دفاع با ابزار تهاجمی؟

تاکتیک موردنظر برانکو برای ۳ بازی مرحله گروهی جام جهانی چیست؟ خب بالطبع با توجه به محتاط بودن این مربی کروات و نیز نیاز ایران به گل نخوردن از تیم‌های قدرتمندی چون مکزیک و پرتغال، اولین تصور، اتخاذ یک تاکتیک کاملاً دفاعی در بازی‌های آینده است. حرف‌های ایوانکوویچ هم بر این مورد صحه می‌گذارد اما او چندی پیش اظهارنظری متفاوت کرده بود. علاوه بر اینها، یک موضوع بسیار مهم وجود دارد که...
طی هفته‌های اخیر، اظهارنظرهای متفاوتی از سرمربی کروات تیم ملی شنیده‌ایم؛ اظهارنظرهائی که به شیوه بازی این تیم در مقابل حریفانی چون مکزیک، پرتغال و آنگولا برمی‌گردد. با هم آنهائی که در ذهنمان باقی مانده را مرور می‌کنیم؛
- اول باید به فکر گل نخوردن بود؛ مقابل مکزیک ۷۰ دقیقه دفاع می‌کنیم و بعد ...
- شما هر طور که می‌خواهید فکر کنید؛ فکر کنید من ترسو هستم و تیم را دفاعی به زمین می‌فرستم. در آلمان معلوم می‌شود چه در سر دارم.
و اما آخرین اظهارنظر؛
- به دفاع تیمی اعتقاد ویژه‌ای دارم. اگر لازم باشد، مهاجمان را هم وادار به دفاع کردن می‌کنم.
با این تفاسیر، شما فکر می‌کنید ملی‌پوشان ایرانی، چه نوع فوتبالی ارائه خواهند کرد؟ دفاع محض یا هجوم همه‌جانبه؟ شاید هم تلفیقی از این ۲ مورد، شما چه تصوری در این زمینه دارید؟ عقل سلیم می‌گوید تیم ملی در آلمان، ابتدا باید به فکر گل نخوردن باشد و بعد از آن هدف نهائی خود را دنبال کند. رحمان رضائی نیز چندی پیش این موضوع را تأیید کرد و از آن به‌عنوان تاکتیک روز تیم‌های بزرگ دنیا نام می‌برد. سبک بازی و شیوه تیم‌های فوتبال در سال‌های اخیر، دستخوش تغییرات بسیاری شده است. گرچه تک تک تیم‌های ملی دنیا، اصالت و ویژگی‌های منحصربه‌فرد خود را حفظ کرده‌اند اما در عین حال تلاش نموده‌اند به آنچه سبب موفقیت قهرمانان تورنمنت‌های بزرگسال‌های اخیر شده نیز روی آورند. چند سالی هست که فوتبال فیزیکی و قدرتی مدنظر بسیاری از مربیان قرار گرفته؛ روشی که یونان در جام ملت‌های اروپا آن را ارائه می‌کرد و با از کار انداختن بازیکنان حریف و خسته کردن آنان، تیر خلاص را در دقایق پایانی بازی‌هایش به هدف می‌زد. گویا برانکو نیز چنین هدفی را در سر می‌پروراند اما آیا وی ابزار لازم برای این کار مهم را در اختیار دارد؟ آیا شاگردان او از قابلیت‌هائی مشابه مردان ”اوتورها گل“ در جام ملت‌های ۲۰۰۴ اروپا برخوردار هستند؟ بدون اغراق باید گفت که تیم ملی ایران در حال حاضر، مهره‌هائی در اختیار دارد که امثال یونان به آنها حسرت می‌برند اما مطمئناً یا چنین نفراتی نمی‌توان در فکر ارائه یک بازی فیزیکی و تمام درگیرانه بود. چشم‌پوشی از توانائی بازیکنانی چون کریمی، مهدوی‌کیا، هاشمیان، دائی، عنایتی، خطیبی، معدنچی و ... در حمله و معطوف کردن حواس خود به ارائه یک بازی کاملاً دفاعی، اشتباه و گناهی نابخشودنی خواهد بود. برانکو با این ابزار تهاجمی که در اختیار دارد آیا باز هم به فکر دفاع محض است؟ نفراتی که از آنها نام بردیم، نه توانائی شرکت در کارهای دفاعی را دارند و نه صلاح است که قابلیت‌های منحصربه‌فرد آنان در سایه ارائه کارهائی که در آن تخصص ندارند، پنهان شود. ما با داشتن جادوگر فوتبال آسیا، موشک هامبورگ و مشتی بازیکن دیگر که در ارائه فوتبال تهاجمی استاد هستند، نباید به فکر دفاع مطلق باشیم. شاید برای تیم ملی، بهترین روش، همانی باشد که از آن به‌عنوان ”تلفیقی از دفاع و حمله یاد کردیم“ اما این مورد با صحبت‌های اخیر برانکو مبنی بر اینکه اگر لازم باشد، مهاجمان را نیز وادار به دفاع می‌کنیم هیچ نوع همخوانی ندارد. ایرانکوویچ باید بهترین بهره را از خلاقیت نفراتی چون کریمی، مهدوی‌کیا، زندی و ... در حمله ببرد اما وقتی چند ماه قبل را به یاد می‌آوریم و بی‌اثری هافبک ایرانی بایرن در تیم ملی یا حبس شدن زندی خوشفکر در دفاع و عدم حضور مؤثر مهدوی‌کیا در حملات را در ذهن مرور می‌کنیم، پشتمان می‌لرزد. برانکو باید بداند ابزار تهاجمی در اختیارش، به مراتب قابلیت‌های بالاتری نسبت به ابزار دفاعی تیمش دارد.
بهره بردن از این ابزار تهاجمی در دفاع، کاری عبث خواهد بود که تاواتی سنگین برای فوتبال ایران به همراه خواهد داشت. او نباید فراموش کند که عناصر دفاعی تیمش از میرزاپور، نصرتی و گل‌محمدی گرفته تا زارع و نکونام، این روزها بدترین دوران ورزشی خود را سپری می‌کنند و دل بستن به آنها برای ارائه فوتبالی بسته و تدافعی، جز نتایج منفی و ناخوشایند، مورد دیگری دربرنخواهد داشت. امیدواریم ادعای چند هفته قبل ایوانکوویچ مبنی بر اینکه ”در آلمان معلوم خواهد شد چه در سر دارم“ حکایت از این مورد داشته باشد که او صرفاً به دفاع همه‌جانبه و مطلق فکر نمی‌کند.
فراموش نکنیم که اظهارنظرهای ملی‌پوشان و امیدواری دادن به فوتبالدوستان ایرانی نسبت به صعود از گروه، انتظارات را به طرز عجیبی بالا برده و به سبب آن افق دید بسیاری از مردم و اهالی فوتبال تغییر کرده است. مطمئناً ایده‌های محتاطانه و دفاعی برانکو نخواهد توانست این انتظارات را برآورده سازد، مگر اینکه ما اشتباه فکر کرده باشیم و او بخواهد در آلمان، فرمان حمله صادر کند.

حامد فرضعلی بیک

منبع : روزنامه ابرار ورزشی