حافظه برتر

حافظه یکی از توانایی‌‌های عالی مغز است که باعث می‌شود انسان بتواند اطلاعات را ثبت و ذخیره کرده و در موقع لزوم آنها را به گونه‌ای فراخواند.
تقسیم‌بند‌ی‌های متعددی برای حافظه وجود دارد. در یک دسـتـه‌بـنـدی کـلـی انـسـان دارای دو حـافـظـه کـوتاه‌‌مدت و طولانی‌مدت است، هر یک از این دو نوع تقسیم‌بندی‌های دیگری دارد. برای مثال فرض کنیم که شما به ۱۱۸ زنگ می‌زنید و یک شماره‌ تلفن می‌گیرید. این شماره خیلی سریع در مدار‌های مغزی می‌چرخد تا وقتی که شما این شماره را بگیرید. احتمالا شما بعد از مدت کوتاهی این عدد را فراموش خواهید کرد.
این چیز که خیلی سریع گفته می‌شود و شما سریع تکرارش می‌کنید و زود از بین می‌رود، حافظه فوری نام دارد. مهم‌ترین ویژگی این نوع حافظه، گنجایش محدود آن است. که به طور متوسط بین ۷ ماده به اضافه یا منهای دو ماده (۷۲) است. بعضی افراد تنها ۵‌ماده و برخی تا ۹ ماده را در حافظه کوتاه مدت خود نگه می‌دارند.
بعد از حافظه فوری، حافظه اخیر قرار می‌گیرد. کارکرد آن این است که مثلا به یادآورید دیروز چه کسانی را دیدید. حافظه اخیر مهم‌ترین حافظه در ارزیابی‌های حافظه است. حافظه فوری و اخیر جزو حافظه‌های کوتاه‌مدت انسان هستند. این دو حافظه در قسمتی از مغز که هیپوکامپ نام دارد ذخیره می‌شوند.
اما اتفاقات مهم مثل خاطرات کودکی‌تان در جای دیگری از مغز نگهداری می‌شوند. اطلاعاتی که باید در حافظه درازمدت باقی بمانند به قشر خاکستری مغز می‌روند و در آنجا ثبت می‌شوند. مهم‌ترین ویژگی این نوع حافظه گنجایش نامحدود آن است، به طوری که مطالب زیادی را در آن می‌توان نگهداری کرد، بدون آن که از بین بروند. به عبارتی اطلاعات در این نوع حافظه از بین نمی‌روند، هر چند ممکن است فراموش شوند.
اطلاعات برای این‌ که در حافظه درازمدت ذخیره شوند، باید از حافظه کوتاه مدت به آنجا منتقل شوند. بنابراین اطلاعاتی که از حافظه کوتاه مدت به بلندمدت منتقل می‌شوند، پایدار می‌مانند و در غیر این صورت به طور کامل از بین می‌روند. از مهم‌ترین راه‌هایی که انتقال مطالب از حافظه کوتاه مدت به بلندمدت را سبب می‌شود، ایجاد پیوند بین مطالب موجود در حافظه کوتاه مدت با مطالبی است که از قبل در حافظه بلندمدت وجود دارد و روش دیگر مرور ذهنی است. مرور ذهنی تحکیم و انتقال اطلاعات را به حافظه بلندمدت با سهولت انجام می‌دهد.
● برای حافظه‌‌ بهتر
حافظه دارای ۳ مرحله ثبت، ذخیر‌ه‌سازی و فراخوانی اطلاعات است. برای این‌ که چیزی را خوب از مغز تحویل بگیرید، باید درست تحویل داده باشید. برای این کار نیاز به تمرکز کافی است. حتما دیده‌اید وقتی مشغول انجام چند کار با هم هستید بسیاری از موارد ساده مثل این‌که کلید کجاست را فراموش می‌کنید. در حقیقت وقتی مغز در آن واحد باید به ۶ ــ ۵ امر مختلف فکر کند. آن میزانی که باید برای یک کار تمرکز کند، نمی‌کند.
مرحله بعدی ذخیره‌سازی است. ما می‌توانیم اطلاعات بسیار زیادی را ذخیره‌سازی کنیم. به شرط این که این اطلاعات را سازمان داده باشیم. با مشخص کردن مطالبی که باید به خاطر سپرده شوند، با توجه به عناوین و سرفصل‌های مشخص شده، چارچوب کلی را ترسیم و سازماندهی می‌کند. این کار تاثیر قوی در ذخیره‌سازی خواهد داشت.
آخرین مرحله فراخوانی اطلاعات یا همان بازیابی است. و بازیابی فرآیندی است که از طریق آن اطلاعات به هنگام نیاز از حافظه فراخوانده می‌شوند. زمانی که در حافظه ما اطلاعات مختلفی با نشانه مشترکی ذخیره شده باشند، به هنگام استفاده از آن نشانه برای بازیابی یکی از اطلاعات، اطلاعات دیگر به ذهن خواهند آمد و مزاحم بازیابی اطلاعات مورد نظر خواهند شد.
● ۱۰ فرمان برای حافظه برتر
۱) ورزش کنید
۲) به اندازه کافی بخوابید
۳) از حفظ کردن مطالب و با عجله برای امتحان حاضرشدن پرهیز کنید
۴) اطلاعات را سازماندهی کنید
۵) از وسایل یاد یار برای به خاطر سپردن اطلاعات استفاده کنید
۶ ) بر روی مطلب متمرکز شوید
۷ ) برای خود انگیزه ایجاد کنید
۸ ) افکار مزاحم را یادداشت کنید تا بعد از مطالعه نسبت به حل آنها اقدام کنید
۹) برنامه مطالعه منظم داشته باشید
۱۰) رژیم غذایی متعادل داشته باشید.

منبع : روزنامه جام‌جم