گنج پرارزش این بازیگر

برای مدیر برنامه مت دمون، بازیگر سرشناس هالیوود هیچ خبری خوشحال كننده تر از این نبود كه نشریه پرنفوذ اقتصادی فوربز این هنرپیشه را به عنوان گیشه سازترین بازیگر هالیوود و به عبارتی دیگر كسی كه به ازای هر یك دلار دستمزد دریافتی بیشترین فروش سینمایی را نصیب گیشه ها می كند معرفی كند. البته عنوان گیشه سازترین بازیگر هالیوود به هیچ وجه ارتباطی با افتخار شهرت یا محبوبیت مردمی ندارد چرا كه همین نشریه چندی پیش این عنوان لوكس را متعلق به برادپیت و به خاطر موفقیت حرفه ای اش در عرصه سینما و ازدواجش با آنجلینا جولی، دیگر هنرپیشه معروف هالیوود دانست. همچنین معرفی شدن «مت دمون» به عنوان گیشه سازترین بازیگر هالیوود به هیچ عنوان بدان معنا نیست كه او همچون بسیاری دیگر از بازیگران معروف نظیر تام كروز، ویل اسمیت و لئوناردو دی كاپریو پردستمزدترین بازیگر هالیوود است. از نقطه نظر اقتصادی «مت دمون» این روزها بهترین سرمایه گذاری هالیوود و گنجی است كه استودیوهای بزرگ فیلمسازی باید قدر او را بدانند. یك فیلم با بازی این هنرپیشه به نوشته «فوربز» می تواند به ازای هر یك دلار دستمزد پرداختی به او چیزی در حدود ۲۹ دلار در گیشه ها بفروشد و این رقم فروش تقریباً دو برابر قدرت پولسازی بازیگرانی مثل تام كروز یا تام هنكس است. برادپیت كه در فهرست گیشه سازترین هنرپیشگان هالیوود بر رده دوم قرار دارد ۲۴ برابر بیشتر از دستمزد پرداختی اش «پول» نصیب گیشه ها می كند و برای استودیوهای فیلمسازی چه سعادتی بالاتر از داشتن او در یكی از فیلم های جدیدشان! در میان زنان بازیگر نیز عنوان گیشه سازترین بازیگران هالیوود نصیب جنیفر آنیستون و به دنبال او آنجلینا جولی، رنه زلوگر، ریز ویترسپون، بن استیلر و ساندرا بولاك شده است. هیچ كدام از این زنان بازیگر نیز پردستمزدترین بازیگران هالیوود نیستند و جالب آن كه از نام جولیا رابرتز یا جیم كری و یا حتی راسل كرو ـ كه به نوشته این نشریه پس از بازی در دو فیلم گلادیاتور و یك ذهن زیبا بیشترین دستمزد را دریافت و كمترین قدرت پولسازی برای گیشه ها را دارد ـ خبری نیست!
وجه مشترك همه بازیگران فهرست «پولسازترین بازیگران هالیوود» این است كه خیلی هم پردستمزد و از استودیوها پرتوقع نیستند اما می دانند چطور مخاطبان و تماشاگران انبوهی را به پای سالن ها بكشانند.
در مورد جنیفر آنیستون او علی رغم شهرتش به خاطر بازی در سریال تلویزیونی «دوستان» كه بسیار محبوب و پرتماشاگر بود حتی یك ستاره واقعی در دنیای سینما نیز نیست و یا وینس واگن كه بر رده سوم این فهرست فوربز است اگرچه یك بازیگر بزرگ نیست اما كمدی های عامه پسند او كه همواره خیل انبوهی را به سینماها می كشاند او را به یكی از گیشه سازترین بازیگران روز تبدیل كرده است.
بسیاری ها موفقیت «دمون» در سال های اخیر را به شانس او نسبت می دهند و نه استعداد واقعی بازیگری اش. او یكی از بازیگران اكیپ ستارگان فیلم «دسته یازده نفری اوشن» بود و اگرچه بازیگر اصلی نبود اما همه جا عكس و نامش در كنار جورج كلونی و برادپیت دیده می شود. قلمرو مطلق دمون در فیلم های «بورن» بود كه قسمت سوم آنها با نام «اتمام حجت بورن» درباره یك مأمور سابق سازمان سیا كه به جست وجوی گذشته خود برمی آید با ۷۰ میلیون دلار فروش افتتاحیه ركورد پرفروش ترین فیلم ماه اوت را شكست و علاوه بر آن با واكنش مثبت منتقدان نیز مواجه شد. دمون در سال های اخیر نیز به بازی در چند فیلم كم بودجه روی آورد و حتی حاضر شد دستمزد خود را به میزان چشمگیری تقلیل دهد كه البته این فداكاری او با فروش هنگفت این فیلم ها و واكنش مثبت منتقدان نسبت به آن ها بی پاسخ نماند. معروف ترین این فیلم ها جدیدترین فیلم گنگستری مارتین اسكورسیزی به نام «مرحوم» بود كه در زادگاه دمون یعنی ایالت بوستون فیلمبرداری شد كه از قضا موفق ترین فیلم این كارگردان به لحاظ تجاری شد و مهم تر از همه این كه نخستین اسكارش را برای او (اسكورسیزی) به ارمغان آورد. با این حال دمون در فیلم «سیریانا» درباره امپریالیسم آمریكا، فساد اقتصادی، جغرافیایی و سیاسی و همچنین در فیلمی از رابرت دنیرو درباره سا ل های اولیه سازمان سیا به نام «چوپان خوب» بازی كرده است كه در موفقیت های آتی او بی تأثیر نبوده اند. دمون خود نفر اولی است كه اعتراف می كند موفقیت های اخیرش همانقدر كه مدیون استعداد او بوده اند مدیون خوش شانسی های اخیر او نیز بوده اند. در مروری به گذشته وقتی كه او در فیلم پرهزینه اما محتوم به شكست رابرت ردفورد به نام «افسانه باگروانس» بازی كرد و به دنبال آن در فیلم بسیار ضعیف «همه اسبان زیبا» از بیلی باب تورنتتون كه اقتباسی از یكی از رمان های كورماك مك كارتی بود ظاهر شد دیگر امیدی به رونق مجدد فعالیت حرفه ای اش نبود. همان طور كه دمون خود بارها گفته است او پس از بازی در این دو فیلم تا شش ماه هیچ پیشنهاد بازی دیگری دریافت نكرد و همین او را در رفتن به لندن و بازی در تئاتر «این جوانی ماست» از كنت لومزگان در وست اند مصمم تر كرد.
اما بی شك بازی در نخستین قسمت فیلم «بورن» با نام «هویت بورن » در سال ۲۰۰۲ بود كه از او یك ستاره بسیار محبوب ساخت و مجدداً نام او را بر سر زبانها انداخت. دمون اگرچه این روزها همچون دیگر همبازی خود در فیلم «مرحوم» لئوناردو دی كاپریو بازیگر مشهوری است اما در فرمول شهرت او با دی كاپریو اختلافی جزئی وجود دارد. هردو به طور غیرمنتظره ای به دنیای پرزرق و برق هالیوود پا گذاشتند. در مورد مت دمون این اتفاق با نوشتن بخشی از فیلمنامه و بازی در فیلم برنده اسكار «شكار خوب »اتفاق افتاد و در مورد دی كاپریو بازی در فیلم تایتانیك بود كه مسیر زندگی او را برای همیشه تغییر داد و او را به بت سینمایی میلیونها تماشاگر تبدیل كرد. هر دو پس از عبور از این مقطع عضویت در باشگاه ستارگان هالیوود در نقش هایی ظاهر شدند كه مهارت های بازیگری شان را تقویت كرد و حال هر دو جزو بازیگران پرطرفداری هستند كه می توانند گیشه ساز هم باشند. تنها فرق آنها در دستمزد دریافتی شان است. دی كاپریو این روزها با دریافت ۲۰ میلیون دلار در یك فیلم بازی می كند حال آن كه دستمزد دمون به ۱۰ میلیون دلار نزدیك تر است و این یقیناً تنها دلیل راه یافتن نام دمون به فهرست گیشه سازترین بازیگران هالیوود و عقب ماندن دی كاپریو از قافله ۱۰ بازیگر دراین فهرست است.
در نگاهی به نقاط اوج مت دمون در كارنامه بازیگری اش به خوبی می توان دریافت كه او وسواس خاصی در انتخاب تمامی پروژه های كاری اش در طول همه این سالها داشته به طوری كه اگرچه فیلم هایش همواره در گیشه ها موفق نبوده اند اما نقش های او برعكس همواره از جذابیت خاصی برای تماشاگر برخوردار بوده اند. از نخستین بازی سینمایی اش در فیلم «courage under fire» در نقش یك سرباز معتاد تا درخشش در فیلم «برادران گریم »او نقش هایی را برگزیده است كه متفاوت و تا حدی دشوار بوده اند. درمورد فیلم های اكشن و یا تجاری «دمون» همین نكته همان قدر صدق می كند كه در مورد فیلم های هنری اش. «دار و دسته یازده نفری اوشن» اگرچه یك فیلم جدی و روشنفكرانه نبود اما مسلماً كار با كارگردانی مثل استیون سودربرگ مهارت های بازیگری خاصی را می طلبید كه «دمون»واجد آنها بود. درمورد فیلم های بورن اگرچه اكشن، هیجان و یك فضای پردلهره حرف اصلی را می زنند اما در نهایت این فیلم ها آنچنان با مهارت ساخته شده اند كه الگویی در ژانر اكشن هستند . وقتی دمون برای بازی در فیلم اول «بورن» قراردادی را امضا كرد از آن كه ژانر متفاوتی راتجربه كند لذت می برد اما همچون تهیه كنندگان این فیلم واقعاً نمی دانست فضای این فیلم كه در دنیای پس از جنگ سرد می گذرد تا چه حد با استقبال مواجه خواهد شد. چیزی نمانده بود كه او با امتناع از بازی در قسمت دوم فیلم «بورن» شانس دوم زندگی اش را از دست بدهد اما خیلی زود با متقاعد شدن به این كه فیلم دوم حرفی برای گفتن داشت و صرفاً یك دنباله سازی محض نبود در هویت «بورن» نیز بازی كرد.
ثابت قدمی «دمون» نتیجه بخش شد و هر فیلم جدید «بورن»از قسمت قبلی اش جذاب تر و به فروش بیشتری دست یافت. دمون در حال حاضر دو راه پیش رو دارد: او و مدیر برنامه اش می توانند به چانی زنی بیشتر برسر دستمزد او و بالابردن آن بپردازند تا آن كه سرانجام شهرت و اعتبار دیرینه تام كروز ، تام هنكس ، جك نیكولسون و بسیاری از ستارگان دیگر نصیب او نیز بشود و یا آن كه دستمزد خود را تنها در سطح معقولی بالا ببرد و برعكس توجه خود را معطوف انتخاب نقش و بازی در فیلم های صرفاً درجه یك با كارگردانان بزرگ كند.
دمون در مصاحبه های مختلف همواره به این نكته اشاره كرده است كه بازی در مجموعه فیلم های بورن به منزله یك سكوی پرتاب بلند برای گرفتن نقش هایی بوده كه همواره در آرزوی آنها بوده و این ربطی به دستمزد پرداختی به او ندارد. او به تازگی قرارداد بازی در فیلم «زندگی در شهر زمرد» را به امضا رسانده كه اقتباسی از یك كتاب غیرداستانی درباره اشغالگری های آمریكا در عراق است. این فیلم توسط پل گرین گراس كارگردانی خواهد شد و سومین تجربه همكاری مت دمون با این فیلمساز خواهد بود. دمون گفته است: « برخی ها باچنگ و دندان سعی در حفظ موقعیت خودشان در هالیوود دارند. آنها ریسك نمی كنند و هیچ وقت انتخاب های پردردسری ندارند. من هیچ وقت نخواسته ام و نمی خواهم این مسیر امن را طی كنم.»

مترجم: شیلا ساسانی نیا

منبع : روزنامه ایران