قرص های صبح روز بعد: راهی به سوی بچه دار نشدن شما؟

به گفته دانشمندان احتمال موفقیت این روش در پیشگیری از بارداری‌بیش از ۹۰درصد است.
خانم‌ها و آقایان جوانی كه تازه ازدواج كرده‌اند و اصلا دلشان نمی‌خواهد حالا حالاها خلوت دو نفره شان با پیدا شدن سر و كله یك كوچولو شلوغ شود، معمولا از روش‌های مختلفی برای پیشگیری از این اتفاق استفاده می‌كنند.
البته تمامی این روش‌ها یك وجه مشترك دارند و آن هم اینكه دائمی نیستند. خب معلوم است كه نباید هم این‌طور باشد، چون همین زوج جوان در آینده دوست دارند بابا و مامان هم بشوند!
یكی از این روش‌های موقتی استفاده از قرص‌های ضدبارداری و یكی دیگر هم استفاده از كاندوم است. عیب قرص‌ها این است كه ممكن است یك بار فراموش شوند و عیب كاندوم هم این است كه ممكن است بعضی‌ها با آن راحت نباشند. به هر حال یك راهكار برای پیشگیری از بارداری هم وجود دارد كه بر خلاف روش‌های دیگر <بعد> از داشتن رابطه می‌توان از آن استفاده كرد. اگر زن و شوهری كه از روش طبیعی استفاده می‌كنند، به هر علتی در یك مورد دچار نگرانی باردار شدن شوند، آن وقت است كه قرص‌های صبح روز بعد به كار می‌آیند.البته نكته اینجاست كه این روش، تنها برای چند بار قابل استفاده است و به طور مرتب نباید و اصولا‌ نمی‌شود از آن استفاده كرد. این مطلب را بخوانید تا بفهمید چرا.
● چو فردا شود
قرص‌های صبح روز بعد دارای هورمون‌های جنسی هستند كه در قرص‌های ضد بارداری معمولی نیز موجودند. در برخی كشورها این دارو به شكل دو قرص روی یك ورقه عرضه می‌شود كه باید همزمان خورده شوند.
اما در كشور ما كه این قرص‌ها به این شكل عرضه نمی‌شود، از همان قرص‌های ضد بارداری معمولی هم می‌شود استفاده كرد. سابقا گفته می‌شد كه این دو قرص را باید به فاصله زمانی ۱۲ ساعت از همدیگر مصرف كرد.
قرص صبح روز بعد دقیقا فقط برای روز بعد نیست و در حقیقت می‌توان آن را تا ۷۲ ساعت پس از برقراری رابطه جنسی نیز برای پیشگیری از بارداری مصرف كرد. با این وجود این قرص هرچه زودتر مصرف شود، نتیجه بهتری دارد و بهتر است كه آن را در عرض ۲۴ ساعت پس از داشتن یك رابطه حفاظت نشده مصرف كرد.
● این دیگر چه قرصی است؟
این دارو مانع از باردار شدن خانم‌ها یا دست كم اكثر خانم‌ها می‌شود. این قرص ۱۰۰ درصد موثر نیست ولی احتمال شكست آن هم بسیار پایین است، یعنی حدودا ۹۰ درصد موثر است و اگر آن را هرچه زودتر پس از یك رابطه محافظت نشده مصرف كنید، احتمال موفقیت قرص حتی از این هم بیشتر می‌شود. عقیده بر این است كه قرص صبح روز بعد وظیفه خود را از طریق ممانعت از آزادسازی تخمك توسط تخمدان‌ها انجام می‌دهد. هورمون‌ها همچنین سبب تغییراتی در آستر رحم می‌شوند كه مانع از چسبیدن تخمك بارور شده به آن شده و در نتیجه شانس ایجاد جنین را از بین می‌برند.
● خانم‌ها، مواظب باشید!
شاید تعداد بسیار اندكی پژوهش بلندمدت وجود داشته باشد كه روشن‌كننده این حقیقت است كه آیا این داروها دارای یك خطر دائمی برای زنان هستند یا نه. عوارض جانبی این دارو كه به احتمال نه چندان كمی اتفاق می‌افتند شامل موارد زیر هستند:
▪ تهوع و استفراغ
▪ سردرد
▪ دل درد
▪ حساس شدن سینه ها
▪ لكه بینی
▪ سرگیجه
▪ ناباروری
▪ ‌حاملگی خارج رحمی (كه می‌تواند خطر مرگ داشته باشد)
▪ تشكیل لخته‌های خونی
▪ ناگفته نماند كه خانم‌ها بعد از مصرف این داروها، دچار خونریزی قاعدگی می‌شوند.
● كافی است دستت را دراز كنی!
چندی پیش پزشكان آمریكایی با پر كردن یك پرسشنامه آماری و نظرخواهی از مقامات دولتی خواستار آن شده بودند كه این دارو در داروخانه‌ها بدون نسخه به فروش برسد، اما به دلیل مخالفت سازمان غذا و داروی آمریكا قرص‌های صبح روز بعد، هنوز هم باید در آمریكا مانند ایران و بسیاری از كشورهای جهان با نسخه پزشك تهیه شود.
پس اگر می خواهید برای جلوگیری از بارداری از این قرص‌ها استفاده كنید، باید هرچه سریع‌تر به سراغ یك پزشك رفته و از او بخواهید كه برایتان دارو تجویز كند. این كار را باید هرچه سریع‌تر انجام دهید.
به منشی پزشك توضیح دهید كه كار فوری دارید و صبر نكنید تا مثلا ۵ روز بعد از پزشك برایتان وقت بگیرند! لازم نیست حتما به متخصص رجوع كنید؛ پزشكان عمومی هم به راحتی نسخه دارو را برایتان تجویز می‌كنند.
● توجه، توجه
توجه كنید كه بعد از مصرف این قرص عادت ماهانه بعدی شما ممكن است زودتر یا دیرتر از زمانی كه می‌بایست، اتفاق بیفتد. ولی اگر در عرض دو روز پس از زمانی كه انتظار داشتید پریودتان اتفاق نیفتاد، حتما به پزشك مراجعه كنید.نكته مهم درباره قرص صبح روز بعد این است كه این دارو نمی‌تواند از بارداری شما در روزهای آینده پیشگیری كند. در نتیجه در روزهای باقیمانده از چرخه جنسیتان برای پیشگیری باید از داشتن رابطه با همسرتان خودداری و یا از روش‌های ممانعت‌كننده مثل كاندوم استفاده كنید.
● حالا‌ چه كار كنیم؟
مسلما استفاده از قرص‌های صبح روز بعد نباید به عنوان راه مطمئن در دراز مدت مورد اعتماد یك زوج قرار گیرند. چون اولا عوارض استفاده از آنها به طور كامل مشخص نیست و ثانیا اگر دیر مصرف شوند ممكن است به بارداری ناخواسته منجر شوند. بهتر است كه زوجین با توجه به مقتضیات خود راه دیگری را انتخاب و درباره آن با پزشك مشورت كنند تا بتوانند آن را اگر نه برای همیشه اما در درازمدت با خیال راحت به كار گیرند.

‌‌ آذین محبی نژاد

منبع : پایگاه اطلاع رسانی پزشکی ایران سلامت