موجبات یک تصمیم

درک و تحلیل اعلام موضع نهایی مهدی کروبی در خصوص انتخابات ریاست جمهوری نیازمند مداقه و غور پیرامون سرنوشت و سرشت جریان چپ خط امامی در سال‌های گذشته است بدون در نظر گرفتن سرنوشت این جریان فکری و تاریخ سه دهه فعالیت آن شاید نتوان به فهم درستی از رویدادهایی که در این سال‌ها بر این جریان رفته است دست یافت. همواره این اشکال بر ذهنیت انسانی وارد است که شاید روند و علت‌العلل رویدادهای حادث‌شده را پیگیری نکند و یا آن را به فراموشی بسپارد.
اشکال دیگر اکثر نهضت‌ها و جنبش‌های سیاسی و اجتماعی، خاصه آنها که از سازمان و تشکیلا‌ت مناسبی سود نمی‌برند آن است که گاهی از راه رسیدگان نابرده‌رنج از انتهای صف به جلو جلوس کرده بر خوان موسع می‌نشینند و فارغ از یاران دیروز به تنعم می‌گذرانند. جریان خط امام شناسنامه‌ای دارد که هنوز خاطره‌ها و حافظه‌های تاریخی ملت بزرگ ایران و پیروان امام امت آن را به فراموشی نسپرده‌اند. گویا همین دیروز بود که با رحلت امام(ره) و قرار گرفتن کشور در فضای پس از جنگ تحمیلی و نزدیکی اتمام دوران مجلس سوم فشارها بر جریان خط امام(ره) آغاز شد.
در آن سال‌ها معدود تشکیلا‌تی که خود را وفادار به راه و آرمان‌های امام می‌دانستند در صحنه حضور داشتند. مجمع روحانیون مبارز، سازمان مجاهدین انقلا‌ب اسلا‌می، انجمن اسلا‌می معلمان، انجمن اسلا‌می مهندسین، انجمن اسلا‌می مدرسین، دفتر تحکیم وحدت و... علی‌رغم تحمل فشارهای مختلف با محوریت مجمع روحانیون و مهدی کروبی به تداوم آرای امام(ره) مشغول بودند. شاید امروز سخن گفتن از آن ایام و اقدامات سهل باشد، اما کروبی یگانه‌چتر قابل اطمینان فرزندان و مجاهدان زجرکشیده‌ای بود که دوران غربت پس از امام سخت آنها را فسرده بود. در آن سال‌ها با تلا‌ش و مرارت فراوان انسجام نیروها با همت کروبی حفظ شد اما وقتی دوران عافیت از راه رسید، همه چیز در مسیری ملتهب قرار گرفت. حفظ آن نیروها و تبدیل کردن آن پتانسیل به نیروهای تاثیرگذار جدیدی که متناسب با تغییر شرایط، تحولا‌ت زمانه، ادراکات سیاسی و اجتماعی جدید، اوضاع و احوال مدیریتی و چالش‌های بین‌المللی، زنده بمانند، پوسته اندازند، به درک مشترکی برسند و با حفظ ذات سیاسی خویش به رویکردی‌ نوین دست یابند، چندان آسان نبود.
در تمام آن سال‌ها مهدی کروبی سنگ زیرین آسیابی بود که چرخش هویت‌انگارانه و ماندگارانه آن سهل و آسان نمی‌نمود. در سال‌های انتهایی دولت هاشمی که عده‌ای کرسی قدرت آراسته بودند، تعدادی سودایی جدید در سر داشتند و معدودی به تجدیدنظرطلبی رسیده بودند، از میان تردیدهای میرحسین موسوی که امید نیروهای سیاسی و زجرکشیده پیش و پس از انقلا‌ب بود، با خواست و اصرار معدود یاران این جریان فکری و در راس آنها کروبی، سیدمحمد خاتمی با اما و اگرها و با موافقت مقام معظم رهبری به صحنه آمد و شیخ با همه توان، از تصمیم یاران همراه حمایت کرد. شهر به شهر و دیار به دیار رفت، از خاتمی دفاع کرد و بر استمرار هویت انقلا‌ب اسلا‌می و ماهیت و سرشت نظام اسلا‌می که <جمهوری اسلا‌می> است، پا فشرد.
نتیجه دوم خرداد موجب شگفتی بود؛ یکی از یاران فاضل امام(ره) بر کرسی قدرت جلوس کرده بود. اما پیروزی دوم خرداد که از فردایش همراهان آن را <اصلا‌ح‌طلبان> می‌نامیدند، پایان دغدغه‌ها و بحران‌ها نبود. جشن دوم خرداد بیش از آنکه به چگونگی و شکل استقرار دولت جدید بپردازد، در ناهمگونی با شرایط تحمیلی متحد بود. فرصت بزرگی فراهم آمده بود اما از این فرصت به نحو بایسته و شایسته استفاده نشد. دوم خرداد هرچند موجب خیرات و برکات فراوانی شد اما در فقدان مانیفست و نقشه راه، برنامه مشخص برای تحقق اهداف، تشتت در آرا و احزاب، کنترل نکردن موج کور تندروی و رادیکالیسم، عدم بهره‌برداری از قدرت مستقر در نهادهای دولت و فراموش کردن برخی از نیازهای واقعی اقتصادی و اجتماعی به بسترهایی ورود کرد که بیش از سود، هزینه بر کلیت اصلا‌ح‌طلبان وارد کرد.
دولت برآمده از اصلا‌حات ارزیابی درستی از میزان قدرت خود و مانور حریف به دست نداد. در یک کلا‌م، فرصت‌ها را به تهدید و مزیت‌ها را به شکوه‌بدل کرد. حاصل آن دولت نباید دولت احمدی‌نژاد می‌شد اما شد. باید بپذیریم و بپذیرند که احمدی‌نژاد و دولتش محصول خطاهای استراتژیک دوران اصلا‌حات است. از آن پس اصلا‌ح‌طلبان در چند رهاورد حساس و کلیدی مردم را در کنار خود احساس نکردند. انتخابات شوراهای اسلا‌می شهر و روستای دوم، انتخابات هفتم مجلس شورای اسلا‌می و در نهایت انتخابات ریاست‌جمهوری.
طرفه آنکه در داستان تحصن نمایندگان مجلس شورای اسلا‌می، اقدامی نادرست، در زمانی نادقیق و برای اهدافی خدشه‌ساز صورت پذیرفت. مردم هیچ‌گاه صحت و صداقت این اقدام را باور نکردند اما تنها هزینه آن اقدام بالا‌ بردن هزینه عمل سیاسی و انسداد راه‌های تفاهم و عمل مبتنی بر خرد سیاسی و تفاهم عمومی بود. انتخابات ریاست‌جمهوری نیز داستان خود را دارد. در حالی که نظرسازی‌های جهت‌دار از بالا‌ و پایین بودن این و آن سخن می‌راند، مهدی کروبی در نهایت غربت با کسب آرایی قابل توجه انتخابات را واگذار کرد. از فردای انتخابات با تشکیل حزب اعتماد ملی و انتشار روزنامه <اعتماد ملی> عصر جدیدی در زندگی سیاسی کروبی آغاز شد. حزب اعتماد ملی از همان روزهای آغازین چه در انتخابات شوراهای اسلا‌می و چه در انتخابات هشتم مجلس شورای اسلا‌می حسن‌نیت خود را نشان داده است. به‌رغم آنکه شورای مرکزی این حزب در ماه‌های گذشته از جناب مهدی کروبی برای ورود به عرصه انتخابات دعوت کرده بود، ایشان تا ماه‌ها تصمیم خود را معلق به مشورت و رایزنی نمودند. حزب اعتماد ملی حتی برای نشان دادن حسن‌نیت خویش عضویت در کارگروه ائتلا‌ف اصلا‌ح‌طلبان را پذیرفت و حتی نماینده‌ای را برای شرکت در آن جلسات معرفی کرد. در این جلسات منشور ائتلا‌ف تدوین شد و به تصویب رسید. مقرر شده بود که تا ۲۰ آذرماه این شورا مکانیسم خود برای ورود به انتخابات را اعلا‌م کند. حتی دبیرکل حزب اعتماد ملی، تاریخ اول آذرماه را برای از دست ندادن فرصت‌های سیاسی پیشنهاد کرده بود اما علی‌رغم توافق عمومی برای اعلا‌م کاندیداتوری در تاریخ ذکرشده، باز هم نقش گروه‌ها و عناصر خلق‌الساعه که نقش‌محوری در شکست و بن‌بست جبهه اصلا‌ح‌طلبان دارند، سبب عدم نتیجه‌گیری و اعلا‌م به‌موقع نظرات این کارگروه و درمجموع جبهه اصلا‌حات شد.
حال به نظر می‌رسد نمی‌توان منتظر تصمیم کسانی نشست که به دنبال فرصت‌سوزی هستند. حزب اعتماد ملی بارها به برخی از افراد و گروه‌ها اعلا‌م کرده بود، نباید با عدم درک درست موقعیت سیاسی اصلا‌ح‌طلبان، فرصت‌سوزی‌های تاریخی و تکرار اشتباهات قدیمی، موجبات شکست جدیدی را فراهم آورند. بدیهی است مهدی کروبی و حزب اعتماد ملی تصمیم خود را برای عمل شفاف سیاسی جهت حضور در انتخابات ریاست‌جمهوری اتخاذ کرده با توکل به ذات باری‌تعالی و امید به حمایت ملت بزرگ ایران قدم در این مهم می‌نهد. نتیجه فرع است. آنچه اهمیت دارد، نیاز کشور به تغییر در حوزه‌های مختلف و اصلا‌ح امور است؛ کاری که حزب اعتماد ملی بر این باور است که در این زمان تنها از دستان مهدی کروبی برمی‌آید. هرچند نباید فراموش کرد که تمام چهره‌ها و احزاب سیاسی این حق را دارند که با شفافیت به عرصه رقابت‌ها وارد شده خود را به داوری ملت شریف ایران بسپارند و حزب اعتماد ملی از این امر استقبال می‌نماید.

منبع : روزنامه اعتماد ملی