سامان بازار نابسامان مسکن

تداوم مشکلات بازار مسکن که به دنبال حضور نیافتن مناسب دولت در این بازار در سال های اخیر بوجود آمده است موجب شده تا بسیاری از کارشناسان اقتصادی ورود دولت به بازار مسکن را باتوجه به آشفتگی موجود در این بازار، تنها راه حل مشکلات بازار مسکن بدانند، اگرچه این ورود نیز باید منطقی و بر مبنای برنامه ریزی های حساب شده و نه شتاب زده باشد.
در همین باره بسیج همگانی دولت برای رفع مشکلات بازار مسکن می تواند به نقطه عطفی تبدیل شود تا سامان هرچه بیشتر بازار نابسامان مسکن در کشور محقق شود.
مسئولان همواره به نیاز یک میلیون و ۷۰۰هزار واحد مسکونی کشور در هر سال برای حل مشکل مسکن اشاره کرده اند که نشان از وضع نه چندان مناسب مسکن در کشور و نیاز به تولید هرچه بیشتر آن دارد. نیاز روزافزون مسکن در جامعه سبب شده تا روند افزایش قیمت مسکن که از هیچ منطق و روشی پیروی نمی کند در هفته های ابتدایی سال جاری به بالاترین حد خود برسد به طوری که بسیاری از خریداران خانه به دلیل قیمت های بالا و گزاف آنها، از خرید منصرف شده اند.
افزایش چند مرحله ای نرخ مسکن در طول سال گذشته و بویژه طی فصل اول امسال در تهران، کم سابقه ترین نرخ رشد را در سال گذشته داشته به طوری که هر مترمربع واحد مسکونی طی کمتر از شش ماه به طور میانگین ۴۰۰تا ۸۰۰ هزار تومان افزایش قیمت داشته است.
این افزایش قیمت علاوه بر تأثیرگذاری بر اجناس، کالاها و خدمات مشکلات بسیاری را نیز برای شهروندانی که روزی آرزوی خانه دار شدن را داشتند درپی داشته که به عقیده کارشناسان برخی تصمیم گیری ها و اظهارات غیرکارشناسی مسئولان در بوجود آمدن این وضعیت دخیل است.
کارشناسان مسکن معتقدند پس از طی دوره چهار پنج ساله رکود در بخش مسکن، تصمیم گیری های نه چندان صحیح در بخش اعتبارات و تسهیلات و افزایش یکباره مصالح ساختمانی زمینه را برای رشد یکباره نرخ مسکن فراهم کرده است.
این موضوع از آنجا تأثیرات بدی را در جامعه به همراه داشت که سیاست کنترلی مشخصی برای مهار آن اجرا نشد.
افزایش ماههای اخیر نرخ مسکن به گونه ای بود که رئیس مجلس شورای اسلامی نیز سال گذشته و پس از وقوع گرانی مسکن و افزایش بیش از ۵۰درصدی قیمت آن از دولت خواست تا برروی گرانی آتش، آبی بریزد.
هم اکنون و با گذشت چندین ماه از درخواست مجلس شورای اسلامی نه تنها قیمت مسکن تعدیل نشده بلکه هر روز با شایعه های مختلف شاهد افزایش قیمت کاذب واحدهای مسکونی هستیم.
کارشناسان عوامل مختلفی را در افزایش یکباره نرخ مسکن دخیل می دانند که به عقیده آنها تصمیم گیری های نادرست پولی و بانکی، یکی از این عوامل است. زیرا یکی از ابزارهای خانه دار شدن شهروندان تسهیلات پولی و بانکی است که از سوی شبکه بانکی و با نرخ سود مشخص اعطاء می شوداین تسهیلات که باید شرایط خانه دار شدن شهروندان را فراهم کند به دلیل برخی تصمیم گیری ها تبدیل به عاملی برای افزایش قیمت مسکن و خانه دار نشدن عده ای از شهروندان شده است.
اعلام اعطای وام های مسکن مختلف و عملی نشدن آن در شرایطی که بسیاری از دلالان و سودجویان عاملی برای افزایش نرخ مسکن در ماه های اخیر به شمار می روند، عاملی اساسی در افزایش قیمت ها در سال گذشته و اوایل امسال است.وام های سه و ۱۰میلیون تومانی مسکن که برای ودیعه و خرید مسکن از سوی وزیر مسکن وعده داده شد اما به آن شکل جامه عمل نپوشید یکی از این دست تصمیمات به شمار می رود که به عقیده کارشناسان تأثیر منفی بر بازار مسکن گذاشته است.
برخی کارشناسان می گویند در کشورهایی همچون ایران که درآمد آنان متکی بر درآمدهای نفتی است در صورت تصمیم گیری نادرست، نقدینگی بالا رفته و منجر به تورم شدید در قیمت اکثر کالاها می شود.
اگرچه افزایش قیمت در اقلام تجاری و مصرفی به وسیله اهرم هایی همچون واردات کنترل می شود اما این امر در کالاهای غیر منقول همچون زمین، ساختمان و برخی خدمات به دلیل خدمات ذاتی آنها به شکل تورم شدیدتر که راه حلی نیز برای آن نیست، بروز پیدا می کند.
طبق اصول اقتصادی، تورم شدید و جهت گیری عوامل تولید به سمت اینگونه کالاها به همراه ورود سرمایه های سرگردان سبب سوداگری و واسطه گری می شود که همین امر کالای مصرفی مسکن را به یک کالای سرمایه ای پربازده تبدیل خواهد کرد. این عامل در نهایت سبب تخصیص غیربهینه عوامل تولید و بروز عدم تعادل در تعاملات اقتصادی خواهد شد.
شواهد کنونی در جامعه نشان می دهد تقاضا برای خرید مسکن بالاست این درحالی است که فروشندگان در فروش تردید دارند چراکه بازهم منتظر افزایش قیمت مسکن هستند.مداخله دولت در بازار زمین و مسکن در سطح وسیع و رقابت با سازندگان بخش خصوصی می تواند قیمت زمین و مسکن را کنترل و حتی کاهش دهد بنابراین باید دولت علاوه بر حذف زمین از قیمت مسکن و اجاره ۹۹ساله آن، باید زمین را نیز در بازار عرضه کند.تحقیقات کارشناسی نشان می دهد هم اکنون ۵۰درصد قیمت مسکن را قیمت زمین تعیین می کند بنابراین فقط، حذف قیمت زمین از تعیین قیمت مسکن است که کاهش قیمت مسکن را درپی دارد.

حمید پارسا

منبع : روزنامه کیهان