اقسام زن‏های حائض‏

● عادت دارد
۱) عدد معین (عددیّه)
۲) وقت معین (وقتیّه)
۳) وقت و عدد معین‏ (وقتیّه و عددیّه)
● عادت ندارد
۱) ناسیه‏
۲) مضطربه‏
۳) مبتدئه
▪ مبتدئه: زنی است كه نخستین بار(۱) حیض می‏شود.(۲)
▪ مضطربه: زنی است كه چند ماه خون دیده؛ ولی عادت معینی پیدا نكرده، یا عادتش به‏هم خورده و عادت منظّم تازه‏ای پیدا نكرده است.(۳)
▪ ناسیه:(۴) زنی كه عادت خود را فراموش كرده، ناسیه نامیده می‏شود.(۵)
▪ فرض: زنی كه به سبب حاملگی و شیردادن به فرزندش، نزدیك دوسال و اندی از عادت پیشین او گذشته، احتمال فراموشی عادتش فراوان است.
▪ وقتیّه و عددیّه: زنی كه وقت و عدد عادتش در هرماه یكسان است، «وقتیّه و عددیّه» نامیده می‏شود.
▪ وقتیّه: زنی كه عادتش در هر ماه در یك زمان معیّن است ولی عددش متفاوت است «وقتیّه» نامیده می‏شود.
▪ عددیّه: زنی كه عادتش در هر ماه از نظر عددِ روزها یكسان و از نظر زمان متفاوت است «عددیّه» نامیده می‏شود.
● معیار پیدایی (تحقّق) عادت‏
اگر زن دوبار به یك صورت خونِ حیض ببیند، عادتش محقّق می‏شود. منتها در وقتیّه و عددیّه مورد اتفاق است؛ ولی در وقتیّه یا عددیّه فقط حضرت امام(ره) فرموده‏اند: تحقّق عادت با دو بار مشكل است و شایسته است احتیاط را ترك ننماید؛ یعنی هنوز حكم به تحققّ عادت نكند.(۶)
● معیار به هم خوردن عادت‏
▪ حائض(۷)
۱) یك بار برخلاف عادتِ قبلی دیده است: عادت قبلی زایل نمی‏شود.
۲) دو بار دیده است‏
▪ هر دو بار به یك شكل بوده‏است: عادت قبلی زایل می‏شود.
▪ مختلف بوده است:روشن نیست مگر بیش از دو بار باشد كه عرفاً صدق‏ كه این زن عادت معیّنی ندارد كه مضطربه خواهد شد.

پی‌نوشت:
۱) البته همان گونه كه ممكن است مبتدئه دختر باشد احتمال دارد زن نیز باشد، در صورتی كه زود ازدواج كرده و اولین حیض او در خانه شوهرش واقع شده باشد.
۲) توضیح المسائل مراجع مسأله ۴۹۶.
۳) همان، مسأله ۴۷۸ و ۴۹۴.
۴) به ناسیه (متحیّره و) مضطربه هم گفته‏اند. در این صورت، مبتدئه را عام گرفته‏اند كه دو فرد دارد:
الف) زنی كه نخستین بار حیض دیدن اوست.
ب) زنی كه عادت معیّنی پیدا نكرده است. (مضطربه به معنای اول). العروه‏الوثقی، ج ۱، فی الحیض مسأله ۸.
۵) توضیح المسائل مراجع، مسأله ۴۹۹.
۶) العروه‏الوثقی، ج ۱، فی الحیض، مسأله ۹؛ تحریر الوسیله، ج ۱، فی الحیض، مسأله ۱۱.
۷) العروه‏الوثقی، ج ۱، فی الحیض، مسأله ۱۰؛ تحریر الوسیله، ج‏۱، فی الحیض، مسأله ۱۱ و ۱۲.

منبع : بلاغه