مزایا و معایب iPod

در بیست و سوم اكتبر سال ،۲۰۰۱ شركت Apple یكی از مهمترین محصولات تاریخ خود به نام iPod را معرفی كرد. iPod یك دستگاه پخش موزیك دستی قابل حمل است. این محصول موفقیتی برای اپل محسوب می شود، زیرا درآمد حاصل از آن احتمالاً در آینده سهم درآمد حاصل از Macها را تحت الشعاع خود قرار می دهد. iPodها مبتنی بر ایده و مفهوم جدیدی نیستند. شركت های دیگری هم قبل از اپل، درایوهای سختی برای پخش موزیك عرضه كرده بودند، اما آنها ظرافت و جذابیت iPod ها را نداشتند.
بر خلاف شركت های رقیب، iPod از یك درایو سخت بسیار كوچك استفاده می كرد كه باعث می شد اندازه این دستگاه یك چهارم محصولات مشابه خود شود و با سرعت بسیار بالا فایل ها را انتقال می داد. همه تلاش ها برای طراحی بهتر در جهت این بود تا كاربران محصول بهتری را تجربه كنند.
iPod برای اولین بار توسط شركت اپل طراحی و معرفی نشد. تونی فادل، طراح محصولات، قبل از اینكه این ایده را به اپل پیشنهاد كند، آن را به فیلیپس و Real Networksارائه كرده بود. «فادل» دریافت كه شركت اپل آمادگی پذیرش پیشنهاد او را دارد و احتمالاً فوراً برای تولید و عرضه آن به بازار موافقت می كند.
iPodآنقدر كوچك بود كه به راحتی درون جیب پیراهن قرار می گرفت و دارای یك باتری سونی بود كه در صورت شارژ بودن ده ساعت كار می كرد. دستگاه درون خود یك درایو سخت توشیبای بسیار كوچك به اندازه ۸/۱ اینچ داشت كه حدود پنجاه گرم وزن داشت و حتی بسیار كوچكتر از درایوهای سخت نت بوك بود. اپل سیستم عامل یا نرم افزار اجرای MP۳ را توسعه نداده است. سیستم عامل از شركت Pixo است كه توسط تعداد زیادی از كارمندان اپل تجهیز شده است، و نرم افزار پخش MP۳ از Portal Player است. سیستم عامل Pixo در بسیاری از تلفن های دستی اجرا شده است و ۱۵۵ كیلوبایت را اشغال می كند.
• مشكلات
iPod تنها یك عیب جدی داشت و آن هزینه بالای آن بود. هر دستگاه چهارصد دلار بود كه خرید آن را برای بسیاری از مشتریان مشكل می كرد. بعضی نیز از كمبود پشتیبانی كامپیوتر شخصی توسط آن اظهار تاسف می كردند. چند هفته پس از شروع به كار سیستم، همان طور كه استیو جابز قول داده بود، این امكان برای كاربران iPod فراهم شد تا بتوانند آن را با كامپیوتر شخصی شان هماهنگ كنند.
محدودیت های متعددی در نسخه اولیه iPod وجود داشت، به عنوان مثال، در سیستم، امكان كنترل از راه دور وجود نداشت، با وجود اینكه یك رابط برای چنین هدفی طراحی شده بود هیچ بازی و سرگرمی ای نداشت و نرم افزار آن تنها روش های محدودی را اجرا می كرد.
• پیشرفت سریع
یك ماه پس از آغاز به كار در داخل آمریكا، حضور iPod در اروپا هم به همراه دستگاه های جانبی جدید، آغاز شد. تا انتهای سال ،۲۰۰۱ اپل حدود ۱۲۵ هزار iPodجدید فروخته بود. مانند تمام محصولات شركت اپل، نسخه به روز شده اصلی چندین ماه بعد عرضه شد. در مارس ،۲۰۰۲ نسخه ۱۰ گیگابایتی iPod به بازار آمد.
چهار ماه بعد، در جولای، نسخه ۲۰ گیگابایتی آن هم ارائه شد. این نسخه جدید با كامپیوتر شخصی سازگار است و از Music Matchاستفاده می كند تا با پخش كننده موزیك هماهنگ شود. یك تقویم جدید و جست وجوگر هنرمندان هم به نرم افزار اضافه شد كه بر روی پخش كننده جدید قرار می گرفت. برخلاف نسخه های اولیه آن، در iPod های جدید كنترل از راه دور وجود داشت. مهمترین تغییر فیزیكی واضح تغییر گرداننده ثبت اطلاعات(scroll wheel) آن بود كه در نوع اولیه واقعاً یك گرداننده فیزیكی بود كه می چرخید، اما در نسخه دوم به جای آن از یك گرداننده حساس به لمس كردن استفاده شد.
با شگفتی بسیار، ناگهان iPod در فرانسه عرضه شد، زیرا آنها این قانون الزام آور اروپایی كه طبق آن تمام دستگاه های پخش موسیقی دستی باید به ۱۰۰ دسیبل محدود شوند را رعایت نكردند. بعد از مدتی اپل منصرف شد و در اكتبر iPod ها دوباره به بازار فرانسه بازگشتند. كمی پیش از آغاز سال نو، اپل اعلام كرد كه ویرایش جدیدی از iPod را طراحی می كند كه می تواند تصاویر گرافیكی یا متن قرار گرفته در پشتیبان خود را نمایش دهد. مصرف كننده می تواند طرحی از خودش را انتخاب كند یا مثلاً امضای یك هنرمند را انتخاب كند. این سرویس پنجاه دلار هزینه دارد. تا انتهای سال ،۲۰۰۲ ۷۰۰ هزار iPod فروخته شد. استیو جابز اعلام كرد كه نسل سوم iPodها كه آماده استفاده است، كوچكتر و دارای آرایش متفاوت كلیدها نسبت به مدل های قبلی آن است. نسخه جدید در مدل های ،۱۰ ۱۵ و ۳۰ گیگابایتی، به مصرف كننده ها این توانایی را می دهد تا ۷۵۰۰ آهنگ را در جیب خودشان حمل كنند.
• نرم افزار شگفت آور
بزرگترین عامل به روزشدن iPod ها در iTunes است، نه در سخت افزار آن. در نسل سوم iPod ها، اپل سیستم ذخیره موزیك iTunes را عرضه كرد كه به كاربران اجازه می دهد تا آهنگ ها را دانلود كنند، سپس آنها را بر روی CD منتقل كنند و با استفاده از iTunes آنها را اجرا كنند یا آنها را با پخش كننده MP۳ شان هماهنگ كنند.
تا ژوئن سال ،۲۰۰۳ اپل یك میلیون iPod خود را فروخته بود و تا سپتامبر همان سال ۴/۱ میلیون به فروش رفت. اپل Music Match كامپیوترهای شخصی را با iTunes خودش جایگزین كرد، كه به كاربران كامپیوترهای شخصی این امكان را می دهد تا از ذخیره موزیك iTunes استفاده كنند و آهنگ ها را با iPod خودشان هماهنگ كنند. به رغم تبلیغات مایكروسافت درباره دستگاه پخش و ذخیره موزیك خودش، اپل با سهمی حدود ۵۰ تا ۷۰ درصد بازار، فروشنده شماره یك باقی ماند. با ارائه ذخیره موزیك iTunes، اپل نسخه ۴۰ گیگابایتی خود را هم عرضه كرد.
• باز هم كوچكتر
اپل در اواخر سال ،۲۰۰۳ مشغول تدارك برگزاری بیستمین جشن سالیانه مكینتاش بود. در این زمان شایعه ای در مورد نسخه جدید خاصی از iPod مطرح شد، كه گفته می شد چند هفته بعد از مراسم سالیانه مكینتاش ارائه خواهد شد. توشیبا در اواخر سال اعلام كرده بود كه درایو سخت كوچكتری عرضه كرده است. عرض این درایو یك اینچ بود و چهار گیگابایت ظرفیت داشت. ناگهان سیلی از شایعه ها در مورد یك iPod با اندازه كوچكتر به راه افتاد. كارشناسان تخمین زدند كه احتمالاً حدود هفتاد دلار هزینه می برد تا یك دستگاه پخش موزیك را با این درایو سخت جدید تولید كنند. این مسئله موجب شد تا بسیاری از كارشناسان فكر كنند كه اپل قادر خواهد بود تا بازار دستگاه های پخش موزیك را به دست بگیرد، هرچند كه تا آن زمان هم یك سوم كل فروش بازار را در اختیار داشت.
استیو جابز در پانزده دقیقه آخر سخنرانی خود به iPod اشاره كرد. او بیان كرد كه اپل در حال حاضر یك سوم كل بازار دستگاه های MP۳خوان را، با فروش حدود دو میلیون دستگاه، كنترل می كند. او همچنین اعلام كرد كه آخرین مدل iPod ده گیگابایتی را، بدون هیچ افزایش قیمتی، با یك نسخه ۱۵ گیگابایتی جایگزین می كند. پس از آن استیو جابز اعلام كرد كه یك عضو جدید به خانواده iPod ها اضافه شده است. كارشناسان درباره یك iPod جدید و كوچكتر كه قابل رقابت با انواع دیگر آن است، درست حدس زده بودند. این دستگاه جدید كه iPod mini نام دارد، با یك درایو سخت چهار گیگابایتی تجهیز شده است. اپل مجدداً scroll wheel جدیدی طراحی كرد تا فضای كمتری را اشغال كند.
در روزهای پس از تبلیغات، اپل به مطبوعات خبر داد كه از یك درایو سخت هیتاچی استفاده كرده است، نه از مدل توشیبای پیش بینی شده. اپل همچنین در تمامی دستگاه های موجود نرم افزار را از ۳/۱ به ۱/۲ تغییر داد. شایعه برای كاربران Mac، مثل اكسیژن برای ماهی، لازم است. چند روز بعد مجله نیویورك تایمز مقاله ای درباره یك نسخه تصویری iPod منتشر كرد. استیو جابز از دادن توضیح خودداری كرد و تنها اظهار داشت كه نیاز كمتری به دستگاه ویدیویی دستی نسبت به دستگاه صوتی دستی وجود دارد، كه باعث از بین بردن شایعه دستگاه های پخش تصویری شد.
• شایعات و تبلیغات
در ژانویه آن سال اعلام شد كه اپل و HP با هم همكاری خواهند كرد. این دو شركت در زمینه بازاریابی iPod و ذخیره موزیك iTunes با هم همكاری خواهند كرد. قرار شد اچ پی از iTunes در تمام كامپیوترهای شخصی خود به عنوان اجرا و ذخیره موزیك استفاده كند و از نرم افزار Media Player صرفنظركند. اپل هم یك iPod با مارك اچ پی تولید كند تا اچ پی آن را با سیستم های خودش به فروش برساند. این معامله در سال ،۲۰۰۴ به دلیل اختلافاتی بین دو شركت، به پایان رسید. سرانجام استیو جابز اعلام كرد كه نسل چهارم iPod ها را به بازار عرضه می كنند. این نوع جدید دارای یك scroll wheel، مشابه آنچه در iPod mini وجود داشت، است و بسیار كوچكتر از نمونه های قبلی خود است. این مدل جدید با نسخه جدید نرم افزار ،۳ شروع به كار كرد. اینiPod جدید (نسل چهارم) در سپتامبر ۲۰۰۴ به همكاری شركت اچ پی به بازار عرضه شد.
تصاویر iPod، چند ماه بعد در نوامبر، به صورت نقاط درخشان روی صفحه رادار، پدیدار شد. مدل جدید یك صفحه نمایش رنگی دارد كه توانایی اجرای موزیك و نمایش عكس ها را دارد.
• فشرده سازی مداوم
خط تولید iPod در چهار سال اخیر تقریباً ثابت مانده است. در هر بازبینی، اپل مدار را تصحیح می كند، به ظرفیت درایو سخت می افزاید، اندازه آن را كوچكتر می كند و مشخصات جدیدی به آن اضافه می كند. این اقدامات تا زمان معرفی iPod shuffle بود .Shuffle نسخه ارزانتر و كوچكتر iPod است و می تواند ۱۲۰ تا ۲۴۰ آهنگ را در خود نگه دارد، كه قیمت آنها به ترتیب ۹۹ دلار و ۱۴۹ دلار است. shuffle اولین دستگاه اجرای موزیك فلاش شركت اپل بود و تنها اجراكننده فلشی است كه می تواند فایل هایAAC رمز شده را اجرا كند.
كارشناسانی كه در سال های گذشته درباره موفقیت iPod مشكوك بودند، اكنون آن را دوست دارند و سلطه اپل بر بازار در سال های بعد را پیش بینی كردند. اپل تاكنون میلیون ها iPod فروخته است و سهم تجاری آن به طور چشمگیری در حال رشد است. iPod در نوع خود، جذاب و قابل اطمینان است و شهرت زیادی به دست آورده است. شاید یكی از مهمترین موارد استفاده آنها در موزه هنر موری توكیو بود كه iPodهایی خاص جایگزین راهنماهای صوتی گردشگری شدند. حتی شركت BMW هم یك iPod خاص را در تمام اتومبیل های خود قرار داده است، كه این امكان را به آن می دهد تا موزیك را از بلندگوها پخش كند و كنترل شود. گویا ipad نه تنها در فكر رها كردن بازار نیست، بلكه همچنان هر سال باید منتظر اشكال جالب و پر طرفداری از آن بود.

مهشید گوهری