سلامت مادران در خطر است

در هر دقیقه در جهان، ۳۸۰ زن باردار می‌شوند، ۱۹۰ زن، بارداری ناخواسته دارند، ۱۱۰ زن دچار عوارض حاملگی می‌شوند، ۴۰ زن سقط پرخطر دارند و یك زن به علت عوارض بارداری، جان خود را از دست می‌دهد. بیایید زندگی زنان را نجات دهیم!
تقریبا هر ساله در جهان ۶۰۰ هزار زن به علت عوارض بارداری و زایمان می‌میرند. این عده برابر است با سقوط روزانه چهار جت سریع كه پر از مادران باردار است. عوارض حاملگی و زایمان، علت اصلی مرگ و ناتوانی زنان ۱۵ تا ۴۹ ساله در كشورهای در حال توسعه است. علاوه بر مرگ و میر مادران، هر سال میلیون‌ها زن با عوارض بارداری روبه‌رو می‌شوند كه بسیاری از آنان دچار بیماری و ناتوانی طولانی مدت می‌شوند.
● یك لحظه توجه كنید!
آری، در همین لحظاتی كه شما شروع به خواندن این مطلب كردید،‌ یك زن باردار دیگر به علت عوارض زایمان و بارداری فوت كرده است. شما هم می‌دانید كه خانواده این زن پاشیده می‌شود و فرزندانش در معرض خطر انواع بیماری‌ها و حتی مرگ قرار دارند. به ازای هر زنی كه به علت عوارض بارداری و زایمان می‌میرد، بیش از ۲۰ زن دچار عوارض بارداری می‌شوند. این عوارض شامل عفونت‌های مزمن و آسیب‌ها و صدمات ناتوان كننده مانند فیستول‌های تناسلی زنان است. برنامه تنظیم خانواده و برنامه بهداشت باروری برای بقای فرزندان و رشد و تكامل آنان تاثیر مهمی دارد. سالانه بیش از ۱۱ میلیون كودك زیر پنج سال در كشورهای در حال توسعه می‌میرند بیشتر به علت اینكه زایمان‌ها نزدیك به هم است و زنان بسیار زود یا بسیار دیر باردار می‌شوند یا زایمان می‌كنند. اجرای برنامه تنظیم خانواده از ۲۵ درصد این مرگ‌ها جلوگیری می‌كند و سالانه حدود ۳ میلیون كودك زنده می‌مانند به ویژه اگر مادران آموزش ببینند كه حداقل فاصله بارداری‌ها دو سال باشد‌ و فرزندان‌شان را در ایمن‌ترین و سالم‌ترین دوران باروری به دنیا آورند.
● كودكان و واقعیت‌ها
میزان مرگ و میر كودكان در كشورهایی كه زنان و مردان به خدمات تنظیم خانواده دسترسی ندارند، بالاتر است. در ایالات متحده كه دو سوم زنان ۱۵ تا ۴۹ ساله به روش‌های جدید ضدبارداری دسترسی دارند، احتمال مرگ و میر نوزادان نسبتا پایین و حدود ۷ در ۱۰۰۰ در سال اول زندگی است. در حالی كه در كشورهای فقیر آفریقایی این تعداد به ۲۰ در ۱۰۰۰ نیز می‌رسد.
● برنامه چیست؟
برنامه‌ریزی و كار برای زندگی سالم زنان به عنوان قانون حقوق بشر و اولویت توسعه بین‌المللی برای بهبود وضعیت اقتصادی و اجتماعی در نظر گرفته می‌شود. هدف برنامه‌های گوناگون توسعه جمعیت، ۷۵ درصد كاهش میزان مرگ مادران تا سال ۲۰۱۵ است.
سه راهكار اساسی برای رسیدن به این هدف در نظر گرفته شده است.
ـ همه زنان برای جلوگیری از بارداری ناخواسته، به روش‌های ضد بارداری دسترسی داشته باشند.
ـ همه زنان باردار در زمان زایمان به مراقبت‌های پیشرفته دسترسی داشته باشند.
ـ همه زنان باردار در زمان زایمان به مراقبت‌های پیشرفته دسترسی داشته باشند.
ـ همه زنان بارداری كه دچار عوارض شدند باید در هر زمان به مراقبت‌های بارداری اورژانس و با كیفیت، دسترسی داشته باشند.
كشورهایی مانند چین،‌ كوبا،‌ هوندوراس، جاماییكا،‌ مالزی، سری‌لانكا، تایلند و تونس، كاهش چشمگیری در میزان مرگ و میر مادران ایجاد كرده‌اند و این موضوع با دسترسی بیشتر زنان به برنامه‌های تنظیم خانواده و مراقبت‌های زایمانی امكان‌پذیر شده است. آموزش و تربیت كارشناسان حرفه‌ای مامایی از راهكارهای اساسی برای رسیدن به این موفقیت است.
اداره جمعیت سازمان ملل، UNFPA، از فعالیت‌های حمایت از مادران، پشتیبانی می‌كند. این سازمان از فعالیت‌هایی كه حتی در شرایط بحران از سلامت مادران حمایت می‌كند،‌ استقبال می‌كند.
یكی از فعالیت‌های UNFPA، انجام دادن فعالیت‌های آموزشی برای پیشگیری از بروز فیستول‌های زایمانی است كه از عوارض شایع زایمان به ویژه در كشورهای فقیر آفریقایی است.
● چه باید كرد؟
متخصصان بر این باورند كه مراقبت‌های بهداشتی با كیفیت خوب از مادران، مهم‌ترین عامل پیشگیری‌كننده از مرگ و میر و عوارض و ناتوانی مادر و كودك است. هنوز میلیون‌ها نفر از زنان به این مراقبت‌ها دسترسی ندارند. فقط ۵۳ درصد زایمان‌ها در كشورها در حال توسعه به وسیله متخصصان زایمان یا كاركنان حرفه‌ای این امر انجام می‌گیرد. از میان همه آمارهای بهداشتی كه سازمان جهان بهداشتی بررسی می‌كند، میزان مرگ و میر مادران، بیشترین تفاوت را در میان كشورهای پیشرفته و در حال توسعه دارد.
سقط غیربهداشتی و پرخطر، سالانه جان ۷۵ هزار زن را می‌گیرد و استفاده از برنامه‌های تنظیم خانواده در روسیه و اروپای شرقی، از تعداد موارد سقط كاسته است. در سال ۱۹۹۴، بیش از ۱۵۰ كشور از جمله ایران موافقت كردند كه سقط‌های پرخطر و غیرپزشكی از مشكلات عمده بهداشتی است.
روزانه بیش از یك میلیون نفر به عفونت‌هایی كه از راه تماس جنسی منتقل می‌شوند، مبتلا می‌گردند. زنان و مردان ۲۰ تا ۲۴ ساله بیش از همه در معرض خطر هستند. روزانه حداقل ۱۶ هزار مرد، زن و كودك در جهان به ویروس HIV آلوده می‌شوند و سال گذشته تقریبا ۶ میلیون نفر به این ویروس آلوده شدند. برای پیشگیری از بروز چنین مواردی برنامه تنظیم خانواده پیشنهاد می‌شود. برنامه‌های تنظیم خانواده شامل آموزش، مشاوره و درمان عفونت‌های جنسی و پیشگیری از انتشار ویروس HIV است.
● مردان پیشقدم شوند!
زنان بدون مردان نمی‌توانند به برابری جنسی و سلامت باروری برسند. این مردان هستند كه به طور معمول تصمیم می‌گیرند رابطه جنسی و زمان آن و همچنین استفاده از روش‌های ضدبارداری چگونه باشد. زنانه شدن همه‌گیری جهانی ایدز، یادآور این نكته است كه در بسیاری از موارد، زنان توانایی محافظت از سلامت خود را ندارند یعنی تحت تاثیر تصمیمات مردان هستند. مردان به‌عنوان رهبران اجتماعی، سیاسی و مذهبی اغلب دسترسی به اطلاعات و خدمات سلامت باروری، منابع مالی و منابع دیگر از تبادل اطلاعات و تجربه را كنترل می‌كنند. مردان به‌عنوان روسای سازمان‌ها، وزرا، وكلا، قاضی‌ها و رهبران مذهبی و سران عالی‌رتبه ارتش و نیروهای مسلح و حتی به عنوان شوهر و پدر با قدرت فراوان بر بسیاری از جنبه‌های زندگی زنان تسلط دارند.
بنابراین مردان نیز باید در سلامت زنان و رفع تبعیض‌های جنسی وارد عمل شوند و با رعایت قانون و حدود شرعی، در جهت برابری مردان و زنان و تامین سلامت زنان تلاش كنند. سلامت زنان، سلامت همه اعضای خانواده است و با ایجاد روابط رضایت‌بخش دوطرفه كه براساس اعتماد و اطمینان به وجود می‌آید، به حداكثر كیفیت خود می‌رسد. مردان باید رفتار خود را به سوی رفتار مسوولانه‌تر، با مراقبت بیشتر و بدون خشونت تغییر دهند.

منبع : روزنامه سلامت