جای خالی فناوری‌های نوین در ساختمان سازی

امروز کمتر محله ای از شهرهای بزرگ کشور را می توان یافت که در آن خبری از ساخت و ساز مسکن و ساختمان نباشد.
این ساخت و سازها که انبوه سازی های دولتی را نیز باید به آن افزود نشانگر وجود تقاضای روز افزون برای مسکن در کشور است که دلایل مختلفی را برای آن بر شمرده اند، از افزایش آمار جمعیت در حال ازدواج کشور تا تقاضای سوداگری برای مسکن.
هم اکنون سالانه بیش از ۸۰۰ هزار ازدواج در کشور صورت می گیرد که این افزایش تقاضا برای مسکن باید با روش های مختلف پاسخ داده شود که به همین منظور یکی از راهکارهایی که دولت برای افزایش سرعت ساخت و ساز، کاهش هزینه ها و افزایش دوام و کیفیت ساخت و سازها به کار گرفته استفاده از فناوری های نوین است.
به عقیده صاحب نظران استفاده از فناوری های نوین در مقایسه با روشهای سنتی علاوه بر کاهش مصرف انرژی تا میزان ۵۰ درصد در مصرف مصالح ساختمانی صرفه جویی به همراه دارد.
هم اکنون وزن ساختمان های متعارف در کشور حدود ۸۰۰ تا ۹۰۰ کیلوگرم در مترمربع است در صورتیکه با بهره گیری از تکنولوژی پیشرفته می توان وزن ساختمان ها را به میزان ۱۲ کیلوگرم برهر مترمربع کاهش داد؛ همچنین استفاده از این روش ها سرعت ساخت را به شدت افزایش می دهد و به یک چهارم زمان ساخت در روش سنتی کاهش می دهد ضمن آنکه هزینه های ساخت و ساز نیز ۲۵ تا ۳۰ درصد در بخش انبوه سازی کمتر می شود که این امر موجب کاهش زمان خواب سرمایه سازنده و در نهایت پایین آمدن قیمت تمام شده مسکن می شود.
وزیر مسکن و شهرسازی در این راستا اولین قدم برای دستیابی به وضعیت مطلوب در بخش مسکن را استفاده از فناوری های جدید می داند.
وی با بیان اینکه مرکز تحقیقات مسکن و ساختمان تاکنون ۲۴ فناوری جدید در زمینه ساخت و ساز را تایید و معرفی کرده است گفت: ۴۰ شرکت برای عرضه فناوری های جدید درعرصه ساخت وساز، پروانه فعالیت دریافت کرده و تاکنون ۱۸ شرکت در این زمینه فعال شده اند.
سید محمود فاطمی عقدا رییس مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن نیز در این باره گفت: دستورالعمل ها و ضوابط اجرایی این فناوری ها در مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن در حال تدوین است.
وی با بیان اینکه برخی از این فناوری ها وارداتی و تجربه شده در کشورهای پیشرفته هستند گفت: قرار است این فناوری ها در قالب فناوری بومی و با لحاظ کردن مقررات و قوانین ساخت و ساز داخل و با توجه به شرایط خاص زمین شناسی کشور از جمله لرزه خیزی تا یکی دو ماه آینده تهیه و به جامعه مهندسی کشور عرضه شود.
اما اکبر نماینده شرکتی که در زمینه ساخت بتن سبک فعالیت دارد در این باره گفت این محصولات در برابر گرما، سرما و رطوبت عایق است با توجه به وزن کمتر و سرعت عمل آن نسبت به بتن معمولی تقاضا برای این محصول هر سال در حال افزایش است.
وی تصریح کرد: با این که استقبال از این مواد رو به گسترش است اما برای کاربردی شدن کامل آن در ساختمان ها زمان نیاز است.
وی افزود: ۱۵ سال پیش وقتی عایق های رطوبتی و ایزوگام به صنعت ساختمان کشور وارد شد سازندگان برای استفاده از آن مقاومت می کردند اما اکنون دیگر کمتر از قیر در ساختمان ها استفاده می شود.
اکبری با اشاره به مزایای این مواد مانند بهره وری بالاتر، هدر رفت کمتر و سرعت بالای آن برای انجام ساخت و ساز گفت استفاده از این مواد هزینه تمام شده ساختمان را تا ۲۰ درصد کاهش خواهد داد.
در این میان، عباس حسینی مشاور فنی یکی از شرکت های وارد کننده سیستم های بی ام اس یا مدیریت ساختمان درباره این سیستم ها می گوید: این سیستم علاوه بر صرفه جویی در مصرف انرژی و تامین امنیت ساختمان آلودگی و رفاه بیشتری را برای صاحبان منازل به همراه دارد.
وی با بیان اینکه این سیستم کمتر از ۴سال درایران سابقه دارد وقیمت از ۳تا ۲۰میلیون تومان متغیر است گفت این سیستم اکنون بیشتر درمناطق مرفه شهر تهران و یا شرکت های خصوصی استفاده می شود که می تواند توسعه بیشتری یابد.
نماینده کارخانه رنگ که در زمینه فروش مصالح جدید نمای ساختمان درایران فعالیت می کند مزایای این مصالح را در مقایسه با سنگ، ارزان، سبک و متنوع از نظر رنگ بیان می کند که سرعت اجرای آن نیز بسیار بالاست.
معاون اجرایی شرکت تولید کننده پوشش های در ساختمان ها که نماینده شرکت های آلمان، سوئیس، چین و آمریکا درایران است به استفاده ازاین پوشش ها به جای شیشه و مواد قدیمی اشاره کرد وگفت:استفاده از این مواد در ایران درحال افزایش است و از آنها درساخت ورزشگاه ها و حتی درساخت برج میلاد استفاده شده است.
از گفته صاحبان صنایع تولیدی مصالح جدید ساختمانی این گونه بر می آید که استفاده از این مواد درکشور درحال افزایش است اما کارشناسان بر این باورند که تسریع این امر نیاز به حمایت دولت دارد.
کارشناس طراحی یکی از شرکت های انبوه ساز نیز در مصاحبه با خبرنگار ما افزایش بکارگیری قطعات و مصالح جدید ساختمانی را مستلزم ایجاد فرهنگ آن در بین سازندگان دانست و افزود: این مواد باید در کشوربه تولید انبوه برسند تا استفاده از آنها در ساختمان ها مقرون به صرفه باشد.
یکی از سازندگان خانه های پیش ساخته نیز به خبرنگار ما گفت: این خانه ها با وجود هزینه ساخت کمتر در مقایسه با دیگر ساختمان ها حداکثر تا یک ماه به مرحله بهره برداری می رسند و هزینه ساخت آنها حداقل ۱۸۰هزار تومان درهر مترمربع است.
یکی ازتولیدکنندگان کف پوش نیز با مقایسه محصولات داخلی با انواع خارجی آن گفت با وجود قیمت کمتر و دوام بیشتر محصولات ما بیشتر طرح های دولتی از محصولات خارجی استفاده می کنند.
این درحالی است که وزیر مسکن و شهرسازی در بازدید از نمایشگاه صنعت ساختمان امسال گفت باید به تولید داخل توجه بیشتری شود چنانکه بسیاری از محصولات به نمایش در آمده در نمایشگاه صنعت ساختمان امسال سال گذشته از اقلام وارداتی بوده است.
بدون تردید با وجود روند روبه رشد بهره گیری از فناوری های نوین ومصالح جدید هر چه سریع تر علاوه بر تدوین دستورالعمل های اجرایی این فناوری ها با توجه به شرایط بومی، درخصوص استفاده از این فناوری ها از جمله خانه های پیش ساخته برای مهندسان کشور فرهنگ سازی و فضای مناسب برای استفاده بخش خصوصی از این امکانات فراهم شود.
● مسکن ارزان و شیک و مقاوم
امروز مسئله مسکن، شباهت زیادی به دوران طلایی پیکان دارد. یک سرپناه تا حد ممکن ارزانتر از سایر نقاط که ظاهر مردم پسندی داشته باشد، حال پی اش هم چندان محکم نبود آنقدرها مهم نیست، انشاء ا... که استحکام لازم را دارد و زلزله هم نخواهد آمد.
آیا ساختمانهایی که امروزه به نام مسکن درکشورمان ساخته می شود نیازهای حداقل ده سال آینده شهروندان را تامین می کند؟
علیرضا قهاری مدیرعامل مرکز تحقیقات شهرسازی و معماری ایران با بیان اینکه این وظیفه دست اندرکاران مسکن و مسئولان ذیربط است که سطح انتظار مردم را برای ارتقاء کیفی ساخت مسکن افزایش دهد، گفت: جامعه باید از تولیدکنندگان مسکن، مسکنی را که دارای امکانات رفاهی جسمی و روحی ضروری باشد، مطالبه کند.
وی با اشاره به اینکه ساختمانهای کنونی در شرایطی ساخته می شود که حداقل نیازهای اجتماعی، معنوی و روحی خانواده های ایرانی را تامین نمی کند، تصریح کرد:هم اکنون نه تنها نقاط جنوبی و پر تراکم تهران بلکه در مناطق شمالی آن برجهای بلندی ساخته می شود، بدون آنکه پارکینگ کافی و فضای سبزی در محوطه ساختمانها برای ساکنان این برجها در نظرگرفته شده باشد.
احمد فرخی از کارشناسان معماری و مسکن با تاکید بر اینکه برنامه مدون و جامعی درساخت مسکن وجود ندارد، خاطر نشان کرد: حتی در تاسیس شهرها و شهرک های جدید فضای کافی برای تردد خودروها در نظرگرفته نشده است، به طوریکه به راحتی می توان بوجود آمدن تراکم ترافیک شدید در این مناطق را برای چند سال آینده پیش بینی کرد.
اردشیر سیروس یکی از اعضای هیئت علمی انجمن مفاخر معماری ایران با بیان اینکه شهرداری ها در اجرای مقررات و ضوابط ساختمان سازی مانند ۵۰ سال گذشته عمل و فقط به رعایت ساخت در کف، حریم و سقف اکتفا می کنند، افزود: ضابطه ساخت ۶۰تا ۷۰ درصد از بناها فاجعه ای برای مناطق جنوبی شهر تهران به شمار می رود. زیرا افزون بر به هدر رفتن فضای خالی ۳۰ تا ۴۰ درصدی خانه های مسکونی، برجها و ساختمانها را درکوچه های باریک چنان در تنگاتنگ یکدیگر قرارداده است که نه تنها دسترسی به امکانات ضروری شهری، بلکه تحرک و نشاط را از ساکنان این ساختمانها گرفته است.
قهاری هم با اشاره به اینکه جهان امروزی روربه پیشرفت است و امکانات رفاهی ساختمانها درکشورهای توسعه یافته پاسخگوی بسیاری از نیازهای گوناگون آنهاست، گفت: باید با گسترش اطلاع و آگاهی جامعه از فناوری های نوین درساخت و ساز، سطح مطالبات مردم را در این زمینه افزایش دهیم تا افزون بر پیش بینی وجلوگیری از بروز مشکلات درچند سال آینده، از تخلفات درساخت وساز بخوبی جلوگیری شود.
قاسم پور از متخصصان سازه دراین باره اضافه کرد: چنانچه ساختمانها باکیفیت بالا و منطبق با فناوری های نوین ساخته نشود، پس از چند سال مجبور خواهیم بود ساختمانهای تازه ساخت را دوباره تخریب کنیم که خسارتهای جبران ناپذیری به اقتصاد کشور وارد خواهد کرد.
محمود گلابچی استاد دانشکده معماری تهران با اشاره به برنامه ده ساله دولت برای ساخت ۱۵میلیون واحد مسکونی درکشور تصریح کرد: ساخت این میزان واحد مسکونی تدوین برنامه ای جامع و دقیق با حضور مسئولان، دستگاهها و همچنین متخصصان معماری، سازه و شهرسازی است.
وی در این باره اضافه کرد: باید توجه داشت که مسائل شهرسازی از پیچیدگی خاصی برخوردار است و تدوین نقشه جامع شهری افزون بر مشارکت همه گروهها و نهادهای اجرایی، دانشگاهی و تحقیقاتی در زمینه مسکن وشهرسازی،همکاری صنایع و نخبگان علوم جامعه شناسی و روانشناسی را نیز می طلبد.
متاسفانه در دهه های اخیر احداث ساختمان هایی با هویت ناشناخته درکشور گسترش یافته است که از کوچکترین امکانات کیفی و رفاهی برخوردار نیستند و در مقایسه با بناهای تاریخی چند صد ساله در کشورمان، قضاوت آیندگان را در برخواهد داشت.

محمود یارقلی

منبع : روزنامه کیهان