صادرات جهادگران عراق به خارج از مرزها

هنگامی که محمد الدارسی سال گذشته پس از گذراندن دوره محکومیت خود به جرم شرکت در فعالیت های شبه نظامی از زندانی در لیبی آزاد شد، تنها یک هدف داشت که عبارت بود از به قتل رساندن امریکایی ها در عراق. او بدین منظور یک مامور جذب نیروهای جهادی را در اینترنت پیدا کرد و قرار ملاقاتی را بر روی یک پل در دمشق پایتخت سوریه با وی ترتیب داد. هنگامی که او به محل ملاقات رسید، از سوی مامور جذب نیرو به الدارسی ۲۴ ساله گفته شد که به وجود وی در عراق نیازی نیست. در عوض او به جنگی در خارج از عراق کشیده شده بود.
الدارسی از قول مسوول گردآوری نیرو گفت که یک تیم از شبه نظامیان از عراق عازم اردن شده اند و در آ نجا خود را آماده حمله به امریکاییان و یهودیان می کنند. او از الدارسی خواست تا به عضویت این گروه درآمده و خود را در میان اجتماع جهانگردان در فرودگاه ملکه آلیا در امان منفجر کند. الدارسی در اعترافات ۹ صفحه ای خود نزد مقامات اردنی پس از شکست طرح حمله اذعان کرد که به این درخواست پاسخ مثبت داده بود.
بر پایه اظهارات مقامات رسمی دولت های اروپایی، خاورمیانه ای و امریکا و نیز براساس مصاحبه های انجام شده با رهبران گروه های شبه نظامی در لبنان، اردن و لندن، جنگ عراق که برای چندین سال شبه نظامیان را به خود جلب کرده بود، حال صادرکننده ستیزه جویی شده که در عملیات شورش مسلحانه کارآزموده شده اند.برخی از این ستیزه جویان در میان امواج پناهجویان عراقی کشور را ترک کرده و از مرز می گذرند. مقامات دولتی می گویند برای کنترل عبور و مرور از مرزها دچار مشکل هستند. اما سایر این جنگجویان عراق را به منظور انجام ماموریت های ویژه ترک می کنند.
مقامات اردنی معتقدند که در برنامه حمله به فرودگاه اردنی، یک کارشناس سازنده بمب بغداد را با هواپیما ترک کرد تا مواد منفجره را برای الدارسی آماده کند.برآورد تعداد ستیزه جویانی که عراق را برای عملیات در دیگر نقاط ترک کرده اند، حداقل به اندازه محاسبه شبه نظامیان خارجی که به جریان شورش های مسلحانه در عراق پیوسته اند سخت است. اما نشانه های این خروج بزرگ واضح است و مقامات مربوطه در ایالات متحده و خاورمیانه می گویند که تمایل بالقوه شبه نظامیان برای رفتن به کشورهای دیگر قابل ملاحظه است.
ژنرال اشرف ریفی مدیرکل نیروهای امنیت داخلی لبنان اخیراً در مصاحبه ای گفت؛ «هر کشوری که ادعا کند از این جریان در امان است، سر خود را در شن فرو کرده است.» وی افزود که هفته گذشته، ارتش لبنان خود را در هنگامه نبردی بر ضد یک گروه شبه نظامی به نام فتح الاسلام یافت که اعضای آن حدود ۵۰ تن از بازگشتگان جنگ در عراق هستند. تاکنون بیش از ۳۰ سرباز لبنانی در جریان نبرد با این گروه در اردوگاه آوارگان فلسطینی نهرالبارد در نزدیکی طرابلس کشته شده اند. ارتش لبنان در این میان از خارج درخواست ارسال کمک کرده است.
نخستین فروند از هشت هواپیمای مملو از تجهیزات نظامی از سوی ایالات متحده هم اکنون وارد لبنان شده است.
رهبر گروه مذکور، شاکر العبسی نام دارد که یکی از دستیاران ابومصعب الزرقاوی رهبر القاعده در سرزمین بین النهرین به شمار می رفت که تابستان سال گذشته کشته شد. در مصاحبه ای با نیویورک تایمز که اوایل ماه جاری انجام گرفت، العبسی اعلام کرد نیروهای امنیتی سوریه داماد او را که درصدد گذشتن از مرز عراق و یاری رساندن به شورشیان در آن کشور بود از پای درآورده اند.
● خطری برای منطقه
رهبران گروه های شبه نظامی هشدار می دهند که وضعیت در لبنان نشان دهنده پخش شدن ستیزه جویان در منطقه است. دکتر محمد المصاری، یک تبعیدی سعودی در بریتانیا که یک پایگاه اینترنتی هوادار جهادی ها را به نام Tajdeed.net اداره می کند، در مصاحبه ای گفت؛ «گفته می شود اکنون ۵۰ رزمنده از عراق در لبنان حضور دارند، اما با دوراندیشی می توانم بگویم که در آنجا یکصد برابر این تعداد یعنی ۵ هزار تن یا شاید هم بیشتر وجود دارند که تنها در انتظار زمان مناسب برای وارد عمل شدن به سر می برند.» وی افزود؛ «موجی از پیکارجویان در حال جابه جا شدن در منطقه هستند و مبارزه در همه جا تا زمانی که ایالات متحده دست از اعمال خود بردارد، ادامه خواهد یافت.»
نشانه های این رفت و آمد در داخل و خارج عراق و دیگر مناطق به چشم می خورد. در ماه گذشته، در عربستان سعودی، مقامات دولتی اعلام کردند که ۱۷۲ نفر را که طرح هایی برای حمله به تاسیسات نفتی، دفاتر دولتی و پست های نظامی آماده کرده بودند بازداشت کرده اند. به گفته این مقامات برخی از بازداشت شدگان در عراق آموزش دیده بودند.
مقامات رسمی در اروپا در مصاحبه هایی اظهار کرده اند که تلاش می کنند گروه های کوچکی از مردان مسلمان را که پس از سفرهای کوتاه مدت به عراق، جایی که محتمل است در کنار شورشیان جنگیده باشند و حال به خانه بازگشته اند تحت نظارت داشته باشند. یکی از این اشخاص تبعه ای هلندی متولد عراق به نام وصام الدلیمی است که توسط دادستانان امریکایی به انجام سفرهای متعدد به عراق با هدف تهیه فیلم های آموزشی درباره ساخت بمب های کنار جاده ای متهم شده است. وی این اتهام را رد می کند. الدلیمی در ژانویه گذشته به ایالات متحده مسترد و به توطئه چینی جهت به قتل رساندن اتباع امریکایی، در اختیار داشتن وسایل مخرب و آموزش دادن ساخت بمب و استفاده از مواد منفجره متهم شد.
دنیس پلوچینسکی، یک تحلیلگر ارشد اطلاعاتی پیشین وزارت امور خارجه امریکا، در گزارشی که ۱۷ آوریل برای دولت این کشور تهیه کرد ادعا کرد ستیزه جویان آبدیده در نبرد عراق در مقام تهدید بزرگتری برای غرب نسبت به تندروهای آموزش دیده در افغانستان ظاهر شده اند؛ چون عراق به صورت آزمایشگاهی برای تاکتیک های جنگ چریکی شهری درآمده است. پلوچینسکی می گوید؛ «مشابهت هایی عملیاتی میان اقدامات تروریستی شهری در عراق و در شهرهای اروپا و ایالات متحده وجود دارد. مهارت های تروریستی بیشتری از عراق نسبت به افغانستان به خاک اروپا انتقال یافته است.» او در این مورد به استفاده از خانه های امن، عملیات شناسایی و ساخت بمب و خمپاره اشاره می کند.یک مقام برجسته نظامی امریکایی که وظیفه وی دنبال کردن مسیر تروریست ها در عراق و کشورهای اطراف آن است و به دلیل حساس بودن موضوع خواست نامش فاش نشود، گفت؛ «پاسخ من به این سوال که آیا جهاد بر ضد غرب از میدان نبرد عراق تغذیه خواهد کرد مثبت است و این موضوع بیش از مورد افغانستان مصداق پیدا می کند.»
شبه نظامیان در عراق شروع به پخش نوارهای ویدئویی آموزشی و خبرنامه های الکترونیکی روی اینترنت کرده اند که نشانگر یکسری فنون و تکنیک های هراس انگیز، از به رمز درآوردن اطلاعات تا تله های انفجاری و استفاده از موشک های زمین به هوا بوده و این راهنمایی های فنی به آزادی در سراسر فضای مجازی اینترنت در گردش است.
تاکتیک های عمومی مورد استفاده در عراق در بخش های دیگر از جهان نیز سر برآورده اند. به عنوان مثال در بمب گذاری های انتحاری سومالی و الجزایر که اخیراً رخ داد، همزمان با این حملات نوارهایی ضبط شده انتشار یافت که در آنها بمب گذاران به وصیت پرداخته بودند. این سبک و سیاق مورد علاقه تروریست ها مدت ها است که از سوی شورشیان عراق استفاده می شود.
● مشکلات موجود در اردن
شاید این موضوع تعجب برانگیز نباشد که اردن، صحنه اجرای طرح حمله به فرودگاه، در زمره نخستین کشورهایی بود که آثار بسط یافتن جنگ به ماورای عراق را احساس کرد. اردن با عراق هم مرز است و یک هم پیمان ایالات متحده نیز به شمار می آید. اعتقاد بر آن است، زرقاوی که خود یک اردنی بود پشت تلاش نافرجام پرتاب راکت به دو کشتی نیروی دریایی امریکا در سواحل بندر عقبه در سال ۲۰۰۵ و کمی پس از آن بمب گذاری های انتحاری در سه هتل امان که منجر به مرگ ۶۰ تن شد، قرار داشته است. هفته گذشته، جورج بوش اعلام کرد که در اوایل سال ۲۰۰۵ اسامه بن لادن به زرقاوی نماینده خود در عراق دستور داده بود تا حملات تروریستی را علیه ایالات متحده و دیگر کشورها سازماندهی کند.اینکه آیا طرح حمله به فرودگاه امان در سال گذشته با شبکه القاعده مرتبط بود، به درستی روشن نیست. برخی از توطئه گرها که در ماه آوریل در امان مجرم شناخته شدند به ماموران تحقیق اردنی گفتند که گروه بن لادن بانی عملیات آنها بود، اگرچه بر اساس مدارک به دست آمده از سوی نشریه تایمز جریان تحقیقات هیچ گونه ارتباطی را تائید نکرد.اما در این تحقیقات وجود ارتباط میان افرادی که حمله را طرح ریزی کردند با گروه های شبه نظامی در عراق به ثبوت رسید. طرح مذکور که ۱۰۳ صفحه از اسناد و یادداشت های دادگاه امنیتی محرمانه اردن را در کنار مصاحبه ها با مقامات اطلاعاتی و وکلای مدافع به خود اختصاص داد، نشان می دهد که چرا مقامات اطلاعاتی درباره پیامدهای خشونت در عراق دچار نگرانی هستند.
مدارک دادگاه حاکی از آن است یوسف العبیدی، عراقی ای که به وسیله مسوولان اردنی به عنوان سازمان دهنده حمله معرفی شده، آزادانه در سراسر عراق، سوریه و اردن در آمد و شد بوده، پول نقد، مواد منفجره و همدست در اختیار داشته است. او از مرزهای بین المللی عبور می کرد که مقامات آن کشورها اعتراف می کنند از کنترل آنها عاجزند. در این میان، متواری بودن وی نتوانست از صدور حکم غیابی برای او جلوگیری کند.تیم لجستیکی این گروه شامل حداقل یک پناهنده عراقی ۳۴ساله به نام محسن الویسی بود که زمانی به عنوان سرباز در ارتش عراق خدمت می کرد. وی در زمره ۵/۱ تا ۲ میلیون عراقی ای بود که در اردن و سوریه سکنی گزیده اند.
سازنده بمب، سعد فخری نعیمی ۴۰ساله بود که با یک هواپیمای مسافربری از بغداد وارد اردن شده و قرار بود کیف حامل بمب را برای الدارسی آماده کند. این کیف حامل ۴ کیلوگرم موادمنفجره پلاستیکی بود که در یک اسباب بازی بچه ها جاسازی شده بود.
طرح ریزی عملیات فرودگاه در شهر زرقا محل تولد زرقاوی که در شمال امان قرار دارد انجام گرفته بود. هنگامی که پلیس شهر زرقا به خانه ای که به وسیله دو عراقی عضو گروه مورد استفاده قرار می گرفت حمله برد یک کامپیوتر به همراه ۳۷۵ سی دی یافت که حاوی تبلیغات ضدشیعه بودند.
اما بنا به اظهارات دادستانان اردنی، سازمان دهنده حمله العبیدی می خواست عملیات بر هتل ها، در مناطق تفریحی و جهانگردی اردن تمرکز یابد زیرا این مکان ها محل اقامت امریکایی ها و یهودیان محسوب می شد. به گفته دادستانان تلاش برای رسیدن به همین هدف بود که فرودگاه ملکه آلیا در امان به عنوان هدف برگزیده شد.در یکی از ملاقات های اعضای گروه، العبیدی به سازنده بمب ها النعیمی یک کیف ورزشی سیاه با برچسب «Polo World» را نشان داد که حاوی مواد منفجره PE -۴A بود که معمولاً به وسیله شورشیان عراقی مورد استفاده قرار می گیرد. بنا بر مدارک و مستندات دادگاه، او به النعیمی گفت که ۲۰ هزار دلار بابت نصب سیم ها و سایر قطعات روی مواد منفجره داخل کیف و تبدیل آن به بمب به وی پرداخت خواهد شد.
آنها به فردی احتیاج داشتند که بمب را در فرودگاه منفجر کند، کسی که از کشتن خود ابایی نداشته باشد و آن زمانی بود که آنها محمد الدارسی چریکی که به تازگی از زندان لیبی آزاد شده بود را یافتند.
● بر هم خوردن طرح
الدارسی در اعترافات خود اظهار کرد که او برای مدت شش سال به جرم همکاری با یک گروه شبه نظامی در لیبی زندانی بوده است و پس از آنکه از زندان رهایی یافته دیگر بار در پی شرکت در مبارزه بود. او توانست یک مسوول جذب نیرو را بیابد و از طریق رد و بدل کردن ای میل، الدارسی اعلام کرد که به استانبول پرواز کرده و سپس عازم دمشق شده است.بر اساس قرارهای گذاشته شده او با پوشیدن لباس مشکی با مسوول جذب خود روی پلی در دمشق کمی پس از نماز عصر دیدار کرد.
الدارسی در اعترافات خود که در پایین هر صفحه آن امضا و اثرانگشت او به چشم می خورد، گفت؛ «من به وی گفتم که قصد پیوستن به مجاهدین در عراق را دارم.» بنابه خواست وکیل الدارسی وی با مصاحبه در زندان موافقت کرد، اما مقامات اردنی از صدور مجوز مصاحبه خودداری کردند. الدارسی در اعترافات خود اظهار کرده است که مسوول جذب نیرو به وی گفته بود به عراق اعزام نخواهد شد، بلکه وی مسوولیت یک عملیات نظامی در داخل اردن را عهده دار خواهد شد. الدارسی می افزاید که طی چند روز پس از آن، او با چشمانی بسته به یک خانه امن در سوریه انتقال یافت؛ جایی که قرار بود برای ماموریت خویش آماده شود.
به وی تاکید شده بود که برای وارد ساختن حداکثر تلفات به غیرنظامیان می بایست در انتظار پروازی تازه به زمین نشسته بماند و آنگاه بمب همراه خود را در میان جهانگردان و مسافرانی که در حال سوار شدن به اتوبوس های خارج از ترمینال هستند، منفجر کند.در این اظهارات او می افزاید که کیف حامل مواد تخریبی دکمه ای داشت که با فشردن آن انفجار رخ می داده است. الدارسی با یک تلفن همراه نوکیا و یک شماره تماس در دست به وسیله یک اتومبیل کرایه ای تا امان رانندگی می کند.
مقامات اداره اطلاعات کل در اردن اشاراتی مبهم و نامشخص از یک منبع اطلاعاتی خود در سوریه مبنی بر وجود طرحی برای حمله دریافت داشتند. اما تحقیقات در این مورد به دلیل آنکه طراحان این حمله احتمالی میان سوریه و اردن در رفت وآمد بودند که دارای روابطی پرتنش هستند، دچار مشکل شد.
مقامات امریکایی سوری ها را متهم می کنند که نسبت به استفاده شبه نظامیان از این کشور به عنوان راه دستیابی به عراق بی تفاوت هستند. در دمشق ، منیرعلی سخنگوی وزارت اطلاعات تصدیق می کند که کنترل مرز طولانی سوریه با عراق امری دشوار است و متقابلاً امریکایی ها را به دلیل تامین نکردن فناوری لازم برای کنترل مرز مورد ملامت قرار می دهد. اما در عین حال این مقام سوری اظهار کرد که کشورش نیز درباره حملات شبه نظامیان بیمناک است.
او افزود؛ «ما از این معضل پدیدآمده در عراق نگران هستیم. مشکلات مذهبی و فرقه ای در حال تاثیرگذاری بر دیگران و در وهله نخست بر سوریه است.»
اگرچه اردنی ها خانه های امن مورد استفاده از سوی طراحان حمله در سوریه را مورد شناسایی قرار دادند ولی قادر به حمله و بازرسی آنها نبودند. حتی در مقابل و بر اساس مندرجات پرونده، مقامات اردنی ناچار شدند با دستگیری دو تن از این افراد در زرقا و سپس بازداشت النعیمی پس از رسیدن وی از بغداد جریان تحقیقات را به خطر اندازند. افراد بازداشت شده نیز به نوبه خود الدارسی را لو دادند که به محض عبور از مرز سوریه به اردن دستگیر شد.دادگاه امنیتی اردن یک تن از دستگیرشدگان را تبرئه کرد و شش تن دیگر را در ارتباط با طرح حمله به فرودگاه مجرم شناخت.
سه تن از این افراد از جمله یک تبعه سعودی به نام ترکی نصر عبدالله که تصور می شد به جذب الدارسی یاری رسانده بود، همچنان متواری هستند. اعتقاد بر این است که العبیدی نیز که دارای نام مستعار «پدر بی گناه» بود همچنان در سوریه اقامت دارد. در جلسه اعلام رای دادگاه در ماه گذشته، الدارسی به محکوم شدن خود به حبس ابد واکنشی ستیزه جویانه نشان داد. بنا به اظهار وکیل الدارسی هرچند او هرگز نتوانست خود را به عراق برساند، اما به گفته خودش دیدگاه خود از مفهوم جهاد را پیگیری کرد. خود الدارسی در جلسه دادگاه خطاب به حاضران گفت؛ «من اینجا آمدم تا بر ضدصهیونیست ها و اشغالگران بجنگم.»

مایکل ماس - سعود مخنت
مترجم : رامین ندیمی
منبع؛ نیویورک تایمز

منبع : روزنامه شرق