دوشنبه, ۱۷ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 6 May, 2024
مجله ویستا

امام (ره) می گفتند؛ مردم آزاد مطلق اند


امام (ره) می گفتند؛ مردم آزاد مطلق اند
● دیدگاه های آیت الله امام جمارانی درباره انقلاب اسلامی
خاطراتش با امام (ره) بیشتر از آن بود که بخواهد در چند ساعت مطرح شود، هر چند که سعی می کرد در این زمان کوتاه شعف خود، بستگان و هم محلی هایش را از ورود امام(ره) به جماران، به بهترین نحو بیان کند.
آیت الله سیدمهدی امام جمارانی، بعد از انتقال امام خمینی (ره) از قم به تهران به دلیل بیماری قلبی، به همراه حاج احمد آقا، در پی یافتن یک مکان مناسب برای اسکان امام (ره) بود که جماران پیشنهاد شد و منزل خود او سه روز از امام فرصت خواسته بود که خانه خود و منازل کناری را برای حضور امام (ره) و حسینیه جماران را برای دیدارهای ایشان آماده کند و پس از آن در اردیبهشت ماه ۱۳۵۹ پذیرای رهبر انقلاب در جماران شد. او که روزهای زیادی را در همراهی با امام (ره) گذرانده است، پس از مدتها سکوت در طول گفت وگوی خود با ایسنا موضوعی را بدون اشاره به نظرات ایشان مطرح نمی کند.
آیت الله سیدمهدی امام جمارانی بحث خود پیرامون اصول کلی انقلاب را از تشریح معنای آزادی در کلام حضرت امام خمینی (ره) آغاز کرد و گفت؛ آزادی که امام (ره) از آن سخن می گفت همان آزادی است که اسلام در مورد آن صحبت می کند و بدان معنی است که مردم بتوانند به صورت کامل فکر و اظهار عقیده کنند.
مردم در اسلام در هر حدی که باشند حق اظهار نظر دارند، یعنی هرچه می فهمند را می توانند بگویند و بنویسند مگر اینکه آزادی آنها برای دیگران زیانی به همراه داشته باشد، تنها در این صورت است که فرد نمی تواند به تمام خواسته های خود برسد. وی در ادامه با بیان اینکه؛ آزادی سیاسی عبارت از این است که سیاست کلی اداره کشور به دست خود مردم باشد، گفت؛ مردم در زمان انقلاب همین را می خواستند و مورد تایید امام (ره) نیز بود.
امام (ره) می خواستند که هیچ نیروی خارجی در جهت سیاست های داخلی گام برندارد. ایشان قصد داشتند که مردم حکومت را به وجود بیاورند، استقلال ایجاد کنند و نظام را خودشان تشکیل دهند. البته این موضوع ریشه قرآنی نیز دارد. قرآن کریم می فرماید که خداوند هیچ تغییری در وضع زندگی مردم ایجاد نمی کند مگر اینکه خود مردم این تغییر را بخواهند. بنابراین آرای مردم خواهد بود که این تغییر را ایجاد کرده و استقلال و آزادی به وجود می آورد.
امام جمارانی وجود آزادی در دوران حکومت امام (ره) را این گونه تشریح کرد؛ در دوران زعامت ۱۰ ساله امام (ره) می بینیم که مردم در تمام امور دخالت داشتند و آزادانه رای و نظر می دادند. من بارها در کلمات امام (ره) دیده ام که می فرمایند؛ مردم آزاد مطلقند . این یعنی بالاترین درجه آزادی که تنها در صورت ضرر به دیگران می توان از آن جلوگیری کرد.
● حکومت نیاز به رأی مردم دارد
وی در ادامه این گفت وگو به موضوع مشروعیت و مقبولیت حکومت اسلامی اشاره کرد و افزود؛ بعضی از آقایان تصور می کنند که چون مشروعیت از کلمه شرع است و شرع ما هم اسلام است، پس هرچه اسلام آن را تایید کند نیاز به رای مردم ندارد. بحث، بحث حکومت است نه قانونگذاری. قانون را شرع تعیین می کند، مردم تعبدا می پذیرند، لکن حکومت شرعی را می توانند قبول کنند و می توانند رد کنند ولو اینکه گناهکار باشند. حکومت وقتی تحقق پیدا می کند که رای ملت را داشته باشد و لذا امام (ره) می فرمایند میزان، رای ملت است .
می گویند که ما می خواهیم حکومتمان مشروع باشد، چه مردم این مشروعیت را بپذیرند و چه نپذیرند. ولی حرف ما این نیست. درست است که مشروعیت رکن است و حکومت باید شرعی و الهی باشد، ولی حکومت هر قدر هم که مشروع باشد صلاحیتش به اندازه حکومت امیرالمومنین (ع) نیست. حکومت حضرت علی (ع) وقتی پا گرفت که مشروعیت و مقبولیت دست به دست هم دادند. بدون رای مردم، حضرت علی (ع) با تمام فضائل حاکم نشد. آرای مردم باید مشروعیت را بپذیرد، مشروعیت بدون مقبولیت کارایی ندارد.
وی همچنین با اشاره به این کلام حضرت امام خمینی (ره) که فرمودند چه من در میان شما باشم و چه نباشم نگذارید این انقلاب به دست نااهلان و نامحرمان بیفتد ، امامی جمارانی در تبیین واژه نااهلان گفت؛ مقصود امام (ره) از نااهلان، تنها دشمنان خارجی نیست؛ بلکه آنها که نه مبانی امام (ره) را در حکومت و انقلاب قبول دارند و نه میانه خوبی با امام (ره) داشته اند و انقلاب را هم تندروی می دانستند نباید انقلاب را به دست بگیرند.
آنها نااهل و نامحرمند و تفکرات حکومتی امام (ره) باید از دستبرد آنها در امان بماند. امام (ره) معتقد بودند که حفظ نظام اسلامی برای مسلمین از نماز نیز واجب تر است. ایشان جمهوری اسلامی را بدون کم و کاست به عنوان حکومت اسلامی معرفی کردند و این مترقی ترین نوع حکومت است. این یک وظیفه دینی و الهی برای همه ماست تا در مقابل معترضین به نظر امام (ره)، بایستیم.
وی در ادامه افزود؛ امام (ره) فرمودند نه جمهوری و نه جمهوری دموکراتیک، بلکه جمهوری اسلامی که هم بر اسلام تکیه دارد و هم مورد تایید مردم است. یعنی مردم هم به حاکمان رای داده اند و هم به قانون اساسی. بنابراین رد هر یک از این دو رکن، رد هر دو رکن است. چون قبول اسلامیت بدون جمهوریت برابر است با دیکتاتوری و پذیرفتن جمهوریت بدون اسلامیت برابر است با آزادی های مضر و جدایی از معنویت و حقایق دینی. امام جمارانی با رد نظر کسانی که جمهوریت را در کنار اسلامیت شرک می دانند، تصریح کرد؛ این آقایان باید نظرات خود را از جانب خودشان مطرح کنند، نه اینکه آنها را به امام (ره) نسبت دهند.
ممکن است برخی از علما نظر مخالف نظر امام (ره) داشته باشند ولی مردم از تفکر آنها پیروی نخواهند کرد و آنها نیز نمی توانند فکرشان را به مردم تحمیل کنند. اساسا اسلام بدون آرای مردم چگونه می تواند حکومت تاسیس کند؟ اگر بنا بر تشکیل حکومت به این گونه بود که حضرت علی (ع) ۲۵ سال خانه نشین نمی شدند. امام (ره) نیز زمانی حاکم اسلامی شدند که مردم ایشان را برگزیدند و پذیرفتند و رای دادند.
امام جمارانی در ادامه افزود؛ نمی دانم این چه سلیقه ای است که ما یک حکومت کاملا مردمی و مورد تایید و قبول عامه را زیر سوال ببریم و مطرح کنیم که رای مردم بی فایده است و آنچه هست اساسا نظر اسلام است و آنچه که دین می خواهد؟ از طرف دیگر می بینیم که همین آقایان مسئله خشونت در اسلام را مطرح می کنند؛ آن هم در دینی که عالمان و بزرگانش همواره مطرح کرده اند که دین رأفت و رحمت و مهربانی نسبت به مردم است. دشمنان اسلام نیز همواره سعی کرده اند اسلام را دین خشونت معرفی کنند.
به یاد می آورم در یکی از سفرهایی که به اروپا داشتم، شعارهای مرگ بر اسلام را بر در و دیوار می دیدم. اگر دین ما دین خشونت باشد، پس باید رهبران ما نیز تنگ نظر و بد برخورد با مردم باشند در حالی که قرآن کریم راجع به پیامبر (ص) می فرماید تو را مبعوث نکردند جز اینکه وجودت برای عالمیان رحمت است. رهبران و مسلمین باید اشداء علی الکفار و رحماء بینهم باشند. در جای دیگر از قرآن کریم آمده که با مردم خوب برخورد کردن، سیره رسول الله است.
● نسبت دادن خشونت به دین خیانت است
امام جمارانی با تاکید بر اینکه امروز زمان جلب توجه مردم به سوی رحمت اسلامی است، گفت؛ نباید بگوییم که اسلام دین خشونت است و هرکس اسلام را بدون خشونت بپذیرد مسلمان نیست. ما نباید همصدا با دشمنان، دین خود را متهم کنیم. بالاترین خیانت، نسبت دادن خشونت به دین و نسبت دادن بی توجهی به آرای مردم و به اسلام است. بر همه ما واجب است که در مقابل دستبرد برخی افراد ناآگاه به مبانی حکومت اسلامی مد نظر امام (ره) بایستیم و نگذاریم که آن را تغییر دهند.
وی تصریح کرد؛ در مسیر شعارهای اولیه انقلاب بسیار خوب پیش رفتیم. اگر حکومت قبل و بعد از انقلاب را با هم مقایسه کنیم، متوجه خواهیم شد که استقلال، آزادی و جمهوری اسلامی چقدر تحقق پیدا کرده است. حکومت ما در دست بیگانگان بود و شکنجه گاه های شاه پر بود از آزادیخواهانی که حق حرف زدن نداشتند. پس از انقلاب حکومت ما بر پایه مردم به استکبار جهانی و امپریالیسم پشت کرد. مگر ما از نظام جمهوری اسلامی چه می خواستیم جز اینکه حکومت دست نشانده از بالای سر ما برود و مردم آزاد باشند و از هیچ چیز نترسند که به این نیز رسیدیم.
ما می خواستیم حکومتی مردمی داشته باشیم و این طور هم شد. رهبر، رئیس جمهور و همه مسوولان ما محبوب قلوب مردم هستند و همه ارکان ما با رای ملت انتخاب می شوند. امام جمارانی به یاد می آورد که امام (ره) هیچ وقت از پناهگاهی که در کنار منزل ایشان ساخته شده بود استفاده نکرد؛ چه در زمان کودتای نوژه و چه در طول سال های جنگ. امام (ره) در حضور او به مرحوم حاج احمد آقا گفته بود؛ والله، من میان جان خودم و جان آن پاسبانی که در خیابان می ایستد هیچ فرقی قائل نیستم.
منبع : روزنامه کارگزاران