ایران شناسی در یک روز

نمایشگاه ایران شناسی از ۲۶بهمن تا دوازدهم اسفند امسال در محل كانون پرورش فكری كودكان و نوجوانان در دو بخش اصلی و جنبی برگزار شد تا با معرفی شخصیت هایی از گذشته های دور تاكنون، مخاطبان خود را به سمت سرچشمه های اصیل فرهنگ فارسی رهنمون سازد.
نمایشگاه هر روز در میان شور و شوق فراوان بازدیدكنندگان كار خود را آغاز می كرد و در بخش های متنوعی به معرفی ایران و ایرانی و فرهنگ و هنر ایرانیان می پرداخت؛ وقتی كه مربیان هنرمند این نمایشگاه به قالب های گوناگون درمی آمدند و داستان های اساطیر را از زبان فردوسی، رستم، سهراب، زال، كاوه آهنگر، ضحاك ماردوش، سیاوش و كیكاوس برای دانش آموزان می خواندند.
بخش اصلی نمایشگاه با دوران اساطیر آغاز می شد. ابتدای این بخش كتاب های بسیار بزرگی با تصاویر برجسته قرارداده شده بود و در هر كتاب یكی از داستان های اساطیری ایران توسط مربیان به شكل جذابی برای كودكان و نوجوانان بیان می شد؛ اگرچه همه بخش های نمایشگاه برای بزرگسالان نیز مفید بود. داستان هایی از آرش كمان گیر؛ هنگامی كه ایران و توران بر سر تعیین مرز به جنگ بودند، ماجراهای داستان های «ضحاك و ستمگری اش و كاوه و فریاد دادخواهی اش» ، «زال سپید موی بر بلندای كوه و در كنار سیمرغ» ، «رستم و اكوان دیو» ، «سرگذشت سراسر پاكی سیاوش» و «حرص و طمع پادشاهی كیكاوس» در این بخش كودكان و نوجوانان را مسحور سخنور نام آور ایرانی، فردوسی می كند.
بخش دوران باستان با معرفی بزرگمهر، وزیر حكیم و دانشمند زمان خسرو انوشیروان ساسانی آغاز شد. سپس ایرانی زاده مسلمان، سلمان فارسی به مخاطبان معرفی می شود. داستان زندگی «سورنا» سردار دلیر و شجاع پارتی، «آریو برزن» مدافع بزرگ ایران زمین و سردار دلیر داریوش هخامنشی كه اسكندر مقدونی را شكست داد و «باربد» موسیقیدان برجسته زمان خسرو پرویز ساسانی از دیگر شخصیت هایی هستند كه در قالب كتاب هایی بسیار بزرگ و تصاویر زیبا با هنرمندی مربیان این بخش به بازدیدكنندگان معرفی می شوند.
بخش دوران اسلامی نیز با معرفی بزرگان، دانشمندان و ادیبانی چون محمدبن خوارزمی، دانشمند، منجم و ریاضیدان برجسته، «محمدزكریای رازی» پژوهشگر، شیمیدان، پزشك و داروساز ایرانی، «ابن سینا» دانشمند شایسته ایران زمین، «فارابی» معلم ثانی و فیلسوف و شارح آثار ارسطو، «فردوسی» شاعر بزرگ حماسه های ایرانی، «عطار نیشابوری» عاشق سوخته جان، «باباطاهر همدانی» شاعر وعارف قرن پنجم، «شیخ محمدبن حسن طوسی» عالم بزرگ دینی و مؤسس حوزه علمیه نجف اشرف و... یكی از بخش های بسیار جذاب نمایشگاه ایران شناسی بود.
در این بخش «خیام» شاعر اندیشمند قرن پنجم، «نظامی گنجوی» شاعر بزرگ ایرانی قرن ششم، «خواجوی كرمانی» شاعر انواع شعر از قصیده و غزل تا منظومه های حماسی، «سعدی» سخنگو و شاعر پرآوازه ایرانی، «خواجه شمس الدین حافظ شیرازی» رند عالم سوز و عارف عاشق، «مولوی» شاعر عشق و شور و عرفان، «میرعماد قزوینی» هنرمند و خوشنویس دوران صفویه، «علیرضا عباسی» استاد هنرهای تذهیب، خط، مینیاتور، نقاشی، «میرعلی تبریزی» خطاط و خوشنویس زمان شاه عباس صفوی، «علامه محمدباقر مجلسی» پیشوای مذهبی و مدرس علوم دینی و «ابن بابویه» دانشمند علوم دینی و فقیه و محدث بزرگ شیعی به بازدیدكنندگان معرفی می شوند.
در بخش دوران معاصر نیز «میرزا تقی خان امیركبیر» وزیر روشن بین و مترقی دوران قاجار، «ملك الشعرای بهار» شاعر و سیاستمدار وطن دوست، «علامه دهخدا» سیاستمدار، روزنامه نگار، منتقد و محقق، «پروین اعتصامی» شاعره توانای ایرانی، بانو «نصرت امین» عارف بزرگ اسلامی، «نیما یوشیج» خالق سبك نو در شعر فارسی، «محمدحسین شهریار» شاعر پرشور آذربایجان و «سهراب سپهری» شاعر بزرگ دوران معاصر با شیوه های جذاب به مخاطبان معرفی شدند.
اما یكی از بخش های مهم نمایشگاه به معرفی رهبر بزرگ انقلاب اسلامی امام خمینی(ره) اختصاص دارد. كیان جوادی، كارشناس روابط عمومی مركز آفرینش های كانون پرورش فكری كودكان و نوجوانان كه از ابتدا تا انتهای بازدید از نمایشگاه، خبرنگار همشهری را همراهی می كرد و پاسخگوی پرسش های او بود، این بخش را یكی از بخش های مهم نمایشگاه توصیف كرد. در این بخش زندگی امام خمینی(ره)، ورود ایشان به ایران، انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی برای بازدیدكنندگان توضیح داده می شد.
همچنین تصاویری همراه با خلاصه زندگی شهیدان انقلاب اسلامی چون مجید زین الدین، مهدی باكری، محمدابراهیم همت، مصطفی چمران و جهان آرا ،زینت بخش نمایشگاه بود.
بخش جانبی نمایشگاه ایران شناسی نیز به معرفی مسیر تطور خط و خوشنویسی ایرانی، معرفی گل و گیاه در ایران، پرندگان ایرانی، اسباب بازی های سنتی و دست ساز ایرانی، نحوه ساختن ساز های سنتی، اجرای تئاتر، تاریخچه قفل و كلید در ایران و پوشش بانوان ایرانی پرداخت.
بخش اسباب بازی های سنتی یكی از بخش های دیدنی و جالبی بود كه شاید بیش از كودكان و نوجوانان برای پدربزرگ ها و مادربزرگ ها جذاب باشد؛بازی هایی كه مربوط به دوران كودكی و نوجوانی پدربزرگ ها و مادربزرگ هاست و خاطره های آن ایام را برای بزرگترها زنده می كند؛اسباب بازی هایی چون فانوس كاغذی، كالسكه قرقره ای، سوت سوتك گلی ساده، آتش گردان، تیر و كمان قرقره ای، یویوی چوبی كشی، بنداز تو لیوان، علی ورجه، وغ وغ صاحاب و ... كه مربوط به سال های جوانی همه بزرگتر هاست. كیان جوادی می گوید كه این بخش براساس یك پژوهش مستند و علمی طراحی و اجرا شده است.
یكی دیگر از بخش های نمایشگاه به نمایش كتاب هایی اختصاص داشت كه به معرفی ایران و ایرانی می پرداخت. در این بخش ۱۴۰عنوان كتاب با موضوع ایران و ایران شناسی به نمایش گذاشته شد. آشنایی با پوشاك ایرانی، صنایع دستی ایران، معرفی اساطیر، معرفی شخصیت ها، داستان های كهن، اتفاقات تاریخی، خیمه شب بازی و... كتاب های این بخش را تشكیل می دادند.
همچنین انجمن صنایع فرهنگی میراث پارس نیز غرفه ای را در نمایشگاه برپا كرده بود كه از بخش های دیدنی نمایشگاه به شمار می رفت و انواع صنایع دستی ایران، نمونه سازی از آثار و اشیای تاریخی، نمونه سازی سفالینه ها، سكه ها، مفرغ ها، آثار خوشنویسی و مولاژهایی از لباس های محلی آثار تشكیل دهنده این غرفه بودند.
در پایان نمایشگاه كودكان و نوجوانان می توانستند درباره میراث و تمدن ایران نقاشی بكشند. مسابقه های جذابی نیز در بخش پایانی نمایشگاه تدارك دیده شده بود كه هدف از آن آزمودن یادگیری دانش آموزان و كودكان و نوجوانان از نمایشگاه ایران شناسی بود. همچنین در حاشیه نمایشگاه فیلم هایی درباره ایران برای علاقه مندان نمایش داده شد.
ابوالفضل كشاورز

منبع : روزنامه همشهری