شنبه, ۲۱ مهر, ۱۴۰۳ / 12 October, 2024
مجله ویستا

گرگرفتگی


- چه وقت به پزشک مراجعه کنیم؟
ـ گرگرفتگی به قدری شدید یا مکرر است که به خستگی، افسردگی، یا تغییر خلق منجر شده یا خواب را مختل می‌کند.

- گرگرفتگی نشانه چیست؟
بسیاری از زنان به آرامی وارد مرحله یائسگی شده و علائم کمی از خود نشان می‌دهند. گرگرفتگی آنها بسیار مختصر است و کمی باد زدن خود را می‌طلبد. در برخی دیگر، این گرگرفتگی مانند رویاروئی با تنور آتش است.
هر دو اینها حالاتی طبیعی هستند. گرگرفتگی واکنش بدن به کاهش مقدار هورمون استروژن در بدن است که با نزدیک شدن یائسگی روی می‌دهد.
نه تمام زن‌ها، اما بیش نیمی از آنها دچار این گرگرفتگی می‌شوند. در برخی، تولید استروژن به‌تدریج کاهش می‌یابد و گرگرفتگی آنها کم است. ولی در بعضی دیگر، تخمدان‌ها ناگهان دیگر استروژن نمی‌سازند؛ یا تولید استروژن چند بار قطع و دوباره شروع می‌شود. در این زن‌ها گرگرفتگی آزارنده است.
اگر دچار گرگرفتگی می‌شوید، ممکن است اول احساس شروع یک چیز غریب کنید. و بعد دمای مرکز بدن پائین می‌افتد. در پاسخ به آن، پوست عرق می‌کند تا تعادلی بین خود و پائین افتادن دمای بدن برقرار کند.
ممکن است چندین بار پشت سر هم دچار گرگرفتگی شوید. بیشتر هم در شب روی می‌دهد و وقتی بیدار می‌شوید، احساس داغی و عرق کردن می‌کنید. و بالاخره، لرز می‌کنید و برای گرم شدن نیاز به دراز کشیدن پیدا می‌کنید و دوباره می‌خوابید. به این ترتیب خوابتان چندین بار قطع می‌شود.

- درمان گرگرفتگی
سویا بخورید. شروع یائسگی و علائم آن در میان اقوام مختلف متفاوت است. بیش از ۵۰ درصد زنان آمریکا و اروپای غربی این علائم را گزارش کرده‌اند، در حالی که این میزان در میان زنان ژاپنی فقط ۹ تا ۱۰ درصد است.
یک بررسی نشان داده است که فرآورده‌های سویا در درمان احتمالی برای علائم یائسگی است. زنان ژاپنی غذاهای سویادار زیاد می‌خورند. سویا حاوی ترکیبات استروژنی طبیعی است که گرگرفتگی را تخفیف می‌دهد.
سویا و سایر فرآورده‌های آن را به برنامه غذائی خود بیفزائید و از مزایای این غذاهای کم‌چربی هم بهره‌مند شوید.
عادات بد را کنار بگذارید. کسانی که سیگار می‌‌کشند یا الکل مصرف می‌کنند بیشتر از سایرین گرفتار گرگرفتی می‌شوند. برای ترک این چیزهای زیان‌آور از پزشک کمک بگیرید.
قهوه نخورید. خوردن بیش از یکی دو فنجان قهوه در روز هم ممکن است باعث گرگرفتگی شود. هر ماده شیمیائی محرک مثل کافئین می‌تواند کمی فشار خون و ضربان قلب را بالا برده و ایجاد گرگرفتگی کند.
نفس عمیق بکشید. یک بررسی نشان داده است که زنانی که آموزش داده شده‌اند تا آهسته و عمیق نفس بکشند بهتر قادر به کاهش گرگرفتگی خود تا ۵۰ درصد شده‌‌اند. زنانی که در این بررسی شرکت کرده‌اند، یک هفته در میان هشت برنامه یک ساعته آموزش داشته‌اند. از پزشک خود برای روش آموزش استراحت با تنفس عمیق کمک بگیرید. (بسیاری از معلمان یوگا نیز این روش را آموزش می‌دهند)
خود را خنک کنید. هر چیزی که با آن احساس خنکی و راحتی بیشتر کنید پاسخ مناسبی برای گرگرفتگی است. بادبزن کوچکی همراه خود داشته باشید تا در مواقع لزوم بتوانید خود را باد بزنید. لباس‌های نازک روی هم بپوشید تا بتوانید برخی از آنها را در آورید یا به تن کنید.
استروژن بخورید. اگر گرفتگی شدید و طولانی است، نیاز به درمان جایگزینی هورمونی دارید. گرچه این روش برای همه توصیه نمی‌شود، ولی گرگرفتگی را از بین می‌برد.
استروژن به‌صورت قرص، برچسب‌های پوستی، کرم‌های مهبلی، و قرصهای زیر پوستی وجود دارد که این قرص‌ها با عمل جراحی زیر پوست شکم گذاشته می‌شود.
در زنانی که نیاز به درمان طبی دارند، ولی به علت سابقه سرطان پستان نمی‌توانند استروژن مصرف کنند، تجویز داروی فشار خون کلونیدین ممکن است مؤثر باشد.