مروری بر وضعیت صید ، حمل ونقل و فراوری میگوی دریایی بوشهر در سال ۸۴

الف: میزان صید
میزان میگوی صید شده در فصل صید حدود ۱۶۰۰ تن بوده است . سهم کشتی ها ،لنجها و قایق ها از این میزان به ترتیب حدود ۲۸۵ ، ۱۰۷۲ و ۲۴۳ تن ومیزان میگوی سرتیز حدود ۴۰۰ تن بوده است .
ب: سایز میگو
براساس آمار استخراجی ازیکی از شركت های فرآوری ، سایز میگوی فرآوری به صورت با سر به شرح ذیل بوده است. شایان ذکر است، این شرکت، میگوی خود را عمدتاً از بندر صلح آباد خریداری كرده است
ج: قیمت میگو
قیمت میگو در سال ۸۴ از ۳۳۰۰ تومان در ابتدای فصل به ۴۵۰۰ تومان دراواخر فصل رسیده است این درحالی است كه قیمت میگو در سال گذشته (۱۳۸۳) از۰۰ ۲۵ تومان در ابتدای فصل به ۴۰۰۰ تومان در اواخر فصل رسیده بود و به طور كلی بین ۱۵-۱۰ درصد افزایش قیمت به ازای هركیلو میگو بوده است. جدول زیر متوسط قیمت میگو در دهك های فصل میگو در سالهای ۸۳ و ۸۴ را نشان می دهد.
د- شركتهای فعال سال ۸۴ در تحویل گیری و فرآوری میگوی دریایی
از ۲۲ شركت دارای پروانه بهداشتی در استان بوشهر تنها ۱۵ شركت و به شرح ذیل مبادرت به فرآوری میگو در سال ۸۴ نموده اند.
- میزان تحویلگیری کمتر از یک تن ، سه شرکت
- میزان تحویلگیری بین ۲۴ تا ۵۰ تن ، شش شرکت
- میزان تحویلگیری بین ۵۰ تا ۷۵ تن ، سه شرکت
- میزان تحویلگیری بین ۷۵ تا ۱۰۰تن ، دو شرکت
- میزان تحویلگیری بین ۱۵۰ تا ۱۷۵تن ، یک شرکت
میزان میگوی كه به صورت متفرقه در آمارها ثبت شده است ۵۶۱ تن بوده كه حدود ۴۳% كل میگوی تحویلی شرکتهای فراوری است.
هـ - وضعیت حضور شركتهای فراوری در بنادر:
درسال جاری شركت های فرآوری در اسكله ها حضور نداشته اند و یك واسطه به نمایندگی از تمامی شركت ها با صیاد، به چانه زنی قیمت می پرداخت و قیمت ها را از شركت ها می گرفت و با تعاونی و صیاد درمیان می گذاشت و هر شركتی كه بیشترین قیمت را می داد. برای آن شركت میگو توزین و حمل می شد، به این ترتیب از اواسط فصل شركت خریدار برای هر اسكله تقریباً تثبیت شد و برای هر اسكله یك یا دو شركت حضور داشتند.
و- مقایسه بنادر صیادی از نظر تحویل میگوی باكیفیت
در یك مقایسه آماری كه ازیکی از شركت های فراوری دریافت شده است، كیفیت محصولات تولیدی از میگوی تحویلی از اسكله ها بین ۷۱ تا ۹۰ درصد وبه بشرح ذیل برآورد شده است.
آمار فوق حاكی از آنستكه میگوی بندرگاه بدترین كیفیت را داشته است، گناوه و امام حسن به دلیل دارا بودن صید قایقی از كیفیت بهتری برخوردار بوده اند، كشتی ها علیرغم داشتن مجوزهای ۵و ۷ روزه كیفیت خوبی داشته اند كه قابل بررسی است.
ز- كیفیت میگو در مخازن قابل حمل ونقل (صلح آباد)
۱- بهره برداری از مخازن قابل حمل ونقل در شناورهای بندر صلح آباد از تاریخ ۲/۶/۸۴ آغاز شد. شركت فرآوری آرش كه تحویلگیری میگوی اسكله صلح آباد را به عهده گرفته است، آمار فراوری میگو به صورت با سر در قبل و بعد از این تاریخ را برای بررسی كارشناسی در اختیار گذاشت. نتایج بررسی های بعمل آمده روی كیفیت محصولات فرآوری نشان می دهد كه میزان میگوی فرآوری شده در تاریخ های قبل از ۲/۶/۸۴ (۱۷ روز اول صید) حدود ۱۶۳۹ واحد وزنی بوده است كه از این میزان ۷۲۸ واحد وزنی درجه یك و ۹۱۱ واحد وزنی درجه ۲ بود یعنی حدود ۵۵% محصول تولیدی درجه ۲ بوده است.
۲- میزان میگوی فرآوری شده از تاریخ ۲/۶/۸۴ تا اواخر فصل (۲۴/۶/۸۴) حدود ۱۷۷۲ واحد وزنی بوده است كه از این میزان ۱۰۵۶ واحد وزنی درجه یك و ۷۱۶ واحد وزنی درجه ۲ بوده است وبه عبارتی ۴۰% محصول تولیدی درجه ۲ بوده است.
نتایج فوق نشان می دهد كه به هرحال استفاده ازمخازن csw در كیفیت محصول تولیدی نقش داشته و باعث شده است تا حدود ۱۵% كیفیت محصول را بهینه كند.
۳- از نظر میزان شكستگی و آلودگی میگو به لكه سیاه، ۶ مخزن مورد بررسی قرار گرفت. در این راستا مخازنی كه صید روزهای اول را نگهداری كرده بودند بین ۲۰-۱۰ درصد لكه سیاه و حدود ۲۵-۲۰ درصد شكستگی داشتند و مخازن روزهای پایانی دریا روی عمدتاً بدون لكه سیاه بوده و شكستگی آنها كمتر از ۱۰% بوده. (البته در ایام دریا روی دریا طوفانی بوده وامكان شكستگی میگو بیشتر بود.)
۴- درخصوص نحوه بهره برداری ازمخازن قابل حمل ونقل ، مشاهدات صورت گرفته ، به هنگام توزین مخازن در محل كارخانه، حاكی از این دارد كه اولاً بیش از حد درمخازن میگو قرار می دهند به عنوان نمونه در هرمخزن ۱۴۰ كیلوگرم بوده این در حالی است كه دردستورالعمل ها و كارگاههای توجیهی فقط بر ۱۰۰ كیلوگرم تاكید شده بود، ثانیاً آب مخازن را در فاصله زمانی تعیین شده تعویض نمی كنند و برای نمونه دركل ۵-۴ روز صید ، فقط یك بار آب مخزن مورد مشاهده را تعویض كرده اند.
۵- در بررسی كه در خصوص میزان شكستگی و میزان آلودگی به لكه سیاه براین تانك ها در بندر دیلم به عمل آمده ، نشانگر این بود كه میزان لكه سیاه ۳-۲ درصد و میزان شكستگی بین ۴۰-۳۵ درصد بود. به نظر میرسد تفاوتی در میزان لكه سیاه در صورت تخلیه به موقع آب داخل بر این تانك نباید باشد و وجود لكه سیاه بیشتر در csw ها بیانگر عدم بكارگیری دستورالعمل ها است.
۶- برای سال آینده اجرای برنامه های آموزشی موثر به جامعه صیادی و بهره برداران در این زمینه ضروری است.
برای مشاهده جداول به پیوست ۱ مراجعه نمائید
غلامعلی مرادی
اداره کل توسعه بازار وصنایع شیلاتی