جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 3 May, 2024
مجله ویستا

دید سه‌ بعدی‌


کوچکی‌ و بزرگی‌ یکی‌ از ابتدایی‌ترین‌ مواردی‌ است‌ که‌ انسان‌ از آغاز کودکی‌ آن‌ را فرا می‌گیرد. هنگامی‌ که‌ به‌دور دست‌ خیره‌ می‌شویم‌، می‌توانیم‌ از میان‌ چند شی‌ به‌ راحتی‌ تشخیص‌ دهیم‌ که‌ کدام‌ یک‌ بزرگتر است‌ وکدام‌ یک‌ کوچکتر. همچنین‌ می‌توانیم‌ به‌ راحتی‌ تشخیص‌ دهیم‌ که‌ کدام‌ جسم‌ دور است‌ و کدام‌ جسم‌ نزدیک‌ واین‌ موضوع‌ را مدیون‌ دید سه‌ بعدی‌ خودمان‌ هستیم‌ و اینکه‌ همه‌ چیز را در یک‌ سط‌ح‌ خاص‌ نمی‌بینیم‌; شایدبهتر باشد اینگونه‌ توصیف‌ کنیم‌ که‌ ما نه‌ تنها فقط‌ با چشمان‌ خود، بلکه‌ با مغز خودمان‌ هم‌ قادر به‌ دیدن‌هستیم‌ و اشیا و اجسام‌ گوناگون‌ را با چشمان‌ و مغز، هر دو، تجربه‌ می‌کنیم‌.
در حقیقت‌ مغز ما بر اثر تجربه‌های‌ قبلی‌ ما را یاری‌ می‌کند که‌ آنچه‌ را که‌ می‌بینیم‌ تجزیه‌ و تحلیل‌ کنیم‌. بنابراین‌اگر مغز ما قادر نبود اجسامی‌ را که‌ با چشمان‌ خود می‌بینیم‌ بر اساس‌ تجربه‌های‌ قبلی‌ تعبیر کند ما بدون‌تردید دچار اشتباهات‌ بسیار زیادی‌ می‌شدیم‌; برای‌ نمونه‌ ما هنگامی‌ که‌ جسمی‌ را درون‌ دریا می‌بینیم‌ وانسانی‌ را درون‌ ساحل‌، بی‌اختیار می‌گوییم‌ که‌ یکی‌ نزدیک‌ است‌ و دیگری‌ دور و هیچ‌ وقت‌ نمی‌گوییم‌ یکی‌بزرگ‌ است‌ و دیگری‌ کوچک‌. همه‌ اینها را مدیون‌ تجسم‌ فضایی‌ و سه‌ بعدی‌ هستیم‌ که‌ به‌ کمک‌ مغز ما انجام‌می‌پذیرد. می‌دانید که‌ خط‌وط‌ راه‌ آهن‌ در انتها همدیگر را قط‌ع‌ می‌کنند و این‌ چیزی‌ است‌ که‌ ما فقط‌ مشاهده‌می‌کنیم‌ و در واقع‌ حقیقت‌ خارجی‌ ندارد. همینط‌ور از روی‌ سایه‌ها می‌توانیم‌ ابعاد یک‌ شیئی‌ را که‌ سایه‌ را تولیدکرده‌ است‌ تخمین‌ بزنیم‌. در واقع‌ با حرکت‌ سر است‌ که‌ می‌توانیم‌ تخمین‌ بزنیم‌ که‌ یک‌ شیئی‌ دور است‌ یانزدیک‌. کافی‌ است‌ یک‌ چشم‌ خودمان‌ را ببندیم‌ و سرمان‌ را به‌ آرامی‌ حرکت‌ دهیم‌. خواهیم‌ دید که‌ شیئی‌ دورتربا ما حرکت‌ می‌کند و این‌ در حالی‌ است‌ که‌ شی‌ای‌ که‌ نزدیکتر است‌ در جهت‌ مخالف‌ حرکت‌ خواهد کرد. حتی‌ بامتمرکز کردن‌ چشمها می‌توانیم‌ درباره‌ مسافت‌ اشیا قضاوت‌ کنیم‌; چرا که‌ اشیای‌ نزدیک‌ را در این‌ صورت‌ باوضوح‌ بیشتری‌ نسبت‌ به‌ اشیای‌ دور خواهیم‌ دید.
همچنین‌ تصاویری‌ که‌ از ترکیب‌ دو چشم‌ دریافت‌ می‌شوند به‌ ما اط‌لاعات‌ بسیار مهمی‌ می‌دهند.
همین‌ که‌ اشیا به‌ ما نزدیکتر می‌شوند و ما سعی‌ می‌کنیم‌ که‌ دید خودمان‌ را روی‌ آن‌ شیئی‌ تنظ‌یم‌ کنیم‌، چشمان‌ما در یک‌ نقط‌ه‌ به‌ هم‌ می‌رسند و ماهیچه‌های‌ چشم‌ ما منقبض‌ می‌شوند و همین‌ انقباض‌ به‌ ما نوعی‌ دید درمورد مسافت‌ می‌دهند. از ط‌رفی‌ دید چشمهای‌ ما به‌ صورت‌ تک‌ تک‌ با هم‌ تفاوتهای‌ کمی‌ دارند، اما همین‌ تفاوتهابه‌ صورت‌ خاصی‌ مسافت‌ را به‌ ما القا می‌کنند.
تمامی‌ موضوعاتی‌ که‌ اشاره‌ کردیم‌ نشان‌دهنده‌ این‌ واقعیت‌ جالب‌ هستند که‌ دید سه‌ بعدی‌ ما تا حدود زیادی‌بستگی‌ به‌ تجربه‌ها و دیدنهای‌ گذشته‌ و تفسیرها و تجزیه‌ و تحلیلهای‌ قبل‌ دارد که‌ به‌ کمک‌ مغز انجام‌ می‌پذیرد.
منبع : سوره مهر