عاشورا ؛ قیامی فرامذهبی

با شهادت امیرالمؤمنین علی(ع)، سایه شوم اموی چنان بر سر اسلام سنگینی می كرد كه هر چند بزرگان و اسلام شناسان، شاهد وارونگی اوضاع و احوال دینی و سیاسی بودند، ولی توان و قدرت هیچ گونه ایستادگی و انتقاد را در خود نمی دیدند.
سلطه حزب فاجران و سركوب شدید و قتل صالحان، نفسها را در سینه ها حبس و زمینه بندگی و بردگی آحاد مردم را فراهم ساخته بود. مسلمانان كه به بركت تعالیم رهایی بخش اسلام از زبان پیامبراعظم(ص)، طی دو نسل، از غل و زنجیرهای بردگی و بندگی آزاد شده بودند، با گذشت كمتر از نیم قرن، گرفتار سلطه دیرین اشخاص قریش، با محوریت بنی امیه شدند.
هر گونه رویارویی سیاسی - اجتماعی و رقابتهای گروههای اجتماعی و قبایل با نظام حاكم، سبب اضمحلال كانونهای مقاومت و بسط تثبیت روزافزون قبیله غالب می شد. به نظر می رسید هیچ گونه ظرفیت مؤثری برای ایجاد تزلزل در پایه های این سلطه وجود ندارد، زیرا با تحریفهای بنیادی در مبانی اعتقادی و ارزشی جامعه و تغییر نگرش آنان نسبت به مسأله قدرت، نه تنها امكان هرگونه خیزش دینی از بین رفته بود، بلكه دین دستخوش تحریف و بدعتهای اموی، به ابزاری برای مشروعیت و تحكیم قدرت آنان تبدیل شده بود.
در این شب دیجور، بارقه امید، در بیت رسول ا...(ص) و مهبط وحی درخشید. اهل بیت رسول ا...(ص)كه در دوره های پیشین با وجود غصب حق مسلمشان، به سبب پرهیز از ایجاد تفرقه و تضعیف بیشتر اسلام سكوت اختیار فرموده بودند، سكوت را شكستند زیرا دیگر از اسلام جز اسمی، و از قرآن جز رسمی، باقی نمانده بود. سنت رسول خدا(ص)، به عنوان الگوی رفتار فردی و اجتماعی، منسوخ و بدعتها جایگزین آن شده بود.
اگر چه اولین نویسندگان نامه به امام حسین(ع)، شیعیان او بودند، اما به مرور، عموم مسلمانان ساكن كوفه، با نام و نشانهای مشخص، نامه های فراوانی برای امام نگاشتند. امام حسین(ع) نیز در نامه های خود، تنها شیعیان را مورد خطاب قرار نمی دادند، بلكه همه مسلمانان را به قیام دعوت می كردند، زیرا اگر تا دیروز حق ولایت اهل بیت(ع) ضایع شده بود و آنان نیز با خویشتنداری و بردباری از احقاق آن چشم پوشیده بودند، امروز اساس اسلام به نابودی كشیده شده بود.
امام(ع) علاوه بر پاسخ مساعد به دعوت اهل كوفه، مكاتباتی نیز با بزرگان بصره دارد. هر چند عده ای از مردم بصره به سان بقیه شهرهای اسلامی، شیعه بودند، اما اكثریت جمعیت شهر را غیر شیعیان تشكیل می دادند. امام(ع) متن یكسانی برای همه بزرگان بصره فرستاد و در آن، مردم را به كتاب خدا و سنت رسول ا...(ص)، دعوت فرمود. آن حضرت، از به فراموشی سپرده شدن قرآن و سنت رسول خدا(ص) به عموم مسلمانان هشدار داده و خواهان اطاعت آنان برای حركت در مسیر رشد و سعادت شده بود.
اگر چه سرعت و شدت عمل عبیدا... باعث شد تا سپاهی كه از بصره برای یاری امام(ع) حركت كرده بود، نتواند كاری از پیش ببرد، اما روحیه مبارزه با بنی امیه برای احیای اسلام، به سرعت در جامعه جریان یافت. حجاز كه مدتها بود در ركود و خمودگی به سر می برد، شاهد سنگین ترین و عمومی ترین قیامها، در مكه و مدینه بر ضد بنی امیه شد. این قیامها، تا تلاشی سریع، و زودهنگام آل ابوسفیان ادامه یافت و بنی مروان نیز نتوانستند سلطه متزلزل خویش را در برابر قیامهای یكپارچه و فرامذهبی علویان و عموم مسلمانان حفظ كنند. آنان نیز در زمانی نه چندان دور، شكست سختی خورده و برای همیشه از صحنه تاریخ اسلام حذف شدند.
دعوت امام حسین(ع)، همواره فراروی مسلمانان بوده و هست و شعارهای عاشورایی، اكنون نیز بهترین شعارها برای وحدت و قیام جهان اسلام در برابر نظام سلطه و كفر جهانی است.
دكتر حجت ا... ایزدی

منبع : روزنامه قدس