بررسی ازدیاد درون شیشه ای برخی از ارقام گلابی آسیایی (.Pyrus serotina Rehd)

آزمایش هایی به منظور بررسی ازدیاد درون شیشه ای ۹ رقم از ارقام اصلاح شده گلابی آسیایی (Pyrus serotina Rehd.) به نام های "KS۶"،"KS۷"، "KS۸"، "KS۹"،"KS۱۰"،"KS۱۱"، "KS۱۲"، "KS۱۳" و"KS۱۴"، انجام و اثر محیط های کشت و تنظیم کننده های رشد بر ریزازدیادی آن ها بررسی شد. بدین منظور، ریزنمونه های تک گره ای از شاخه های رشد فصل بهار پس از برداشت وضدعفونی سطحی،‌ روی سه محیط کشت پایه MS،MS نیم غلظت نمک ها (MS ) و WPM همراه با یک میلی گرم در لیتر بنزیل آمینوپیورین (BAP) کشت شدند. در فاز استقرار، رشد و پرآوری زیرنمونه های ارقام مورد آزمون، تنها در ۵ رقم ،"KS۷"، "KS۸"، "KS۱۲"،"KS۱۳"،"KS۱۴" حاصل شد و بهترین محیط کشت برای رشد ریزنمونه ها، محیط WPM بود. در فاز تکثیر، شاخساره های تولید شده در شرایط درون شیشه ای، جهار بار به فاصله زمان های یک ماهه روی محیط های کشت پایه حاوی غلظت های مختلف) BAP صفر،‌ ۱و ۲میلی گرم در لیتر) زیر کشت شدند که بالاترین میزان پرآوری در غلظت mgl-۱BAP ۲ به دست آمد. ضمن آنکه به موازات افزایش غلظت BAP در این فاز، از طول شاخساره های پرآور شده کاسته و به درصد شاخساره های شیشه ای شده افزوده شد. بهترین محیط کشت برای پرآوری شاخساره های رقم "KS۷"، محیط WPM بود در حالی که تفاوت معنی داری بین محیط های کشت پایه در میزان پرآوری شاخساره های ارقام دیگر (به جز رقم "KS۱۴" که پرآوری آن در محیط کشت WPM نسبت به محیط MSبرتری داشت) مشاهده نشد. به علاوه، به موازات افزایش تعداد زیر کشت در این فاز، به میزان پرآوری شاخساره نیز افزوده شد. به منظور ریشه زایی شاخساره ها، از محیط کشت MSهمراه با غلظت های مختلف ایندول بوتیریک اسید (IBA) استفاده شد بدین صورت که شاخساره ها ابتدا برای زمان های مختلف روی محیط کشت مذکور کشت شدند و سپس به محیط کشت MS کامل بدون هورمون منتقل شدند. پس از گذشت دو ماه، ریشه زایی شاخساره های ریزازدیاد شده در هیچ یک ارقام مشاهده نشد.

محمودرضا روزبان
کاظم ارزانی
احمد معینی

منبع : پایگاه اطلاعات علمی