پنجشنبه, ۱۹ مهر, ۱۴۰۳ / 10 October, 2024
مجله ویستا


نظم در ۶۰ ثانیه


نظم در ۶۰ ثانیه
کودک دو ساله شما دیوار را با ماژیک خط خطی کرده، بچه پنج ساله تان پس از این که به او کلمه «نه» گفتید باز هم شیرینی می خواهد، فرزند ۷ ساله شما دروغ می گوید. ممکن است در لحظه اول از عصبانیت منفجر شوید اما برای رسیدن به یک راه حل بهتر باید صبور بود، به علاوه این که می دانید اگر عصبانی شوید در آخر کار با یک عذرخواهی یا قرار گرفتن کودک در وضعیت دفاعی به پایان می رسد. در واقع آن چه به آن نیاز دارید نقشه یک بازی است. این طرح می تواند تقریباً راهکار کلی باشد.
خونسرد بودن علاوه بر این که اوضاع و احوال را آرامتر می کند به فرزندتان نیز فرصت می دهد تا حرفهایتان را بهتر بشنود. اگر فریاد بزنید، همه چیز را از پایه خراب خواهید کرد. چون فرزندتان به جای پی بردن به کار اشتباهی متوجه خشم و ناراحتی شما می شود.
روش انضباط ۶۰ ثانیه ای ، طرحی خاص برای به اجرا در آوردن دقیق نظم و انضباط در خانه نیست. اگر روش ۶۰ ثانیه ای را به کار برید، به نتیجه بهتری دست پیدا خواهید کرد. اگر اعصاب خود را کنترل کنید کودکتان بهتر متوجه می شود که چه انتظاری از او دارید. مطمئن باشید که با این کار الگوی رفتاری بهتری خواهید داشت تا به آنچه از او انتظار دارید دست پیدا کنید.
در اینجا ۶ مرحله ساده برای دستیابی به این هدف وجود دارد:
۱۰ ثانیه اول: واکنش سریع
اولین کاری که شما انجام می دهید گرفتن ماژیک از کودک ، جدا کردن او از خواهر و برادرانش در موقع دعوا یا بردن کودک به اتاق دیگر است. یکی از متخصصین به این کار مداخله سریع می گوید: نباید توقع داشت که به کودک فرمان ایست دهید و او هم اجرا کند. همیشه حفظ امنیت بچه ها بر مسائل دیگر مقدم است، اگر در وجود کودکتان هنوز زمینه های خطر و درگیری وجود داشته باشد، بهترین راه ، دور کردن او از محیط است. پروفسور و استاد دانشگاه بوستون می گوید:«شما باید هر چیزی را که باعث به وجود آمدن مشکلات دیگر شود از دسترس کودک دور کنید. کودکتان باید توجه خود را به شما و موقعیتی که در آن قرار دارد معطوف کند. وگرنه خوردن شیرینی، و آزار و اذیت خواهر و برادر تبدیل به نوعی سرگرمی برای او خواهد شد.» در صورت لزوم خودتان و فرزندتان را از صحنه هیاهو و جار و جنجال دور نگاه دارید. در نتیجه امکان این که کاری انجام دهید یا حرفی بزنید که بعداً از یادآوری آن پشیمان شوید، از بین می رود.
ذهن کودک کاملاً باز و منطقی است و فکر می کند اگر پدر و مادر یکسره او را زیر نظر بگیرند، کار خسته کننده ای است. آنها نظرات و قوانین مختلفی دارند ولی برای به اجرا درآوردن هر کدام از آنها به زمان خاصی نیاز دارند. بنابراین خطرات را جدی بگیرید و کاری را که خودتان نمی توانید انجام دهید تحمیل نکنید.
۱۰ ثانیه دوم : حفظ آرامش
عصبانی شدن کار سختی نیست اما چگونگی کنترل آن مهم است؛ اگر بگویید که عصبانی نمی شوم حرفتان غیر منطقی به نظر می رسد بلکه باید احساسات بد و خشونت را کنار بگذارید چون کودکان می دانند که چه وقت عصبانی می شوید حتی اگر سعی کنید آن را بروز ندهید.
آن چه که در حقیقت به آن نیاز دارید کنترل خشم و عصبانیت است. به گفته یکی از متخصصین اگر در یک خانواده شلوغ و پرهیاهو بزرگ شده باشید که همه فریاد می زدند، بیان کردن احساسات، کار بسیار مشکلی است. شما باید کوتاه ترین و مناسب ترین راه را از بین راه های گوناگون پیدا کنید. یعنی به جای این که بگویید:« ای پسر بد» با صدای بلند بگویید:«آ، آ». این کار باعث آرامش شما می شود و همچنین کودک ، دیگر احساس حقارت نمی کند. خونسرد بودن علاوه بر این که اوضاع و احوال را آرامتر می کند به فرزندتان نیز فرصت می دهد تا حرفهایتان را بهتر بشنود. اگر فریاد بزنید، همه چیز را از پایه خراب خواهید کرد. چون فرزندتان به جای پی بردن به کار اشتباهی متوجه خشم و ناراحتی شما می شود.
۱۰ ثانیه سوم : شناخت موقعیت
برای چند ثانیه هم شده به آن چه که واقعاً اتفاق افتاده ، توجه کنید. مادری چندین بار به پسرش در مورد خط کشیدن با مداد بنفش بر روی دیوار اتاق خواب گوشزد می کند، در و دیوار همه خط خطی بودند و او بسیار عصبی بود به نظر می رسید که پسرش پشیمان شده و با عکس العمل مادر ، قلبش شکسته است. چند لحظه بعد با کمی بردباری متوجه می شود که کار او تقلیدی از کتاب «هارولد و مداد شمعی بنفش» بوده است. از نقطه نظر او، این یک کار «سازنده و خلاق بود.» البته با درک احساسات و عواطف کودکان ، در و دیوار و تخت خواب ، سالم و تمیز نمی مانند بلکه باعث بروز احساساتش در یک موقعیت کاملاً استثنایی می شود.
نباید توقع داشت که به کودک فرمان ایست دهید و او هم اجرا کند. همیشه حفظ امنیت بچه ها بر مسائل دیگر مقدم است، اگر در وجود کودکتان هنوز زمینه های خطر و درگیری وجود داشته باشد، بهترین راه ، دور کردن او از محیط است.
در نظر گرفتن موقعیت، کار دشوار و سختی است. یعنی شما باید دریابید که چگونه درگیری و برخورد را از تمام چیزهایی که همانند آن در گذشته بوده و ممکن است در آینده نیز اتفاق بیفتد جدا سازید و وقتی که به موقعیت مکانی و زمانی به عنوان یک اتفاق مجزا ( به جای یک خطای تکراری) نگاه می کنید، معمولاً متوجه تناقص آن چه کار در ابتدا فکر می کردید، خواهید شد.
بداخلاقی یک کودک سه ساله ممکن است مربوط به گرسنگی او باشد، ژولیدگی یک بچه ۸ ساله بر سر میز صبحانه شاید در اثر کمبود خوابش باشد. به عبارت دیگر، مجدداً باید موقعیت خود را در نظر بگیرید. از خودتان بپرسید که آیا عواملی وجود دارد که بتوان به کمک آنها از بروز این رفتار در آینده جلوگیری کرد؟ مانند از بین بردن بعضی محدودیت ها یا عوض کردن قوانین خانوادگی؛ پس هیچ وقت نگویید :«چند بار به تو گفتم که ...؟»
( حتی اگر بعضی چیزها را ۱۰۰ دفعه به فرزندتان گفته اید که چنین چیزی محال است) مهم نیست. باز هم دوباره و دوباره بگویید. و فقط دوباره.
۱۰ ثانیه چهارم: حرف زدن با کودک
اگر به فرزندتان فرصت هیچ کاری را نمی دهید، پس بهتر است به جای کنترل کردن وی و نظم بخشیدن به رفتارش، به او مسئولیت بدهید. به جای تنبیه کردن ، به او بگویید که چرا اجازه نمی دهید بعضی از کارها را انجام دهد، به عنوان مثال: خط های روی دیوار با تنبیه پاک نمی شود، گفتن دو یا سه جمله خیلی مؤثرتر است و برای بچه های کوچکتر دو یا سه کلمه کفایت می کند. او دوست دارد که از دهان شما بشنود که چه کار اشتباهی کرده و چگونه می تواند کار بهتری انجام دهد. گفتن جملاتی مانند:«ما روی دیوار نمی کشیم، ما روی کاغذ نقاشی می کنیم ؛ یا : نباید شیرینی بخوری چون الان نزدیک شام است و بعداً می توانی آن را بخوری»، خیلی مؤثرتر است اگر با فرزندتان بحث و جدل کنید، علاوه بر این که نتیجه ای نمی گیرید، بلکه تأثیر پذیری او نیز نسبت به حرف های شما کاهش می یابد. به نظر دکتر بهتراست بگوییم :«در مورد آن بعداً صحبت کن».
۱۰ ثانیه پنجم : زمان نتیجه گیری
بعضی از والدین فکر می کنند که تنبیه رکن اصلی نظم و تربیت است، اما بسیاری از متخصصین با این کار مخالفند. به عقیده یکی از آنها: نتیجه گیری زمانی لازم است که به ثبات کار مطمئن نباشیم .
بیان چهار یا پنج کلمه ساده برای گرفتن شیرینی از دست کودک و گفتن :« قبل از شام شیرینی نخور» مطمئناً از قاپیدن شیرینی بهتر است. با تنبیه کردن کاری پیش نمی رود. اگر کودکان توپ را در خانه پرتاب می کنند، به جای تنبیه کردن آنها، باید توپ را از دسترسشان دور نگاه داشت. اگر نتیجه کار درست همان چیزی است که فکر می کردید، کم کم اثربخشی کلامتان نیز به مرور زمان تقویت خواهد شد.
اهمیت دادن به نتیجه کار فقط برای یک لحظه، باعث می شود که فرزندتان به طور مکرر کارهای شما را نادیده بگیرد. آن چه که مهم و مؤثر است، فرصت دادن به کودک برای به دست آوردن تجربه و نتیجه اعمالش است . به طور مثال اگر او بچه ها را بزند دیگر نمی تواند با آنها بازی کند.
۱۰ ثانیه ششم: رفتارهای منطقی
ذهن کودک کاملاً باز و منطقی است و فکر می کند اگر پدر و مادر یکسره او را زیر نظر بگیرند، کار خسته کننده ای است. آنها نظرات و قوانین مختلفی دارند ولی برای به اجرا درآوردن هر کدام از آنها به زمان خاصی نیاز دارند. بنابراین خطرات را جدی بگیرید و کاری را که خودتان نمی توانید انجام دهید تحمیل نکنید. شما برای زندگی کردن وظایفی دارید یعنی با گفتن «آخرین شیرینی است که تو می خوری» و یا «تا یک ماه از بازی خبری نیست» نه تنها باعث ناراحتی کودکتان شده اید بلکه تقریباً باعث تحلیل قوای جسمانی خود نیز می شوید.
اکنون همه چیز گفته شد، نقشه ۶۰ ثانیه ای خیلی ساده است، اما نیاز به تفکر شما در رسیدن به اهدافتان و به همین میزان نیاز به کنترل بر رفتار خود دارد.
منبع : تبیان