترده ای كشت می شود و اغلب در مزارع, تاكستانها, نزدیك ایستگاه راه آهن و در زمینهای بایر مناطق پست و نسبتاَ مرتفع مناطق گرم یعنی مدیترانه ای, اروپای مركزی, شرق آسیا و مناطقی از آمریكای شمالی و جنوبی یافت می شود.
میوه ها از گیاهان زراعی كه جنبه دارویی دارند جمع آوری میشوند. میوه ها را با كوبیدن همانند میوه های انیسون, رازیانه و كراویه جدا می كنند. وقتی میوه ها له شوند بوی تندی از آنها خارج می شود. حاوی ۴/۰ تا ۱ درصد اسانس فرار است.
ترشح شیره معدهذ را تحریك می كند, بادشكن است و در درمان اختلالات روده كوچك كاربرد دارد و ضد تشنج و خاصیت خلط آور (اكسپكتورانت) دارد. دم كرده آن عمدتا برای نفخ و درد معده و تحریك اشتها مصرف می شود.
بصورت خارجی بعنوان پماد برای درمان روماتیسم و ورم مفاصل كاربرد دارد. البته گشنیز در غذاها و بعنوان چاشنی درغذاهای گوشتی, سس و كنسروماهی كاربرد دارد. روغن استخراج شده از بذر علاوه بر اینكه درصنایع غذایی, دارویی وعطر سازی كاربرد دارد بعنوان یك ماده خام برای تولید تركیبات معطر مانند لینالول, سیترال و آیونون نیز مصرف می شود.
اسانسهای فرار استخراج شده از بخش های هوایی بوی تقریبا نامطبوعی همانند كل گیاه دارد. گشنیز در بسیاری از كشورهای اروپا و آسیا كشت می شود ولی عمدتا در شوروی سابق می باشد.

منبع : سایت کشاورزی