جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 3 May, 2024
مجله ویستا


اخوان ثالث، مهدی


اخوان ثالث، مهدی
در سال ۱۳۰۷ در مشهـد چـشم به جـهان گـشود. تحـصیلات ابـتدایی و متوسطه را در هـمین شهـر طی کرد و در سال ۱۳۲۶ دوره هـنرستان مشهـد (رشته آهـنگـری) را به پایان برد، و هـمان جا، در هـمین رشته، آغاز به کار کرد. سپس به تـهـران آمد، آموزگـار شد و در این شهـر و اطراف آن (کریم آباد ورامین) به تـدریس پـرداخت.
اخوان چـند بار به زندان افـتاد و یک بار نیز به حومه کاشان تـبعـید شد. در سال ۱۳۲۹ ازدواج کرد. در سال ۱۳۳۳ برای بار چـندم، به اتـهام سیاسی، زندانی شد. پس از آزادی از زندان (سال ۱۳۳۶) به کار در رادیو پـرداخت، و مدتی بعـد به تـلویزیون خوزستان مـنـتـقـل شد. در سال ۱۳۵۳ از خوزستان به تـهـران بازگـشت و این بار در رادیو تـلویزیون به کار پـرداخت.
در سال ۱۳۵۶ در دانـشگـاه های تـهـران، ملی و تـربـیت معـلم به تـدریس شعـر دوره سامانی و معـاصر روی آورد؛ و دو سال بعـد، در سازمان انـتـشارات و آموزش انـقـلاب اسلامی (فرانکـلین سابق) به کار پـرداخت و سرانجام در سال ۱۳۶۰ بدون حـقوق و با محـرومیت هـمیشگـی از تمام مشاغل دولتی، بازنـشسته شد.
در سال ۱۳۶۹ به دعـوت "خانه فرهـنگ آلمان" برای برگـزاری شب شعـری از تاریخ ۴ تا ۷ آوریل (۱۵ - تا ۱۸ فروردین) برای نـخـستین بار و آخرین بار به خارج رفـت و ضـمن این سفـر، از کـشورهای انگـلیس، دانمارک، سوئد، نروژ و فـرانسه دیدن کرد. سرانجام، در اوایل شهـریورماه هـمین سال، چـند ماهی پس از بازگـشت به میهـن، دیده از جـهان فروبـست. وی در توس، در کنار آرامگـاه فردوسی، به خاک سپـرده شد.
از اخـوان ثـالـث چـهار فرزند (یک دخـتر، و سه پـسر) به یادگـار مانده است. مـهـدی اخـوان ثـالـث، بی تردید یکی از دو سه سیاره بزرگ و ماندنی منـظومه رنگـین و پـربار شعـر نـیمایی است .سبك‌ شعریی اخوان‌ ثالث‌ در اغلب‌ مجموعه‌ های‌ او سبك‌ حماسیی و اساطیری‌كهن‌ با الهام‌ از ‌فردوسی است‌ و تأثیر شاهنامه‌ در بیشتر اشعار او آشكار است‌ بطوریكه‌ شیوه‌ شاعری‌ او نوعی سبك‌ خراسانی نوین‌ است‌.
جدای‌ از این‌ شاعر از ابتدای‌ جوانی‌ بازبان‌ رمز به‌ ارائه‌ دیدگاه‌ خود در ارتباط با وضعیت‌ سیاسی و اجتماعی‌ جامعه‌ ایران‌ دوره‌ ‌پهلوی پرداخت‌ و شعر ‌زمستان شاخص‌ ترین‌ اشعار نو به‌ سبك‌ نیمایی‌ است‌ كه‌ رمز گرایی‌ناشی‌ از عصر فشار و خفقان‌ سیاسی‌ را بخوبی‌ نشان‌ می‌ دهد. مجموعه‌ آخر شاهنامه‌ نیز نمایانگر ناامیدی‌ شاعر از وضعیت‌ جامعه‌ خود است‌ كه‌ در سال‌۱۳۳۸ انتشار یافت‌.
اخوان‌ ثالث‌ جدای‌ از شعر و شاعری‌ در زمینه‌ تألیف‌ ، ترجمه‌ و نقادی‌ با نوعی‌ دید اجتماعی و سیاسی‌ تسلط داشت‌ واز نخستین‌ ادیبان‌ دوره‌ معاصر بشمار می‌رود كه‌ به‌ تجزیه‌ و تحلیل‌ شعر نو نیمایی‌ به‌ ویژه‌ از جهت‌ وزن‌ و قالب‌ پرداخت‌ و دو كتاب‌ ( بدعتها وبدایع‌ نیمایوشیج(‌۱۳۵۷) و ( نیمایوشیج‌ و عطا و لقای‌ نیمایوشیج‌) (انتشار در سال‌۱۳۷۱ دو سال‌ پس‌ از مرگ‌ شاعر) را منتشر ساخت‌ كه‌ با استقبال‌ محافل‌ علمی‌ و ادبی‌ روبرو شد.
● آثار:
▪ دفـترهای شعـر:ارغـنون - انتـشارات تـهـران ۱۳۳۰ زمستان - انتـشارات زمان ۱۳۳۵ آخر شاهـنامه - زمان ۱۳۳۸ از این اوستا انتـشارات مروارید ۱۳۴۴ منظومه شکار - مروارید ۱۳۴۵ پـائـیـز در زندان - مروارید ۱۳۴۸ عاشـقانه ها و کـبود - جوانه ۱۳۴۸ بـهـترین امید، برگـزیده اشعـار و مقالات - روزن ۱۳۴۸ برگـزیده اشعـار - جـیـبی ۱۳۴۹ در حـیاط کوچک پائـیـز در زندان - توس ۱۳۵۵ دوزخ، اما سرد - توکا ۱۳۵۷ زندگـی می گوید اما باز باید زیست - توکا ۱۳۵۷ تـرا ای کـهـن بوم بر دوست دارم - مروارید ۱۳۶۸ گـزینه اشعـار - مروارید ۱۳۶۸
نوشته شده توسط سمانه ربانی
منبع : نشریه الکترونیک بلوط