چهارشنبه, ۱۲ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 1 May, 2024
مجله ویستا


بزرگداشتی برای اندرسن شاعر


بزرگداشتی برای اندرسن شاعر
اندرسن شاعر اعتراف می‌کند که «اگر پرنده‌ای بودم، از اتاقم پرواز می‌کردم و جغرافی را بدون کتاب یاد می‌گرفتم». بزرگداشت دویستمین سال تولد «هانس کریستین اندرسن»، شاعر و نویسنده‌ی دانمارکی، روز ۱۵ فروردین با نقل قولی از اندرسن در سالنی‌که با گلهای مورد علاقه‌ی‌اندرسن آراسته شده بود، شروع شد. در این برنامه که شورای کتاب کودک با همکاری نهادهای مختلفی تدارک دیده است، «نوش آفرین انصاری»، «کارل یول نیلسن»، «محمد توکل»، «توران میرهادی» و چند تن دیگر از فعالان در زمینه‌ی ادبیات کودک و نوجوان، پیام‌های خود را خواندند.
به گزارش سایت خبری خانه‌ی هنرمندان ایران، نوش آفرین انصاری، رئیس هیات مدیره شورای کتاب کودک، درباره‌ی ضرورت برگزاری این برنامه گفت:‌«شورای کتاب کودک از سال ۱۳۴۸، روز دوم آوریل را که روز تولد اندرسن و روز جهانی کتاب کودک و نوجوان است، گرامی داشته و همواره در این روزها «خواندن»، «چه خواندن» و «چگونه خواندن» را بررسی کرده است». انصاری با اشاره به این که امسال شورای کتاب کودک بزرگ‌ترین جشن روز جهانی کتاب کودک و نوجوان را برگزار می‌کند، گفت:‌«شورا با یک طرح جهانی برای تجلیل از اندرسن همراه شد و با پیشنهاد و همکاری دو عضو شورا (پرناز نیری و مسعود ناصری) از مهرماه ۱۳۸۳ فعالیت خود را با گروهی نزدیک به صد نفر شروع کرد». انصاری به نقش ویژه‌ای که کمیسیون ملی یونسکو در برگزاری بهتر این برنامه داشت اشاره می‌کند:«به لطف یونسکو، در نشریه‌ی دفتر بین‌المللی کتاب، پیام شورا به ۷۰ کشور دنیا سفر کرده و ما از ۶ کشور آثاری دریافت کرده‌ایم». او با اشاره به استقبال ایرانیان از این برنامه و داشتن شرکت کنندگانی از ۹۶ محل مختلف در ایران گفت:‌«پراکندگی جغرافیایی شرکت کنندگان یک بار دیگر به ما نشان می‌دهد که کودکان ایران عاشق کتاب و خواندن هستند».
نوش آفرین انصاری مدیر شورای کتاب کودک در سخنان پایانی‌اش گفت:‌«بزرگ‌داشت اندرسن در مرحله‌ای است، میان راه، زیرا این اتفاق یک جنبه‌ی آموزشی- پژوهشی دارد. بحث بر سر این است که از بخش‌های مختلف این بزرگ‌داشت الگوبرداری شود. هیأت مدیره‌ی شورا امیدوار است پس از این تجربه که گفتگوی میان ایران و جهان است به تجربیات دیگری دست بزند. این تجربه نگاهی است ایرانی به اندرسن نگاهی است از ایران به جهان و معیاری است برای ارزیاب‍ی. این جشن هدیه‌ی ماست به دانمارک و دِین ما به بزرگان دانمارک از جمله «آرتور کریستین سن». در ادامه دکتر «محمد توکل»، دبیر کل یونسکو در ایران، درباره‌ی اهمیت کودک، نوجوان و جوان در برنامه‌های یونسکو سخنرانی کرد. توکل گفت:‌«اقدام یونسکو و کمیسیون ملی یونسکو در همکاری با شورای کتاب کودک در برگزاری این برنامه، اعلام همراهی آن نهاد با این حرکت است. در یونسکو همواره هدف معرفی مفاخر ادبی و فرهنگی و ثبت آنها است. مشاهیر و شخصیت‌هایی که به یک قوم یا یک گروه تعلق ندارند بلکه متعلق به جامعه‌ی بشری هستند، جامعه‌ای که تنوع فرهنگی آن را تشکیل می‌دهد».
توکل ادامه می‌دهد:«یونسکو با تأکید بر فرهنگی، صلح آموزش برای تفاهم و صلح بر ضد جنگ فکر می‌کند. اهمیت داستان با این ذهنیت برای جهان پر از دوستی و همکاری است به همین دلیل است که آموزش و کتاب که یکی از کانال‌های انتقال فرهنگ و دانش است، مهم می‌شود». توکل با اشاره به نکاتی در اساس‌نامه‌ی یونسکو که بعد از جنگ جهانی دوم نوشته شده، گفت:‌«چون جنگ‌ها و تصمیم به جنگ در ذهن انسان‌ها شکل می‌گیرد باید دفاع از صلح را نیز در ذهن انسان‌ها ساخت. بنابراین جز از طریق آموزش و کتاب نمی‌شود این فرهنگ را گسترش داد. مخصوصاً در دوران کودکی. پس کتاب برای کودکان و کتابِ کودکان اهمیت پیدامی‌کند». او با مقایسه‌ی یونیسف و یونسکو به این نکته اشاره می‌کند که :«هر چند یونیسف فعالیت‌های خود را به کودکان اختصاص داده است، یونسکو نیز در اساسی‌ترین زمینه، یعنی تعلیم و تربیت کودکان قدم برمی‌دارد. یونسکو توسعه‌ی جسمی، روانی، اجتماعی و فرهنگی کودکان را به عنوان یک فعالیت ملی و جهانی تلقی می‌کند».
او ادامـه می‌دهـد:‌«کودکان به علت بحـران مالی کمتر دوران کودک را طی می‌کننـد. از همین رو یونسکو تلاش می‌کند که عدم خشونت علیه کودکان را از طریق رادیو و تلویزیون رواج دهد و با اجرای برنامه‌های فرهنگی و آموزشی و هنری و تأکید بر آموزش میراث فرهنگی و زیست محیطی و انتشار کتب متعدد به زبان ساده بیشتر به کودکان بپردازد. ما امیدواریم این نوع فعالیت‌ها در ایران تداوم پیدا کند». نوبت به «کارل یول نیلسن»، سفیر دانمارک در ایران رسید که درباره‌ی بزرگ‌داشت اندرسن در ایران سخنانی گفت:« افتخار است برای من که در این مراسم دعوت شده‌ام. من از جانب کشور دانمارک،‌موزه‌ و فستیوال اندرسن از شورای کتاب کودک و خانه‌ی هنرمندان ایران تشکر می‌کنم. من تحت تاثیر جمعی‌که آمده‌اند قرار گرفته ام. این‌که در ایران بسیاری اندرسن را خوانده اند شعف آور است. ممکن است اندرسن بزرگترین نویسنده‌ی ما نباشد اما پر‌خواننده‌ترین نویسنده‌ی جهان است. او با نوشته‌هایش دین خود را به گفتگوی تمدنها ــ همان مساله‌ای که رئیس‌جمهور ایران مطرح کرده‌ ــ ادا کرده است.»
او ادامه می‌دهد:«افسانه‌های اندرسن را که در دوران کودکی می‌خوانیم ، در بزرگسالی به پیام‌هایش برای کشف جهان پی‌ می‌بریم زیرا آنچه در بطن افسانه است،‌ انسان و انسانیت و شرافت و ددمنشی و کوچکی است. مجموعه ی آثار اندرسن در سه جلد چاپ شده است که فقط یک جلد آن به افسانه‌ها اختصاص دارد. اندرسن در ایران به‌ خاطر افسانه‌هایش شناخته می‌شود». سفیر دانمارک سخنان خود را با مطلع قصه‌های اندرسن «یکی‌بود یکی نبود» به پایان برد.
«هانس عزیز «باغ بی‌برگی» ما محتاج «شکوفه‌ها سیب»ی است که در خیال پنجه‌های تو می‌روید و تو باز باید به خاطر آن که هیچ کودکی در کوره راه زندگی میان تاریکی گم نشود، افسانه‌ای تازه را رفیق راه‌اش کنی و به آن «شش کرم شبتاب»ت بگویی راه او را تا سپیده نورانی کنند. هانس عزیز، جهان ما کم‌کم دارد از خدا خالی می‌شود در هر کجای این جهان خاموشاگر خوابیده‌ای بازگرد و با آن لحن شفاف کودکانه‌ات بگو که «هنوز صدای آواز خاموش شکرگزاری کرم خاکی را می‌شنوی».
بانو‌ی‌ ادبیات کودکان ایران، « توران میرهادی» در این جلسه درباره ی‌اندرسن و احترام به کارهای‌او سخنرانی کرد. میرهادی‌گفت:«زمانی‌که طرح بزرگداشت اندرسن مطرح شد، با خودم قرار گذاشتم آشنایی همه‌جانبه‌ای نسبت به آثار او بدست آورم. از میان ۱۱۱ قصه ی‌ اوکه زنده یاد «اردشیر نیک‌پور» برگردانده و امیر‌کبیر در دو جلد منتشر کرده بود، فقط ۳۵ اثر را خواندم و مرور کردم. خواندن بعضی‌از داستانها مثل بلبل، جوجه اردک زشت که پس از داستانهای‌کمتر شناخته شده اش خواندم، این سئوال را پدید آورد که چرا کاری در باره‌ی اندرسن صورت نمی‌گیرد؟» میر‌هادی ادامه می‌دهد:« چندلایه‌ای بودن داستانها و پیوند آن با زندگی چیزی نیست که بتوان به سادگی از آن گذشت. اندرسن مشاهده‌گری قوی است که در پی هر پدیده‌ای معنای‌عمیقی‌از زندگی را در بر می‌گیرد. او همانقدر به طبیعت حساس است که به جامعه. حکمت زندگی را در لحظه لحظه‌ی گذران آن می‌بیند و بیان می‌کند. او در به‌هم ریختن زمانها و رویا و واقعیت استاد است. اندرسن در همه‌ی داستانهایش حرف از انسانیت می‌زند.» با ینکه زمان به میرهادی‌اجازه نداد تا مطالعه را به پایان ببرد، او به چند نکته‌ی مهم در کارهای اندرسن اشاره می‌کند:«باید خوانددگان کودک و نوجوان را با اصل داستانهای‌او آشنا کرد. این کار مترجمان، انیماتورها و داستانگو‌هاست که به ارائه‌ی اصل داستانها بپردازند و از تغییر بپرهیزند. درک سادگی و عمق اثر مهم‌تر از جلوه‌های‌ویژه است. شناخت ابعاد آثار او به پژوهش اساسی‌نیاز دارد تا نگاه او را به طبیعت و زندگی مشخص کند. کشف نگاه عارفانه‌ی اندرسن به جهان و موجودات نیز باید پژوهش خاص خود را داشته باشد و اکنون دیگر زمان آن رسیده تا یهترین ترجمه ها را از زبان دانمارکی به فارسی داشته باشیم.»
پس از میرهادی، «جبار شافعی زاده نامه ی‌ خود را به اندرسن،که جزو نامه‌های برگزیده بود، خواند:
«همیشه با خودم می‌گویم کاش مادربزرگم تو را می‌شناخت آن وقت هر گاه می‌خواست مرا از اسب سیاه شب بدزدد، افسانه‌های تو را بازگو می‌کرد و مرا به اسب سفید سپیده می‌سپرد و من می‌توانستم ساده‌ی ساده تا خورشید و آینه پرواز کنم تا برای کودکان میهنم شاخه‌ای نور بیاورم. هانس عزیز، حالا که دارم پیامم را برای تو می‌نویسم، تلویزیون می‌گوید که دوباره زلزله آمده است و من هر چقدر فکر می‌کنم می‌بینم که قصه‌های تو خوب است چون در قصه‌های تو نه دریا دلگیر می‌شود و نه زمین ناگهان می‌لرزد و زلزله می‌آید. کاش در افسانه‌هایت به پری دریایی قلبت بگویی کودکان زلزله را فراموش نکند و میان این همه بی‌کسی باز سرود خانواده‌ی خوشبخت را بخواند. هانس عزیز در روزگار ما در ذهن آسمان به جای گنجشک هی هواپیما می‌نویسد. زمین لبریز مین می‌شود و دریا دیگر نمی‌تواند آواز آبی‌اش را برای تنهایی ماهی‌های زرد و قرمز بخواند کاش تو که ناقوس زن افسانه‌ای جهانی باز «ناقوس افسانه‌ای» ات را به صدا در می‌آوردی، تا آهن از آسمان بگریزد و پرنده پرواز کند. شاید کودگ زمانه‌ی ما باز صدای لالایی بشنود از مادری که هیچ‌کس سرنوشتش را نمی‌داند تا برای شبی هم اگر شده آسوده بخوابد و «پری گل‌ها» را به خواب ببیند.
هانس عزیز هنوز هم در این روزگار کودکان نازنین بسیار همچون «بند انگشتی» خیال تو شب را گرسنه می‌خوابند و حتی در خواب هم سیر نمی‌شوند کاش به «چلچله‌ی دریایی زیبا»یت بگویی شبانه به خواب کودکان گرسنه بیاید و «قرص نان»ی به خوابشان هدیه کند. هانس عزیز، هنوز در خیابان‌های شهر ما «دخترک کبریت فروش» تو کبریت می‌فروشد و من شبانه در رویای خویش «فانوس پیر» به او هدیده می‌کنم تا صور ت مهربان مادربزرگش را میان تاریکی گم نکند و در آخرین شب سال کهنه یخ نزند. هانس عزیز «باغ بی‌برگی» ما محتاج «شکوفه‌ها سیب»ی است که در خیال پنجه‌های تو می‌روید و تو باز باید به خاطر آن که هیچ کودکی در کوره راه زندگی میان تاریکی گم نشود، افسانه‌ای تازه را رفیق راه‌اش کنی و به آن «شش کرم شبتاب»ت بگویی راه او را تا سپیده نورانی کنند. هانس عزیز، جهان ما کم‌کم دارد از خدا خالی می‌شود در هر کجای این جهان خاموشاگر خوابیده‌ای بازگرد و با آن لحن شفاف کودکانه‌ات بگو که «هنوز صدای آواز خاموش شکرگزاری کرم خاکی را می‌شنوی».
هانس عزیز، ما در این زمانه در جستجوی کودکی گم شده امان پاهایمان تاول زده است. کاش اجازه می‌دادی بابانوئل مهربان در عید کریسمس «کفش‌های شانس»ت را به ما هدیه کند؛ آن وقت حتماً بازگشت به حقیقت کودکی برایمان ممکن می‌شد، شاید خوشحالی بر مزارت «نیلوفری سپید» می‌شد تا مخاطب قصه‌ات به روح معصوم «دخترک کبریت فروش» و مادربزرگ مهربانش هدیه کند. هانس عزیز، راستش را بخواهی کودکان امروز کمتر قصه می‌خوانند و شاید خیلی دیر تو را بشناسند آخر کودکان کتا ب و قصه نیستند. کودکان امروز کودکان کامپیوتر و اینترنت و لوح‌های فشرده‌اند. با این وضع چاره‌ای نیست جز آن که تو و قصه‌هایت وقتی خودشان را در فضای کامپیوتر و اینترنت می‌بینند دچار شگفتی می‌شوند یا ترس و وحشت برشان می‌دارد و به همان جهان افسانه‌ای خودشان باز می‌گردند. کسی چه می‌داند شاید همین حالا روح بزرگ تو به خلق قصه‌های اینترنتی برای کودکان امروز فکر می‌کند. اگر این طور است آدرس الکترونیکی‌مان را می‌دهم تا میان این همه هیاهوی شبکه‌ای گم نشوی ‘www.andersenlovers.com’ البته فراموش نکن هانس عزیز، خیلی‌ها با جهان افسانه و افسون افسانه‌ها مخالف‌اند و نمی‌دانم اگر امروز میان ما بودی در برابر طرفداران مکتب پست مدرن و با بیان نظریه‌ی مرگ مؤلف و فرمالیست‌ها و خیلی‌های دیگر که هر کدام عنوانی غیرقابل‌فهم را برای خود دست و پا کرده‌اند چه موضعی می‌گرفتی؟ با این همه، هانس عزیز حالا هر شب قبل از خواب با خودم می‌گویم تو به من یاد داده‌ای «گل مینا» را نچینم و به پرواز پرنده احترام بگذارم و مهم‌تر آن که جرأتم داده‌ای مثل یک «سرباز سربی دلیر» به «امپراتور احمق با آن لباس مسخره‌اش» بخندم.حالا هر وقت که به خواب می‌روم خودم را بر زانوان مهربان تو احساس می‌کنم که در گوشم زمزمه می‌کند کاش تمام مردم دنیا می‌دانستند که من تا چه اندازه زیبا بوده‌ام. حالا که پیامم دارد به انتها می‌رسد آمسان بالا سرم را نگاه می‌کنم دو ستاره آن بالا درست روی سرم می‌درخشند و حس غریبی مؤمنم می‌کند که آن دو ستاره چشمان مهربان تو هستند که برای همیشه به من چشمک می‌زنند و مرا به زندگی و نوشتن برای کودکان که عین زندگی است امیدوار می‌کنند.»
«فروغ جمالی»بیانیه ی هیات داوران را خواند که متن کاملش در زیر آمده:
«خانم‌ها و آقایان با احترام به شما به عرض می‌رسانم:
در پاسخ به فراخوان شورای کتاب کودک به مناسبت دویستیمن سال تولد هانس کریستین اندرسن ۸۳۵۹ اثر را به دبیرخاتنه‌ی مراسم بزرگ‌داشت اندرسن ارسال و ثبت گردید. این آثار از ۹۶ شهر و روستای ایران و ۵ کشور دیگر است. آثار ارسالی بزرگ‌سالان ۱۸۴ و آثار ارسالی کودکان و نوجوانا ۸۱۷۵ بود. کودکان و نوجوانان آثار خود را از مراکز پیش‌دبستانی، مدارس در مقاطع دبستان و راهنمایی آتلیه‌های خصوصی هنر کودکان، کتابخانه‌ها، فرهنگسراها و مراکز و مدارس کودکان استثنائی ارسال داشته اند و آثار گروه سنی دبستان بیش از سایر گروه‌های سنی است. همچنین کودکان و نوجوانان از گروه‌های متفاوت در این بزرگ‌داشت شرکت نموده‌اند، از جمله: کودکان و نوجوانان کانون اصلاح و تربیت ریال کوداکن کار و خیابان کودکان استثنایی (نابینا، ناشنوا و معلول ذهنی ) کودکان آسیب دیده بم، کودکان روستایی کودکان مناطق محروم و غیر محروم شهرهای بزرگ ایران و نیز کودکان ترکیه پاکستان، قرقیزستان، رومانی و اندونزی و مدرسه‌ی سفارت آلمان در ایران.
همچنین دست‌نوشته‌‌های کودکان و نوجوانان و پیام بزرگ‌سالان بیشتر قالب نامه‌ ها اندرسن را دارد و داستان «دخترک کبریت فروش» بیش از سایر داستان‌های هانس کریستین اندرسن در آثار ارسالی خود را نشان می‌دهد. در نقاشی کودکان و نوجوانان و تصویرگران بزرگ‌سال داستان «پری کوچک دریائی» و «دختر کبریت فروش» بیشتر به تصویر کشیده شده است. شورای کتبا کودک و اعضای دبیرخانه‌ی مراسم بزرگ‌داشت اندرسن سپاس خود را تقدیم تمام شرکت کنندگان در این فراخوان می‌کنند و با قدردانی از آنان روند داوری را حضورتان اعلام می‌دارند:
مجموع آثار ارسالی در ۵ (پنج) بخش مورد داوری قرار گرفت:
۱) بخش نقاشی کودکان و نوجوانان به داوری کیوان عسگری، خانم مانلی منوچهری، خانم مایتا کازرونی، آقای حافظ میرآفتابی، آقای علی بوذری، خانم شعله محلوجی و آقای مسعود ناصری. در این بخش ۷۱۵۲ نقاشی از کودکان و نوجوانان ایرانی و ۳۸۳ نقاشی از کودکان غیرایرانی در دفتر دبیرخانه مراسم بزرگ‌داشت اندرسن ثبت گردیده است. برای کودکان غیرایرانی کمیته‌ی ملی یونسکو در ایران فراخوان را به کشورهای عضو ارسال نمود و از پاکستان، قرقیزستان ، ترکیه و رومانی و اندونزی نقاشی به دست هیئت داوران رسید. از مجموع این آثار ۱۹۵ اثر کودکان ایرانی و ۳۳ اثر کودکان غیر ایرانی برای ارائه در نمایشگاه انتخاب شدو از میان آثار نمایشگاهی ۲۳ اثر ایرانی مورد تقدیر قرار گرفت.
از مهم‌ترین دلایل انتخاب آثار می‌توان به وجود تخیل و خلاقیت در زاویه‌ی دید، ترسیم فضا و شخصیت‌های داستان‌های اندرسن و استفاده‌ی خلاق از عناصر و کیفیت‌های بصری اشاره کرد.
۲) بخش آثار و دست‌نوشته‌های کودکان و نوجوانان- این بخش را دو گروه داروی کرده‌اند، «گروه بررسی آثار و دست‌نوشته‌های کودکان و نوجوانان شورای کتاب کودک» که خانم بینیاز زحمت هماهنگ‌کنندگی آن را داشتند و گروه «مجله عروسک سخن‌گو» که سرکار خانم زری نعیمی زحمت هماهنگی آن را داشتند.
در این بخش ۶۴۰ اثر در دفتر دبیرخانه‌ی مراسم بزرگ‌داشت اندرسن ثبت گرده که بیش از دو سوم آثار در قالب نامه به اندرسن بود و بقیه در قالب شعر، کتاب‌سازی، تغییر در پایان داستان‌های اندرسن، تلفیق داستان‌ها، و زندگی‌نامه همراه با تصویر، کلاژ، تصاویر کامپیوتری و یک مورد نت‌سازی. دست نوشته‌های گروه سنی ۸ تا ۱۵ سال را فرامی‌گرفت تمام بچه‌ها این فراخوان را فرصتی دانستند برای درددل کردن صمیمی با اندرسن همسانی و همدلی با او و شخصیت‌های داستانی‌اش. کودکان و نوجوانان در این آثار بارها صادقانه از اندرسن تشکر کرده‌اند. از بین آثار و دست‌نوشته‌های ارسالی کودکان و نوجوانان، هیأت داوران ۱۴ اثر را برگزیده و ۱۱ اثر را قابل تقدیر اعلام کرده است. این آثاربا توجه به سن کودکان و نوجوانان داوری شد و مهم‌ترین دلایل انتخاب آثار علاوه بر معیارهای ادبی ارتباط با موضوع فراخوان و تقلیدی نبودن آثار بود.
۳) بخش مسابقه‌ی تصویرگران بزرگ‌سال به داوری «کمیته‌ی داوری اندرسن شورای کتاب کودک اعضای این کمیته عبارتند از سرکار خانم توران میرهادی سرکار خانم منصوره راعی سرکار خانم ثریا قزل ایاق و سرکار خانم زهره قائینی .
۱۰۲ تصویرگر حرفه‌ای و غیر حرفه‌ای (دانشجویان هنر)، ۱۳۳ اثر به این بخش فرستاده‌اند که در دفتر دبیرخانه‌ی مراسم بزرگ‌داشت اندرسن ثبت گردیده.
هیأت داوران در این بخش ۵ اثر را شایسته‌ی دریافت سردیس اندرسن و ۳ اثر ار قابل تقدیر شناخت؛ نگاه متفاوت به آثار اندرسن، تکنیک قوی روایی، استفاده از عناصر تصویرگری شرقی به ویژه ایرانی، طنز ظریف و هنرمندانه و تصویری، تجلی تخیل داستانی در شیوه‌های تصویری روایی ایرانی برای انتقال حس داستان به شیوه‌ای برانگیزاننده از مهم‌ترین دلایل انتخاب این آثار بوده است.
۴) بخش مسابقه‌ی مقاله‌های پژوهشی به داوری خانم پرناز نیری، خانم زهرا شیرازی، آقای شهرام اقبال زاده ، آقای مسعود ناصری و فروغ جمالی.
در این بخش ۱۷ مورد در دفتر دبیرخانه‌ی مراسم بزر گ‌داشت اندرسن ثبت گردید. برخی مقالات این مجموعه تلاش‌های ارزشمندی هستند در جهت شناساندن ویژگی‌های آثار اندرسن شامل قصه‌ها، داستان‌ها و اشعار او، برخی به ارزش و اهمیت اندرسن و آثار او پرداخته‌اند، برخی مضامین و ساختار آثار او را به طور مجزا یا در مطابقت و مقایسه با متن‌های دیگر نویسندگان و شعرا مورد بررسی قرار داده‌اند؛ اما هیچ یک از مقالات ویژگی کامل یک مقاله‌ی پژوهشی را نداشته و به مرحله‌ی دریافت سردیس اندرسن نائل نشدند، هیأت داروان با سپاس از زحمات تمامی پژوهش‌گران ۵ (پنج) مقاله را شایسته‌ی تقدیر دانست.
هم‌چنین در بخش خارج از مسابقه به یک اثر لوح تقدیر داده شد. یادآوری می‌شود از اولین اقدامات کمیته‌ی بزرگ‌داشت اندرسن تهیه‌ی پایگاه اطلاعاتی جامع از آثار و مقالات درباره ی آثار و زندگی اندرسن بوده است که امیدواریم پژوهش‌گران با استفاده از این امکان، اندرسن را در چهارچوب تفکر ملی و جهانی مورد شناخت قرار دهند.
۵) بخش پیام نویسندگان و شعرا- به داوری خانم پرناز نیری، ژاله فروهر، زهار شیرازی، فرشته سنگری و فروغ جمالی در این بخش ۳۴ پیام به دفتر دبیرخانه‌ی بزرگ‌داشت اندرسن ارسال و ثبت شده است.
این پیام از سوی نویسندگان شناخته شده و هم از سوی علاقه‌مندان به آثار اندرسن بود. هیأت داوران نوع دوم پیام را هم که متعلق به علاقه‌مندان بود مورد بررسی قرار داد. اگر پیام به شکل نامه به اندرسن بود و تعدادی نیز در شکل‌های داستان، شعر، خاطره و نمایشنامه ... ارسال شده بود. وجه افتخارآمیز این بخش پیام بانوی نویسنده، سرکار خانم سیمین دانشور، بود که نشان از لطف و توجه ایشان به کودکان و نوجوانان ایران است. غالب پیام‌ها جنبه‌ی جهانی دارند از جمله نگاه انتقادی به وضعیت پر رنج انسان در جامعه‌ی امروز جهانی و همچنین بیان رنج‌ها و محرومیت‌های کودکان و نوجوانان در دنیای امروز به ویژه ارسال‌کنندگان پیام‌ها با الهام از داستان «دختر کبریت فروش» مسئله‌ی فقر و رنج کودکان کار و خیابان را مطرح کرده‌اند.هیئت داوران ۶ پیام را شایسته‌ی سردیس و یک پیام را قابل تقدیر اعلام نموده است.
بارزترین دلایل انتخاب علاوه بر مضمون انسانی، در کوتاهی و رسا بودن پیام، ارتباط داشتن با موضوع فراخوان و قابلیت‌های ادبی بوده است. در پایان شورای کتاب کودک و هم‌چنین اعضای کمیته‌ی بزرگ‌داشت اندرسن امیدوار به تداوم فعالیت در جهت شناساندن نویسندگان کتاب کودک و نوجوان هستند و آرزومندن که مراسم بعدی برای شناساندن جایگاه نویسندگان محترم کودک و نوجوان کشور عزیزمان ایران باشد.»
در ادامه زهره قائینی در مطلبی با عنوان «اندرسن در گذرگاه تاریخ» به بررسی سیر تاریخی نوشته‌های اندرسن در اروپا و در ایران و تأثیر آن بر ادبیات کودک و نوجوان ایران پرداخت. متن کامل مقاله‌ی زهره قائینی به صورت جداگانه با عنوان «اندرسن در گذرگاه تاریخ» در سایت خبری خانه‌ی هنرمندان ایران می‌آید.
بعد از اجرای تئاتر و موسیقی دختر کبریت فروش، «ثریا قزل ایاغ» مطلبی با عنوان «اندرسن، کودک- فرزانه‌ای بازیگوش» را خواند.
در این متن مروری تاریخی بر زندگی و تعدادی از داستان‌های اندرسن شده است. متن کامل این مطلب را نیز با عنوان «اندرسن، کودک- فرزانه‌ای بازیگوش» را در روزهای آینده در همین سایت می‌توانید بخوانید. افتتاحیه‌ی بزرگ‌داشت دویستمین سالگرد تولد هاسن کریستین اندرسن با سخنان «کیوان عسگری» درباره‌ی «رؤیاهای کاغذی اندرسن» که معرفی کاغذ-برش‌های اوست، به پایان رسید. عسگری با اشاره به تاریخ ۲ هزار ساله‌ی کاغذ-برش که به چین بازمی‌گردد، گفت:‌«در زمان اندرسن در اروپا با توجه به نقوش سیاه سفال‌های سیاه نقوشی را می‌بریدند اما به تدریج این کار در بین خانواده‌های اشراف رواج پیدا می‌کند اما ناندرسن در این شیوه تحولی پدید می‌آورد.»
عسگری از خصلت کارهای اندرسن که در دوره‌ی اوج نهضت رومانتیسم زندگی می‌کرد. به «استفاده‌ی از عناصر تصویری و نهادهایی که احساس خستگی به بیننده نمی‌دهد، مانند طبیعت و پریان و تنوع در ساخت فضاهای مختلف با عناصر ساده و ... » اشاره کرده و می‌گوید:‌«در آثار اندرسن تنهایی و غم غربت و ماشینی شدن»دیده می‌شود. جشن افتتاحیه‌ی دویستمین سالگرد تولد اندرسن، خالق جوجه اردک زشت جاودان، ساعت ۲۰ روز دوشنبه ۱۵ فروردین ۸۴ به پایان رسید.
منبع : خانه‌ٔ هنرمندان ایران


همچنین مشاهده کنید