منابع آماری در ایران

برنامه ریزی های منطقه ای و عمرانی ایجاب می كند كه برای شناخت مسائل اقتصادی و اجتماعی كشور، سنجش عملكرد سیاستها در زمینه تعیین اولویت های مختلف و مطالعه تغییرات اقتصادی و اجتماعی حاصله و اتخاذ تصمیمات اجرائی لازم و بموقع، بررسی هائی چند بر مبنای داده های آماری انجام گیرد. این بررسی ها مبتنی بر اطلاعات آماری دستگاههای مختلف مملكتی انجام می گیرد و انتشارات سازمانهای دولتی كه در سطوح وسیع، اطلاعات و ارقام آماری مورد نیاز را در اختیار قرار می دهد، در انجام بررسی های مزبور نقش اصلی و سازنده را ایفا می كند. اطلاعات و داده های آماری معمولاً از دو طریق سرشماری و آمارگیری نمونه ای و گاهی از طریق ثبت جاری وقایع فراهم و گردآوری می شوند.هر سازمان بنابر وظایف و نیازهای خویش اقدام به جمع آوری، تجزیه و تحلیل و انتشار آمارهای خاصی می كند. طبق قانون تاسیس مركز آمار ایران، كلیه آمارهای جمع آوری شده در سازمانهای مختلف در اختیار مركز آمار ایران قرار گرفته و مركز مزبور با استفاده از آمارهای مربوطه و نیز آمارهائی كه خود تولید می كند بررسی های لازم را برای برنامه ریزیهای اقتصادی و اجتماعی انجام داده و نتایج آنرا در نشریات متعدد در اختیار مقامات مربوطه، پژوهشگران و سایر علاقمندان قرار می دهد.سازمانهای عمده ای كه جمع آوری و نشر آمار از جمله وظایف مهم آنها است عبارتند از:
۱) مركز آمار ایران كلیه اطلاعات و داده های آماری در زمینه های مختلف اقتصادی و اجتماعی در سطح كل كشور.
۲) بانك مركزی ایران آمارهای اقتصادی شامل شاخص قیمتها، مصرف خانوار شهری، موازنه پرداختها و مسكن.
۳) وزارت اقتصاد آمارهای صنعتی و معدنی و بازرگانی.
۴) وزارت دارائی آمار بازرگانی خارجی ایران.
۵) شركت ملی نفت ایران آمار مربوط به استخراج، تولید، تصفیه، مصرف، و صدور نفت.
۶) وزارت كشاورزی آمار كشاورزی و آمارهای مربوط به دام.
۷) وزارت كار آمار نیروی انسانی.
۸) وزارت بهداری آمارهای بهداشتی از قبیل كادر پزشكی، تاسیسات و تسهیلات درمانی، تنظیم خانواده و مرگ و میر در شهرهای انتخابی.
۹) وزارت علوم و آموزش عالی آمار آموزش عالی.
۱۰) وزارت آموزش و پرورش آمار آموزش ابتدائی و متوسطه.
۱۱) وزارت دادگستری آمار قضائی و ازدواج و طلاق.
۱۲) ثبت احوال كل كشور آمار تولد و مرگ.
۱۳) شهرداریها آمار كشتار دام.
۱۴) شهربانی كل كشور آمار مربوط به اماكن عمومی، جرائم، وسائط نقلیه و تصادفات.
۱۵) وزارت اطلاعات آمار مربوط به جراید، رادیو و تلویزیون.
۱۶) وزارت فرهنگ و هنر آمار كتابخانه ها و موزه ها.
علاوه بر سازمانهای فوق، موسسات دیگری نیز به امر تهیه و انتشار آمار اشتغال دارند كه از آنها در تدوین سالنامه آماری مركز آمار ایران استفاده شده است بطوریكه با مطالعه سالنامه مزبور می‌توان با نام و نوع آمار تولیدی دستگاههای مختلف مملكتی آشنائی پیدا كرد.
● چگونگی تولید آمارهای مختلف:
جمع آوری و فراهم آوردن آمار معمولاً از طریق انجام سرشماری و یا آمارگیریهای نمونه ای صورت می گیرد كه اینك بشرح آنها می پردازیم:
الف) سرشماری
سرشماری یك نوع آمارگیری است كه با استفاده از آن كلیه واحدهای یك جامعه مورد نظر زیر پوشش آمارگیری قرار می گیرند مانند سرشماری نفوس مسكن كه كلیه افراد كشور را در بر می‌گیرد.
ب) آمارگیری نمونه ای
با استفاده از این روش تعداد معینی از واحدهای یك جامعه زیر پوشش آمارگیری قرار می گیرند مانند آمارگیریهای نمونه ای مصرف خانوار، ساختمان، مسكن و غیره. در این آمارگیری كه بطریق نمونه ای انجام می گیرد اطلاعات مورد نظر فقط از واحدهائی اخذ می گردد كه قبلاً بر اساس نمونه انتخاب شده اند.
● نحوه انجام كار:
برای انجام یك آمارگیری نمونه ای یا سرشماری نیازهای سازمانهای مختلف مصرف كننده آمار، قبلاً تعیین و روشن می شود. بر اساس نیازهای مربوطه، نوع اطلاعاتی كه باید كسب شوند معین می گردد و سپس بر مبنای اطلاعات مورد نیاز پرسشنامه هائی تهیه و سئوالاتی در آنها مطرح می‌شود. ماموران آمارگیر كه قبلاً تحت تعلیم قرار گرفته و با نحوه كار و هدف مربوطه آشنائی كامل دارند با مراجعه به واحدهای آماری مورد نظر پرسشنامه های مربوطه را تكمیل و اطلاعات لازم را كسب می كنند. پس از تكمیل پرسشنامه ها، اطلاعات جمع آوری شده در قالب جداول متعدد آماری استخراج و بعد از تجزیه و تحلیل های لازم بصورت نشریات آماری در اختیار متقاضیان و علاقمندان قرار گرفته و بعنوان منابع آماری مورد استفاده واقع می شوند. در زیر به شرح انواع سرشماریها و آمارگیریهای نمونه ای كه در ایران اجرا می شوند می پردازیم:
الف) سرشماری
۱) سرشماری نفوس مسكن
سرشماری نفوس مسكن طبق قانون سرشماری مصوب مجلسین هر دهسال یك بار انجام می‌گیرد و تا كنون دو بار در سالهای ۱۳۳۵ و ۱۳۴۵ انجام گرفته و نتایج آنها در مجلدات مختلف انتشار یافته است. هدف از این سرشماری دستیابی به تعداد جمعیت و توزیع آن در مناطق مختلف شهری و روستائی بر حسب سن و جنس و سواد و سایر خصوصیات اقتصادی و اجتماعی است كه در طرحهای مختلف عمرانی مورد استفاده قرار می گیرند.
۲) سرشماری كشاورزی
این سرشماری نیز هر ۱۰ سال یكبار انجام می گیرد. اولین سرشماری كشاورزی ایران در سال ۱۳۳۹ انجام گرفت ولی دومین سرشماری كشاورزی كه قرار بود در سال ۱۳۴۹ انجام پذیرد بعلت اشكالات مربوطه به تعویق افتاد و به سال ۱۳۵۲ موكول شد كه اینك مرحله اول آن كه از آبانماه ۵۲ آغاز شده تا اواخر خرداد ماه ۵۳ طول خواهد كشید و مرحله دوم آن از اول شهریور ۱۳۵۳ بمدت دو ماه آغاز خواهد شد. در این سرشماری كه در دو مرحله انجام می گیرد ابتدا در مرحله اول كه آبادیهای كشور مورد سرشماری قرار گرفته و اطلاعاتی در مورد تاسیسات و تسهیلات موجود در آبادی، سطح زیر كشت انواع محصولات كشاورزی، میزان برداشت محصول و تولید و نیز اطلاعاتی در مورد دام و لوازم مكانیزه مورد استفاده كشاورزی و منابع آب در سطح آبادی جمع‌آوری می شود. هدف عمده انجام مرحله اول سرشماری دستیابی به اطلاعاتی در زمینه آبادیهای كشور بمنظور تعیین چارچوبی برای آمارگیریهای بعدی و نیز شناخت روستاها و امكانات و نیازهای آنها می باشد. در مرحله دوم سرشماری تعدادی از آبادیها مورد آمارگیری واقع شده و اطلاعات تفصیلی در مورد بهره برداریهای كشاورزی از طریق خانوارهای كشاورز جمع آوری خواهد شد.
۳) سرشماری صنعتی
اولین سرشماری صنعتی ایران در سال ۱۳۴۲ انجام گرفت و دومین سرشماری صنعتی در حال حاضر توسط مركز آمار ایران و با همكاری وزارت كار و نیروی انسانی در جریان است. این سرشماری نیز در دو مرحله انجام خواهد گرفت:
▪ مرحله نخست، مراجعه به كلیه اماكن صنعتی و كارگاههای صنعتی و كسب اطلاعات كلی در مورد هر كارگاه است.
▪ مرحله دوم كه از شهریور ماه سال ۵۳ شروع خواهد شد تعدادی از كارگاههای صنعتی را در بر خواهد گرفت و اطلاعات تفصیلی در مورد فعالیت، نیروی انسانی، مواد اولیه، سرمایه گذاری، تولید، پرداخت، دریافت و ارزش افزوده كارگاههای مزبور را در اختیار خواهد گذاشت.
ب) آمارگیریهای نمونه ای
آمارگیریهای نمونه ای معمولاً هر سال انجام می گیرند و بر خلاف سرشماریها كه تمامی یك جامعه را در بر می گیرند پوشش آمارگیریهای نمونه ای فقط شامل تعدادی از واحدهای نمونه در یك جامعه آماری می گردد. اهم این آمارگیریها عبارتند از:
▪ آمارگیری مصرف خانوار
▪ آمارگیری كشاورزی
▪ آمارگیری نفوس
▪ آمارگیری صنعتی
۴) آمارگیری ساختمان و مسكن.
● نشریات آماری
نتایج آمارگیریهای فوق در نشریات مختلف منتشر شده و مورد استفاده برنامه ریزان، سازمانهای مختلف، علاقمندان و دانشجویان (برای نوشتن رساله) قرار می گیرد. نشریات مزبور همراه با نشریات حاوی نتایج سرشماریها و تجزیه و تحلیل های آماری به عنوان منابع آماری مستند هر سال از طرف مركز آمار ایران و سایر سازمانهای صلاحیتدار منتشر و در دسترس عموم قرار می‌گیرند. مهمترین نشریاتی كه بعنوان منابع آماری از طرف مركز آمار ایران منتشر می شود و در امر تحقیق و برنامه ریزیهای عمرانی مورد استفاده قرار می گیرند عبارتند از:
▪ نشریات سرشماری نفوس مسكن به تفكیك شهرستان، استان و كل كشور.
▪ فرهنگ آبادیهای كشور بر حسب استان یا فرمانداری كل.
▪ آمار كشتار دام بر حسب شهر، استان و كل كشور (برای نقاطی كه دارای شهرداری هستند و آمار مورد نیاز توسط شهرداریهای مربوطه جمع آوری می شود).▪ سالنامه آماری كه هر سال بزبان فارسی و هر دو سال یكبار بزبان انگلیسی منتشر می شود.
▪ نشریه نتایج آمارگیری مصرف خانوار شهری و روستائی (شامل اطلاعاتی درباره تركیب هزینه‌‌های خوراكی و غیرخوراكی و متوسط هزینه ها).
▪ نشریه نتایج آمارگیری كشاورزی.
▪ نشریه نتایج آمارگیری صنعتی.
▪ نشریه نتایج آمارگیری نفوس.
▪ آمارنامه استانی كه تقریباً حاوی اطلاعات كاملی درباره هر استان می باشد.
▪ آمار منتخب بقطع جیبی كه حاوی چكیده اطلاعات سالنامه های آماری است (بزبانهای فارسی و انگلیسی).نكته ای كه در مورد نشریات فوق باید اضافه شود این است كه نشریات حاوی نتایج آمارگیری‌های نمونه ای فقط در سطح استان یا كل كشور قابل استفاده می باشند و برای واحدهای كوچكتر از قبیل شهرهای یك استان و یا یك روستای بخصوص در یك شهر قابل استفاده نیستند. در مواردیكه اطلاعات دقیق برای واحدهای كوچك مورد نیاز باشد باید از نشریات حاوی نتایج سرشماریها كه كل جامعه آماری را در بر می گیرند استفاده شود. حال برای اینكه با منابع آماری فوق آشنائی بیشتری حاصل شود به معرفی سه نمونه از آنها یعنی سالنامه آماری، فرهنگ آبادیهای كشور و آمارنامه استانی می پردازیم.
● سالنامه آماری:
سالنامه آماری ایران برای اولین بار در سال ۱۳۴۶ منتشر شد و از آن تاریخ به بعد هر ساله مرتباً منتشر می شود. سالنامه آماری ایران از طرفی مبین زندگی سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی كشور است و از طرف دیگر روشنگر تحولاتی است كه سالیان اخیر در شئون مختلف این كشور روی داده است. این منبع آماری ابزار كار پژوهشگران و برنامه ریزان اقتصادی و اجتماعی است. اطلاعات آماری مندرج در این منبع از میان انبوه ارقام و داده های مختلف برگزیده شده است و در این گزینش سعی وافر بعمل آمده است تا با توجه به نیازهای اساسی و عمده استفاده‌كنندگان از ارقام و اعداد، اطلاعات موجود بنحوی در قالب جداول ریخته شوند كه حتی‌الامكان پاسخگوی آن نیازها باشد. برای اینكه پژوهش گران و برنامه ریزان بتوانند تحولات اقتصادی و اجتماعی كشور را در كادر فشرده تری بنگرند، ارقام و اطلاعات بر حسب ضرورت در دوره های زمانی كم و بیش طولانی ارائه شده است و باین ترتیب امكان مقایسه آمار مربوط به یك موضوع خاص در سالهای مختلف فراهم می گردد. سالنامه مزبور دارای نقشه، نمودار و دیاگرام است و ارائه مطالب بصورت ارقام و جداول آماری است. هر جدول بر حسب مورد، دارای پانویس و ماخذی است كه خواننده را در دستیابی به اطلاعات وسیع تر در زمینه مربوطه راهنمائی می كند. نحوه تنظیم مطالب موضوعی است و زیر هر موضوع كلی موضوعات وابسته ذكر شده است. در ابتدا دارای فهرست مندرجات است كه بدون رعایت ترتیب الفبائی و بنابر اهمیت موضوع از نظر پژوهشهای آماری رده بندی شده است. در ابتدا مشخصات جغرافیائی و اقلیمی كشور و بعد خصوصیات اجتماعی و نفوس و سپس موضوعات اقتصادی ذكر شده است. این سالنامه به چندین بخش و هر بخش به چند فصل تقسیم شده است. در ابتدای هر فصل مقدمه مختصری ذكر شده كه طی آن نحوه تنظیم مطالب و تعاریف بیان شده است. مثلاً در مقدمه فصل هشتم سالنامه آماری سال ۱۳۵۰ تحت عنوان "ورزش و تفریحات سالم" چنین ذكر شده است" این فصل در دو قسمت ورزش و پیش آهنگی تدوین شده است. قسمت اول شامل تاسیسات ورزشی، معلمان، مربیان ورزش و شركت كنندگان در مسابقات در سطح كل كشور است. قسمت دوم شامل فعالیتها، تاسیسات و تعداد پیش آهنگان كشور می باشد" باین ترتیب خواننده با مطالعه مقدمه هر فصل به شمول اطلاعات و تقسیم بندی مطالب مربوطه در آن پی می برد. همچنین عبارات و اصطلاحات مربوطه در هر فصل بسادگی تعریف و توصیف شده اند تا خواننده احتمالاً در تعبیر آنها دچار اشكال نشود. بعنوان مثال در همان فصل ۸ سالنامه مزبور در قسمت تعارف، عبارات و اصطلاحات مربوطه چنین تعریف شده اند:
▪ فرشته: دختر پیش آهنگ ۸ تا ۱۱ ساله
▪ سیار: پیش آهنگ ۱۵ تا ۱۸ ساله
▪ شیربچه: پسر پیش آهنگ ۸ تا ۱۱ ساله
▪ تعلیمات تكنیكی: گذراندن دوره تخصصی تعلیماتی در هر یك از مراحل مربوطه.
به این ترتیب خواننده با ملاحظه مقدمه و تعاریف مربوطه در هر فصل با موضوع اطلاعات ارائه شده و شمول آن و نیز با تعاریف مربوطه آشنائی پیدا می كند.
‌● آمارنامه استانی:
این نشریه اطلاعات مكملی را درباره هر استان در اختیار می گذارد و برای هر یك از استانها و فرمانداری های كل تدوین می شود. این منبع مورد استفاده برنامه ریزان در دفاتر برنامه ریزی منطقه ای است زیرا تصویری دقیق از منابع، امكانات، احتیاجات و شرایط هر منطقه ارائه می دهد. در این نشریه نیز ارائه مطالب بصورت جداول آماری است و مطالب عمده آن عبارتند از: مشخصات جغرافیائی و اقلیمی، جمعیت و نیروی انسانی، آموزش، ورزش و پیش آهنگی، بهداشت، بیمه، مسكن، آمار قضائی، اوقاف، وسایل ارتباط جمعی، كشاورزی، دام، شركت های تعاونی روستائی معدن و صنعت، راهها و حمل و نقل، ارتباطات و مخابرات، برق، استاندارد، عمران، بودجه خانوار، مالیات و گمرك، شهرداری، قند و شكر و دخانیات. زیر هر یك از موضوعات فوق نیز مجدداً موضوعات وابسته ذكر شده اند. این نشریه حاوی نقشه های مختلف آماری و نمودار می باشد. هر جدول دارای ماخذی است كه خواننده را برای دستیابی به اطلاعات مفصل تر راهنمائی می كند. همچنین جداول بر حسب مورد، دارای پانویس هستند. این نشریه دارای فهرست مندرجات است و اطلاع از داده های آماری مندرج در آن از طریق فهرست مزبور امكان پذیر می باشد.
●‌ فرهنگ آبادیهای كشور:
انتشار این گروه از نشریات آماری پاسخ به نیازی بود كه از مدتها قبل در زمینه شناخت روستاهای كشور وجود داشت. تحول عظیمی كه در كلیه شئون زندگی جامعه ایرانی پدیدار شده و موجب گسترش سازمانها و توسعه دامنه فعالیتها گردیده نیاز به اطلاعات آماری را بصورت ضرورتی قطعی جلوه گر ساخته است. در این نشریه، آمار و اطلاعات مربوط به خصوصیات اقتصادی و اجتماعی آبادیهای كشور گردآوری شده است و پاسخی است به نیاز مزبور. این فرهنگ كه به زبانهای فارسی و انگلیسی تواماً تدوین شده است هر استان یا فرمانداریكل را جداگانه مورد بررسی قرار داده است. شهرستانهای تابع هر استان یا فرمانداری كل بر حسب حروف الفباء مرتب و سپس زیر نام هر شهرستان كلیه آبادیها بترتیب الفباء تنظیم شده است.برای هر آبادی مجموعاً ۱۹۳ صفت یا خصوصیت نشان داده شده است. صفات مزبور شامل جمعیت، وضع طبیعی، راه های عمده، دسترسی به تاسیسات عمومی و تسهیلات، منابع آب زراعی، دام، مساحت اراضی كشاورزی و انواع محصولات كشاورزی است. این اطلاعات امكان هرگونه برنامه ریزی اقتصادی و اجتماعی از قبیل راه سازی، ارتباطات، آموزش، بهداشت و رفاه اجتماعی، توسعه تعاونی ها و بهبود امور كشاورزی و دامداری را در سطح روستا امكان پذیر می نماید. با توجه به این كه اطلاعات مربوط به هر آبادی جداگانه ارائه شده است از این اطلاعات نه فقط برای اجرای برنامه های مورد نظر در نقاط خاص بلكه برای هرگونه تركیب آماری در مناطق معین و بمنظور بررسیهای اقتصادی و اجتماعی می‌توان استفاده كرد.این فرهنگ در ابتدا دارای توضیحات كلی درباره نقشه ها و نحوه استفاده از آنها و نیز تعاریف و مفاهیم مندرج در فرهنگ است. در قسمت توضیحات، نحوه استفاده از فرهنگ بطور كامل شرح داده شده است. در فرهنگ ابتدا نام شهرستان و زیر شهرستان نام دهستان ذكر شده است و روستاهای هر دهستان بترتیب الفبای نام آنها زیر دهستان مربوطه قرار گرفته اند. بعد از نام آبادی، كد آبادی، تعداد جمعیت، تعداد خانوار و نوع آبادی و سپس وضع طبیعی و راههای عمده و سایر خصوصیات مربوطه ذكر شده است. هر دو صفحه روبرو در فرهنگ به ۱۹۳ ستون تقسیم شده و ستونها از شماره ۱ تا ۱۹۳ مشخص شده اند. هر ستون حاوی یك صفت و خصوصیت مربوط به روستای مورد نظر می باشد. دو طرف سمت راست و بالای صفحات مطالب بفارسی و دو طرف سمت چپ و پائین صفحات مطالب به انگلیسی درج شده اند. در ابتدای هر فرهنگ نقشه عمومی استان یا فرمانداری كل كه خود مركب از چندین قطعه نقشه می باشد همراه با علائم و توضیحات لازم آمده است. سپس نقشه های شهرستانهای مختلف آن استان یا فرمانداری كل قرار گرفته است و بالاخره خصوصیات آبادیهای هر شهرستان بترتیبی كه قبلاً ذكر شد ارائه شده است. در ابتدای قسمتی كه به هر شهرستان اختصاص دارد نقشه های آن شهرستان به تفكیك بخش و دهستان و نقاط شهری و روستائی قرار گرفته اند. در ستونهای ۱۹۳ گانه، ستون اول حاوی نام آبادی، ستون ۲ كد آبادی، ستون ۳ تعداد جمعیت، ستون ۴ تعداد خانوار، ستون ۵ نوع آبادی، ستون ۶ و ۷ وضع طبیعی روستا از نقطه نظر كوهستانی و جلگه ای است. ستون ۸ تا ۱۴ راههای عمده آبادی را معرفی می كند و شامل انواع راه از قبیل راه آهن، راه شنی، راه اسفالت، خاكی، جیب رو، مال رو و فاصله تا نزدیك ترین جاده بر حسب كیلومتر می باشد. ستونهای ۱۵ تا ۳۲ حاوی اطلاعاتی درباره دسترسی به تاسیسات عمومی و تسهیلات مربوطه می باشد. در این ستونها درباره وجود مسجد، مكتب خانه، دبستان، دبیرستان سپاهی بهداشت، سپاهی دانش، سپاهی ترویج، درمانگاه، شركت تعاونی، خانه انصاف، برق، رادیو، صندوق پست، تراكتور و غیره اطلاعاتی در اختیار می گذارد. ستونهای ۳۳ تا ۴۱ درباره مهمترین منابع آب زراعی می‌باشند و درباره وجود قنات، چشمه، رودخانه، چاه عمیق، چاه نیمه عمیق، بركه یا استخر اطلاعاتی بدست می‌دهد.ستونهای ۴۲ تا ۴۵ درباره انواع دام موجود در روستا گفتگو می كند. ستونهای ۴۶ تا ۵۷ مساحت اراضی را بر حسب استفاده از زمین در اختیار می گذارد و شامل مساحت اراضی زیر كشت گندم آبی، گندم دیم، جو آبی، جو دیم، برنج، زمینهای آیش، مراتع طبیعی، جنگل، باغ و قلمستان، زمین بایر و قابل بایر شدن و زمین بایر و غیر قابل بایر شدن می‌باشد. ستونهای ۵۸ تا ۸۸ انواع محصولات عمده زراعی سالانه از قبیل گندم، جو، باقلا، برنج، پیاز، توتون، جو، چغندر، كتیرا، كنف، نخود، هندوانه، نیشكر و غیره را معرفی می كند. ستونهای ۸۹ تا ۹۲ مربوط به سایر زراعتهای عمده سالانه است كه با كد مشخص شده اند و كد هر محصول در قسمت توضیحات در اول فرهنگ آمده است. بدین ترتیب كه برای ارزن كد ۰۱ برای بادمجان ۰۵ و برای طالبی ۳۹ و برای بقیه محصولات كدهای مشخص دیگری در نظر گرفته شده است. بنابراین در ۴ ستون مزبور بجای نام محصول كد مربوطه درج می شود. ستونهای ۹۳ تا ۱۲۳ حاوی اطلاعاتی درباره انواع محصولات عمده دائمی (باغی) در روستا می باشد از قبیل آلبالو، انگور، بادام، زیتون، نارنگی، پرتغال، موز، هلو، پسته، چای و غیره. ستونهای ۱۲۴ تا ۱۲۷ حاوی كد سایر محصولات عمده دائمی است و در هر آبادی كه بیش از یك نوع از محصولات دسته اخیر وجود داشته باشد به ذكر مهمترین آنها تا چهار محصول اكتفا شده است. در ستون ۱۲۳ اولین، ستون ۱۲۵ دومین، ستون ۱۲۶ سومین و ستون ۱۲۷ چهارمین ذكر شده است كه مبین كد ۴ نوع از مهمترین محصولات دسته اخیر در روستای مورد نظر می باشد. مثلاً اگر در ستون ۱۲۶ كه بالای آن سومین درج شده است رقم ۰۱ وجود داشته باشد نشانه این است كه در بین سایر محصولات عمده موجود در آبادی، ازگیل، سومین محصول عمده می باشد. ستونهای ۱۲۸ تا ۱۹۳ حاوی اطلاعاتی درباره تاسیسات و تسهیلات و فعالیتهای موجود در روستا می باشد و اطلاعاتی در زمینه وجود دامداری و مرغداری، پنبه و پشم پاك كنی استخراج معادن، قالی بافی، حصیر بافی، چراغ سازی، قصابی، انبار، قهوه خانه، آرایشگاه، حمام، غسالخانه و سایر فعالیتها در روستای مربوطه در اختیار می‌گذارد.
این فرهنگ در ۲۷ جلد است و اولین شماره آن در سال ۱۳۴۷ و آخرین جلد آن در سال ۱۳۴۹ انتشار یافته است.

منبع : فصلنامه علوم اطلاع رسانی