جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 3 May, 2024
مجله ویستا
۲۶ نوامبر سال ۲۴۰ میلادی ـ آخرین جنگ اردشیر پاپگان با رومیان - نگاهی به پیروزی های نظامی و اصلاحات اداری اردشیر
آخرین جنگ اردشیر پاپگان با امپراتوری روم (به نوشته مورخان اروپایی، جنگ «باربالیسوس») ۲۶ نوامبر سال ۲۴۰ میلادی با پیروزی قاطع ایران به پایان رسید. این آخرین جنگ اردشیر پاپکان با رومیان بود که سال بعد درگذشت.
هشت سال پیش از آن (سال ۲۳۲ میلادی) جنگ شدیدتری میان اردشیر و رومیان (درترکیه امروز) روی داده بود که الکساندر سه وروس امپراتور وقت روم آن را فرماندهی می کرد. سه وروس برای راه اندازی این جنگ و قطع پیشروی ایرانیان در قلمرو غرب، در سال ۲۳۱ میلادی به آنتیوک (انتاکیه) آمده و در آنجا استقرار یافته بود. در این جنگ ۶۰ هزارنظامی رومی کشته، زخمی و یا اسیر شده بودند. سه وروس پیش از آغاز جنگ، لژیونرهای رومی را از سه جهت به سوی قلمرو ایران فرستاده بود که اردشیر هر سه دسته را شکست داد. عمده تلفات مربوط به ستون جنوبی بود که به سوی تیسفون (پایتخت) پیش می آمد.
سه وروس که چنین دید، تصمیم گرفت که با اردشیر راه دیپلماسی درپیش گیرد، و لذا درخواست ترک مخاصمه داد و باقیمانده نیروهای رومی را به ساحل مدیترانه بازگردانید. اردشیر پیشنهاد مذاکره را رد کرد و پیام داد که تا زمانی که رومیان از شرق مدیترانه (خاورزمین) خارج نشوند مذاکره معنا نخواهد داشت. در این هنگام سه وروس چون شنید که ژرمن ها پس از شنیدن خبر شکست او از اردشیر دست به شورش زده اند به اروپا بازگشت. تنی چند از افسران رومی که از زمان عقب نشینی سه وروس از برابر اردشیر، از او ناخرسند شده بودند در آلمان او را کشتند. در نبردی هم که ۲۸ سال پس از جنگ باربالیسوس (سال ۲۶۰ میلادی و در دوره پادشاهی شاپور یکم پسر اردشیر ساسانی) روی داد، والرین (والریانوس) امپراتور دیگر روم به اسارت ایران درآمد و تحقیر شد.
مورخان در این که «ناسیونالیسم ایرانی» برنده این جنگها بود متفق القولند. این ناسیونالیسم که در طول تاریخ چندین بار نیروی شگفت انگیز خود را آشگار ساخته است با روی کارآمدن دودمان ساسانیان بار دیگر به خودنمایی پرداخته بود. مومسنTh. Mommsen مورخ آلمانی قرن نوزدهم مشروح جنگ های اردشیر با رومیان را به رشته تحریر درآورده است.
اردشیر در فاصله دو جنگ آخر خود با رومیان (بین سالهای ۲۳۲ و ۲۴۰ میلدی) دست به یک رشته اصلاحات اداری، قضایی و نظامی زده بود که طبقه بندی کارمندان دولت برحسب کاردانی، صداقت، علاقه مندی بکار و دلسوزی برای کشور از جمله این اصلاحات بود. وی فراهم ساختن وسائل و بودجه لازم برای سپاه ثابت (ستندینگ آرمی) را در تقدم و اولویت قرار داده و برای احضار مردان جوان وطن به زیر پرچم در زمان جنگ، ضابطه تنظیم کرد که تا پایان دوران حکومت ساسانیان رعایت می شد. ۱۳ قرن بعد، شاه عباس صفوی هنگام ایجاد ارتش ملی ایران تا حدی زیاد از همان مقررات اقتباس کرد. اردشیر انتخاب قضات دادگاهها را برعهده روحانیون ارشد ایران (موبدان آیین زرتشت) گذارده بود ولی فرمانداران شهرها در صورت خروج قاضی از دایره انصاف و عدل و یا پس از دریافت اعتراض مردم و رسیدگی می توانستند آنان را معلق کنند تا رئیس کشور تصمیم نهایی را بگیرد. فرمانداران مکلف بودند بر میزان تولیدات کشاورزی، صنعتی و پرورش دام و به ویژه اسب نظارت کنند و مراکزی را که تولید آنها رشد نداشته مورد مواخذه قرار دهند، رفع مشکل کنند و گزارش کار را به شخص اردشیر بدهند. قرن گذشته «تاراپور» پژوهشگر هندی اصلاحات اداری اردشیر را در کتاب خود «مدیریت و روش های اداری و حکومتی در ایران باستان» به صورت یک فصل جداگانه درآورده است که ترجمه آن در رشته علم حکومت (درس تاریخ مدیریت) در دانشگاههای تدریس می شود.
منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
ایران انتخابات دانشگاه تهران عراق رهبر انقلاب احمد وحیدی مجلس شورای اسلامی دولت دولت سیزدهم روز معلم نیکا شاکرمی مجلس
سیل هواشناسی آتش سوزی تهران شهرداری تهران آموزش و پرورش قوه قضاییه پلیس فضای مجازی معلم سلامت زلزله
قیمت خودرو سهام عدالت تورم قیمت طلا سازمان هواشناسی خودرو بازار خودرو قیمت دلار قیمت سکه بانک مرکزی حقوق بازنشستگان ایران خودرو
مهران غفوریان ساواک موسیقی تلویزیون سریال عمو پورنگ سینمای ایران تبلیغات نمایشگاه کتاب مسعود اسکویی سینما عفاف و حجاب
رژیم صهیونیستی فلسطین اسرائیل غزه آمریکا جنگ غزه روسیه ترکیه حماس انگلیس نوار غزه اوکراین
استقلال فوتبال پرسپولیس سپاهان باشگاه استقلال لیگ برتر علی خطیر بازی باشگاه پرسپولیس لیگ برتر ایران تراکتور رئال مادرید
اپل هوش مصنوعی فناوری آیفون گوگل ناسا مدیران خودرو تلفن همراه
خواب فشار خون چای کبد چرب دیابت