یکشنبه, ۱۶ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 5 May, 2024
مجله ویستا

مخارج نظامی در آمریکا و جهت گیری های تحقیق و توسعه


مخارج نظامی در آمریکا و جهت گیری های تحقیق و توسعه
قدرت ملی هر کشوری با استفاده از مولفه‌های خاصی در نظام بین الملل تعریف می‌شود. در واقع قدرت ملی در ساختار نظام جهانی قدرت، معنی پیدا می‌کند. قدرت ملی، یک مفهوم کیفی است که برای سنجش آن، همانند سایر مفاهیم کمی، به ناچار باید فرایندهای تقلیلی را برای ارزیابی آن طی کرد و در خلال این فرایند، مفهوم کیفی را به مجموعه‌ای از شاخص‌های عینی تقلیل داد تا از این طریق بتوان در دنیای واقعی، مفهوم کیفی را مورد سنجش قرار داد. شاخص سازی تابع اصولی مانند صراحت، وزن پذیری، عدم تداخل، سنجش پذیری و نسبت می‌باشد.
برای سنجش قدرت ملی کشورها نیز می‌توان از شاخص‌هایی استفاده کرد که مهمترین آنها در قالب عوامل زیر قابل طبقه‌بندی هستند که عبارتند از: قدرت نظامی، قدرت اقتصادی، دسترسی اطلاعات، پیشگامی در جریان تولید علم، بهره مندی از فن آوری های نوین و پیشرفته، قابلیت های ملی، وسعت، جمعیت، ژئوپولتیک کشور و سطح توقعات بازیگر در نظام بین الملل. از بین عوامل فوق، اصطلاح ژئوپلتیک از اهمیت به سزایی برخوردار است. این واژه از جمله واژگانی است که در دهه‌های اخیر رایج شده و ظاهراً ترکیبی از دو واژه Geo (زمین) و Politic (سیاست) می‌باشد. ژئوپلتیک، چگونگی به کار گیری سیاست با توجه به مطالعه کاربردی عوامل محیط جغرافیایی است و اهداف آن در دوره‌هایی تاریخی تغییر کرده است.
شهرام وصفی اسفستانی