کشور ولتای علیا ، بورکینافاسو شد

۲۴ سال پیش در شب ۴ اوت سال ۱۹۸۳ میلادی در ساعت ۲۱ و ۳۰ دقیقه صدای شلیك سلاح های خودكار در شهر اوا گادوگو پایتخت كشور ولتای علیا طنین افكند.
خیابان ها از مردم خالی شدند.سروان توماس سانكارا به همراه تعدادی از افسران جوان علیه حكومت ژان باپتیست اوئه دراگو دست به كودتا زده بود.
رادیو دولتی ولتای علیا برنامه های عادی اش ناگهان قطع شدند و به جای آنها مارش نظامی پخش شد.
بیانیه ای به این مضمون از رادیو پخش شد : «شورای ملی انقلاب از این پس قدرت را در كشور دست گرفته و به رژیم پوشالی رییس جمهور ژان باپتیست اوئه دراگو خاتمه داده است». این صدا از میان هزار صدا قابل شناسایی بود.
صدای سروان توماس سانكارا ، ۳۴ ساله كه تا چند ماه پیش نخست وزیر كشور بود و به عنوان یكی از افسران بسیار كاریزماتیك ارتش ولتای علیا محسوب می شد.
در این كودتا ۵ نفر كشته و ۱۵ نفر مجروح شدند.این كودتا پنجمین كودتا در جریان ۲۳ سال استقلال ولتای علیا بود.
ژان باپتیست اوئه دراگو ، سروان پزشك كه خودش با یك كودتای نظامی در روز ۷ نوامبر سال ۱۹۸۲ میلادی به قدرت رسیده بود ، حكومتش ساقط شد.البته كودتای سانكارا قابل پیش بینی بود.
او در روز ۲ فوریه سال ۱۹۸۳ میلادی به سمت نخست وزیر منصوب می شود.
در مقابل ضعف فوق العاده اوئه دراگو كه به محافظه كاری مشهور بود ، سانكارا یك افسر پیشرو و بسیار محبوب به شمار می آمد.
سانكارا پس از نخست وزیر شدن در اولین سفرهای خارجی خود به كره شمالی و لیبی رفت.
او بی وقفه سخنرانی های آتشین علیه امپریالیسم و نئوكلونیالیسم انجام می داد.
سانكارا بدون آنكه رئیس جمهور را در جریان بگذارد سرهنگ معمر قذافی را به اواگادوگو دعوت كرد.
پس از گذشت چند هفته اختلاف ها میان رئیس جمهور و نخست وزیر آشكار شدند.
در روز ۱۷ مه سال ۱۹۸۳ میلادی ، رئیس جمهور اوئه دراگو نخست وزیرش را بركنار كرد و دستور دستگیری او را داد. اما ۲ هفته بعد درپی شورش چتربازان كماندو ، اوئه دراگو ناگزیر شد سانكارا را آزاد كند.
پس از كودتای ۴ اوت و به قدرت رسیدن توماس سانكارا در ولتای علیا كه یكی از فقیرترین كشورهای آفریقا محسوب می شد ، او به سرعت در كشورش یك سیستم جدید و حیرت آور را برقرار كرد.
آمیزه ای از ماركسیسم ، چه گواریسم ، پان آفریكانیسم و بشر دوستی مسیحی.
سانكارا مردم كشور را دعوت كرد فرآورده های داخلی را مصرف كنند.
او اندك اندك خود را به عنوان قهرمان تمام «محرومان زمین» تصور كرد.
توماس سانكارا یك سال پس از به قدرت رسیدن تصمیم گرفت نام كشورش ولتای علیا كه یادآور دوران استعمار بود را تغییر دهد.ولتای علیا ، به بوركینافاسو «كشور مردان كامل» تغییر نام داد.
به این ترتیب ، در شب ۴ اوت سال ۱۹۸۳ میلادی سروان توماس سانكارا به همراه تعدادی از افسران جوان علیه حكومت ژان باپتیست اوئه دراگو دست به كودتای نظامی زد و قدرت را در كشور ولتای علیا به دست گرفت.
او یك سال بعد ، نام ولتای علیا را به بوركینافاسو تغییر داد.
توماس سانكارا كه معتقد به یك انقلاب دموكراتیك و مردمی بود در سال ۱۹۸۷ میلادی در یك كودتای نظامی توسط بلز كومپائوره از قدرت ساقط شد و به قتل رسید اما حتی بعد از مرگ او نام بوركینافاسو «كشور مردان كامل» برای همیشه باقی ماند.

بهرام افتخاری

منبع : روزنامه جام‌جم