پژوهشی تجربی پیرامون روش های تحلیلی آماری در حسابرسی

پژوهش حاضر به منظور توسعه دانش حسابرسی و کارآیی آن در استفاده از روش های تحلیلی آماری و همچنین اشاعه استفاده از این روش ها در ایران صورت گرفته است. در این پژوهش هشت روش تحلیلی جایگزین شامل پنج روش رگرسیونی. یک روش سری زمانی و دو روش تحلیلی غیر آماری مارتینگل مورد ارزیابی قرار گرفته است. داده های مالی و غیر مالی مربوط به نمونه ای از شرکت های پتروشیمی برای چهار دوره مالی از سال ۱۳۷۷ تا ۱۳۸۰ جمع آوری گردیده است. داده های مذکور برای پیش بینی درآمد فروش و هزینه های تولید مورد استفاده قرار گرفتند. بر اساس نتایج بدست آمده روش های رگرسیونی برای پیش بینی مانده حساب ها در انجام روشهای تحلیلی حسابرسی عملکرد بهتری از سایر مدل ها دارند. رگرسیون لگاریتمی برترین روش تحلیلی آماری ارزیابی گردید. روش مذکور دارای ثبات عملکرد در بین چند شرکت هم صنعت است. در انجام روش های تحلیلی آماری. مدل های ماهانه عملکرد بهتری از مدل های فصلی دارند. مدل های ترکیبی توانایی پیش بینی مناسب تری از مدل های تک شرکتی دارند. همچنین نتایج حاکی از وجود منافع افزاینده استفاده از متغیرهای غیر مالی در انجام روشهای تحلیلی آماری در حسابرسی است.

نویسنده
دکتر غلامرضا اسلامی بیدگلی
حسین زارعی

منبع : مجله بررسی‌های حسابداری