دوشنبه, ۱۷ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 6 May, 2024
مجله ویستا
سلامت و حقوق انسانی
امروزه توجه زیادی به سلامت به عنوان یکی از پایههای اساسی حقوق انسانی معطوف شده است و این در حالی است که میلیاردها نفر از مردم جهان دسترسی مناسبی به خدمات سلامت ندارند.
همه انسانها دارای حقوقی هستند چون انساناند و حقوق همه انسانها باید یکسان و عادلانه شود. دولتها موظف به تامین، حفظ و ارتقای حقوق همه انسانها هستند و تامین سلامت افراد جامعه یکی از پایههای اصلی حقوق انسانی است. حق برخورداری از سلامت به این معنی است که همه افراد باید حق بهرهمندی از خدمات مربوط به سلامت را برای دستیابی به زندگی با کیفیت داشته باشند و دولتها موظف به تامین این حق هستند. این حق پایهای انسانی که باید به وسیله دولتها بدون تبعیض جنسی، نژادی، سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی تامین شود. خوشبختانه در اصل ۲۹ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران آمده است: «برخورداری از خدمات بهداشتی و درمانی و مراقبتهای پزشکی به صورت بیمه و غیره، حقی است همگانی که دولت موظف است برای یک یک افراد کشور تامین کند. » در حال حاضر بسیاری از متخصصان مدیریت در نظامهای سلامت معتقدند که برخورداری از سلامت منحصر به بهرهمندی مناسب از خدمات بهداشتی و درمانی نیست بلکه با توجه به نقش عوامل اجتماعی در تامین سلامت، تغذیه مناسب، داشتن سرپناه، عدالت، داشتن درآمد مناسب، دسترسی به خدمات آموزشی و غیره نیز در تامین سلامت نقش اساسی دارند. در اینجا موارد عمدهای که نشان از ارتباط میان سلامت و حقوق انسانی دارند را به طور مختصر اشاره میکنیم:
▪ بیعدالتی:
همه سیاستهایی که در نظام سلامت مانع از بهرهمندی عادلانه فردی و اجتماعی افراد جامعه از خدمات پایه سلامت شود، اعم از تبعیض بر اساس درآمد، نژاد، جنس، جغرافیا و فرهنگ میتواند به حقوق انسانی در زمینه تامین سلامت آسیب برساند. در اینجا به ویژه باید حمایتهای خاص را از گروههای آسیبپذیرتر نظیر مادران باردار، سالمندان، کودکان و معلولان را گسترش داد.
▪ عدم رعایت شان و کرامت انسانی افراد:
احترام به شان و کرامت انسانها به ویژه بیماران، عنصر اساسی در تامین سلامت آنهاست. بیتوجهی به این شئونات همانند حق انتخاب، احترام، رازداری و آموزش به خصوص درباره بیماران روانی، معلولان و مبتلایان به ایدز به مراجعه نکردن و دسترسی نداشتن آنان به حقوق خود در زمینه سلامت منجر میشود.
▪ فقر:
در حال حاضر میلیاردها نفر از جمعیت جهان گرفتار فقر مطلق و فقر نسبی هستند. دسترسی نداشتن این گروه به غذای کافی، مسکن، خدمات اجتماعی و فرصتکار، سلامت آنان را به خطر انداخته است. این موضوع بهویژه درباره زنان که بیش از ۵۰ درصد جمعیت جهان را تشکیل میدهند و کمتر از ۱۰ درصد درآمد جهان متعلق به آنهاست و از طرفی، گرفتار مخاطرات فیزیولوژیک و پاتولوژیک بیشتری نسبت به مردان هستند اهمیت بیشتری پیدا میکند.
▪ گسترش سلاحهای مخرب:
گسترش سلاحهای اتمی، شیمیایی و بیولوژیک به وسیله قدرتهای بزرگ، سلامت میلیونها انسان را در معرض تهدید قرار داده است و متاسفانه نمونههای استفاده از این سلاحها در هیروشیما، جنگهای جهانی و جنگ تحمیلی عراق علیه ایران به گستردگی وجود دارد.
▪ جنگها و نزاعهای داخلی و بینالمللی:
اینگونه درگیریهای عموما به تجاوز به حقوق انسانی منجر میشود و علاوه بر آسیبهای جسمی و روحی گسترده به شهروندان، میلیونها انسان مجبور به ترک خانه و کاشانه خود شده و راه مهاجرت را پیش گرفتهاند. این مهاجران در بسیاری از موارد از حداقلهای لازم در زمینه برخورداری از خدمات بهداشتی و درمانی بهرهمند نیستند که این امر موجب گسترش مرگ و میر و بیماریها شده است و متاسفانه کمکهای سازمانهای بینالمللی نیز در این زمینه قابل توجه نیست.
▪ فقدان نظام گزارشدهی آسیبها:
متاسفانه در بسیاری از کشورها آسیبهای جسمی و روحی به کودکان و زنان در سطح فردی و اجتماعی وجود دارد و نظام گزارشدهی مستقلی از طرف پزشکان به منظور پیشگیری از این آسیبها وجود ندارد.
▪ انجام پژوهشها بدون توجه به اصول اخلاقی:
پژوهشهای زیادی در زمینه زیستپزشکی و رفتاری در حال انجام است که به حقوق و اخلاق انسانی بیتوجه است. در این زمینه رضایت بیمار و ارایه اطلاعات کامل پژوهشها به بیمار مورد توجه قرار نمیگیرد و حتی گاهی در برخی از تحقیقات گروههای آسیبپذیر اجتماعی مورد سوءاستفاده قرار میگیرند.
▪ فقدان آموزش:
هنوز صدها میلیون از بزرگسالان جهان بیسوادند که بیشتر آنان را زنان تشکیل میدهند، صدها میلیون از دانشآموزان نیازمند، دسترسی به آموزش ندارند. این در حالی است که آموزش و سواد در تامین سلامت نقش حیاتی دارد.
▪ عوامل خطرساز محیطی:
بسیاری از عوامل خطرساز در محیط، سلامت انسانها را مورد تهدید جدی قرار میدهند. این موضوع به ویژه در مناطق پر جمعیت و فقیر نوعی بیعدالتی محیطی را گسترش میدهد و در همینجا باید شرایط غیرانسانی محیطهای کار اعم از مواجهه با عوامل خطرساز، ساعات کار طولانی و بدون دستمزد کافی مورد توجه قرار گیرد.
● چگونه میتوان حقوق انسانها را در زمینه سلامت تامین کرد؟
- تدوین برنامهها و اجرای استراتژیهایی که سبب بهرهمندی عادلانه و بدون تبعیض آحاد مردم به بسته خدمات پایه سلامت شود.
- تدوین منشور حقوق بیمار و پاسخگویی به انتظارات غیرپزشکی بیماران همانند رازداری، حق مشارکت در تصمیمگیری روند درمانی، دسترسی به اطلاعات، داشتن حق بهرهمندی از پیشرفتهای علمی و داشتن حق آموزش
- داشتن حق کار و شغل متناسب با بیماری
- اولویت و گسترش بهداشت عمومی به طور یکسان
- اجرای سیاستهای مالی عادلانه که به دسترسی آحاد جامعه فارغ از جنس، سن، نژاد، درآمد و فرهنگ به خدمات پایه سلامت منجر شود.
- ارایه خدمات پایه سلامت مبتنی بر فرهنگ بومی و با رعایت کلیه استانداردهای علمی اعم از کارکنان آموزش دیده، تسهیلات فیزیکی استاندارد و پروتکلهای درمانی علمی
- به رسمیت شناخته شدن حق سلامت به عنوان بخشی از حقوق انسانی از سوی تمام کشورها و سازمانهای بینالمللی
- تدوین شاخصهای کمی و کیفی بر اساس تجربیات جهانی و ویژگیهای ملی در هر کشور در رابطه با حقوق سلامت
- تدوین مکانیسمهای روشن و ابزارهای پایش و ارزشیابی مربوط به رعایت حقوق سلامت به عنوان بخشی از حقوق انسانی
- در نهایت، اینکه حقوق گروههای آسیبپذیر مانند زنان باردار، مهاجران، معلولان، کودکان، سالمندان، فقرا، معتادان، زندانیان، مبتلایان به ایدز و معلولان در زمینه تامین سلامت باید همانند دیگران رعایت شود.
منبع : روزنامه سلامت
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
ایران غزه آمریکا شورای نگهبان مجلس شورای اسلامی انتخابات دولت حسین امیرعبداللهیان حجاب جنگ دولت سیزدهم حسن روحانی
فضای مجازی هواشناسی قتل شهرداری تهران تهران شورای شهر تهران سیلاب سامانه بارشی سلامت سازمان هواشناسی آموزش و پرورش باران
خودرو بانک مرکزی بنزین قیمت دلار بازار خودرو قیمت طلا قیمت خودرو دلار یارانه مسکن ایران خودرو حقوق بازنشستگان
مهاجرت تلویزیون نمایشگاه کتاب سینمای ایران صدا و سیما دفاع مقدس مسعود اسکویی موسیقی سریال مهران غفوریان
معماری
اسرائیل رژیم صهیونیستی حماس فلسطین جنگ غزه روسیه اوکراین امیرعبداللهیان طوفان الاقصی ایالات متحده آمریکا نوار غزه جنگ اوکراین
فوتبال پرسپولیس لیگ برتر انگلیس لیگ برتر جواد نکونام رئال مادرید سپاهان بارسلونا بازی باشگاه استقلال باشگاه پرسپولیس مهدی طارمی
باتری اپل گوگل اینستاگرام آیفون مایکروسافت ناسا عکاسی سامسونگ
ویتامین چای کاهش وزن توت فرنگی سیگار فشار خون کبد چرب