پنجشنبه, ۲۰ دی, ۱۴۰۳ / 9 January, 2025
مجله ویستا
فضاهای حرکت و مکان های شهری
در پاساژهای تجاری، شهروند فقط یک عابر عادی محسوب نمیشود، بلکه یک گردشگر و یک تماشاگر صحنههای زندگی نیز به حساب میآید؛ در اینجا افعال راه رفتن، نظاره کردن و لذت بردن با یکدیگر به گونهای زیبا آمیخته می شوند.... همانطور که یک شاعر میتواند با ظرافت، زبان عامیانه را کنار گذارده و با زبانی شاعرانه پیام خویش را انتقال دهد، یک پلکان، پل یا پاساژ نیز میتواند سوای عملکرد ارتباطی خویش، زبانی دیگر را در روابط شهری، در قالب سکون، مکث و آرامش داشته باشد.
یکی از عناصر مهم در تحول شهرهای اروپایی قرن بیستم، پیشی گرفتن اهمیت فضاهای حرکت یا سیرکولاسیون بر دیگر عناصر شهری است؛ همه قراین از این حکایت دارد که طراحان در پی یافتن فضاهای ایدهآل برای حرکت در شهر هستند. به این مفهوم که فاصلهها را تا آنجا کوتاه کنند تا بتوان مصداق جمله «کوتاه ترین مسیر بین دو نقطه خطی راست است» را عینیت بخشید.
بر خلاف تئوریهای ارایه شده توسط معماران مدرن متعالی که قائل به حرکت اتومبیل به هر قیمت در سطح شهر بودند در اینجا تنها مقصود، برطرف کردن تنها نیاز حرکتی شهری نیست، بلکه تاکید بر ایده شفافیت نیز در پروژههایشان دیده میشود. چنانکه «والتر بنجامین» در سال ۱۹۲۹ اشاره میکند: «گیدئون»، «مندلسون» و «لوکربوزیه» سکونتگاه انسان را به راهرویی تشبیه میکنند که در آن حرکت هوا و نور به طور طبیعی صورت پذیرفته که نشان دهنده استعارهای از شفافیت است.
آنچه که نظریه پردازان نهضت مدرن در نظر داشتند عبارت بود از سکونتگاهی که در آن حداکثر گشایش، برای تهویه و نور صورت گرفتهباشد و تا آن حد که امکان دارد از صلبیت و بسته بودن پرهیز شود و به همین علت است که لوکربوزیه با افرادی که با ایده سیالیت و قائمالزاویه بودن راهها مخالف بودند عناد میورزید و با کوچههای باریک و پیادهروهای منحنی که در پیچ آنها تراس کافهها قرار گرفتهبودند به علت اینکه همه اینها حرکت و سیالیت را مختل میکردند، مخالف بود.
«ژاک دوویت» (نگارنده) معتقد است، بر خلاف ایدهای که به آن اشاره شد، بایستی مکانهای شهری مانند پل، پله، میدان یا پاساژ را مکانهای مثبت انگاشت و از آنها به عنوان موانعی جهت ایجاد گره های شهری یاد نکرد؛ بلکه آنها را فضاهایی برای گشایش و آزادی تصور کرد که این خود، در حقیقت عین مدنیت است.
مکانهایی که در نظر است، به آنها به عنوان نمونههای شاخص اشاره شود، فضاهایی هستند که نه کاملا بر سکون و مکث و نه انحصارا بر حرکت و سیرکولاسیون، تاکید دارند و دقیقا جذابیت آنها نیز در این بینابینی و عدم قطعیت، نهفته است. این جذابیت، اکثرا توسط عناصری معمارانه در محیط تقویت شدهاست و الگوی رفتاری خاصی را در شهروندان ایجاد میکند. در اینجا به چند نمونه از این مکان های شهری اشاره می شود: پل های سه گانه ژوبیلانا در کشور اسلوونی که در بین سال های ۱۹۲۳ تا۱۹۲۹ توسط «پلک نیک» ساخته شدهاست؛ این پل گرچه با عناصر کلاسیک معماری شکل گرفتهاست اما بسیار مدرن به نظر میرسد زیرا همانند یک اثر هنری، هم محلی برای گذر محسوب میشود و هم مکانی برای مکث. این پل در سه بخش ساخته شده که پل میانی برای عبور وسائل نقلیه و دو پل کناری برای عبور عابر و دوچرخه در نظر گرفتهشدهاست که نه تنها ارتباطی بین دو ساحل رودخانه ژوبیلانا برقرار میکند بلکه رابط خوبی بین محدوده های قدیم و جدید شهر نیز محسوب میشود. در حقیقت گذر از روی این پل ها یک حرکت خطی نبوده و در سه بعد فضایی، قابلیت مانور دارد. در طول، رابط بین دو ساحل رودخانه. در عرض، سه پل یاد شده شکل بادبزن را تداعی کرده و در ارتفاع نیز پلکان هایی افراد را به جوانب پل هدایت میکنند....
دکتر شالی امینی
یکی از عناصر مهم در تحول شهرهای اروپایی قرن بیستم، پیشی گرفتن اهمیت فضاهای حرکت یا سیرکولاسیون بر دیگر عناصر شهری است؛ همه قراین از این حکایت دارد که طراحان در پی یافتن فضاهای ایدهآل برای حرکت در شهر هستند. به این مفهوم که فاصلهها را تا آنجا کوتاه کنند تا بتوان مصداق جمله «کوتاه ترین مسیر بین دو نقطه خطی راست است» را عینیت بخشید.
بر خلاف تئوریهای ارایه شده توسط معماران مدرن متعالی که قائل به حرکت اتومبیل به هر قیمت در سطح شهر بودند در اینجا تنها مقصود، برطرف کردن تنها نیاز حرکتی شهری نیست، بلکه تاکید بر ایده شفافیت نیز در پروژههایشان دیده میشود. چنانکه «والتر بنجامین» در سال ۱۹۲۹ اشاره میکند: «گیدئون»، «مندلسون» و «لوکربوزیه» سکونتگاه انسان را به راهرویی تشبیه میکنند که در آن حرکت هوا و نور به طور طبیعی صورت پذیرفته که نشان دهنده استعارهای از شفافیت است.
آنچه که نظریه پردازان نهضت مدرن در نظر داشتند عبارت بود از سکونتگاهی که در آن حداکثر گشایش، برای تهویه و نور صورت گرفتهباشد و تا آن حد که امکان دارد از صلبیت و بسته بودن پرهیز شود و به همین علت است که لوکربوزیه با افرادی که با ایده سیالیت و قائمالزاویه بودن راهها مخالف بودند عناد میورزید و با کوچههای باریک و پیادهروهای منحنی که در پیچ آنها تراس کافهها قرار گرفتهبودند به علت اینکه همه اینها حرکت و سیالیت را مختل میکردند، مخالف بود.
«ژاک دوویت» (نگارنده) معتقد است، بر خلاف ایدهای که به آن اشاره شد، بایستی مکانهای شهری مانند پل، پله، میدان یا پاساژ را مکانهای مثبت انگاشت و از آنها به عنوان موانعی جهت ایجاد گره های شهری یاد نکرد؛ بلکه آنها را فضاهایی برای گشایش و آزادی تصور کرد که این خود، در حقیقت عین مدنیت است.
مکانهایی که در نظر است، به آنها به عنوان نمونههای شاخص اشاره شود، فضاهایی هستند که نه کاملا بر سکون و مکث و نه انحصارا بر حرکت و سیرکولاسیون، تاکید دارند و دقیقا جذابیت آنها نیز در این بینابینی و عدم قطعیت، نهفته است. این جذابیت، اکثرا توسط عناصری معمارانه در محیط تقویت شدهاست و الگوی رفتاری خاصی را در شهروندان ایجاد میکند. در اینجا به چند نمونه از این مکان های شهری اشاره می شود: پل های سه گانه ژوبیلانا در کشور اسلوونی که در بین سال های ۱۹۲۳ تا۱۹۲۹ توسط «پلک نیک» ساخته شدهاست؛ این پل گرچه با عناصر کلاسیک معماری شکل گرفتهاست اما بسیار مدرن به نظر میرسد زیرا همانند یک اثر هنری، هم محلی برای گذر محسوب میشود و هم مکانی برای مکث. این پل در سه بخش ساخته شده که پل میانی برای عبور وسائل نقلیه و دو پل کناری برای عبور عابر و دوچرخه در نظر گرفتهشدهاست که نه تنها ارتباطی بین دو ساحل رودخانه ژوبیلانا برقرار میکند بلکه رابط خوبی بین محدوده های قدیم و جدید شهر نیز محسوب میشود. در حقیقت گذر از روی این پل ها یک حرکت خطی نبوده و در سه بعد فضایی، قابلیت مانور دارد. در طول، رابط بین دو ساحل رودخانه. در عرض، سه پل یاد شده شکل بادبزن را تداعی کرده و در ارتفاع نیز پلکان هایی افراد را به جوانب پل هدایت میکنند....
دکتر شالی امینی
منبع : میان گستره
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست