براهین اثبات وجود خدا نقدی بر شبهات جان هاسپرز

خدا باوری و در عین حال پرسش از وجود رابطه جهان و انسان با خدا از دیرپاترین گرایش ها و دغدغه های فكری بشر در طول تاریخ بوده است. گذشته از نقش بی بدیل پیامبران الهی در معرفی خدا و تصحیح و تكمیل معرفت انسان نسبت به خالق یكتا، فیلسوفان و اندیشمندان نیز در اعصار و امصار مختلف، هر یك از زاویه ای بر این مساله نور تابانده و با ژرفكاوی عقلی خود، بر وجود خدا و نقش او در جهان استدلال كرده اند. بدینسان با رویكرد غالب در اندیشه فلسفی، دفاع از خداباوری و مدلل سازی آن بوده است.
گهگاه نیز فلسفه های الحادی و یا شكاك در الهیات به معنی الاخص رخ نموده، اما تاب و قراری در برابر اندیشه های خداگرا نداشته است.
این روند همچنان ادامه یافت تا با پیدایش مبانی معرفتی نسبیت انگار و حس گرا در جهان غرب، صلاحیت عقل و خرد در كشف حقایق هستی زیر سوال رفت و انگاره های متافیزیكی، یاوه هایی بی معنا قلمداد گردید و در پی آن رگبار شبهه، انگاره خداباوری را آماج حملات خود ساخت. در مقابل این جریان، خداباوران و دین گرایان نیز تكاپوی سختی را آغازیدند و به گونه های مختلف در برابر حملات یاد شده، صف آرایی كردند. در این مصاف بزرگ، به رغم آن كه ضعف های بنیادین اندیشه های مادی، شكاك و نسبیت گرا، روز به روز آشكارتر شده و خداگرایی تا حد زیادی جایگاه خود را حفظ كرد، در عین حال دو عامل اساسی مانع از آن شده است كه خداباوران با پیروزی قاطع و چشمگیری، در عرصه نظر و استدلال- بر انگاره های خدا گریز فایق آیند:
۱) ضعف فلسفی جهان غرب كه از این نقیصه، خداباوران و خداگریزان هر دور بخورند.
۲) وجود انگاره های خردستیز همچون تثلیث در بین مایه های عقاید مسیحی.
در مقابل جهان اسلام از وضعیت بهتری برخوردار است. از طرفی توحید ناب و خردپذیر آموزه های اسلامی و از دیگر سو، عمق دقت و گستردگی مباحث مربوط به الهیات به معنی الاخص در فلسفه اسلامی، زمینه بسیاری از مشكلات فراروی جهان غرب را از بین برده و توان بالایی در رویارویی با چالش های جدید فراهم آورده است. لیكن با سرازیر شدن شبهات رایج در غرب، لازم است كه اندیشمندان و فرهیختگان، تلاش فكری گسترده تر و پرشتاب تری را سامان داده و با استفاده از گنجینه عظیم حكمت و معارف اسلامی، همراه با ابتكار و نوآوری به بازبینی براهین اثبات وجود خدا پرداخته و پرسش ها و شبهات نوپدید را با ادله ای استوار و خردپذیر پاسخ گویند.
كتاب «براهین اثبات وجود خدا، در نقدی بر شبهات جان هاسپرز»، تالیف حمیدرضا شاكرین كه توسط موسسه دانش و اندیشه معاصر منتشر شده، در صدد است تا ضمن نقد شبهه اثبات ناپذیری وجود خدا، برخی از پر بسامدترین براهین وجود خدا را همراه با اشكالات و پرسش های فراروی آن ها، در ترازوی خرد بسنجد و وزن و اعتبار آن را برای جویندگان حقیقت روشن سازد.
در این فرایند، مهم ترین- ونه لزوما همه، اشكالات و شبهاتی كه از هیوم تا عصر حاضر توسط فیلسوفان غربی- اعم از خداباور، ملحد و یا شكاك در الهیات- مطرح گردیده، مورد بررسی قرار گرفته است. در این میان توجه ویژه ای به اشكالات جان هاسپرز- استاد معاصر فلسفه در دانشگاه كالیفرنیای جنوبی- وجود دارد.
این كتاب در ۳۴۴ صفحه و با قیمت ۳۳۰۰ تومان در دسترس علاقه مندان است.

منبع : روزنامه جوان