چرا خصوصی سازی ؟

با توجه به اهمیت بحث خصوصی سازی سعی داریم در این نوشته زوایایی از ویژگی ها و خصوصیات خصوصی سازی را بیان نماییم .
تعاریف مختلفی از خصوصی سازی شده است که ما تنها به تعریفی که در سازمان " بهره وری آسیا" در سال ۱۳۷۲ شده است بسنده می کنیم ، " انتقال مالکیت یا کنترل بنگاه های اقتصادی از دولت به بخش خصوصی " .
در اوایل قرن بیستم رکود شدیدی که اقتصاد دنیا را به کام خود فرو برده بود و با توجه به نظریات جدید اقتصادی که توسط کینز ارائه گشت دخالت دولت در اقتصا فزونی یافت . از عوامل حضور دولت در اقتصاد در ان دوره " رفع نواقص بازار، تخصیص بهینه منابع ، ایجاد زیر ساخت های اقتصادی ، تولید و عرضه کالاها وخدمات عمومی ، توزیع عادلانه درامد ، حفظ ازادی های فردی ،ایجاد عدالت اجتماعی ، تثبیت اقتصادی ، ایجاد اشتغال و رفع فقر ومحدودیت ، تأمین امکانات اموزشی –بهداشتی جامعه و فراهم نمودن شرایط مساعد برای شکوفایی استعدادها و خلاقیت ها " بود . حضور دولت در اقتصاد تا دهه ی۷۰ باعث رفع رکود اقتصادی و ایجاد ثبات نسبی در اقتصاد گردید تا اینکه در دهه ی۷۰ به دلایلی همچون "فقدان انگیزه ی کاری ، تعدد در اهداف ، حاکمیت اهداف سیاسی بر اهداف اقتصادی ، بوروکراسی شدید ، استفاده نامطلوب از انحصارات ، ضعف مدیریتی و ..." موجب شکست حضور دولت در عرصه اقتصاد گردید و موجب تجدید نظر در الگوهای اقتصادی شده بنابراین کشورهای مختلف به فکر واگذاری شرکت های دولتی به بخش خصوصی افتادند و موج عظیم خصوصی سازی در دنیا به راه افتاد .
▪ اهدافی که کشورها در خصوصی سازی دنبال میکردند به قرار ذیل بود :
_افزایش رقابت و بهبود کارایی در مدیریت و عملیات مؤسسات اقتصادی
_کاهش نقش دولت در فعالیت های اقتصادی و بخشیدن هویت اقتصادی به بنگاه ها
_تقلیل هزینه های بودجه ای دولن ناشی از پرداخت یارانه و هزینه های سنایه ای
_ توسعه بازارهای سرمایه داخلی و دستیابی به سرمایه ، تکنولوژی و منابع مالی خارجی
یکی از تفاوت های بنگاه های دواتی با خصوصی این است که اساس تصمیم گیری دربنگاه های دولتی " ضرورت های کوتاه مدت سیاسی " است اما در بنگاه های خصوصی اساس تصمیم گیری " سیاست های بلندمدت و عقلانیت اقتصادی " است به همین خاطر بخش خصوصی نسبت به بخش دولتی دارای کارایی اقتصادی بالاتری است .
▪ خصوصی سازی به روش های مختلفی صورت می گیرد که می توان به مواردی از ان اشاره کرد :
۱) عرضه ی عمومی سهام واحدهای دولتی
۲) فروش خصوصی سهام
۳) سرمایه گذاری جدید بخش خصوصی در واحد های دولتی
۴) فروش دارایی های شرکت یا مؤسسه دولتی
۵) فروش واحدهای بزرگ دولتی به واحدهای کوچکتر و واگذاری واحدهای کوچک
۶) فروش شرکت به کارکنان و مدیران
هر یک از این روش ها با توجه به اهدافی که در کشورها از خصوصی سازی دنبال می کند و شرایطی که در کشور ها حاکم است اتخاذ می شود .
کشورهایی که در امر خصوصی سازی موفق عمل نمودند قبل از اجرای خصوصی سازی اقدامات اولیه را به اجرا گذارده و شرایط جامعه را برای این تحول اماده نمودند از چمله این اقدانات میتوان به " تجدید ساختار شرکت ها ، آزادسازی ، مقررات زدایی و قانون گذاری های لازم و مسائل مربوط به اشتغال " اشاره کرد .
▪ از شرایط مورد نیاز در خصوصی سازی می توان به موارد زیر شاره نمود :
۱) توانای بخش خصوصی در خصوصی سازی از لحاظ مالی ، مدیریتی و کارآفرینی
۲) ظرفیت اجرایی دولت از لحاظ تنظیم فعالیت های بخش خصوصی
۳) عملکرد بخش خصوصی رد زمینه ارائه خدمات زیر بنایی و عام المنفعه
۴) اتفاق نظر سیاسی جامعه به مشارکت بخش خصوصی
یکی از دلایلی که باعث شده روند خصوصی سازی با جدیت بیشتری پیش گرفته شود مسائل مربوط به تجارت جهانی و پیوستن به سازمان WTOاست ، یکی از شرایط پیوستن به این سازمان کاهش حمایت دولت از بنگاه های اقتصادی و ازادی اقتصادی است . همچنین برای حضور در این بازار باید از قدرت رقابت پذیری بالایی برخوردار بود و شرکت های داخلی باید در محیط رقابتی به کارایی و بهره‌وری بالایی دست یابند تا قادر به رقابت با شرکت‌های رقیب خارجی شوند.

http://ofogheconomic.blogfa.com/۸۶۰۲۳.aspx

منبع : مطالب ارسال شده