جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 3 May, 2024
مجله ویستا

حسن البناء و اخوان المسلمین


حسن البناء و اخوان المسلمین
حسن البناء در سال ۱۹۲۸ و در سن ۲۲ سالگی اخوان المسلمین را در اسماعیلیه پایه گذاری کرد که خود آن را یک جامعه تبلیغ مذهبی و اخلاقی، یک حزب سیاسی، یک انجمن ورزشی، یک گروه فرهنگی، علمی، یک جامعه فعالیت اقتصادی و یک جنبش امور اجتماعی تعریف می کرد.هدف اخوان المسلمین که بعدها به یکی از بزرگترین احزاب سیاسی در مصر و (کشورهای شرقی عربی) تبدیل گردید، ایجاد جامعه اسلامی از طریق اجرای احکام شریعت اسلامی بود. روابط گروه اخوان المسلمین با فلسطین از سال ۱۹۳۵ یعنی هنگامی که عبدالرحمان البنا- از فلسطین دیدار کرد و با حاج امین الحسینی مفتی و رئیس شورای عالی اسلامی وقت بیت المقدس ملاقات نمود، آغاز می گردد.
این روابط با اقدام به تبلیغات و تشکیل کمیته ای به رهبری حسن البناء برای اعتراض علیه بریتانیا و دعوت به سود قضیه فلسطین در اثنای انقلاب سال ۱۹۳۶، شرکت تعداد اندکی از گروه اخوان در حملات مسلحانه به مراکزی یهودی در فلسطین در اثنای انقلاب ۱۹۴۶، اعزام نمایندگانی برای تبلیغ و تحریک به قیام علیه صهیونیسم به فلسطین و پذیرفتن آموزش پیشاهنگان مبارزه فلسطین، بعد از جنگ جهانی دوم ادامه یافت.
از همان ابتدا قضیه فلسطین جایگاه ویژه ای نزد اخوان المسلمین پیدا کرد و تایید این گروه از قضیه فلسطین بعد اسلامی و عربی گروه را توضیح داد و برای آن گروه مدخل مهمی به فلسطین گشت؛ بخصوص که در گسترش نفوذ مردمی پس از شرکت فعال در دو جنگ فلسطین در سال ۱۹۴۸ و به شهادت رسیدن تعدادی از داوطلبان اخوان در خاک فلسطین نقش موثری داشت و علیرغم اینکه اخوان المسلمین نتوانستند سیر روند جهاد در فلسطین را تکمیل کند، اما براساس گفته برخی منابع، در کشانیدن مصر به مشارکت در جنگ فلسطین موفق شدند.
در سال ۱۹۴۵ سعید رمضان یکی از رهبران اخوان المسلمین، اقدام به افتتاح اولین شعبه گروه در بیت المقدس کرد و با کمک شاخه مصری اخوان، افتتاح شعبه دیگری از اخوان در فلسطین انجام پذیرفت. در سال ۱۹۴۷ این گروه حدود ۲۵ شعبه داشت که اعضای آن بالغ بر ۱۲ تا ۲۰ هزار نفرعضو فعال می گردید. تمامی این شعب تحت امر رهبری اخوان در قاهره بود. حاج امین الحسینی رهبر محلی اخوان در فلسطین نامیده شد، و استفاده از نام مفتی، گروه اخوان را در گسترش نفوذ در کشور یاری کرد.
از نظر اخوان درگیری برای فلسطین پس از تشکیل تحول اسلامی در فلسطین و ظهور جریان اسلام گرایی در منطقه و بازگشت به اسلام آغاز می شود. و پس از آن دعوت به جهاد علیه اسراییل خواهد آمد چرا که فلسطینی ها به تنهایی این توان را ندارند که فلسطین را آزاد نمایند، بلکه در جنگ آزادیبخش تنها پیشتاز خواهند بود.
از دیدگاه اخوان، راه بسوی فلسطین و جهاد برای آن، جز با رجوع به انگیزه های اسلامی و تغییر دادن وضع غیر اسلامی موجود هموار نخواهد شد. و هدف آزادی تمامی سرزمین (فلسطین) و بازگشت به آن بوسیله اسلام و برای اسلام است.
به هر ترتیب اخوان المسلمین تا آغاز انتفاضه ملت فلسطین موضعی خاصی را اتخاذ کرده بودند آنها می گفتند هنوز وقت مقابله با اشغالگران و اعلام جهاد بر علیه آنها فرا نرسیده است چرا که مرحله فعلی هنوز مرحله آماده سازی و تربیت اسلامی است که درآینده تحویل جامعه به یک جامعه اسلامی را به‌عنوان تنها طریق حل قضیه فلسطین آمده است.
از طرف دیگر جنبش جهاد اسلامی نیز وامدار اخوان المسلمین است. چرا که یکی از انشعابات آن محسوب می گردد. این جنبش علاوه بر عزالدین قسام، حسن البناء و سید قطب را نیز شایسته اقتداء می دانند.
جنبش جهاد اسلامی، حسن البناء را رهبری اسلامی می داند که جریان پرتوان و پویای اسلامی را بوجود آورد. که بین دو گرایش اسلامی با موفقیت همراه شد یکی سلفی و دیگری اصلاحگرا. اهمیت حسن البناء در سه بعد در شیوه تلاش برای احیای مجدد دعوت اسلام نهفته است. آنها عبارتند از خیزش، تشکیلات و تربیت کردن.
منبع : روزنامه رسالت