آسیمه سر رسیدی . . .

مدتیست که بنده عزم آن داشته ام که مطلبی و یادداشتی برای یکی از هنرمندان موسیقی پاپ ایرانی بنگارم . تا تجلیلی باشد از زحمات این بزرگوار ، اگرچه بنده معتقدم ایشان هنر بسیار والایی در زمینه موسیقی داشته و توانایی بالقوه ای در زمینه اجرای موسیقی اصیل ایرانی با توجه به شاگردی اساتید بزرگ موسیقی ایران داشته اند .
محمد مهدی واعظی اصفهانی معروف به محمد اصفهانی ؛ یکی از چهره های موفق هنری که در زمینه علمی نیز موفق میباشد .
در آشفته بازار موسیقی ایرانی بالاخص موسیقی پاپ ایرانی که هرفرد از در رانده ای را خواننده میکند افرادی انگشت شمار نیز به چشم میخورند که موسیقی پاپ ایرانی فاخر را به طور علمی و با گذراندن دوره های موسیقی به جوانان معرفی می نمایند . افرادی چون محمد نوری ، محمد اصفهانی و هنرمندان بزرگ دیگری که در زمینه موسیقی پاپ خوش درخشیده و کارنامه درخشانی از خود بر جای دارند . هر چند حقیر معتقدم ایشان میتوانستند موفقیتهای بسیاری را در زمینه موسیقی اصیل ایرانی که مدتهاست از حضور آوازه خوانهای مستعد بی بهره است کسب نموده و کمک شایانی در این زمینه نمایند .
آنچه شایان ذکر است یکی از دلایل کسب شهرت و افتخارات محمد اصفهانی اجرای موسیقی های پاپ ایرانی با سازهای موسیقی اصیل بوده است از این رو است که نمیتوان محمد اصفهانی را خواننده پاپ خواند و با توجه به استعداد های هنری و سابقه فعالیت وی در شناخت موسیقی اصیل ایرانی میتوان محمد اصفهانی را با چهره خواننده موسیقی اصیل نیز مشاهده نمود . از این جهت است که بسیاری از کارشناسان محمد اصفهانی را خواننده ای میانه رو در موسیقی پاپ و اصیل میدانند . به اعتقاد منتقدان و کارشناسان محمد اصفهانی توانسته است فضای خالی میان موسیقی پاپ و سنتی را پر کند .
با اندک مطالعه ای در آلبومهای اصفهانی میتوان به استفاده از سازهای ایرانی در آثار این هنرمند پی برد . استفاده بسیار از سازهایی چون سنتور ، دف ، تار ، سه تار ، نی ، کمانچه ، عود ، قانون و همچنین سازهایی چون پیانو و ویلون در زمینه موسیقی کلاسیک و ترکیب بندی این نوع سازها با سازهایی چون گیتار ، کی بورد ، فلوت ، جاز ، کلارینت ، ترومبون ،و... در زمینه سازهای موسیقی پاپ بیانگر دقت نظر و سلیقه وی و آهنگسازان آلبومهایش در انتخاب سازها و ترکیب انها است و این خود نوید اثری تلفیقی و زیبا را میدهد ، همانند آلبوم « حسرت » که در آن از سازهایی چون ویلون ، کیبورد ، تنبک ، تار ، سه تار ، قانون ، فلوت ، دف و دایره استفاده گردیده است .البته این نوع ترکیب سازها را نه تنها در آلبوم حسرت بلکه در تمامی آثار ارائه شده توسط این هنرمند میتوان مشاهده نمود . این نوع استفاده از سازها را میتوان نوعی نوآوری در زمینه موسیقی پاپ دانست که با همکاری موسیقی اصیل ایرانی توانسته است اثری ارزشمند ، تولید و به دست مخاطب برساند .
محمد اصفهانی فعالیت اصلی هنری خود را همزمان با سال های تحصیل در رشته پزشکی در دهه هفتاد ادامه و موسیقی ایـرانـی را با بهره مندی از مکتب محمدرضا شجـریان و شاگرد مبرزش علی جهانـــدار آموخت .
سپس از اساتیــدی چون : همایون خـرم ، فریدون شهبازیان و بابک بیـات در زمینه تصنیف خوانـی و ترانـه و زیبایـی شناسی در الحـان موسیـقی ملی ایران بهره برد . او همواره از مربیان ارجمندش در زمینه موسیقی خصوصا فریدون شهبازیان با تواضع و مهر ، یاد می کند .
همکاری با بزرگانی چون همایون خرم ، کامبیز روشن روان، فریدون شهبازیان و مرحوم بابک بیات در زمینه آهنگسازی نشان از ارزش والای هنری آثار ایشان دارد .
البته نمیتوان موفقیتهای وی را تنها در زمینه آواز دانست ، چرا که خود نیز آهنگساز کارکشته ایست . ارائه آثاری چون ای همه هستی از البوم حسرت ، دلواپسی ها از آلبوم فاصله و آهنگسازی آثار متعدد بسیاری کارنامه قابل قبولی از وی در زمینه آهنگسازی بر جای گذاشته است .
آنچه محمد اصفهانی را از سایر هنرمندان هم رده و همترازش متمایز میسازد حضور هنرمندان و نوازندگان معروفی در زمینه موسیقی اصیل ایرانی چون : ارسلان کامکار به عنوان نوازنده ویلون ، اردشیر کامکار در مقام نوازنده کمانچه و دف ، حسن ناهید و پاشا هنجی به عنوان نوازندگان نی و کامبیز گنجه ای به عنوان نوازنده تنبک و همچنین مجید اخشابی به عنوان نوازنده سنتور در آلبومها و آثار ارائه شده خود است که این خود دلیلی است بر برتری این هنرمند بر دیگران .
در سال ۱۳۸۱ محمد اصفهانی با ارائه اثری با نام " نون و دلقک " جزو خبر ساز ترین هنرمندان در رده موسیقی پاپ تلقی گردید . اجرای قطعه ای با همین نام که به زعم عده ای از منتقدان و کارشناسان موسیقی اصیل ایرانی ارزش هنری خود را بسیار تنزل داد ، نه تنها در داخل کشور نظر طرفداران و منتقدان بسیاری را به خود جلب نمود بلکه خبرها از انتقاد از وی در خارج از کشور نیز حکایت داشت . در نقطه مقابل این اعتراضات فروش بالای حدود یک میلیون تیراژ از این آلبوم موسیقی در نوع خود جالب توجه بوده و خود نشان از علاقه دوستداران به این آلبوم داشت .ممنوعیت یکباره پخش این قطعه از سوی صدا و سیمای ملی ایران و سپس اختلافاتی که با شاعر نون و دلقک بوجود آمد حساسیت در مورد این قطعه را بیش از پیش افزایش داده و نگاهها را به سوی خود جلب نمود .
بالا بودن آمار فروش این آلبوم موسیقی را تنها نمیتوان به حاشیه های آن نسبت داد قطعه بسیار زیبای آسیمه سر اثر مرحوم بابک بیات و یا قطعاتی چون شب افروز و بوی باران نیز هر کدام در توفیق این اثر سهم بزرگی داشتند .
میتوان بر آورد این سطور را این گونه بیان نمود که نون و دلقک را باید در زمره بهترین آلبومهای موسیقی پاپ ایرانی که تاکنون عرضه گردیده اند دانست . آمار فروش بالای یک البوم موسیقی پاپ آنهم در آشفته بازار موسیقی پاپ ایرانی که هرکس و ناکسی خود را خواننده ای حرفه ای و هنرمندی مردمی میخواند میتواند بهترین دلیل برای موفقیت این اثر و خواننده آن قلمداد گردد
محمد اصفهانی در مصاحبه ای اصلی ترین دلیل بی اعتمادی مردم به موسیقی پاپ و بالاخص موسیقی پاپ ایرانی را افت کیفی آثار و ارائه آثار نازل و بی ارزش میداند .
البته این افت اثار میتواند دلایل بسیاری داشته باشد و نیاز به بررسی کارشناسانه در این زمینه دارد. متاسفانه با توجه به نوپا بودن موسیقی پاپ ایرانی ؛ « هر کسی به خودش اجازه آهنگسازی و خوانندگی میدهد و ترانه سرایی میکند » [گفتگوی اختصاصی با میراث خبر ] ؛ این مشکل بیش از همه مسائل و مشکلاتی که گریبانگیر موسیقی پاپ شده است نمایان است و متاسفانه هیچ گزینشی نیز از جانب مسئولان و متولیان امر در این زمینه انجام نمی پذیرد .
عدم صدور مجوز برای آثار و کنسرتها و دریافت غیر قانونی اثار از اینترنت نیز جمله مسائل و مشکلاتی هستند که موسیقی اصیل ایرانی نیز به نوعی با آنها دست و پنجه نرم میکند .
با وجود مشکلاتی اینچنین که از میل و رغبت هنرمندان برای ارائه آثار و فعالیت های هنری می کاهد ، فعالیت و حضور هنرمندانی چون محمد اصفهانی که به جرات میتوان گفت جزو احیاء کنندگان موسیقی پاپ ایرانی می باشند ستودنیست .
امید است حضور و فعالیت بزرگانی چون محمد اصفهانی در عرصه موسیقی پاپ باعث گردد تا شاهد رشد و پرورش این نوع موسیقی در جامعه ایرانی مان باشیم . جامعه ای که با توجه به جمعیت جوان آن ارزش دادن به این نوع موسیقی نیاز تلقی میگردد تا روشی باشد برای جلوگیری از رسوخ فرهنگی سایر ملل .
در زیر نمونه ای از فعالیتها و آثار ارائه شده توسط دکتر محمد اصفهانی را مرور می نمائیم ...
با اندکی دقت در آثار ارائه شده میتوان به راحتی به تاکید محمد اصفهانی در استفاده از سازهای اصیل و ترکیب آن با سازهای کلاسیک و پاپ پی برد . نتیجه این نوع ترکیب سازها ایجاد یک اثر تلفیقی زیبا میباشد که محمداصفهانی را از سایر فعالان این عرصه متمایز می سازد .
● حسرت
▪ کاری از : سید فؤاد حجازی ، محمد اصفهانی و شهرام حسن زاده
▪ با صدای : محمد اصفهانی
▪ نوازندگان :
ـ نیما زاهدی : ویلن
ـ سالومه زاهدی : ویلن
ـ بردیا کیارس : ویلن
ـ علی جعفری پویان : ویلن
ـ رامین یوسف : ویلن
ـ فؤاد حجازی : کی بورد ( پرکاشن ، سینت سایزر ، باس ، سازهای زمینه )
ـ محمود فرهمند : تنبک
ـ شهریار فر یوسفی : تار و سه تار
ـ مسعود حبیبی : دف و دایره
ـ ناصر رحیمی : فلوت
ـ پریچهر خواجه : قانون
▪ گروه کر : شور انگیز پوراحمدی ، شیما حکیمی ، سپید سرمد ، بهرنگ شگرف کار ، سیامک صدری
● فاصله
▪ سال انتشار : ۱۳۷۸
▪ زمان : ۴۶ : ۷۳ دقیقه
▪ بابک بیات : قطعه پهلوانان
▪ تنظیم کنندگان :
ـ محمد اصفهانی : قطعات به یادت ... و دلواپسی ها
ـ بهروز صفاریان : قطعات حضور و یادگار
ـ فواد حجازی : قطعه لاله عاشق
ـ علی کهن دیری : قطعات شکوه و سپیدوسیاه
ـ بهنام صبوحی : قطعه پنجره ها
▪ نوازندگان :
ـ پیانو : آندرانیک
ـ ویلن: همایون رحیمیان
ـ ویلنسل:کریم قربانی
ـ ساکسفون : فؤاد حجازی
ـ گروه زهی : همایون رحیمیان ، خاچیک بابایان ، سیاوش ظهیر الدینی ، علیرضا خورشید فر ، ابراهیم ـلطفی ، هادی آرزم ، فضل الله رضایی ، مازیار ظهیر الدینی ، رضا عالمی ، عماد نکویی ، سالومه زاهدی ، علی جعفری ، حامد کرمانی
ـ باقلاما : شهریار فریوسفی
ـ دف : مسعود حبیبی
ـ سنتور : مجید اخشایی
ـ فلوت : مهران سراجیان ، شهرام رکوعی ،
ـ ابوا : کامران علی آقا
ـ گیتار : بابک امینی ر علیرضا پورمیامین ، بهروز صفاریان
ـ جاز : نیما نواپور
ـ گروه کر : سودابه شمس ، ریما نوزاد ، شهرام رکوعی ر علی فرشید
ـ کیبورد : گروه ارکستراسیون
● تنها ماندم ...
▪ موسیقی ملی ایران
▪ آهنگساز : همایون خرم
▪ تنظیم برای ارکستر : کامبیز روشن روان
▪ با صدای : محمد اصفهانی
▪ زمان : ۱۲ : ۵۲ دقیقه
▪ سال انتشار : ۱۳۷۹
▪ نوازندگان :
ـ ویلن : ارسلان کامکار ، خاچیک بابایان ، همایون رحیمیان
ـ ویلن آلتو : سیاوش ظهیرالدینی ، عمادرضا نکویی
ـ ویلنسل : مجید اسماعیلی ، محسن تویسرکانی
ـ کنترباس : علیرضا خورشید فر
ـ فلوت : ناصر رحیمی
ـ کلارینت : سعید اخوت
ـ ابوا : فرشید حفظی فر
ـ تار و سه تار : شهریار فر یوسفی
ـ عود : جمال جهانشاد
ـ قانون : ملیحه سعیدی
ـ سنتور : مجید اخشابی
ـ نی: پاشا هنجنی
ـ تنبک : محمود فرهمند
● ماه غریبستان
▪ با آثاری از علی کهن دیری ، مجید اخشابی ، محمد حقیقی ، شهریار فریوسفی و فریدون شهبازیان
▪ زمان : ۴۶ : ۷۰ دقیقه
▪ سال انتشار : ۱۳۸۰
▪ نوازندگان :
ـ ویلن : علی رحیمیان ، خاچیک بابایان ، ارسلان کامکار ، جابر اطاعتی ، ابراهیم لطفی ، رسول بهبهانی ، بردیا کیارس
ـ ویولا : رسول بهبهانی ، عماد رضا نکویی ، سهراب برهمندی
ـ ویلنسل : کریم قربانی ، مجید اسماعیلی
ـ کنتر باس : علیرضا خورشید فر
ـ فلوت : ناصر رحیمی
ـ ابوا : فرشید حفظی فرد
ـ کلارینت : اکبر محمدی
ـ فاگوت : علیرضا شیبانی
ـ ترومپت : حسن فراهانی
ـ هورن : حسین میرزایی
ـ ترومبون : حسین شریفی
ـ گیتار : امید حجت
ـ سازهای الکترونیک : علی کهن دیری ، علی بکان ، محمد رضا عقیلی ،
ـ نی : حسن ناهید
ـ کمانچه : اردشیر کامکار
ـ سنتور : مجید اخشابی
ـ تار ، تار باس ، سه تار : محمد حقیقی
ـ تار : شهریار فر یوسفی ، سیامک نعمت ناصر
ـ عود : جمال جهانشاد
ـ سه تار : آریا عظیمی نژاد
ـ قانون : پریچهر خواجه
ـ تنبک : محمود فرهمند (نامدگان )، کامبیز گنجه ای (جان جان )
ـ دف : مسعود حبیبی،اردشیر کامکار
ـ ضرب زورخانه : کوروش بزرگ پور
ـ گروه کر : اسفندیار قره باغی ، سودابه شمس ، شهرام رکوعی، علی اصغر مهدی
● نون و دلقک
▪ زمان : ۴۶ : ۷۰ دقیقه
▪ سال انتشار : ۱۳۸۱
▪ تنظیم کنندگان :
ـ فواد حجازی در قطعه : شب افروز
ـ بهروز صفاریان در قطعه : دلقک ، بوی باران ، با شوق تو
ـ امیر علیزاده در قطعه : دلقک
ـ محمدرضا علیقلی در قطعه : مثل گل
ـ پیروز ارجمند در قطعه : شب آفتابی
▪ نوازندگان :
ـ تکنواز ویلن ( دلقک ) : مجتبی میرزاده
ـ تکنواز پیانو ( با شوق تو ) : بهروز صفاریان
ـ تکنواز کمانچه : رسول بهبهانی
ـ همنوازان شکایت هجران : آریا عظیمی نژاد ( سه تار ) ، فواد حجازی ( کی بورد )
ـ تکنواز آکاردئون ( بوی باران ) : امیر علیزاده
ـ ضبط موسیقی : ناصر فرهودی ، فرزین فردین فرد
● هفت سین
▪ آهنگساز : کامبیز روشن روان
▪ زمان : ۴۶ : ۷۰ دقیقه
▪ سال انتشار : ۱۳۸۱
▪ نوازندگان :
ـ دو تار خراسان : غلامعلی پورعطایی
ـ ویلن : ارسلان کامکار ، خاچیک باباییان ، ابراهیم لطفی ، همایون رحیمیان ، مازیار ظهیرالدینی
ـ آلتو : ارسلان کامکار ، سیاوش ظهیرالدینی ، عمادرضا نکویی
ـ ویلنسل : کریم قربانی ، محسن تویسرکانی
ـ کنترباس : علیرضا خورشید فر
ـ پیانو : آندره آرزومانیان
ـ کلارینت : سعید اتوت
ـ فلوت : ناصر رحیمی
ـ ابوا : فرشید حفظی فرد
ـ هورن : مسعود غریب نواز
ـ عود : ارسلان کامکار
ـ تار : شهریار فریوسفی
ـ سه تار : شهریار فر یوسفی ، مجید اخشابی
ـ دوتار : شهریار فریوسفی
ـ سنتور : پدرام درخشانی
ـ سنتور آواز : مجید اخشابی
ـ کمانچه : کوروش بابایی
ـ دف : بیژن کامکار
ـ تنبک : محمود فرهمند باقی
● برکت
▪ زمان : ۲۸ : ۰۰ : ۱ دقیقه
▪ سال انتشار : ۱۳۸۴
▪ نوازندگان :
ـ ویولون - آلتو : ارسلان کامکار ، رسول بهبهانی، مازیار ظهیرالدینی، علی جعفری، بردیا کیارس
ـ سه تار : آریا عظیمی نژاد
ـ فلوت : شهرام رکوعی
ـ کمانچه : مهدی باقری
ـ نی : پیروز ارجمند
ـ سوت : علیرضا خورشید فر
ـ گیتار ( شب تار ) : کامیل یغمایی
ـ کیبورد : پویا نیک پور ، علیرضا کهن دیری ، پدرام کشتکار ، آریا عظیمی نژاد ، کامیل یغمایی ، مهراد شریف ، مهران اکرمیان
ـ همخوانان : شهرام رکوعی - آریا عظیمی نژاد (مرو ای دوست) اسماعیل مومن ثانی ، سید احمد مقیمی ، محمد جعفر صاحبی (ماه نو) حسن دادوران ، داود تک فلاح (ماه نو) پدرام کشتکار ، سارا نائینی ، مریم فخیمی
▪ امور صدا : ناصر فرهودی، ریموند موسسیان ، فرزین فردین فرد ، محمد موسوی ، آریا عظیمی نژاد ، کامیل یغمایی
▪ میکس قطعات طلب و باتو : فرزین فردین فرد
▪ میکس قطعات درد گنگ ، ماه نو ، ستاره غریب ، هوی تو ، مرو ای دوست
و مناجات : ریموند موسسیان
▪ خط : استاد یدالله کابلی
▪ آهنگسازان : آریا عظیمی نژاد ؛ کامیل یغمایی ؛ محمد اصفهانی ، پویا نیکپور ، علیرضا کهن دیری ، پدرام کشتکار ، پیروز ارجمند

محمد جواد صحافی