دوشنبه, ۷ خرداد, ۱۴۰۳ / 27 May, 2024
مجله ویستا
از سرداب تا یخچال لوکس
پیش از آنکه سیستم های خنک کننده مکانیکی اختراع شوند مردم غذاهایشان را با برف و یخ خنک نگه می داشتند. برف و یخ یا در محل سکونت مردم پیدا می شد یا آنها را از قله کوه ها فراهم می آوردند. سرداب های نخستین سوراخ هایی بودند که در زمین حفر می شدند؛ آنها را با چوب یا کاه و پوشال مرتب و سرآخر برف و یخ در آن پر می کردند. در بیشتر طول تاریخ منظور از یخچال چنین حفره ای بوده است.
کار یخچال گرفتن گرما از مواد غذایی در یک فضای بسته است تا دمای آنها را کاهش دهد که این کار را با عمل تبخیر مایع انجام می دهد و به این ترتیب گرما را جذب می کند. مایع یا ماده سردکننده ای که در یخچال به کار می رود در دمای خیلی پایینی بخار می شود و باعث می شود داخل یخچال به دمای انجماد برسد که براساس این اصل فیزیک کار می کند که یک مایع به روش تراکم سریع تبخیر می شود، بخار که به راحتی منبسط می شود نیاز به انرژی جنبشی دارد و این نیاز را از فضای دور و برش تامین می کند؛ یعنی غذاهایی که آنجا هستند انرژی گرمایی خود را از دست می دهند و سرد می شوند.
سرمایشی که با انبساط سریع گازها صورت می گیرد اساس کار یخچال های امروزی است.نخستین یخچال دست ساز را ویلیام کولن در سال ۱۷۴۸ میلادی در دانشگاه گلاسکو به نمایش گذاشت. البته او هیچ وقت اختراع خود را به استفاده عملی نرساند. سال ۱۸۰۵ میلادی مخترع امریکایی به نام اولیور اوانز اولین یخچال را طراحی کرد اما اولین یخچالی را که می توانست مورد استفاده قرار بگیرد جاکوب پرکینز در سال ۱۸۳۴ اختراع کرد که در آن در چرخه تراکم گاز اتر به کار می رفت. پزشک امریکایی جان گری در سال ۱۸۴۴ براساس طرح الیور ایوانز یخچالی ساخت که یخ بسازد تا بتواند بیماران مبتلا به تب زرد خود را خنک کند.
مهندس آلمانی کارل ون لیندن نه یخچال که فرآیند مایع کردن گاز را در سال ۱۸۷۶ به نام خود ثبت کرد که بخش اصلی فناوری به کار رفته در یخچال است.در یخچال های اواخر سال های ۱۸۰۰ میلادی تا ۱۹۲۹ گازهای سمی آمونیاک، متیل کلرید و دی اکسید گوگرد برای مایع خنک کننده به کار گرفته می شدند.
نشت متیل کلرید در سال های ۱۹۲۰ چندین حادثه مهلک آفرید و سه شرکت امریکایی را بر آن داشت که تحقیقات مشترکی برای یافتن روشی کم خطرتر جهت سرد کردن مواد غذایی آغاز کنند. تلاش های آنها به کشف گاز فرئون دار منجر شد. در عرض چند سال یخچال های فرئون دار به یکی از لوازم اصلی آشپزخانه بدل شدند. چند دهه طول کشید تا مردم فهمیدند کلروفلورو کربن ها هم لایه ازن کره زمین را دچار مشکل می کنند.
● یخچال چطور کار می کند
تا حالا پیش آمده تابستان از استخر بیرون بیایید و همان طور که زیر آفتاب ایستاده اید احساس سرما کنید؟ این احساس برای این اتفاق می افتد که آب از روی پوست بدنتان بخار می شود. جریان هوا بخار آب را با خود می برد و با آن کمی گرما هم از روی پوستتان می رود. این مکانیسم بسیار شبیه اتفاقی است که درون یخچال های قدیمی می افتد. البته در یخچال مواد شیمیایی به عنوان خنک کننده به کار می روند.
● یخچال های قدیمی
اگر به پشت یا زیر یخچال های قدیمی نگاه کنید لوله دراز و باریکی می بینید که پیچ خورده و به جلو و عقب رفته. این لوله به پمپی متصل است که با یک موتور الکتریکی کار می کند. داخل لوله پر از گاز فرئون به نام تجاری کلروفلورو کربن یا CFC است.
بعد از اثبات خطرناک بودن فرئون، حالا از مواد شیمیایی دیگر با فرآیند کمی متفاوت استفاده می شود. ابتدا CFC در لوله ها به صورت مایع است. پمپ CFC را به درون کویل های متعدد منطقه فریزر وارد می کند. در آنجا ماده شیمیایی به بخار تبدیل می شود و حین تبدیل به بخار مقداری گرما از محفظه فریزر به خود جذب می کند.
به این ترتیب کویل ها خنک تر شده و فریزر هم سردتر می شود. در یخچال های معمولی تعداد کویل ها کمتر و فضای یخچال بزرگ تر است بنابراین کویل ها و بخار CFC گرمای کمتری به خود جذب می کنند. سپس پمپ بخار CFCرا می مکد و آن را با فشار درون لوله های باریک تر می راند که در سطح خارجی یخچال قرار گرفته اند.
در آنجا CFC متراکم می شود و دوباره به شکل مایع درمی آید و گرما پس می دهد که هوای اطراف یخچال آن را جذب می کند. به همین علت است که پشت یا زیر یخچال کمی گرم تر از اطراف آن است. هر بار که CFC از کویل های بیرونی بگذرد مایع آماده است که دوباره به درون یخچال و فریزر بیاید و کار خنک سازی را انجام دهد.
● یخچال های امروزی
در یخچال های جدید CFC به کار نمی رود چون انواع CFCها اگر در طبیعت آزاد شوند برای جو مضر هستند. به جای آن گاز دیگری به نام HFC یا تترا فلورواتان به کار می رود. HFC وقتی تا دمای ۶/۲۶- درجه سانتیگراد سرد شود به مایع تبدیل می شود.
موتور و کمپرسور HFC را فشرده می کنند. وقتی گاز فشرده می شود فشارش بالا می رود و گرم می شود. وقتی گاز گرم و فشرده درون کویل های پشت یا زیر یخچال های جدید می گذرد، گرمای خود را به هوای اتاق منتقل می کند. براساس قوانین ترمودینامیکوقتی HFC خنک می شود چون تحت فشار است به مایع تبدیل می شود. مایع درون شیر انبساط جاری می شود که شکاف ظریف و باریکی است که مایع درون آن فشرده می شود. بین شیر و کمپرسور فضایی با فشار پایین ایجاد می شود چون کمپرسور گاز را از آن طرف به خود می کشد.
وقتی HFC به منطقه کم فشار می رسد به جوش می آید و دوباره تبدیل به گاز می شود. کویل تا فریزر و یخچال ادامه دارد و در آنجا مایع سردتر درون کویل حرارت را از اجزای داخل یخچال به خود می گیرد. این فرآیند داخل فریزر و کل یخچال را سرد می کند.
منبع : روزنامه شرق
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
انتخابات ریاست جمهوری انتخابات ایران سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهور سیدابراهیم رئیسی شهدای خدمت رئیسی انتخابات ریاست جمهوری 1403 سقوط بالگرد رئیسی ریاست جمهوری رهبر انقلاب
آتش سوزی پلیس تهران هواشناسی قتل شهرداری تهران وزارت بهداشت سلامت مشهد سازمان هواشناسی فضای مجازی بارش باران
خودرو ایران خودرو شمش طلا دولت سیزدهم قیمت دلار قیمت طلا قیمت خودرو بورس تورم یارانه حقوق بازنشستگان بازار خودرو
تلویزیون جشنواره کن سینما سریال موسیقی پارسا پیروزفر سینمای ایران کتاب تئاتر سینمای جهان دفاع مقدس سریال پایتخت
دانشگاه آزاد اسلامی کنکور ۱۴۰۳ دانشگاه تهران وزارت علوم
رژیم صهیونیستی غزه اسرائیل فلسطین جنگ غزه روسیه آمریکا حماس لبنان چین حزب الله لبنان اوکراین
استقلال فوتبال پرسپولیس تیم ملی والیبال ایران جواد نکونام لیگ برتر استقلال خوزستان والیبال بازی نساجی باشگاه پرسپولیس بارسلونا
سامسونگ اپل ایلان ماسک گوگل ناسا ماهواره موبایل واتساپ مایکروسافت
تجهیزات پزشکی سازمان غذا و دارو کاهش وزن استرس خواب زوال عقل آلزایمر افسردگی سکته مغزی