محمد شمس بایسنقری

جنسیت: مرد
نام پدر: حسام هروی
تولد و وفات: ( ... )س نهم قمری
محل تولد: مشخص نیست.
شهرت علمی و فرهنگی: خطاط
مشهور به شمس‌الدین بایسنقری. از خوشنویسان دربار بایسنقر میرزا گورکانی و استاد خط این شاهزادهٔ هنرمند است و به همین مناسبت در رقم‌ها ، خود را بایسنقری و گاهی سلطانی منسوب می‌کرد. وی را از استادان خط ثلث قلمداد کرده‌اند و گفته‌آند که اقلام سته را خوش می نوشته و کسی جزء صاحب "گلستان هنر" یادی از خوشنویسی نستعلیق او نکرده است. شمس بایسنقری معاصر و معارض جعفر بایسنقری بود و از شاگردان معروف بغدادی خطاط به شمار می‌رفت. تاریخ وفات او را فقط سپهر متذکر استکه به سال ۸۵۰ق بوده است. از آثار وی: "کتیبهٔ قسمتی از آستانهٔ رضوی و مسجد گوهرشاد که تاریخ ۸۲۱ دارد؛ قرآن سلطانی مذهّب عالی ، نسخ کتابت جلی یاقوتی ، سرسوره‌ها ثلث دو دانگ عالی و آخر رقاع توقیع ، با رقم: "وفق‌الله...بکتابهٔ هذا الکلام‌الحمید... شمس‌البایسنقری...فی...سبعه و ثلاثین وثمانمائهٔ الهجریهٔ الهلالیهٔ"؛ یک نسخه مثنوی همای و همایون به قلم کتابت خفی متوسط به شیوهٔ اظهر تبریزی با رقم: "کتبه العبد...محمدبن حسام ، المشتهر به شمس‌الدین البایسنقری...سنهٔ احدی و ثلثین و ثمانمائهٔ الهجریهٔ ..."(۸۳۱)؛ یک قطعه از مرقع که همهٔ قطعات آن به اقلام سته و به خط اوست و بعضی از آن به قلم نستعلیق کتابت جلی متوسط ، با رقم: "مشقهٔ العبد...محمدبن حسام المشتهر به شمس‌الدین البایسنقری...فی دارالسلطنهٔ هراهٔ..." ، دو قطعه با همان تنوع خطوط و نستعلیق نیم دو دانگ متوسط ، به شیوهٔ اظهر تبریزی ، با رقم: "مشقه العبد محمدبن حسام‌الدین المشتهر به شمس‌الدین..." و "مشقه شمس‌السلطان...".

منبع : مطالب ارسالی