گل‌های جادوئی

وقتی جهانگردان در جزایر گرمسیر اقیانوس آرام به گل‌های جادوئی برخورد کردند رویاهایشان به حقیقت پیوست. ختمی چینی با گل‌های عجیب و شگفت‌انگیز خود بومی جنگل‌های گرمسیر هندوستان و از خانواده پنیر کیان است. مردم جزایر اقیانوس آرام آویزه‌هائی از این گل‌های قیفی شکل و زیبا به رنگ‌های سرخ، زرد و نارنجی و سفید را به گردن، سینه و گوش‌ها می‌آویزند و یا آنها را زینت‌بخش موهای سر خود می‌نمایند و معتقدند با این کار ارواح خبیثه از آنها دور می‌شوند.
ارتفاع این گیاه که اولین‌بار گیاه‌شناس معروف سوئدی کارل فن لینه آن را Hibiscus Rosa - Sinence نامگذاری کرد در فضای آزاد مناطق گرمسیری تا ۵ متر می‌رسد. برگ‌ها تخم‌مرغی شکل، نوک تیز، سبز براق و دندانه‌دار است. گلدهی گیاه در فصل تابستان آغاز شده تا پائیز ادامه می‌یابد. بر روی شاخه‌های یک‌ساله بوته‌هائی با گل‌های کم پر و بر روی سایر شاخه‌ها بوته‌هائی با گل‌های پرپر ظاهر می‌شود. این گیاه گل‌های زیادی به رنگ‌های سرخ، زرد، نارنجی و سفید تولید می‌کند ولی دوام آن بسیار کم است. اگر در فصل زمستان این گیاه را در یک گلخانهٔ گرم نگهداری کنید گلدهی خواهد داشت توجه کنید که ارتفاع این گیاه در گلدان بیش از ۵/۱ متر نخواهد بود!
از آن‌جا که ختمی چینی به نور فراوانی نیاز دارد بهتر است محل مناسب برای نگهداری این گیاه پنجره‌های پر نور و آفتابی جنوبی و غربی می‌باشد. در تابستان و در اوج گرما می‌توان از یک پردهٔ شکنندهٔ نور استفاده نمود تا برگ‌ها دچار سوختگی نشوند. هم‌چنین این گیاه به آب فراوانی نیاز دارد و باید سطح خاک گلدان را همیشه مرطوب نگهداشت. در زمستان گیاه به آب کمتری نیاز دارد ولی نباید اجازه داد که گیاه به‌طور کامل خشک شود. در فصول رشد هر هفته یک‌بار می‌توان از کودهای مایع (۳ در هزار) استفاده نمود. با نزدیک شدن سرما باید کوددهی را قطع نمود و گیاه را در دمای ۱۰ تا ۱۵ درجه سانتی‌گراد نگهدار نمود. توصیه می‌گردد پس از اتمام گلدهی گیاه به تناوب هرس شود تا فرم دلخواه را پیدا کند. پس از هرس، گیاه شاخ و برگ‌های جدیدی تولید می‌کند که گل‌های زیبا بر روی آن می‌رویند. ازدیاد ختمی چینی معروف به گل‌های جادوئی به وسیله قلمه انجام می‌شود. در فصل تابستان می‌توانید قلمه‌هائی به طول ۵ تا ۱۰ سانتی‌متر از سر شاخه‌های بدون گل و غنچه جدا کرده و محل برش را در هورمون ریشه‌زا فرو برید. سپس قلمه‌ها را در جعبه نشا کاشته و آنها را در دمای ۲۰ درجه سانتیگراد نگهداری کنید. می‌توانید به‌عنوان جعبهٔ نشا از گلدانی حاوی یک قسمت ماسه شسته شده و یک قسمت پیت ماس یا خاکبرگ استفاده کنید. توصیه می‌شود آنها را با پلاستیک بپوشانید. قلمه‌ها بعد از ۳ تا ۴ هفته ریشه‌زائی را آغاز می‌کنند. پس از مدتی می‌توان هر قلمه را در گلدانی دارای مخلوط‌های معمولی خاک کاشته و آن را در جای گرم نگهداری کرد. کمی نور باعث ریزش برگ‌های این گیاه می‌گردد هم‌چنین ممکن است بر اثر جابه‌جائی و یا خشکی هوا غنچه‌های آن بریزد. شته‌ها و کنه‌ها نیز در کاهش گلدهی گیاه دخالت دارند. به‌جز نگهداری در کنار پنجره‌های جنوبی و غربی در فصل تابستان می‌توان این گیاه را در حیاط منازل و مکان‌های پر نور نگهداری نمود. ضمناً گل‌های بریده ختمی چینی با رنگ‌های متنوع برای زینت مجالس رسمی نیز بسیار مناسب است.

منبع : فصلنامه جهان گل