پنجشنبه, ۱۳ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 2 May, 2024
مجله ویستا
امر به معروف و نهی از منکر
هدف از خلقت رسیدن به كمال و سعادت و رسیدن به لقای خالق هستی است. اما این بدین معنا نیست كه خداوند سبحان رفع موانع و هموار ساختن راه بندگان به سوی او را وظیفه سالكان طریق حق برنشمارد. اینجاست كه در لغتنامه هدف خلقت «راه» با «امر» و «بیراهه» با «نهی» شناخته میشود; چرا كه این دو واژه مقدس هم بشریت را به بهشتبرین رهنمون میسازد و هم زمین را به بهشت تبدیل مینماید.
گرچه «معروف» حق است و ماندگار و «منكر» باطل است و گذرا، اما گاهی زرق و برق منكر، فلسفه وجودی خلقت را به بیراهه میكشاند كه معروف اندیشی و معروف زیستن در هیاهوی روزگار گم میشود; پس به جاست كه آن را با همتخویش به عنوان اصلی از اصول احیا نماییم. ما هماره در زندگی بزرگان دین و طریقت، پیكار با منكر و احیای معروف را مشاهده میكنیم و اینها الگوها و اسوههای زندگی ما هستند. آیتالله طالقانی رحمه الله در اینباره میگوید: از نظر قرآن مساله امر به معروف و نهی از منكر، مسؤولیت عمومی است; یعنی هر فردی نسبتبه فرد دیگر، هر طبقهای نسبتبه طبقه دیگر و حكومت این وظیفه را نسبتبه مردم و مردم نسبتبه حكومت این وظیفه را به عهده دارند كه مراقب هم باشند و از انحراف و اعمال بد چه فردی و چه اجتماعی از فحشا و فساد و فسق و فجور و هم انحرافات سیاسی جلوگیری كنند و راه خیر و سعادت و تقوا را به هم بشناسانند و مضار كارهای انحرافی و منكر را بفهمانند، البته یك حكومت اسلامی غیر از مسؤولیت تبیینی، مسؤولیت اجرایی هم خواهد داشت، و حقیقت جهاد اسلامی هم یك نوع مسلحانه امر به معروف و نهی از منكر است.
اجمالا میتوان شیوههای امر به معروف و نهی از منكر را اینگونه بیان كرد:
۱- شیوه بازسازی روانی (امید دادن)
۲- شیوه كنایی (از باب به در بگو دیوار بشنود): قرآن به حضرت عیسی علیه السلام میگوید: «آیا تو به مردم گفتی من و مادرم را خدا بدانند؟» در اینجا دوگانه پرستی نهی شده است اما در قالبی كه مخاطب در واقع دیگران هستند.
۳- شیوه ایجاد محبت; یعنی ابتدا لطف و محبت، سپس امر و نهی: در روایت آمده است كه مردی شامی به امام حسن مجتبی علیه السلام جسارت كرد، حضرت او را به منزل برد و چنان مورد تفقد قرار داد كه او از حرفهای خود شرمنده شد.
۴- مختصر گفتن: در حدیث میخوانیم: «اذا وعظت فاوجز» یعنی هر گاه كسی را موعظه میكنی خلاصه بگو.
۵- مخفیانه بودن: در حدیث میخوانیم: «هر كس برادر دینی خود را مخفیانه موعظه كند او را آراسته است ولی هر كس او را آشكارا موعظه كند، شرمندهاش كرده است.» (بحار، ج ۷۵، ص ۳۷۴)
۶- استمداد از وجدان: شخصی نزد پیامبر صلی الله علیه و آله آمد و گفت: من فردی زنا كارم حضرت فرمود: آیا حاضری كسی با ناموس تو این كار را بكند گفت: نه پیامبر فرمود: پس تو نیز این كار را نكن.
۷- در صورت امكان در قالب طنز باشد: روزی بهلول وارد مجلس هارون شد، چون هارون در مجلس حضور نداشتبهلول جای هارون نشست، خادمان او را از آنجا بلند كردند و كتك زدند. همین كه هارون وارد مجلس شد، به او گفت: من چند دقیقه جای تو نشستم، كتك خوردم، وای به حال تو كه عمری در جای اهل بیت پیامبر نشستهای. او با این طنز به هارون گفت: راه تو باطل و حكومت تو غصبی است.
جواد بابایی المشیری
گرچه «معروف» حق است و ماندگار و «منكر» باطل است و گذرا، اما گاهی زرق و برق منكر، فلسفه وجودی خلقت را به بیراهه میكشاند كه معروف اندیشی و معروف زیستن در هیاهوی روزگار گم میشود; پس به جاست كه آن را با همتخویش به عنوان اصلی از اصول احیا نماییم. ما هماره در زندگی بزرگان دین و طریقت، پیكار با منكر و احیای معروف را مشاهده میكنیم و اینها الگوها و اسوههای زندگی ما هستند. آیتالله طالقانی رحمه الله در اینباره میگوید: از نظر قرآن مساله امر به معروف و نهی از منكر، مسؤولیت عمومی است; یعنی هر فردی نسبتبه فرد دیگر، هر طبقهای نسبتبه طبقه دیگر و حكومت این وظیفه را نسبتبه مردم و مردم نسبتبه حكومت این وظیفه را به عهده دارند كه مراقب هم باشند و از انحراف و اعمال بد چه فردی و چه اجتماعی از فحشا و فساد و فسق و فجور و هم انحرافات سیاسی جلوگیری كنند و راه خیر و سعادت و تقوا را به هم بشناسانند و مضار كارهای انحرافی و منكر را بفهمانند، البته یك حكومت اسلامی غیر از مسؤولیت تبیینی، مسؤولیت اجرایی هم خواهد داشت، و حقیقت جهاد اسلامی هم یك نوع مسلحانه امر به معروف و نهی از منكر است.
اجمالا میتوان شیوههای امر به معروف و نهی از منكر را اینگونه بیان كرد:
۱- شیوه بازسازی روانی (امید دادن)
۲- شیوه كنایی (از باب به در بگو دیوار بشنود): قرآن به حضرت عیسی علیه السلام میگوید: «آیا تو به مردم گفتی من و مادرم را خدا بدانند؟» در اینجا دوگانه پرستی نهی شده است اما در قالبی كه مخاطب در واقع دیگران هستند.
۳- شیوه ایجاد محبت; یعنی ابتدا لطف و محبت، سپس امر و نهی: در روایت آمده است كه مردی شامی به امام حسن مجتبی علیه السلام جسارت كرد، حضرت او را به منزل برد و چنان مورد تفقد قرار داد كه او از حرفهای خود شرمنده شد.
۴- مختصر گفتن: در حدیث میخوانیم: «اذا وعظت فاوجز» یعنی هر گاه كسی را موعظه میكنی خلاصه بگو.
۵- مخفیانه بودن: در حدیث میخوانیم: «هر كس برادر دینی خود را مخفیانه موعظه كند او را آراسته است ولی هر كس او را آشكارا موعظه كند، شرمندهاش كرده است.» (بحار، ج ۷۵، ص ۳۷۴)
۶- استمداد از وجدان: شخصی نزد پیامبر صلی الله علیه و آله آمد و گفت: من فردی زنا كارم حضرت فرمود: آیا حاضری كسی با ناموس تو این كار را بكند گفت: نه پیامبر فرمود: پس تو نیز این كار را نكن.
۷- در صورت امكان در قالب طنز باشد: روزی بهلول وارد مجلس هارون شد، چون هارون در مجلس حضور نداشتبهلول جای هارون نشست، خادمان او را از آنجا بلند كردند و كتك زدند. همین كه هارون وارد مجلس شد، به او گفت: من چند دقیقه جای تو نشستم، كتك خوردم، وای به حال تو كه عمری در جای اهل بیت پیامبر نشستهای. او با این طنز به هارون گفت: راه تو باطل و حكومت تو غصبی است.
جواد بابایی المشیری
منبع : بنياد انديشه اسلامي
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
ایران اسرائیل مجلس شورای اسلامی روز معلم دولت نیکا شاکرمی رهبر انقلاب دولت سیزدهم مجلس بابک زنجانی خلیج فارس شهید مطهری
آتش سوزی تهران پلیس زلزله پلیس راهور قتل شهرداری تهران سیل آموزش و پرورش قوه قضاییه فضای مجازی سلامت
قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو خودرو بازار خودرو دلار بانک مرکزی ایران خودرو سایپا کارگران تورم حقوق بازنشستگان
سریال نمایشگاه کتاب فیلم سینمایی عفاف و حجاب تلویزیون جواد عزتی مسعود اسکویی سینما رضا عطاران سینمای ایران دفاع مقدس فیلم
مکزیک
رژیم صهیونیستی فلسطین آمریکا غزه جنگ غزه حماس چین نوار غزه انگلیس عربستان اوکراین یمن
پرسپولیس استقلال فوتبال سپاهان تراکتور علی خطیر لیگ برتر ایران لیگ قهرمانان اروپا رئال مادرید باشگاه استقلال بایرن مونیخ لیگ برتر
هوش مصنوعی تلفن همراه اپل اینستاگرام گوگل همراه اول واکسن فرودگاه تبلیغات ناسا پهپاد
سرطان فشار خون کبد چرب بیمه بیماری قلبی کاهش وزن دیابت مسمومیت