شنبه, ۱۵ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 4 May, 2024
مجله ویستا


جامع التواریخ (تاریخ اغوز)


تاریخ نشر : ۸۴۱۲۲۲
تیراژ : ۲۰۰۰
تعداد صفحه : ۲۴۴
نوبت چاپ : ۱
شابک : ۹۶۴-۸۷۰۰-۱۱-۷
رده دیویی : ۹۵۵.۰۶۲۸
نوع اثر : تالیف
زبان کتاب : فارسی
قطع : وزیری
جلد : گالینگور
محل نشر : تهران
نویسنده : رشیدالدین‌فضل‌الله
مترجم : روشن - محمد

این کتاب بخشی 'تاریخ اغوز' از کتاب تاریخ عمومی 'جامع‌التواریخ' رشیدالدین فضل‌الله همدانی (درگذشته 718 هـ ق) است. 'غز' یا 'اغوز' نام مجموعه‌ای از قبایل ترکان شرقی بود که در قرن نهم میلادی/ سوم هجری از اتحاد 9 قبیله در دشت‌های آسیای مرکزی تاسیس شد و به تدریج در سرزمین‌های شمالی دریای مازندران گسترش یافت. در قرن چهارم هجری طایفه‌ای از آن‌ها با پذیرفتن اسلام، وارد ممالک اسلامی شرقی و سرزمین‌های ماوراءالنهر خراسان شدند. اینان سرانجام دولت سلجوقیان را تشکیل دادند و دولت شمالی نیز برخاسته از همین ترکان بود. در دوران سلطان سنجر گروه دیگری از ترکان غز به سرزمین‌های اسلامی تاختند و تا کرمان پیش رفتند و در خراسان قتل و غارت و ویرانی برجای گذاشتند. در این بخش از کتاب جمع‌التواریخ که سراسر انباشته از اساطیر و داستان‌های قوم اغوز است عمدتا به قدرت‌گیری و لشکرکشی‌های شخصی به نام 'اوغوز' ـ سر سلسله قوم اغوز ـ پرداخته شده که از آن جمله است، حمله به سرزمین‌های: شروان و شماخی، اران و موغان، دیار بکر و شام، فرنگ و روم، مصر، بغداد و بصره، پارس و کرمان، عراق، مازندران و گرگان، خراسان و قهستان. در پایان به جانشیان اغوز اشاره می‌شود.