با درآمد نفت چه باید کرد

نفت سرمایه ای ملی و زیرزمینی است. با سرمایه آن چگونه باید برخورد کرد؟ آیا فروختن سرمایه و مصرف کردن پول آن به توسعه ملی کمک می کند؟ یا به کارانداختن سرمایه در جهت تولید به توسعه ملی کمک می کند؟ نفت یک سرمایه راکد زیرزمینی است تبدیل آن به یک سرمایه مولد روزمینی قطعا هم مطابق عقل است و هم مطابق شرع مثل این که کسی منزل پدری خود را بفروشد و پول آن را صرف سرمایه گذاری و مثلا احداث یک کارخانه تولیدی کند، قطعا کسی برای اینکار او را سرزنش نمی کند. اما اگر پول خانه پدری را در حساب جاری بگذارد و آن را به تدریج مصرف کند قطعا هیچ عقلی آن را تایید نمی کند.دامن زدن به مصرف از طریق درآمد نفت با واردات بی رویه، تعادل بین تولید و مصرف ملی را برهم می زند و این اقدامی ضدتوسعه ملی است.
بنابراین درآمد نفت باید صرف سرمایه گذاری های زیرساختی و تولیدی شود و نه صرف هزینه های جاری و مصرفی. اما همان هزینه کردن پول نفت در جهت زیرساخت ها و تولید نیز نامحدود نیست و باید با ظرفیت های ملی تناسب داشته باشد وگرنه گرفتار قانون نزولی بودن بازده نهایی می شود و به عبارتی تلف می شود و وجود صدها پروژه نیمه تمام که نوعی اتلاف منابع ملی است، محصول عدم توجه به ظرفیت های ملی در سرمایه گذاری ها است.
در یک برنامه توسعه پروژه های زیرساختی که ظرفیت های ملی را توسعه می دهند و پروژه های تولیدی باید بطور متناسب پیش بروند. بنابراین حتی اگر ما پول نفتمان را صرفا صرف سرمایه گذاری می کرده ایم، که متاسفانه چنین نبوده است، با افزایش درآمد نفت باید نگران باشیم و درآمدهای افزایش یافته را به اندازه ظرفیت و طبق یک برنامه توسعه ملی وارد اقتصاد کشور کنیم و مازاد آن را به سازوکار ذخیره ارزی ببریم و گرنه آثار تخریبی در اقتصاد خواهد داشت که تجربیات داخلی و جهانی عظیمی در این مورد وجود دارد.

منبع : روزنامه سرمایه